Là viện chuyên ngành, tổ chức theo mô hình viện nghiên cứu có giường bệnh, Viện Y học Hàng không (YHHK) có nhiệm vụ nghiên cứu khoa học chuyên ngành YHHK và bệnh nghề nghiệp; huấn luyện, đào tạo chuyên ngành y, dược hàng không; giám định sức khoẻ phi công; khám tuyển, tạo nguồn học viên lái máy bay quân sự; khám, điều trị cho cán bộ, chiến sĩ trong Quân chủng Phòng không - Không quân và nhân dân trên địa bàn đóng quân. Nhận rõ trách nhiệm của mình, các thế hệ cán bộ, y, bác sĩ, nhân viên của Viện luôn thấm nhuần sâu sắc lời dạy của Bác Hồ “Lương y như từ mẫu”; nêu cao tinh thần tự lực, tự cường, khắc phục khó khăn, xây dựng Viện ngày càng chính quy, hiện đại, ngang tầm với yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. Viện luôn hoàn thành và vượt chỉ tiêu, kế hoạch các mặt công tác được giao; chất lượng, hiệu quả nhiệm vụ nghiên cứu khoa học, khám bệnh, thu dung, điều trị, chăm sóc sức khoẻ phi công ngày càng được nâng cao. Đảng bộ Viện luôn đạt trong sạch vững mạnh; đơn vị vững mạnh toàn diện.

Để giành được kết quả quan trọng đó, Đảng uỷ, Ban Giám đốc Viện đã tập trung giáo dục, chăm lo xây dựng y đức cho đội ngũ cán bộ, y, bác sĩ, nhân viên của Viện. Thông qua giáo dục, làm cho mọi người nhận thức sâu sắc rằng, nghề thầy thuốc là một nghề đặc biệt, trực tiếp quan hệ đến sức khoẻ, tính mệnh của con người; người thầy thuốc giỏi, đồng thời là người mẹ hiền; phải giàu lòng nhân ái, yêu thương, chăm sóc người bệnh như người thân của mình; trong thực hành y nghiệp, phải lấy người bệnh làm trung tâm, mục đích điều trị. Đối với Viện YHHK, y đức của người thầy thuốc được thể hiện ở sự tận tâm, tận lực, hết lòng đối với việc chăm lo sức khoẻ cho đội ngũ phi công, cán bộ, chiến sĩ Phòng không - Không quân và nhân dân nơi đóng quân; đồng thời, không ngừng nâng cao y đức góp phần tích cực vào việc khắc phục những ảnh hưởng tiêu cực của mặt trái kinh tế thị trường đối với việc giữ gìn phẩm chất, đạo đức trong sáng của người “cán bộ thầy thuốc”. Công tác giáo dục còn tập trung quán triệt để mọi người nhận thức sâu sắc và thực hiện đúng 12 điều y đức mà Bộ Y tế đã ban hành; gắn giáo dục y đức với đẩy mạnh thực hiện Cuộc vận động (CVĐ) “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”. Trên cơ sở các chỉ thị, hướng dẫn của trên; đối chiếu với thực tiễn, yêu cầu xây dựng phẩm chất, đạo đức của người thầy thuốc hiện nay, Đảng uỷ và Ban Giám đốc Viện đã thành lập Ban chỉ đạo, xây dựng kế hoạch thực hiện CVĐ theo đúng quy trình đã được xác định. Từ những chuẩn mực chung về đạo đức, lối sống, Viện đã cụ thể hoá thành tiêu chuẩn cụ thể sát với từng lĩnh vực, từng ngành, từng người trong đơn vị. Tổ chức lấy ý kiến của cấp uỷ địa phương nơi cư trú, của bệnh nhân đang điều trị tại Viện và của quần chúng trong đơn vị đóng góp cho các tổ chức đảng và cá nhân về đạo đức, lối sống. Để CVĐ phát huy vai trò trong rèn luyện y đức của đội ngũ cán bộ, y, bác sĩ, Đảng uỷ Viện đã chỉ đạo và tổ chức chặt chẽ việc viết thu hoạch, kiểm tra nhận thức, trong đó có gắn với liên hệ thực hiện chức trách của từng cá nhân, tổ chức trong thực hiện nhiệm vụ. Đẩy mạnh phong trào thi đua của ngành, gắn với các phong trào thi đua “Ngành Hậu cần quân đội làm theo lời Bác Hồ dạy”; “Xây dựng đơn vị quân y 5 tốt”; “Phát huy sáng kiến, nghiên cứu khoa học”… Không ngừng củng cố, hoàn thiện hệ thống chăm sóc sức khoẻ, khám tuyển phi công, bảo đảm cơ sở vật chất, trang thiết bị kỹ thuật, nâng cao năng lực khám, điều trị, cấp cứu bệnh nhân; xây dựng Viện trở thành trung tâm y tế hàng không chất lượng cao, có khả năng làm chủ khoa học - công nghệ hiện đại, ứng dụng thành công vào thực hiện nhiệm vụ, nâng cao hiệu quả điều trị cho bộ đội và nhân dân. CVĐ đã góp phần quan trọng làm chuyển biến tích cực về phẩm chất, đạo đức, lối sống cũng như sự gương mẫu trong thực hành y nghiệp và ý thức trách nhiệm đối với người bệnh của đội ngũ cán bộ, đảng viên, y, bác sĩ, nhân viên của Viện.

