Nhằm đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng giáo dục-đào tạo (GD-ĐT), nghiên cứu khoa học, góp phần xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị trong thời kỳ mới, Đảng ủy, Ban Giám đốc (BGĐ) Học viện Chính trị đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, đề ra nhiều chủ trương, biện pháp xây dựng Học viện thành trung tâm đào tạo, bồi dưỡng cán bộ chính trị và nghiên cứu khoa học xã hội và nhân văn quân sự (KHXH&NVQS) hàng đầu của Đảng trong quân đội.

Trước hết, Học viện đã thường xuyên quan tâm xây dựng môi trường sư phạm lành mạnh, làm cơ sở phát huy sức mạnh tổng hợp, đề cao tinh thần tự chủ, tự lực, tự cường, phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ GD-ĐT và nghiên cứu KHXH&NVQS. Quán triệt sâu sắc các chỉ thị, nghị quyết của trên về công tác GD-ĐT và yêu cầu xây dựng Học viện chính quy, tiên tiến, mẫu mực, Đảng ủy, BGĐ Học viện đã tập trung đổi mới toàn diện, tạo sự chuyển biến đồng bộ, mạnh mẽ trên các lĩnh vực công tác. Trong đó, Học viện đặc biệt chú trọng đến phát huy nhân tố con người; đi sâu đột phá về mặt nhận thức tư tưởng, làm chuyển biến mạnh mẽ động cơ, thái độ, trách nhiệm trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ. Ngoài yêu cầu chung về chất lượng chính trị, năng lực, đạo đức, lối sống, Học viện luôn chú ý bồi dưỡng cho đội ngũ giảng viên vững vàng về lập trường, quan điểm, phẩm chất nghề nghiệp, có tình cảm, trách nhiệm cao trong công việc; khắc phục dứt điểm những biểu hiện tiêu cực làm ảnh hưởng đến phẩm chất, nhân cách của người thày và mối quan hệ gắn bó giữa người dạy với người học. Đối với học viên, Học viện yêu cầu phải xây dựng động cơ học tập đúng đắn, đề cao tinh thần tích cực, chủ động, sáng tạo trong học tập, nghiên cứu khoa học; trung thực, nghiêm túc trong thi, kiểm tra; tự giác trong rèn luyện kỷ luật, xây dựng nếp sống chính quy. Công tác quản lý, giáo dục, rèn luyện học viên, điều hành huấn luyện luôn bảo đảm khoa học, thống nhất, theo đúng Quy chế, quy định hiện hành; cơ sở vật chất, kỹ thuật, hệ thống giảng đường, trang thiết bị, thao trường, bãi tập phục vụ cho nhiệm vụ GD-ĐT được chú ý xây dựng và củng cố ngày càng tốt hơn; đời sống vật chất, tinh thần được nâng cao; cảnh quan môi trường khang trang, sạch, đẹp. Cuộc vận động “Nói không với tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục” được Học viện gắn kết chặt chẽ với phong trào thi đua “Dạy tốt, học tốt, phục vụ tốt” và Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, nên đã mang lại hiệu quả thiết thực, góp phần nâng cao chất lượng GD-ĐT, nghiên cứu khoa học và xây dựng tổ chức, xây dựng con người vững mạnh.

Trước yêu cầu ngày càng cao về chất lượng cán bộ chính trị trong quân đội, Học viện đã tập trung bổ sung, hoàn thiện và đổi mới mô hình, mục tiêu, chương trình, nội dung đào tạo. Để có cơ sở đổi mới mọi mặt công tác huấn luyện, đào tạo, Học viện tiến hành rà soát lại toàn bộ quy trình, nội dung, chương trình; thẩm định kết quả đào tạo thông qua hoạt động thực tiễn của cán bộ chính trị ở các đơn vị; qua đó, điều chỉnh nội dung, chương trình cho phù hợp với yêu cầu đề ra. Việc đổi mới mô hình, mục tiêu đào tạo được Học viện vận dụng phù hợp với từng đối tượng; tập trung vào nâng cao tư duy lãnh đạo, kỹ năng tiến hành công tác đảng, công tác chính trị và khả năng chỉ huy của cán bộ chính trị. Kết cấu chương trình, nội dung dạy học cho các đối tượng cũng có sự thay đổi cơ bản, sát với đối tượng, mô hình, mục tiêu đào tạo; các khối kiến thức chủ yếu trong chương trình được tính toán khoa học, cân đối, thực hiện tốt liên thông kiến thức giữa các môn học, ngành học, bậc học; chú trọng các môn chuyên ngành, giảm lý thuyết, tăng thực hành, thực tập. Nội dung trong mỗi bài giảng luôn giữ vững tính đảng, tính khoa học, tính thực tiễn và sự định hướng chính trị đúng đắn; gắn chương trình đào tạo cơ bản với nội dung mang tính bổ trợ, hỗ trợ cho từng môn học và từng đối tượng. Trong dạy-học, Học viện hết sức chú ý kết hợp phương pháp truyền thống với phương pháp hiện đại, nhằm tích cực hóa hoạt động nhận thức của người học; đổi mới phương pháp lên lớp của giáo viên theo hướng: giảng giải kết hợp với nêu vấn đề, khêu gợi để học viên cùng suy ngẫm và giải quyết. Nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy, học tập, Học viện vừa tranh thủ sự giúp đỡ của trên, vừa chú trọng phát huy nội lực, tăng cường đầu tư các trang thiết bị, phòng học chuyên dùng, phòng phương pháp, hệ thống đèn chiếu, mô phỏng, đẩy mạnh ứng dụng tin học trong giảng dạy; hướng việc học tập của học viên sang xu hướng tự đào tạo, tự nghiên cứu là chính; kết hợp chặt chẽ giữa học tập với rèn luyện, lý thuyết với thực hành, nhà trường với đơn vị.

