Tỉnh Bình Thuận nằm ở cực nam duyên hải miền Trung, bờ biển dài 192 km, diện tích tự nhiên 7.830,5 km2, trong đó rừng núi chiếm 51,19%, có độ cao trung bình 800-1000m; số dân gần 1,16 triệu người, gồm 27 dân tộc anh em chung sống. Là vùng đất chuyển tiếp giữa cao nguyên Di Linh với đồng bằng Nam Bộ, nên tỉnh Bình Thuận có cả rừng núi, đồng bằng ven biển và biển, đảo. Trên địa bàn Tỉnh có những tuyến giao thông quan trọng như quốc lộ 1A và đường sắt xuyên Việt, có quốc lộ 28 đi Tây Nguyên, quốc lộ 55 dọc bờ biển... Tỉnh có 8 huyện, 1 thành phố, 1 thị xã với 126 xã, phường, thị trấn. Bình Thuận có bờ biển dài, vùng biển rộng, trong đó có huyện đảo Phú Quý, cụm đảo Cù Lao Thu. Do có vị trí đặc biệt đó, tỉnh Bình Thuận được xác định là khu vực trọng yếu án ngữ hướng biển của Quân khu 7 trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc và xây dựng đất nước thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá.

Nhận thức rõ vị trí quan trọng của Tỉnh trong thế trận chung của Quân khu và cả nước, Đảng bộ, chính quyền, lực lượng vũ trang (LLVT) và nhân dân Bình Thuận đã khắc phục khó khăn, quán triệt và thực hiện tốt hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Thường xuyên quán triệt và thực hiện nghiêm túc các nghị quyết, chỉ thị của cấp trên về xây dựng khu vực phòng thủ (KVPT) vững chắc, đạt được kết quả bước đầu hết sức to lớn, góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội, từng bước cải thiện và nâng cao đời sống vật chất, văn hoá của nhân dân các dân tộc. Các tổ chức Đảng, chính quyền, đoàn thể quần chúng được củng cố, dân chủ cơ sở luôn được chú trọng phát huy, lòng tin của nhân dân với Đảng, chính quyền và chế độ ngày càng vững chắc, quốc phòng- an ninh (QP-AN) được tăng cường củng cố, tạo môi trường thuận lợi thúc đẩy kinh tế phát triển.

Trong xây dựng KVPT, Tỉnh uỷ, HĐND, UBND Tỉnh luôn xác định xây dựng về chính trị, tư tưởng là vấn đề quan trọng hàng đầu, nhằm phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị, không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các tổ chức Đảng, năng lực quản lý, điều hành của chính quyền các cấp, nhất là ở cơ sở, vùng xung yếu, các xã ngoài đảo. Quán triệt các nghị quyết của Đảng, đặc biệt là các Nghị quyết Trung ương 3 ( khóa VII) và kết luận của Hội nghị Trung ương 4 và Nghị quyết Trung ương 8 (khóa IX) về chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, những năm qua, cấp ủy, chính quyền các cấp của Bình Thuận luôn quan tâm đổi mới và chỉnh đốn Đảng, nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, thường xuyên bồi dưỡng cho cán bộ, đảng viên về chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh và các quan điểm, chủ trương, đường lối quốc phòng của Đảng nhằm đẩy mạnh sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc và xây dựng đất nước thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Công tác quản lý cán bộ, đảng viên từng bước đi vào nền nếp, nhất là việc sắp xếp, đào tạo đội ngũ kế thừa, thực hiện tinh giản bộ máy theo hướng tinh gọn, số lượng tổ chức cơ sở Đảng trong sạch vững mạnh năm sau cao hơn năm trước. Phát huy vai trò của chi bộ cơ sở, của các cấp ủy trong giáo dục cán bộ, đảng viên nâng cao nhận thức về âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch trong chiến lược “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ đối với nước ta và tại địa phương. Trên cơ sở đó nâng cao tinh thần cảnh giác cách mạng, củng cố lòng tin vào sự lãnh đạo của Đảng trong sự nghiệp đổi mới đất nước.

