Nằm cách thành phố Hải Phòng 60 km về phía Đông Bắc, huyện đảo Cát Hải có vị trí rất quan trọng đối với Thành phố và cả nước. Hiện nay, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân địa phương đang tập trung xây dựng Huyện vững mạnh về kinh tế-xã hội (KT-XH), quốc phòng-an ninh (QP-AN), đáp ứng yêu cầu thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược ở địa phương.

5 năm qua (2005-2010), Đảng bộ, chính quyền, nhân dân và lực lượng vũ trang (LLVT) huyện Cát Hải đã đoàn kết, chủ động khắc phục khó khăn, phát huy mọi tiềm năng, lợi thế, nhằm xây dựng Huyện phát triển một cách bền vững. Theo đó, tốc độ phát triển kinh tế của Huyện đạt bình quân 16%/năm (trong đó: Du lịch-Dịch vụ tăng 18,2%/năm; Thuỷ sản tăng 11,3%/năm; Công nghiệp-Xây dựng tăng 15,5%/năm; Nông-Lâm nghiệp tăng 3,9%/năm); cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng: dịch vụ-du lịch, thuỷ sản, công nghiệp-xây dựng, nông-lâm nghiệp. Tổng sản lượng khai thác, nuôi trồng thuỷ sản bình quân đạt 6.916 tấn (bằng 119% so với năm 2005); chế biến thuỷ sản không ngừng phát triển, nhất là nước mắm (gần 4,6 triệu lít/năm)... Các ngành kinh tế khác phát triển đồng đều cả về quy mô và chất lượng, gắn chặt với bảo vệ môi trường sinh thái và thị trường. Các lĩnh vực văn hoá, y tế, xã hội của Huyện có nhiều tiến bộ vượt bậc. Việc thực hiện chính sách xã hội được cấp uỷ, chính quyền các cấp quan tâm giải quyết, đảm bảo công bằng xã hội. Các cuộc vận động, các phong trào do Đảng, Nhà nước và Thành phố phát động, nhất là Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá ở khu dân cư”, xây dựng “Làng văn hoá”, “Gia đình văn hoá” được các cấp triển khai đến từng thôn, xóm và hộ gia đình, đi vào chiều sâu, ngày càng có hiệu quả. Tình hình chính trị trên địa bàn Huyện ổn định; năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng bộ, chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên không ngừng được nâng lên; hằng năm, tỷ lệ tổ chức cơ sở đảng đạt trong sạch, vững mạnh trên 83%, không có cơ sở yếu, kém, trên 95% đảng viên đủ tư cách, hoàn thành nhiệm vụ, trong đó có 20% hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Đến nay, đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân trong Huyện được nâng cao một bước (thu nhập bình quân đạt khoảng 14,8 triệu đồng/người/năm, 100% số hộ có phương tiện nghe nhìn; tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn mới của Thành phố giảm còn 10,25%); “thế trận lòng dân” được củng cố, nhân dân yên tâm bám biển, đảo, chung tay xây dựng địa phương giàu mạnh, văn minh.

Gắn chặt với phát triển KT-XH, Đảng bộ, chính quyền huyện Cát Hải luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt nhiệm vụ QP-AN, nhằm giữ vững chủ quyền biển, đảo, an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn. Để tạo sự thống nhất về nhận thức và tổ chức thực hiện, Huyện uỷ đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt công tác giáo dục, nâng cao ý thức trách nhiệm cho cả hệ thống chính trị và nhân dân, nhất là đội ngũ cán bộ, đảng viên về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng (QS,QP) địa phương trong tình hình mới. Hằng năm, thông qua các đợt sinh hoạt chính trị, các cấp uỷ đều quán triệt các nghị quyết, chỉ thị của trên về QP-AN, làm cho các đối tượng, trước hết là cán bộ chủ trì nắm vững quan điểm, đường lối QS,QP của Đảng, trọng tâm là Nghị quyết Trung ương 8 (khoá IX) về “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”, Nghị quyết Trung ương 4 (khoá X) về “Chiến lược Biển Việt Nam đến năm 2020”, Nghị quyết 28-NQ/TW của Bộ Chính trị và Nghị định 152 của Thủ tướng Chính phủ về xây dựng khu vực phòng thủ; các nghị quyết, chỉ thị của Đảng uỷ, Bộ Tư lệnh Quân khu 3, của Thành uỷ, Uỷ ban nhân dân (UBND) thành phố Hải Phòng về nhiệm vụ QP-AN. Trên cơ sở đó, cấp uỷ, chính quyền các cấp xây dựng nghị quyết chuyên đề, kế hoạch, chương trình hành động... lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện công tác QS,QP địa phương phù hợp với đặc điểm, tình hình, yêu cầu nhiệm vụ trên địa bàn.