Đi đôi với việc rèn luyện y đức, để nâng cao hiệu quả điều trị, chăm sóc người bệnh Viện luôn quan tâm chỉ đạo thực hiện tốt nhiệm vụ nghiên cứu khoa học, huấn luyện nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ y, bác sĩ. Đảng uỷ, Ban Giám đốc Viện đã có nghị quyết chuyên đề, cùng nhiều chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu khoa học và phát triển kỹ thuật YHHK. Hằng năm, mỗi cán bộ khoa học, bác sĩ chuyên khoa đều xây dựng kế hoạch với những mục tiêu nghiên cứu cụ thể trên từng cương vị công tác. Hội đồng khoa học của Viện thường xuyên được kiện toàn, hoạt động có nền nếp, hiệu quả. Từ năm 2001 đến nay, Viện đã nghiên cứu thành công 36 đề tài, 10 sáng kiến cải tiến kỹ thuật; 06 đề tài và một dự án cấp Bộ Quốc phòng đang được thực hiện. Hầu hết các đề tài nghiên cứu đều gắn liền với yêu cầu thực tiễn, Viện đã phối hợp với Trung tâm Nhiệt đới Việt - Nga nghiên cứu Đề tài “ Khả năng thích ứng của phi công quân sự Việt Nam với các loại máy bay hiện đại do Nga sản xuất, đề xuất các biện pháp bảo vệ sức khoẻ nhằm bảo đảm an toàn bay và kéo dài tuổi bay”. Nhiều đề tài nghiên cứu cấp Bộ và cấp Quân chủng được nghiệm thu đạt kết quả xuất sắc, được ứng dụng vào chẩn đoán, cấp cứu, phẫu thuật và giám định sức khoẻ phi công. Cùng với nghiên cứu khoa học, Viện rất coi trọng và có nhiều biện pháp tích cực nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng, huấn luyện chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ thầy thuốc, nhất là đào tạo sau đại học, bác sĩ chuyên khoa cấp II, cấp I. Đi đôi với đổi mới chương trình, nội dung, Viện đã xây dựng được đội ngũ giáo viên là những thầy thuốc có trình độ chuyên môn nghiệp vụ cao, có phương pháp sư phạm tốt để giảng dạy cho các đối tượng. Ngoài việc cử người đi đào tạo Tiến sĩ, Viện còn lựa chọn nhiều cán bộ, y, bác sĩ đi đào tạo chuyên khoa sâu ở trong nước và nước ngoài… Công tác bồi dưỡng chuyên môn tại chức được thực hiện theo phương châm: trên bồi dưỡng dưới, bác sĩ giỏi, có kinh nghiệm bồi dưỡng bác sĩ trẻ mới ra trường; tăng cường công tác tự học, chuyển giao kỹ thuật tại chỗ; nội dung bồi dưỡng sát với trình độ, chuyên môn của từng người, từng chuyên ngành. Bằng các hình thức, giải pháp thích hợp và hiệu quả, Viện đã đào tạo, xây dựng được đội ngũ cán bộ, y, bác sĩ có trình độ đa khoa cơ bản tốt, trình độ chuyên khoa giỏi, có đạo đức nghề nghiệp trong sáng, đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ trong thời kỳ mới. Hiện nay, đội ngũ cán bộ chuyên môn có 96% trình độ sau đại học, trong đó có 2 tiến sĩ, 9 chuyên khoa cấp II, 8 thạc sĩ, 37 chuyên khoa cấp I. Nhiều đồng chí được đào tạo về chuyên ngành YHHK ở trong và ngoài nước. Đây là nguồn nhân lực quý giá bảo đảm cho sự phát triển bền vững của Viện, cả trước mắt và lâu dài.

