Hồ Chủ Tịch đã khẳng định vị trí của thông tin liên lạc (TTLL): “... là việc quan trọng bậc nhất trong công tác cách mệnh vì chính nó quyết định sự thống nhất chỉ huy, sự phân phối lực lượng và do đó bảo đảm thắng lợi”. Khắc ghi lời dạy của Bác, 65 năm qua, cán bộ, chiến sĩ, công nhân viên Binh chủng TTLL đã không ngừng phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, góp phần quan trọng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc (BVTQ).

Chỉ 5 ngày sau khi Bác Hồ đọc bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hòa (2-9-1945), Phòng TTLL đã được thành lập. Ngày 09-9-1945, Phòng TTLL đã tổ chức triển khai mạng vô tuyến điện và mạng liên lạc đặc biệt đến nhiều địa phương trong cả nước, đánh dấu sự kiện quan trọng trong công tác TTLL. Từ đó, ngày 09-9 hằng năm trở thành Ngày truyền thống của Bộ đội TTLL.

Trong kháng chiến chống thực dân Pháp, mặc dù cơ sở vật chất thiếu thốn, lạc hậu, song với tinh thần tự lực, tự cường, chủ động khắc phục khó khăn, Bộ đội TTLL đã từng bước phát triển, hoàn thành tốt nhiệm vụ bảo đảm TTLL cho Bộ Tổng Tư lệnh chỉ đạo các chiến trường; đặc biệt là bảo đảm TTLL cho cuộc tiến công chiến lược Đông Xuân 1953-1954, mà đỉnh cao là Chiến dịch Điện Biên Phủ. Trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, trước sự phát triển của lực lượng, tháng 01-1968, Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng đã ra Quyết định thành lập Bộ Tư lệnh TTLL, đánh dấu bước phát triển mới về tổ chức quân đội nói chung và lực lượng TTLL nói riêng. Để chỉ đạo cách mạng miền Nam và chỉ huy LLVT, mạng lưới TTLL đã trải rộng, vươn dài đến mọi chiến trường, cả trong nước và ngoài nước; các hình thức bảo đảm TTLL ngày càng đa dạng, chất lượng ngày càng cao, bảo đảm cho Đảng, Nhà nước, Bộ Quốc phòng lãnh đạo, chỉ đạo LLVT và nhân dân kháng chiến, giành độc lập dân tộc, thống nhất Tổ quốc.

Bước sang thời kỳ cả nước thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và BVTQ, cùng với việc tiếp quản, khai thác hệ thống TTLL thu được của địch, Binh chủng đã nhanh chóng đẩy mạnh hiện đại hóa trang bị, khí tài thông tin, xây dựng hệ thống TTLL theo hướng đáp ứng yêu cầu BVTQ, góp phần xây dựng đất nước. Bộ đội TTLL đã tập trung hoàn thiện mạng lưới thông tin, nâng cao chất lượng TTLL phù hợp với sự điều chỉnh về tổ chức lực lượng; xây dựng và củng cố các trung tâm thông tin sở chỉ huy cơ bản, sở chỉ huy dự bị và phía trước của Bộ và các quân khu, quân đoàn. Năm1989, Binh chủng khánh thành tuyến vi ba băng rộng ICS Hà Nội-Đà Nẵng và bàn giao cho Tổng cục Bưu điện; năm 1993, 1994, lần đầu tiên tổng đài kỹ thuật số được đưa vào sử dụng và hòa vào mạng lưới thông tin quốc gia ở khu vực Hà Nội. Tiếp đó, Binh chủng đã lắp đặt và đưa vào sử dụng nhiều tổng đài kỹ thuật số ở cả ba miền, thực hiện “số hóa” mạng TTLL quân sự...