Điểm nổi bật của Cát Hải là, đã thực hiện sáng tạo chủ trương phát triển KT-XH, gắn với nhiệm vụ QS,QP của Đảng ở một huyện đảo có vị trí chiến lược quan trọng thuộc khu vực Bắc Bộ. Trong quá trình phát triển KT-XH, Huyện luôn chú trọng kết hợp chặt chẽ các chương trình, dự án phát triển KT-XH với tăng cường tiềm lực và thế trận quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân, trọng tâm là xây dựng khu vực phòng thủ vững mạnh về mọi mặt, tạo cơ sở giữ vững chủ quyền, an ninh biển, đảo, không để bị bất ngờ khi có tình huống phức tạp xảy ra. Huyện uỷ, UBND Huyện đã chỉ đạo điều chỉnh, bổ sung quy hoạch phát triển KT-XH gắn với QP-AN đến năm 2020; thẩm định chặt chẽ và chỉ cấp phép cho các chương trình, dự án có hiệu quả cả về KT-XH và QP-AN. Đến nay, nhiều công trình thuộc chương trình Biển Đông-hải đảo, chương trình 135 (xoá đói, giảm nghèo), chương trình 327 (trồng rừng, phủ xanh đất trống, đồi trọc); chương trình phủ sóng phát thanh và truyền hình, đánh bắt cá xa bờ, quân-dân y kết hợp,...; các dự án, quy hoạch, như: quy hoạch xây dựng, mở rộng tuyến đường xuyên đảo; hoàn chỉnh khu trung tâm du lịch Cát Bà; đưa nước từ xã Xuân Đán về thị trấn Cát Bà; xây dựng tuyến phà Gia Luận (Cát bà) - Tuần Châu (Quảng Ninh), đưa điện lưới quốc gia về xã Việt Hải, điện 110kv từ Chợ Rộc (Yên Hưng-Quảng Ninh) về đảo  Cát Hải, Cát Bà; các dự án hệ thống đường giao thông nông thôn, xây dựng bến cảng, cầu, các cơ sở hậu cần nghề cá, chế biến hải sản, khu vực nuôi trồng hải sản, các công trình văn hoá, y tế, giáo dục, phát triển du lịch-dịch vụ kết hợp với bảo vệ môi trường sinh thái biển, đảo;... đã hoạt động có hiệu quả, vừa thúc đẩy phát triển bền vững về KT-XH, vừa bảo đảm môi trường sinh thái, đồng thời tăng cường tiềm lực và thế trận QP-AN trên địa bàn.

Quán triệt sâu sắc Chỉ thị 62-CT/TW, Chỉ thị 12-CT/TW của Bộ Chính trị và các nghị định của Chính phủ về công tác giáo dục QP-AN, Huyện uỷ, UBND Huyện chỉ đạo các cấp đẩy mạnh công tác giáo dục quốc phòng toàn dân, trước hết là bồi dưỡng kiến thức QP-AN cho đội ngũ cán bộ, đảng viên và nhân dân. Bên cạnh việc chú trọng củng cố, kiện toàn, nâng cao hiệu quả hoạt động của Hội đồng Giáo dục QP-AN, Huyện thường xuyên cử cán bộ dự các lớp bồi dưỡng kiến thức QP-AN do trên tổ chức, mở các lớp bồi dưỡng kiến thức QP-AN cho các đối tượng theo phân cấp. Chỉ tính riêng năm 2009, Huyện đã cử 78 cán bộ tham dự các lớp bồi dưỡng kiến thức QP-AN do trên tổ chức; mở các lớp bồi dưỡng kiến thức QP-AN cho 5.676 cán bộ, đảng viên và các chủ hộ, tầu thuyền, bè, chức sắc, chức việc tôn giáo. Việc tổ chức giáo dục quốc phòng cho học sinh trung học phổ thông được thực hiện đúng chương trình, nội dung theo quy định, đảm bảo cả số lượng và chất lượng (kết quả kiểm tra: 100% đạt yêu cầu, trong đó có 78% khá, giỏi)... Qua đó, nhận thức của cán bộ, đảng viên và nhân dân trong Huyện về âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch, trách nhiệm thực hiện nhiệm vụ QS,QP địa phương,  được nâng cao; công tác quản lý nhà nước về QP-AN, nhất là sự gắn kết giữa phát triển KT-XH với tăng cường QP-AN ngày càng có hiệu quả.

