Trải qua 65 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, các thế hệ cán bộ, công nhân viên, chiến sĩ cơ quan Bộ Tổng Tham mưu Quân đội nhân dân Việt Nam đã nỗ lực phấn đấu hoàn thành trọng trách của cơ quan tham mưu chiến lược, xây dựng nên truyền thống “Trung thành, mưu lược, tận tụy, sáng tạo, đoàn kết hiệp đồng, quyết chiến, quyết thắng”, góp phần xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng quân đội, củng cố quốc phòng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN.

 Bộ Tổng Tham mưu (BTTM) thành lập ngày 7-9-1945, được Chủ tịch Hồ Chí Minh giao nhiệm vụ: “Tổ chức huấn luyện quân đội cho giỏi; tổ chức nắm địch, nắm ta rõ ràng; bày mưu kế khôn khéo; tổ chức chỉ huy thông suốt, bí mật, nhanh chóng, kịp thời, chính xác để đánh thắng mọi kẻ thù, bảo vệ thành quả cách mạng”. Thực hiện lời dạy của Bác, 65 năm qua, cán bộ, công nhân viên, chiến sĩ các thế hệ của BTTM đã nỗ lực phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao; được Đảng, Nhà nước trao tặng nhiều phần thưởng cao quý: Huân chương Sao vàng, Huân chương Hồ Chí Minh, Huân chương Quân công...

Trong kháng chiến chống thực dân Pháp, mặc dù còn nhiều khó khăn, cán bộ chưa có kinh nghiệm trong công tác tham mưu tác chiến; vật chất, trang bị thiếu thốn, song với quyết tâm vừa làm, vừa học, chủ động khắc phục khó khăn, cán bộ cơ quan BTTM đã từng bước vươn lên hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Cùng với việc củng cố, xây dựng cơ quan vững mạnh, BTTM đã tập trung chỉ đạo tổ chức xây dựng lực lượng vũ trang (LLVT) cách mạng, cả bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương và dân quân tự vệ. Thực hiện đường lối kháng chiến toàn dân, toàn diện của Đảng, BTTM đã triển khai nhiều giải pháp đẩy mạnh chiến tranh du kích, tổ chức bộ đội Nam tiến, di chuyển lực lượng và xây dựng căn cứ địa Việt Bắc; xây dựng kế hoạch tác chiến và tổ chức nhiều chiến dịch lớn trên các chiến trường cả nước, đặc biệt là cuộc tiến công chiến lược Đông Xuân 1953-1954, mà đỉnh cao là chiến dịch Điện Biên Phủ.

Trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, mà trực tiếp là Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng, BTTM đã nghiên cứu đề xuất kế hoạch xây dựng LLVT ba thứ quân; tổ chức thành lập các quân chủng, binh chủng, các sư đoàn, quân đoàn; nâng cao chất lượng huấn luyện, giáo dục-đào tạo. Trước kẻ thù xâm lược có vũ khí, trang bị hiện đại, thủ đoạn tác chiến xảo quyệt, BTTM đã thể hiện rõ “tài mưu lược”, thường xuyên nắm chắc diễn biến tình hình, đánh giá đúng âm mưu, thủ đoạn tác chiến của địch, nắm chắc thời cơ chiến lược, thực hiện tốt chức năng tham mưu cho Bộ Chính trị, Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng lãnh đạo, chỉ đạo cuộc kháng chiến thắng lợi. BTTM còn trực tiếp xây dựng kế hoạch tác chiến và chỉ đạo nhiều chiến dịch quy mô lớn có ý nghĩa chiến lược; tổ chức hiệp đồng, phối hợp giữa các chiến trường cả trong nước và trên nước bạn, giữa tác chiến của bộ đội chủ lực và LLVT địa phương; tổ chức lực lượng 3 thứ quân đánh bại chiến tranh phá hoại bằng không quân, hải quân của Mỹ ở miền Bắc... Điển hình là, xây dựng kế hoạch tác chiến và trực tiếp điều hành cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975; qua đó, đã đánh dấu bước trưởng thành vượt bậc của BTTM về công tác tham mưu tác chiến chiến lược (về lựa chọn chiến trường mở đầu, về nghệ thuật nghi binh, lừa địch, nghệ thuật tạo thời cơ, tận dụng thời cơ, về phối hợp giữa các chiến trường, kết hợp giữa tiến công và nổi dậy...), góp phần quan trọng vào thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.