Hiện nay, Binh chủng đã và đang thực hiện tốt chức năng tham mưu cho Bộ Quốc phòng về chuyên ngành thông tin quân sự; tham gia xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật, thực hiện quản lý nhà nước đối với hệ thống TTLL quân sự (tham gia xây dựng Luật Viễn thông, Luật Bưu chính, Luật Tần số vô tuyến điện, Pháp lệnh Động viên công nghiệp...); tham mưu về tổ chức, xây dựng lực lượng; xây dựng chương trình, nội dung huấn luyện và đào tạo, quy hoạch, phát triển, hiện đại hóa hệ thống TTLL quân sự ... Thực hiện Đề án “Điều chỉnh tổ chức lực lượng quân đội trong tình hình mới” theo tinh thần Nghị quyết 29 của Bộ Chính trị, Binh chủng đã điều chỉnh tổ chức lực lượng thông tin toàn quân, lực lượng thông tin cấp chiến lược, chiến dịch; tổ chức lực lượng thông tin trực thuộc theo hướng hỗn hợp vùng, miền, tạo ra khả năng đảm bảo TTLL ổn định, vững chắc, đáp ứng yêu cầu của thế bố trí phòng thủ chiến lược. Với chủ trương đẩy mạnh đổi mới, đi thẳng vào công nghệ hiện đại, Binh chủng đã khắc phục khó khăn, năng động, sáng tạo, mạnh dạn thực hiện nhiều giải pháp mang tính đột phá, hiện đại hóa hệ thống TTLL quân sự; tập trung nghiên cứu, hoàn thiện quy hoạch nâng cao chất lượng TTLL quân sự ở cả ba cấp. Binh chủng tự thiết kế, lắp đặt các đường trục cáp quang, mạng truyền dẫn Viba số, tổng đài điện tử kỹ thuật số, mạng truyền số liệu quân sự làm cơ sở phục vụ tự động hóa chỉ huy; mạng Vinasat (thành phần quốc phòng), mạng máy bộ đàm cầm tay (Trunking)… bảo đảm thông tin thoại, truyền số liệu, fax, truyền hình phục vụ cho nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, nhất là đối với các đơn vị đứng chân và hoạt động ở vùng biên giới, hải đảo, nhà giàn, vùng sâu, vùng xa, các đơn vị làm nhiệm vụ cơ động... Đáng chú ý là, các dự án, công trình đều do cán bộ, chiến sĩ TTLL trực tiếp nghiên cứu, ứng dụng, thi công, quản lý, điều hành, khai thác, làm chủ về công nghệ, không phụ thuộc vào nước ngoài; do dó, vừa đảm bảo bí mật quân sự, bí mật quốc gia, vừa tiết kiệm cho ngân sách nhà nước hàng trăm tỷ đồng. Bên cạnh đó, Binh chủng còn tích cực tham gia vào các dự án kết hợp quốc phòng với kinh tế-xã hội trong các khu vực phòng thủ địa phương, góp phần xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh. Đặc biệt là, việc chủ động kết hợp với mạng thông tin của các doanh nghiệp viễn thông tạo thành các mạch vòng, tăng độ vững chắc cho các khu vực và hệ thống TTLL quân sự, tạo bước chuyển đổi căn bản về chất của hệ thống, là cơ sở quan trọng để Bộ đội TTLL hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ.

Thời gian tới, xuất phát từ nhiệm vụ BVTQ, nhiệm vụ của Bộ đội TTLL có sự phát triển mới, toàn diện hơn, với yêu cầu cao hơn. Điều đó đòi hỏi Binh chủng phải có sự nỗ lực trên tất cả các mặt công tác để thực hiện tốt nhiệm vụ bảo đảm TTLL cho sẵn sàng chiến đấu và chiến đấu khi có tình huống; đồng thời, bảo đảm TTLL phục vụ công tác phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, tìm kiếm, cứu nạn và các nhiệm vụ đột xuất.

Để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ đó, Binh chủng đẩy mạnh thực hiện chủ trương đi thẳng vào công nghệ hiện đại, tiếp cận công nghệ tiến tiến của khu vực và quốc tế. Theo đó, Binh chủng tiếp tục hoàn chỉnh quy hoạch xây dựng mạng lưới, hiện đại hóa trang bị giai đoạn 2010-2015 và định hướng những năm tiếp theo; trong đó, trọng tâm là triển khai thực hiện quy hoạch các trung tâm thu, phát và trang bị vô tuyến điện cấp chiến lược, chiến dịch; đẩy nhanh tiến độ nâng cấp và xây dựng một số tuyến cáp quang trục, phát triển các đường nhánh đến các quân khu và xuống tới Bộ chỉ huy Quân sự các tỉnh (thành phố); hoàn thành và đưa vào sử dụng có hiệu quả các dự án đã được triển khai. Cùng với đó, Binh chủng tập trung đầu tư, bảo đảm chất lượng, đồng bộ cho các tổng trạm cơ động cấp chiến lược, chiến dịch và nâng cao khả năng cơ động đảm bảo TTLL cho các quân khu, quân đoàn, quân chủng, binh chủng và những địa bàn trọng điểm; đồng thời, nghiên cứu, tăng cường các biện pháp phòng, chống tác chiến điện tử, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin để nâng cao chất lượng quản lý, khai thác, điều hành và tăng cường bảo mật cho hệ thống TTLL quân sự.