Các chỉ tiêu, yêu cầu, nhiệm vụ công tác quân sự- quốc phòng hằng năm đều được UBND Tỉnh cụ thể hoá bằng các văn bản pháp quy, chỉ đạo cụ thể, giao trách nhiệm, kiểm tra, giám sát chặt chẽ việc tổ chức thực hiện và sơ kết, tổng kết rút kinh nghiệm kịp thời. Trên cơ sở đó, kiện toàn, sắp xếp lại bộ máy hành chính các huyện, thành phố theo Nghị định số 12/2001/NĐ- CP của Chính phủ, từng bước điều chỉnh lại tổ chức hành chính cơ sở theo hướng tăng cường hiệu lực quản lý gắn chặt với điều chỉnh phân bố dân cư, quy hoạch vùng kinh tế- xã hội (KT-XH) và QP-AN. Không ngừng nâng cao hiệu lực điều hành và quản lý nhà nước về quốc phòng của UBND các cấp, gắn với công tác cải cách một bước thủ tục hành chính theo Nghị quyết 38 của Chính phủ. Đồng thời, chú trọng vai trò của Mặt trận và các đoàn thể trong xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân, thực hiện tốt dân chủ cơ sở; phát huy truyền thống “tự lực tự cường, chiến đấu oanh liệt, thắng lợi vẻ vang” của Tỉnh vào xây dựng KVPT Tỉnh vững chắc, giữ vững ổn định chính trị, tạo điều kiện phát triển KT-XH.

Tập trung xây dựng tiềm lực KT-XH vững mạnh, trực tiếp tạo ra sức mạnh vật chất của KVPT Tỉnh và các huyện, thị xã, thành phố. Quán triệt sâu sắc quan điểm, đường lối đổi mới của Đảng, kết hợp chặt chẽ giữa kinh tế với tăng cường quốc phòng, quốc phòng- kinh tế với an ninh trong một thể thống nhất, Đảng bộ, chính quyền, LLVT và nhân dân Bình Thuận đã phấn đấu đưa kinh tế, văn hoá, xã hội từng bước vượt qua khó khăn, phát triển vững chắc, đã và đang hoà nhập vào khu vực kinh tế trọng điểm miền Đông Nam Bộ, tạo tiềm lực mới cho yêu cầu xây dựng KVPT tỉnh vững chắc. Trong quy hoạch phát triển KT-XH, nhất là các công trình giao thông vận tải, xây dựng cơ bản, thủy lợi, bưu chính viễn thông, thuỷ sản, đầu tư phát triển du lịch... đều gắn chặt với nhiệm vụ bảo đảm QP-AN theo chủ trương thống nhất từ thường trực Tỉnh uỷ, UBND Tỉnh đến các cấp, các ngành. Trong những năm đổi mới, KT-XH của Bình Thuận có bước phát triển khá, tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân hàng năm 12,5- 13%, các dự án trọng điểm của Tỉnh và các huyện triển khai thực hiện đều mang tính lưỡng dụng cao. Tỉnh đã chỉ đạo thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ, đầu tư trên 200 công trình thuỷ lợi lớn, nhỏ với 16 hồ chứa, 96 đập và trạm bơm, nâng tổng số diện tích gieo trồng được tưới lên 68.000 ha, điều tiết lũ, giảm nhẹ thiên tai; trồng mới 37.430 ha rừng, nâng độ che phủ lên 54,61%. Toàn Tỉnh có gần 4.600 tàu thuyền khai thác hải sản, nhiều tàu có công suất lớn, hiện đại, có khả năng vươn ra đánh bắt xa bờ, làm chủ vùng biển.  Ngành công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp của Tỉnh có gần 5.200 cơ sở, tốc độ tăng trưởng bình quân 15-16%, một số lĩnh vực tăng trưởng khá cao, như khai thác đá xây dựng 28%, nước khoáng 30,8%, sa khoáng 26,23%, thuỷ sản khô 29,96%... Tỉnh sẽ có kế hoạch nghiên cứu, điều chỉnh quy hoạch phát triển kinh tế kết hợp với QP-AN, xây dựng KVPT và công tác quản lý khu vực biên giới biển của Tỉnh.