Đất nước thống nhất, cả nước bước sang thời kỳ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc (BVTQ), BTTM đã tập trung nghiên cứu, đề xuất và triển khai điều chỉnh thế trận chiến lược, tổ chức, bố trí lực lượng theo phương án, kế hoạch phòng thủ đất nước; nâng cao khả năng sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ), đối phó với các tình huống chiến tranh, không để bất ngờ về chiến lược và làm tròn nhiệm vụ quốc tế. BTTM còn hoàn thành tốt nhiệm vụ chỉ đạo LLVT và nhân dân đấu tranh làm thất bại âm mưu, thủ đoạn trong chiến lược “Diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch. Trong thời kỳ đổi mới đất nước, trên cơ sở quán triệt và thực hiện các quan điểm, đường lối quốc phòng, quân sự của Đảng, BTTM đã tham mưu cho Đảng, Nhà nước, Quốc hội ban hành nhiều văn bản về công tác quốc phòng, quân sự, như: Nghị quyết số 28 -NQ/TW của Bộ Chính trị về xây dựng tỉnh (thành phố) trực thuộc Trung ương thành khu vực phòng thủ (KVPT) vững chắc; Nghị quyết số 86-NQ/ĐUQSTW của Đảng ủy Quân sự Trung ương về công tác giáo dục-đào tạo trong tình hình mới; Chỉ thị số 62 và 12-CT/TW của Bộ Chính trị, Nghị định số 15 và số 116 của Chính phủ về giáo dục quốc phòng; Luật Dân quân tự vệ..., góp phần cùng Bộ Quốc phòng thực hiện tốt chức năng quản lý nhà nước về quốc phòng, quân sự. Trước yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới, BTTM còn chủ động tham mưu, đề xuất với cấp trên và trực tiếp chỉ đạo thực hiện các nghị quyết, đề án về tổ chức quân đội; từng bước tinh giản biến chế trong các đơn vị thường trực trên cơ sở tăng cường xây dựng lực lượng dự bị động viên và dân quân tự vệ. Trong công tác huấn luyện, đã chủ động đề xuất và triển khai đổi mới nội dung, chương trình, tổ chức phương pháp huấn luyện phù hợp với đối tượng tác chiến, tổ chức biên chế, vũ khí, trang bị và nghệ thuật quân sự Việt Nam.

Thời gian tới, tình hình thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp; trong khu vực, tình hình tranh chấp lãnh thổ, biển, đảo vẫn tiềm ẩn nhiều biến động khó lường. Đối với nước ta, các thế lực thù địch tiếp tục đẩy mạnh thực hiện chiến lược "Diễn biến hoà bình"; đồng thời, sẵn sàng sử dụng vũ trang xâm lược khi có thời cơ. Chiến tranh BVTQ (nếu xảy ra) sẽ dựa trên những thành tựu khoa học-công nghệ quân sự hiện đại, chủ yếu là vũ khí công nghệ cao với phương thức và nhiều thủ đoạn tác chiến mới. Điều đó đòi hỏi BTTM phải nỗ lực phấn đấu ngang tầm với nhiệm vụ BVTQ trong tình hình mới. 

Trước hết, thực hiện tốt chức năng tham mưu chiến lược về quốc phòng, quân sự. Đây là một chức năng cơ bản của BTTM, nhằm giúp cho Đảng, Nhà nước, Đảng ủy Quân sự Trung ương và Bộ Quốc phòng đề ra đường lối, chủ trương, chính sách và hoạch định các kế hoạch chiến lược quân sự, quốc phòng; tập trung vào tổ chức, xây dựng LLVT, xây dựng quân đội “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”. Trên cơ sở dự báo tình hình thế giới, xây dựng chủ trương chiến lược và các phương án, kế hoạch phòng thủ đất nước; kế hoạch chuyển đất nước từ thời bình sang thời chiến; tham mưu về tổ chức xây dựng nền QPTD, xây dựng KVPT tỉnh (thành phố) và tổ chức nghiên cứu, phát triển đường lối, nghệ thuật quân sự Việt Nam. Từ chiến lược BVTQ, tham mưu đề xuất các giải pháp về phát huy sức mạnh tổng hợp của đất nước; bổ sung, hoàn chỉnh phương thức tiến hành chiến tranh nhân dân trong điều kiện mới của chiến tranh BVTQ.

Mặt khác, BTTM còn phải giúp Bộ Quốc phòng thực hiện tốt chức năng quản lý nhà nước về quốc phòng; tiếp tục tổ chức, nghiên cứu, ban hành các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý vùng trời, vùng biển đảo, về kết hợp phát triển kinh tế-xã hội với quốc phòng-an ninh và quốc phòng-an ninh với kinh tế, đối ngoại; thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước về khoa học-công nghệ và môi trường quân sự; tích cực giúp Bộ Quốc phòng chỉ đạo xây dựng các khu kinh tế - quốc phòng; đề xuất đổi mới phát triển doanh nghiệp quân đội phù hợp với tình hình mới... Trên cơ sở tổng kết kinh nghiệm trong chiến tranh giải phóng đất nước và các cuộc chiến tranh diễn ra gần đây trên thế giới, tiếp tục nghiên cứu nghệ thuật quân sự, tập trung vào những vấn đề cơ bản của nghệ thuật tiến hành chiến tranh nhân dân, cách đánh mới, phù hợp với tổ chức biên chế, trang bị hiện có và địa hình Việt Nam; những vấn đề về kết hợp phương thức tiến hành chiến tranh bằng các binh đoàn chủ lực với chiến tranh nhân dân địa phương trong điều kiện mới.