Đi đôi với nâng cao chất lượng đào tạo đại học, công tác đào tạo sau đại học của Học viện cũng có những chuyển biến tích cực, từng bước đáp ứng yêu cầu của quy chế mới. Việc lựa chọn vấn đề nghiên cứu được tiến hành công phu, kỹ lưỡng, bảo đảm phát huy tốt vai trò, trách nhiệm của người học, cán bộ hướng dẫn khoa học, khoa chuyên ngành và cơ quan chức năng. Bởi vậy, các đề tài, luận văn, luận án vừa hạn chế được sự trùng lặp, vừa đáp ứng được yêu cầu nghiên cứu của từng chuyên ngành và mang tính thực tiễn cao. Quá trình tổ chức thi, chấm thu hoạch, tiểu luận và bảo vệ luận văn, luận án được Học viện duy trì nghiêm túc, đúng Quy chế, quy định hiện hành, tạo sự chuyển biến mới trong bồi dưỡng kiến thức, rèn luyện phong cách tư duy khoa học và chất lượng luận văn, luận án. Thực hiện Đề án “Đổi mới quy trình, chương trình đào tạo cán bộ chính trị các cấp trong Quân đội nhân dân Việt Nam”, 5 năm qua (2005-2010), Học viện đã xây dựng mới, điều chỉnh nội dung và tổ chức thực hiện 75 bộ chương trình cho các đối tượng đào tạo (trong đó có 8 bộ chương trình đào tạo thạc sĩ, 7 bộ chương trình đào tạo tiến sĩ theo quy chế mới của Bộ Giáo dục và Đào tạo); biên soạn 42 bộ giáo trình với 24.230.000 trang tài liệu phục vụ cho công tác dạy-học. Nhờ có chủ trương, biện pháp tích cực, chủ động, nên công tác GD-ĐT của Học viện đã được đổi mới toàn diện, đồng bộ: mô hình, mục tiêu đào tạo từng bước được hoàn thiện; quy trình đào tạo ngày càng chính quy, thống nhất; nội dung, chương trình đào tạo bảo đảm tính cơ bản, hệ thống; các hình thức huấn luyện sau bài giảng được chú trọng; chế độ thi, kiểm tra (từ cách ra đề thi, coi thi, chấm thi, thanh tra, kiểm tra, giám sát) được tiến hành nghiêm túc, xử lý kịp thời những biểu hiện tiêu cực.

Để xây dựng Học viện thành trung tâm hàng đầu về nghiên cứu KHXH&NVQS, Đảng ủy, BGĐ Học viện đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đưa công tác nghiên cứu khoa học phát triển ngang tầm với nhiệm vụ GD-ĐT; thực sự là động lực trong mọi hoạt động của Học viện. Hội đồng khoa học các cấp được chú ý kiện toàn, trên cơ sở chú trọng bồi dưỡng cán bộ đầu ngành, cán bộ trẻ làm nguồn kế cận; các quy chế, quy định cho hoạt động nghiên cứu khoa học được xây dựng và hoàn thiện; các trang thiết bị được đầu tư, nâng cấp theo hướng ngày càng hiện đại. Hoạt động nghiên cứu khoa học của Học viện đã thực sự đi vào nền nếp và có sự đổi mới, phát triển mạnh mẽ; gắn nghiên cứu cơ bản với nghiên cứu ứng dụng; tăng cường hội thảo, tọa đàm, thông tin khoa học và sinh hoạt học thuật. Công tác biên soạn giáo trình, tài liệu, biên tập, xuất bản các ấn phẩm khoa học có nhiều chuyển biến, đáp ứng kịp thời cho nhiệm vụ giảng dạy, học tập, nghiên cứu. Các cấp đã chủ động xây dựng và triển khai thực hiện kế hoạch nghiên cứu khoa học, hướng trọng tâm vào thực hiện nhiệm vụ chính trị trung tâm, xây dựng quân đội về chính trị, tham gia đấu tranh chống “Diễn biến hòa bình”, âm mưu “phi chính trị hóa” quân đội của các thế lực thù địch... Công tác quản lý nghiên cứu khoa học được tổ chức nghiêm túc, chặt chẽ, từ khâu đăng ký, triển khai, đến đánh giá, nghiệm thu đề tài. Học viện luôn quan tâm tạo điều kiện thuận lợi cho cán bộ, giáo viên, học viên thực hiện công trình nghiên cứu theo đúng kế hoạch. Nhờ đó, công tác nghiên cứu khoa học của Học viện không những bảo đảm chất lượng, giải quyết được nhiều vấn đề cấp thiết do thực tiễn đặt ra, mà còn thu hút được nhiều đối tượng tham gia. Trong 5 năm trở lại đây, Học viện đã triển khai nghiên cứu, đưa vào ứng dụng hàng trăm đề tài cấp cơ sở, trong đó có 3 đề tài cấp Nhà nước, 11 đề tài cấp Bộ, 15 đề tài cấp ngành, 183 đề tài cấp Học viện; công bố 1.650 bài báo khoa học trên các sách, báo, tạp chí. Riêng năm học 2009-2010, Học viện đã nghiên cứu và nghiệm thu 01 đề tài cấp Nhà nước, 09 đề tài cấp Bộ, 06 đề tài cấp ngành và 64 đề tài cấp Học viện; đưa 5 công trình khoa học dự thi Giải thưởng “Tuổi trẻ sáng tạo”, đạt: 01 giải Nhất, 02 giải Nhì và 01 giải Khuyến khích.