Trên lĩnh vực giao thông vận tải, bưu chính viễn thông, xây dựng cơ bản,... của Tỉnh đều phát triển, có hiệu quả cả về KT- XH và QP-AN. Tất cả các tuyến quốc lộ, đường liên tỉnh, liên huyện đều được nâng cấp và làm mới đến các xã vùng cao, các huyện miền núi của Tỉnh; mở mới và nâng cấp các tuyến đường nối quốc lộ 1A đến các tuyến, trục ven biển, gồm Tân Lập - Tân Thành, Hàm Minh- Thuận Quý, Tà Dôn - Hồng Phong, Lương Sơn - Hoà Thắng... tạo thành các tuyến giao thông liên hoàn, thúc đẩy KT - XH phát triển và nối liền các căn cứ chiến đấu, căn cứ hậu phương và các khu vực trọng điểm kinh tế- quốc phòng, góp phần tạo nên thế trận vững chắc, đáp ứng yêu cầu cơ động lực lượng, phương tiện quân sự và tác chiến của KVPT khi cần thiết. Hiện tại, Tỉnh đang triển khai xây dựng cảng biển Phan Thiết và Phú Quý, quy mô cho tàu 1.000 tấn. Các cửa biển, bãi ngang cũng đang có phương án đầu tư kết hợp giữa phát triển ngành thuỷ sản với công tác phòng chống lụt bão- tìm kiếm cứu nạn và bảo đảm cho nhiệm vụ phòng thủ. Mạng lưới bưu chính - viễn thông được phủ kín từ trung tâm Tỉnh đến các huyện, xã với tỷ lệ 5,5 máy/ 100 dân. Riêng huyện đảo Phú Quý được xác định là tiền tiêu của Tỉnh và là hậu cứ trực tiếp của Trường Sa, được tỉnh và Trung ương ưu tiên đầu tư theo chương trình và nguồn vốn Biển Đông- Hải đảo, tạo điều kiện phát triển toàn diện, nhất là cơ sở hạ tầng và các công trình phòng thủ. Quá trình đầu tư xây dựng các công trình giao thông vận tải, xây dựng cơ bản, bưu chính - viễn thông luôn xác định rõ quan điểm kết hợp chặt chẽ kinh tế với QP-AN, trực tiếp tạo ra sức mạnh vật chất của KVPT.

Từng bước hoàn thiện, nâng cao hiệu quả cơ chế lãnh đạo quốc phòng, xây dựng các LLVT địa phương vững mạnh toàn diện, thực sự làm nòng cốt trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân và thế trận biên phòng toàn dân. Hằng năm, căn cứ vào nhiệm vụ trên giao và xuất phát từ tình hình thực tiễn của địa phương, Tỉnh uỷ và các huyện, thị và Thành ủy đều có nghị quyết, chỉ thị về công tác quân sự- quốc phòng địa phương làm căn cứ để UBND chỉ đạo, hướng dẫn các cấp, các ngành phối hợp thực hiện. Quá trình thực hiện, Bình Thuận thường xuyên củng cố, từng bước hoàn thiện cơ chế Đảng lãnh đạo, chính quyền điều hành, ban, ngành làm tham mưu theo chức năng; cơ quan quân sự, công an gắn bó chặt chẽ với nhau làm trung tâm hiệp đồng và cùng các ngành, đoàn thể tổ chức thực hiện; chỉ huy trưởng quân sự Tỉnh chỉ huy thống nhất các LLVT thuộc quyền. Thực hiện tốt việc vận hành cơ chế theo Nghị quyết 02/BCT của Bộ Chính trị chính là tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với sự nghiệp quốc phòng và LLVT  địa phương; là cơ sở để mọi cấp, mọi ngành và cả hệ thống chính trị nhận thức đúng đắn hai nhiệm vụ chiến lược nói chung và nhiệm vụ quân sự- quốc phòng nói riêng, bảo đảm huy động được sức mạnh tổng hợp của địa phương tăng cường xây dựng KVPT ngày càng vững chắc, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ địa phương, góp phần bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Để có cơ sở thực tiễn nghiên cứu thực hiện vận hành cơ chế, Bình Thuận đã tổ chức hàng chục cuộc diễn tập phòng thủ tỉnh, huyện và liên huyện, diễn tập chỉ huy cơ quan cấp tỉnh, trong đó có 5 cuộc diễn tập tham quan rút kinh nghiệm cấp Quân khu và nhiều cuộc diễn tập phòng chống lụt, bão, tìm kiếm cứu nạn. Thông qua các cuộc diễn tập nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ thuộc các thành phần trong hệ thống chính trị các cấp  đối với hai nhiệm vụ chiến lược, nhiệm vụ xây dựng KVPT, phòng chống chiến lược “diễn biến hoà bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch; giúp cấp uỷ, chính quyền các cấp và người chỉ huy đơn vị nắm vững những nội dung cơ bản, thứ tự các bước trong lãnh đạo, điều hành, chỉ huy xử lý các tình huống phức tạp về quân sự và an ninh sát với  thực tiễn tình hình. Trên cơ sở đó rút kinh nghiệm, phát hiện những vấn đề mới; định ra, nghiên cứu giải pháp đẩy mạnh xây dựng KVPT.