Huyện uỷ, UBND Huyện hết sức quan tâm xây dựng và nâng cao hiệu quả hoạt động của Ban chỉ đạo xây dựng cơ sở vững mạnh toàn diện (VMTD) - cụm địa bàn an toàn, sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ). Dưới sự lãnh đạo của Thường vụ Huyện uỷ, việc xây dựng cơ sở VMTD - cụm địa bàn an toàn, SSCĐ luôn gắn chặt với phong trào toàn dân bảo vệ Tổ quốc. Theo định kỳ, hằng tuần, hằng tháng, các cụm, tuyến đều tổ chức giao ban nắm tình hình với các bộ phận; 6 tháng và cuối năm đều tổ chức sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm; qua đó, cấp uỷ, chính quyền các cấp nắm chắc tình hình, kịp thời biểu dương, khen thưởng những nơi có cách làm hay, những mô hình mới, chỉ ra được mặt yếu, khâu yếu để có biện pháp khắc phục. Đến nay, Cát Hải có 100% cụm địa bàn an toàn, SSCĐ đạt loại khá; 100% cơ sở xã (thị trấn) đạt địa bàn an toàn, SSCĐ, trong đó có 95,2% xã (thị trấn) VMTD.

Huyện uỷ, UBND Huyện thường xuyên lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ công tác xây dựng, củng cố, nâng cao chất lượng tổng hợp và khả năng SSCĐ của LLVT địa phương. Huyện chú trọng kiện toàn lực lượng thường trực đủ về số lượng, đảm bảo về chất lượng; chỉ đạo thực hiện tốt các kế hoạch, chương trình, nội dung huấn luyện, diễn tập của trên; chấp hành nghiêm chế độ SSCĐ; thường xuyên bổ sung kế hoạch chiến đấu bảo vệ Sở Chỉ huy, kế hoạch A, A2; kế hoạch bảo đảm an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội và tham gia phòng, chống cháy, nổ, thiên tai, cứu hộ, cứu nạn... Căn cứ vào Luật Dân quân, tự vệ (DQTV), Huyện uỷ, UBND Huyện chỉ đạo các cấp thực hiện tốt việc phát triển DQTV theo phương châm “vững mạnh, rộng khắp”, chú trọng xây dựng lực lượng DQTV biển, DQTV cơ động; tập trung xây dựng lực lượng Dự bị động viên (DBĐV) vững mạnh, hùng hậu; thực hiện nghiêm các khâu, các bước trong đăng ký, quản lý, rà soát, bổ sung, bổ nhiệm cán bộ, thăng quân hàm, bảo đảm các chế độ, chính sách... cho quân nhân dự bị, cán bộ khung các đơn vị DBDV. Công tác giáo dục chính trị-tư tưởng, tổ chức huấn luyện, diễn tập theo các tình huống được Huyện duy trì có nền nếp, đúng kế hoạch, chương trình của trên, phù hợp với đặc điểm của địa phương. Qua đó, chất lượng chính trị, khả năng SSCĐ của lực lượng DQTV và DBDV được nâng lên một bước; năng lực lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của cấp uỷ, chính quyền và trình độ tham mưu của Ban Chỉ huy Quân sự Huyện, cùng các đoàn thể đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đặt ra.

Cùng với đó, Huyện uỷ đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng Đảng bộ Quân sự Huyện trong sạch, vững mạnh, Cơ quan Quân sự Huyện VMTD; thực hiện nghiêm các chế độ, nguyên tắc sinh hoạt đảng, nhất là nguyên tắc tập trung dân chủ; đề cao tự phê bình và phê bình; chú trọng gắn xây dựng, kiện toàn cấp uỷ với xây dựng đội ngũ cán bộ chủ trì công tác QS,QP, nhất là ở cơ sở; đẩy mạnh việc kết hợp thực hiện Cuộc vận động “Xây dựng và chỉnh đốn Đảng” với Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”; gắn yêu cầu nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng với nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên. Hiện nay, đội ngũ cán bộ quân sự địa phương của Cát Hải có đủ về số lượng, đảm bảo về chất lượng và cơ cấu tổ chức; 100% xã (thị trấn) đã thành lập được Ban Chỉ huy Quân sự; đa số cán bộ đã qua lớp đào tạo Chỉ huy trưởng quân sự xã (phường, thị trấn); có phẩm chất chính trị, đạo đức cách mạng và năng lực công tác tốt. Đội ngũ cán bộ, đảng viên của Đảng bộ và Cơ quan Quân sự Huyện tích cực bám nắm địa bàn; tham mưu, phối hợp cùng cấp uỷ, chính quyền, Bộ đội Biên phòng, công an và các đoàn thể để giải quyết những vấn đề phức tạp nảy sinh,v.v.  

Trước yêu cầu mới của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc thời kỳ đẩy mạnh CNH,HĐH và hội nhập kinh tế quốc tế, huyện đảo Cát Hải đang tích cực đổi mới, vận dụng sáng tạo đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước vào xây dựng địa phương ngày càng giầu về kinh tế, mạnh về QP-AN.

VŨ VĂN KIỀN

Bí thư Huyện uỷ