Hai là, tập trung chỉ đạo, chỉ huy chặt chẽ công tác SSCĐ và chiến đấu của LLVT. BTTM với nhiệm vụ chỉ đạo, chỉ huy, điều hành công tác SSCĐ và chiến đấu của quân đội, phải thường xuyên nắm chắc tình hình, những động thái về quốc phòng, quân sự trên thế giới, làm cơ sở chỉ đạo công tác SSCĐ, làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch và sẵn sàng ứng phó với các mối đe dọa an ninh phi truyền thống mang tính toàn cầu, không để bị động, bất ngờ trong mọi tình huống. Thực hiện tốt việc xây dựng, hoàn chỉnh kế hoạch, phương án tác chiến phòng thủ đất nước; trong đó, chú trọng các hướng, địa bàn chiến lược trọng yếu, nhất là trên khu vực biên giới, biển đảo và vùng trời của Tổ quốc. Trong điều kiện mới, BTTM còn phải tích cực ứng dụng khoa học - công nghệ, đẩy mạnh hiện đại hoá trang bị chỉ huy, nâng cao khả năng tổ chức chỉ huy, hiệp đồng, kiểm soát, bảo đảm tác chiến chiến lược đạt hiệu quả cao; đồng thời, tăng cường công tác kiểm tra đối với các đơn vị, địa phương về thực hiện nhiệm vụ SSCĐ; chỉ đạo phòng chống chiến lược "Diễn biến hoà bình", nghiên cứu các phương án, hình thức phòng chống bạo loạn, bảo vệ có hiệu quả mục tiêu chính trị, trung tâm kinh tế, văn hóa của đất nước. 

Trước tình hình thời tiết, khí hậu, thủy văn diễn biến phức tạp, các sự cố, tai nạn trong sản xuất và đời sống còn tiềm ẩn nhiều hiểm họa, BTTM còn phải chú trọng công tác cứu hộ, cứu nạn; chỉ đạo chặt chẽ, kịp thời việc phối hợp giữa các lực lượng khác trong công tác tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn, phòng chống và khắc phục hậu quả thiên tai, tai nạn, thảm họa môi trường.

Ba là, chỉ đạo tổ chức, xây dựng LLVT vững mạnh. Yêu cầu tổ chức LLVT phải đúng quan điểm, chủ trương của Đảng; phù hợp với thời bình và yêu cầu mở rộng lực lượng trong chiến tranh; vì vậy, việc điều chỉnh tổ chức lực lượng phải tiến hành từng bước, thận trọng, bảo đảm tỷ lệ phù hợp giữa bộ đội chủ lực và bộ đội địa phương, giữa lực lượng thường trực và lực lượng dự bị động viên, giữa bộ binh với các quân chủng, binh chủng... Theo đó, lực lượng thường trực phải được xây dựng “gọn, mạnh” theo hướng “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”; lực lượng dự bị động viên được xây dựng “hùng hậu”, tổ chức chặt chẽ từ khâu tạo nguồn, đăng ký, quản lý đến công tác huấn luyện, sẵn sàng bổ sung cho lực lượng thường trực khi cần thiết; lực lượng dân quân tự vệ xây dựng theo hướng “vững mạnh, rộng khắp”, có chất lượng chính trị ngày càng cao, trở thành một lực lượng chiến lược cả trong chiến tranh và giữ gìn an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội ở địa phương, cơ sở trong thời bình.

Trong công tác huấn luyện, BTTM phải chỉ đạo chặt chẽ cả huấn luyện chiến dịch và huấn luyện chiến đấu; tiếp tục đẩy mạnh đổi mới toàn diện, từ công tác chỉ đạo, điều hành, nội dung, tổ chức, phương pháp đến công tác bảo đảm cơ sở vật chất cho huấn luyện; coi trọng huấn luyện đồng bộ và chuyên sâu theo chức năng, nhiệm vụ của từng lực lượng, đáp ứng yêu cầu chiến tranh trong điều kiện địch sử dụng vũ khí công nghệ cao. Trên cơ sở đó, tổ chức tốt các cuộc diễn tập chiến lược, chiến dịch, diễn tập KVPT; chú trọng gắn diễn tập với luyện tập các phương án, kế hoạch tác chiến trên các hướng, địa bàn chiến lược; nâng cao trình độ, khả năng phối hợp, hiệp đồng tác chiến giữa các đơn vị chủ lực với LLVT địa phương trong KVPT. Cùng với đó, phải chỉ đạo chặt chẽ công tác rèn luyện kỷ luật, xây dựng nền nếp chính quy; tăng cường tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, thực hiện các giải pháp bảo đảm an toàn giao thông và các giải pháp nhằm hạn chế thấp nhất các vụ vi phạm kỷ luật và mất an toàn trong huấn luyện, công tác.