Triển khai nhiều biện pháp tích cực, đồng bộ, tập trung vào những khâu trọng tâm, trọng điểm, nhằm tạo bước chuyển biến cơ bản để nâng cao năng lực, chất lượng công tác khám bệnh, thu dung, điều trị và chăm sóc sức khoẻ cho đội ngũ phi công quân sự, Viện đã kịp thời sắp xếp, kiện toàn tổ chức, biên chế, vừa phù hợp với quy định của Quân chủng, vừa bảo đảm cân đối, hợp lý giữa công tác điều trị, nghiên cứu khoa học, đào tạo với công tác tạo nguồn, tuyển chọn, giám định sức khoẻ phi công. Trong khi đặt trọng tâm vào xây dựng, nâng cao trình độ chuyên môn, đạo đức nghề nghiệp cho đội ngũ thầy thuốc, Viện đã chú trọng đẩy mạnh phát triển kỹ thuật cao, chuyên sâu, nhằm phục vụ kịp thời, chính xác yêu cầu của lâm sàng trong chẩn đoán, cấp cứu, phẫu thuật, điều trị và chăm sóc sức khoẻ phi công. Khám bệnh là khâu đầu tiên, tác động trực tiếp đến chất lượng công tác cấp cứu, điều trị và là một trong những vấn đề nhạy cảm của Viện. Vì vậy, Viện đã tập trung đồng bộ cả cơ sở vật chất, con người, tạo điều kiện thuận lợi cho người bệnh đến khám, cấp cứu và được chẩn đoán kịp thời, chính xác, để lại ấn tượng tốt đẹp cho người bệnh. Các đối tượng chính sách, bảo hiểm y tế đều được phục vụ chu đáo, theo đúng chế độ quy định, khắc phục được tình trạng cảm tình cá nhân, thân quen trong khám và điều trị. Để nâng cao chất lượng điều trị, Viện thường xuyên duy trì thực hiện tốt các chế độ chuyên môn, trọng tâm là chế độ giao ban chuyên môn hằng ngày, điểm bệnh hằng tuần, chế độ bệnh án, khám, kê đơn, cấp cứu; thực hiện nghiêm ngặt chế độ thông qua mổ, bảo đảm đúng quy trình từ khâu chẩn đoán, dự kiến phương pháp mổ đến phân công phẫu thuật viên… Nhờ có định hướng đúng và các giải pháp tích cực, chất lượng công tác khám bệnh, thu dung, điều trị của Viện đã được nâng lên; trung bình hằng năm Viện nhận khám bệnh từ 2-3 vạn lượt người. Riêng năm 2007, Viện khám 27.072 lượt bệnh nhân, trong đó cấp cứu 2.346 người, thu dung điều trị 3.197 người, phẫu thuật 1.609 ca, khám chính sách 281 đối tượng; tỷ lệ bệnh nhân khỏi bệnh ra viện đạt 67,8%. Hầu hết các trường hợp cấp cứu nội, ngoại khoa, chuyên khoa nặng đều được xử lý, sơ cứu ban đầu hiệu quả, an toàn. Những trường hợp nặng, Viện chuyển lên tuyến trên kịp thời, bảo đảm được tính mạng cho người bệnh.

Viện đặc biệt quan tâm đến Công tác khám tuyển, tạo nguồn, giám định sức khoẻ phi công theo đúng Điều lệ giám định y khoa Không quân và yêu cầu của thực tiễn hoạt động bay quân sự. Viện đã tập trung xây dựng Khoa Khám tuyển và Khoa Nghiên cứu sinh lý hàng không vững mạnh; bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ chuyên ngành YHHK cho đội ngũ y, bác sĩ; tích cực đề nghị trên trang bị các phương tiện kỹ thuật y tế hàng không hiện đại, phục vụ cho yêu cầu khám tuyển, giám định và nghiên cứu khoa học. Do vậy, nội dung, chỉ tiêu khám tuyển phi công hằng năm đều hoàn thành tốt; duy trì chặt chẽ chế độ quản lý, giám định sức khoẻ; điều trị có hiệu quả các căn bệnh tiềm ẩn của phi công và học viên bay. Năm qua, Viện đã tạo nguồn, tuyển chọn được 131 người đủ tiêu chuẩn về sức khoẻ đào tạo phi công quân sự, tăng 4,58% so với năm trước; giám định sức khỏe cho 1.816 phi công, đạt 98%, trong đó có 387 trường hợp trên tuổi 35 đạt 92,5%; giám định sau điều trị tại Viện cho 175 phi công; giám định cho Trung tâm dù 155 đồng chí.

 Phát huy những thành tích đã đạt được, gắn với việc tổ chức thực hiện nghiêm túc CVĐ “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” sẽ tạo ra những động lực chính trị, tinh thần quan trọng mới để Viện YHHK tiếp tục phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, xây dựng Viện trở thành trung tâm YHHK chính quy, khoa học, có uy tín, xứng đáng với truyền thống "Tận tâm phục vụ, chí tình, chí nghĩa, tình yêu thương đồng chí, đồng đội, tận tình cứu chữa, điều trị và nuôi dưỡng thương bệnh binh" mà các thế hệ cán bộ, y, bác sĩ nhân viên của Viện đã xây đắp nên gần 40 năm qua.

Đại tá, TS. LÊ TIẾN HẢI

Giám đốc Viện