Cùng với nâng cao chất lượng các mặt công tác, Học viện đã tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ, giảng viên ngang tầm với yêu cầu, nhiệm vụ. Theo đó, đội ngũ cán bộ, giảng viên phải được “chuẩn hóa” cả về kiến thức lý luận, kinh nghiệm thực tiễn, trình độ sư phạm, ngoại ngữ, tin học, phẩm chất đạo đức, nghề nghiệp và phong cách công tác. Do vậy, Học viện đã chủ động làm tốt công tác quy hoạch, phân hướng sử dụng cán bộ; xác định yêu cầu cụ thể về phẩm chất, năng lực cho từng chức vụ, chuyên ngành; đa dạng hóa các hướng, nguồn, vận dụng linh hoạt các biện pháp tuyển chọn, sàng lọc cán bộ, giảng viên. Trước khi bổ nhiệm chức danh cán bộ, giáo viên, Học viện đều tổ chức bồi dưỡng theo các tiêu chí đề ra; gắn việc cử cán bộ đi đào tạo theo các chuyên ngành với luân chuyển, đưa cán bộ đi dự nhiệm thực tế ở các đơn vị; tạo điều kiện, khuyến khích cán bộ tự học tập, rèn luyện nâng cao trình độ về mọi mặt. Trong xây dựng đội ngũ cán bộ, giảng viên, Học viện đề ra yêu cầu rất cụ thể. Đối với giáo viên phải có đủ phẩm chất, trình độ để thực hiện tốt việc kết hợp "dạy chữ, dạy nghề, dạy người", bảo đảm vừa truyền thụ kiến thức, rèn luyện kỹ năng nghề nghiệp, vừa bồi dưỡng kinh nghiệm chiến đấu, công tác và khả năng tiến hành công tác đảng, công tác chính trị cho học viên. Với đội ngũ cán bộ quản lý, phải thực sự là "người thày thứ hai" trong định hướng, xây dựng động cơ nghề nghiệp, duy trì nền nếp chính quy, rèn luyện kỷ luật, tổ chức tự học tại đơn vị, hướng dẫn học viên thực hành, thực tập, hoạt động ngoại khóa... Bằng những nội dung, biện pháp cụ thể, có tính khả thi cao, công tác xây dựng đội ngũ cán bộ, giảng viên của Học viện Chính trị đã đáp ứng tốt mục đích, yêu cầu đề ra, góp phần nâng cao chất lượng GD-ĐT và nghiên cứu KHXH&NVQS. 5 năm qua (2005-2010), hằng năm, Học viện đều có 100% học viên tốt nghiệp ra trường, trung bình có 2,60% đạt loại giỏi, 77,89% đạt loại khá; số học viên rèn luyện tốt đạt trên 90%. Học viên ra trường đảm nhiệm tốt chức vụ lãnh đạo, chỉ huy các cấp, có uy tín trước tập thể, thực sự là người chủ trì về chính trị ở các đơn vị.

Phát huy kết quả đã đạt được, Đảng ủy, BGĐ Học viện Chính trị tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo, tăng cường vai trò của các tổ chức, lực lượng, thực hiện đổi mới đồng bộ các mặt công tác, xây dựng Học viện vững mạnh toàn diện, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của một trung tâm đào tạo, bồi dưỡng cán bộ chính trị và nghiên cứu KHXH&NVQS hàng đầu của Đảng trong quân đội.

Trung tướng, TS. NGUYỄN TIẾN QUỐC

Giám đốc Học viện