Trong công tác giáo dục-đào tạo, BTTM cần tập trung thực hiện tốt chức năng tham mưu, đề xuất đổi mới quy trình, chương trình giáo dục-đào tạo trong các nhà trường quân đội; bảo đảm giáo dục-đào tạo phải quán triệt sâu sắc đường lối quân sự, quốc phòng của Đảng, nghị quyết, chỉ thị của Đảng ủy Quân sự Trung ương, Bộ Quốc phòng và thực hiện đúng quy định, hướng dẫn của Bộ Giáo dục và Đào tạo; xây dựng hệ thống nhà trường quân đội theo hướng “chính quy, mẫu mực”; đồng thời, gắn giáo dục-đào tạo với đẩy mạnh nghiên cứu khoa học quân sự.

Bốn là, xây dựng cơ quan BTTM vững mạnh toàn diện. BTTM tiếp tục thực hiện tốt Chỉ thị 917/1999/CT-QP của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng về xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện và Quyết định số 814/QĐ-TM ngày 24-5-2010 của Tổng Tham mưu trưởng về việc ban hành Hướng dẫn tiếp tục thực hiện Chỉ thị 917/1999/CT-QP. Từng cơ quan, đơn vị trong BTTM tập trung xây dựng cho cán bộ, công nhân viên, chiến sĩ có bản lĩnh chính trị vững vàng, có phẩm chất đạo đức cách mạng trong sáng, tuyệt đối trung thành với mục tiêu, lý tưởng của Đảng; nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng; xây dựng tổ chức đảng các cấp trong sạch, vững mạnh; phấn đấu hằng năm có trên 90% cấp ủy, tổ chức đảng hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên; có 100% đảng viên đủ tư cách, trong đó trên 80% đủ tư cách hoàn thành tốt nhiệm vụ. Xây dựng cơ quan BTTM chính quy, mẫu mực, tiêu biểu cho toàn quân về ý thức tổ chức kỷ luật, chấp hành điều lệnh quân đội. Bên cạnh đó, từng cơ quan, đơn vị cần nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác cải cách hành chính quân sự; chú trọng rà soát, tinh giản hệ thống văn bản thủ tục hành chính, không để hiện tượng chồng chéo chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, BTTM còn phải thường xuyên duy trì và đẩy mạnh phong trào Thi đua Quyết thắng; đặc biệt là, thực hiện tốt Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, xây dựng chỉ tiêu, biện pháp cụ thể sát với chức trách, nhiệm vụ được giao, hướng vào “làm theo” tấm gương đạo đức của Bác. Đây là cơ hội để mỗi đảng viên trong cơ quan tự “soi” lại mình theo tấm gương đạo đức của Bác; nhất là, về trách nhiệm trong công tác, tinh thần phấn đấu, tu dưỡng rèn luyện nâng cao phẩm chất đạo đức, trình độ, ý thức gương mẫu chấp hành các chế độ, nền nếp và quyết tâm hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Mặt khác, từng cơ quan trong BTTM còn phải thực hiện tốt chế độ học tập, bồi dưỡng nâng cao trình độ nghiệp vụ chuyên môn cho đội ngũ cán bộ; tập trung rèn luyện khả năng tư duy, xem xét, phân tích tổng hợp, đánh giá, dự báo tình hình, có tầm nhìn, tư duy chiến lược sắc bén, có kiến thức tham mưu tác chiến vững vàng; có tác phong và phương pháp làm việc khoa học, chính xác của người cán bộ cơ quan tham mưu chiến lược. Cùng với các nhiệm vụ đó, BTTM còn phải thực hiện tốt công tác hậu cần, kỹ thuật; chấp hành nghiêm túc các quy định, quy chế về công tác tài chính, về bảo đảm cơ sở vật chất hậu cần, kỹ thuật cho công tác SSCĐ theo Chỉ thị số 38/CT-TM của Tổng Tham mưu trưởng.

Phát huy truyền thống vẻ vang qua 65 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, cán bộ, công nhân viên, chiến sĩ cơ quan BTTM tiếp tục phấn đấu xây dựng BTTM vững mạnh ngang tầm nhiệm vụ, xứng đáng là cơ quan tham mưu chiến lược, góp phần xây dựng quân đội "cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại", bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN trong tình hình mới.

Thượng tướng  NGUYỄN KHẮC NGHIÊN

Uỷ viên BCHTƯ Đảng, Tổng Tham mưu trưởng QĐNDVN,

Thứ trưởng Bộ quốc phòng