 Trong xây dựng KVPT, Tỉnh chỉ đạo xây dựng toàn diện, trong đó tập trung vào xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân, xây dựng LLVT nhân dân ngày càng vững mạnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đặt ra. Cũng như các địa phương khác trên cả nước, hiện nay ở Bình Thuận, sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đang được đẩy mạnh, nền kinh tế phát triển nhanh, năng động, nhiều dự án đầu tư trong nước và nước ngoài được triển khai; bên cạnh mặt tích cực là cơ bản cũng đang nẩy sinh nhiều vấn đề mới và nếu giải quyết không tốt sẽ tác động xấu đến thế trận KVPT. Vì thế, quy hoạch tổng thể KT-XH, nhất là các dự án đầu tư nước ngoài cần được nghiên cứu, thẩm định thật kỹ. Đến nay, các đề án xây dựng hệ thống điểm tựa, cụm điểm tựa, sở chỉ huy, căn cứ chiến đấu, căn cứ hậu phương của Tỉnh, huyện, thành phố, thế trận làng xã chiến đấu, cụm chiến đấu của dân quân, tự vệ... đã được quy hoach và thông qua. Ưu tiên đầu tư cho việc xây dựng, sửa chữa các công trình phòng thủ, sở chỉ huy căn cứ Trường Sa, đường vành đai trên đảo Phú Quý. Đồng thời, tích cực cải tạo địa hình, điều chỉnh quy hoạch bố trí dân cư phù hợp với từng vùng, tạo thế trận phòng thủ liên hoàn, vừa có chính diện, vừa có chiều sâu, trước mắt tập trung cho vùng ven biển, đảo trong KVPT của Tỉnh, huyện, thị xã và thành phố trực thuộc.

Các lực lượng quân sự, công an, biên phòng của Tỉnh được quan tâm, xây dựng có số lượng hợp lý, chất lượng tổng hợp ngày càng cao, trước hết là chất lượng chính trị, khả năng sẵn sàng chiến đấu, trình độ chuyên môn nghiệp vụ, phối hợp hoạt động có hiệu quả, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ địa phương, bảo vệ Tổ quốc thời kỳ mới. Tập trung xây dựng các chi bộ, đảng bộ quân sự, công an trong sạch vững mạnh, nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên, nhất là cán bộ chủ trì; gắn xây dựng các tổ chức cơ sở Đảng trong sạch vững mạnh với xây dựng cơ quan quân sự, công an, bộ đội biên phòng vững mạnh toàn diện, có đủ kiến thức để tham mưu cho cấp uỷ, chính quyền về nhiệm vụ xây dựng KVPT và nhiệm vụ QP-AN ở cơ sở. Lực lượng thường trực được tổ chức, điều chỉnh phù hợp với tình hình nhiệm vụ, ưu tiên cho các đơn vị  làm nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, các đơn vị ở đảo, lực lượng phòng không và chuyên môn kỹ thuật; lực lượng dự bị động viên được đăng ký, quản lý, sắp xếp, kiện toàn biên chế theo chỉ tiêu được giao; lực lượng dân quân, tự vệ được xây dựng theo hướng “vững mạnh, rộng khắp”, bảo đảm tỷ lệ hiện có, trong đó chú trọng lực lượng dân quân cơ động của các xã, phường và dân quân cơ động trên biển để phối hợp với bộ đội biên phòng bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản, bảo vệ ngư trường và bảo vệ chủ quyền quốc gia trên biển, tạo thành tuyến phòng thủ ven biển, trên biển trong thế trận KVPT Tỉnh và các huyện, thị xã, thành phố.

Huỳnh Tấn Thành

Chủ tịch UBND Tỉnh