 Phát huy kết quả đại hội đảng các cấp trong Đảng bộ Binh chủng, vừa qua, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Binh chủng TTLL tập trung xây dựng tổ chức đảng các cấp trong sạch, vững mạnh, làm cơ sở để xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện; trong đó, coi trọng nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức đảng; phát huy vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, chỉ huy các cấp trong công tác quản lý, giáo dục cán bộ, đảng viên; phấn đấu xây dựng 100% chi bộ đại đội đủ quân có chi ủy, các trạm, tổ có đảng viên; gắn công tác xây dựng đội ngũ cán bộ với công tác xây dựng Đảng; xây dựng đội ngũ cán bộ, nhân viên chuyên môn kỹ thuật có đủ số lượng, có cơ cấu hợp lý, chất lượng ngày càng cao và có các lớp kế cận, bổ sung cả về chuyên môn và trong công tác chỉ huy, quản lý đơn vị. Trên cơ sở thường xuyên tiến hành tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, Binh chủng thường xuyên thực hiện tốt công tác chính sách nhằm giữ gìn, phát triển đội ngũ cán bộ, nhân viên chuyên môn kỹ thuật có trình độ cao, tạo điều kiện để họ yên tâm gắn bó với Binh chủng. Hoạt động TTLL có đặc thù là, dù trong thời bình hay khi có chiến tranh, công tác TTLL quân sự vẫn phải đảm bảo thường xuyên, liên tục. Trong thời bình, các đơn vị, bộ phận vẫn đóng quân phân tán, hoạt động độc lập trên nhiều địa bàn của đất nước, có nhiều tổ, trạm ở vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, hải đảo... Vì vậy, Binh chủng đặc biệt coi trọng xây dựng cho bộ đội có bản lĩnh chính trị vững vàng, tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc và nhân dân; có nhận thức đúng về âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch, thường xuyên nâng cao cảnh giác cách mạng, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao; phát huy vai trò của Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ, đẩy mạnh phong trào Thi đua Quyết thắng, hướng vào thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị trọng tâm; kết hợp nhiều hình thức, biện pháp nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho cán bộ, chiến sĩ; xây dựng mỗi đơn vị, tổ, trạm thông tin là một “Điểm sáng văn hóa” trên địa bàn đóng quân. Binh chủng tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, làm cho Cuộc vận động có sức lan tỏa sâu, rộng; thực hiện “Làm theo” tấm gương đạo đức của Bác bằng chương trình, kế hoạch rèn luyện, phấn đấu cụ thể của từng cá nhân, đơn vị, tạo sự chuyển biến toàn diện, thực chất, trước hết là về bản lĩnh chính trị, ý thức trách nhiệm và chất lượng, hiệu quả công tác.

Trong công tác huấn luyện, Binh chủng tiếp tục bám sát phương châm “Cơ bản, thiết thực, vững chắc”; coi trọng huấn luyện đồng bộ và chuyên sâu, sát với thực tế, nhiệm vụ bảo đảm thông tin cả trong thời bình và trong chiến tranh; trong đó, đặc biệt chú trọng hoàn thành tốt nhiệm vụ bảo đảm thông tin trong diễn tập của các cấp; kết hợp chặt chẽ giữa huấn luyện cơ bản và huấn luyện theo nhiệm vụ, thực hiện: giỏi về thông tin truyền thống, tinh nhuệ về thông tin cơ động, làm chủ khí tài, trang bị thông tin công nghệ cao; duy trì có hiệu quả nền nếp tập huấn, bồi dưỡng nâng cao trình độ chỉ huy tham mưu tác chiến, khả năng nắm vùng mạng, quản lý, điều hành mạng TTLL của cán bộ các cơ quan, đơn vị; đồng thời, tăng cường huấn luyện chuyên sâu cho nhân viên chuyên môn kỹ thuật, làm nòng cốt trong tiếp nhận, khai thác, sửa chữa các trang bị, khí tài thông tin thế hệ mới. Các đơn vị chú trọng nâng cao khả năng, trình độ tác chiến của các phân đội thông tin cơ động, phấn đấu nhiều đơn vị đạt tiêu chuẩn “Phân đội cơ động tinh nhuệ”. Cùng với đó, thường xuyên bổ sung, hoàn thiện phương án sẵn sàng triển khai bảo đảm TTLL phục vụ công tác phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, tìm kiếm, cứu nạn... trên các địa bàn trong cả nước.

Các nhà trường thuộc Binh chủng tập trung đổi mới chương trình, nội dung đào tạo cho các đối tượng; tích cực đổi mới phương pháp dạy-học; tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, phương tiện, trang bị khí tài, thao trường, đảm bảo lưu lượng đào tạo hằng năm từ 2.500-3.000 học viên, sinh viên; đẩy mạnh xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, giáo viên, bảo đảm số có chức danh khoa học, có học vị đạt chuẩn quy định của Bộ Giáo dục-Đào tạo và Bộ Quốc phòng; phấn đấu đến năm 2015, 100% cán bộ giảng dạy có trình độ đại học, trong đó 50-60% có trình độ sau đại học. Trong quá trình đào tạo, tích cực ứng dụng công nghệ thông tin và giảng dạy bằng ngoại ngữ, tạo điều kiện để học viên ra trường nhanh chóng tiếp cận được với sự phát triển của khoa học, kỹ thuật và trang bị, khí tài thông tin hiện đại.

Phát huy truyền thống 65 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, với niềm vinh dự, tự hào của Binh chủng hai lần được phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân, cán bộ, chiến sĩ Binh chủng TTLL tiếp tục đoàn kết, phấn đấu, xây dựng Binh chủng vững mạnh toàn diện, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, đáp ứng yêu cầu xây dựng và BVTQ trong tình hình mới.

Thiếu tướng NGÔ VĂN SƠN

Tư lệnh Binh chủng