Trường Quân sự Quân khu 9 thành lập ngày 10-11-1945, trên chiến trường miền Tây Nam Bộ. Trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, Nhà trường đã đào tạo, bồi dưỡng hàng ngàn cán bộ để bổ sung cho chiến trường, góp phần vào thắng lợi vĩ đại của sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc. Bước sang thời kỳ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, quán triệt tư duy mới về nhiệm vụ quốc phòng, quân sự của Đảng, Trường đã đẩy mạnh đổi mới toàn diện công tác giáo dục, đào tạo (GD,ĐT) và đã đạt nhiều kết quả, được Quân khu và các địa phương trên địa bàn đánh giá cao. Quá trình xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, Trường đã được Đảng, Chính phủ, Bộ Quốc phòng và Quân khu trao tặng nhiều phần thưởng cao quý. Đặc biệt, năm 2002, Trường vinh dự được Nhà nước trao tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân thời kỳ đổi mới.

Hiện nay, Nhà trường tổ chức thực hiện nhiệm vụ trong điều kiện lưu lượng học viên đông, nhiều đối tượng (có thời điểm trên 30 đối tượng với 45 chuyên ngành khác nhau), nhiều cấp học, bậc học và loại hình đào tạo, như: cao đẳng quân sự, bổ túc quân sự địa phương, đào tạo sĩ quan dự bị, tiểu đội (khẩu đội) trưởng, thiếu sinh quân, bồi dưỡng kiến thức quốc phòng-an ninh cho cán bộ đối tượng 2 trên địa bàn... Trong khi đó, cơ sở vật chất bảo đảm còn nhiều khó khăn, nhất là hệ thống thao trường, bãi tập. Trước tình hình đó, Nghị quyết đại hội Đảng bộ Nhà trường đã xác định: “ Trong bất kỳ hoàn cảnh nào, Trường vẫn phải giữ vững mục tiêu, phương hướng chính trị của GD,ĐT; không ngừng nâng cao chất lượng giảng dạy, xây dựng Nhà trường chính quy, vững mạnh toàn diện, xứng đáng với vị trí là trung tâm GD,ĐT của Quân khu”. Với tinh thần đó, Nhà trường đã tập trung xây dựng Đảng bộ trong sạch vững mạnh, Nhà trường vững mạnh toàn diện, làm cơ sở nâng cao chất lượng GD,ĐT. Năm 2009, có 85,71% tổ chức cơ sở đảng đạt trong sạch, vững mạnh và hoàn thành tốt nhiệm vụ, không có tổ chức đảng yếu, kém; có trên 95% tổ chức Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Phụ nữ đạt vững mạnh xuất sắc. Kết quả GD,ĐT của Nhà trường được nâng lên rõ rệt; 100% học viên các khóa đều tốt nghiệp, trong đó 76% trở lên khá, giỏi; các lớp bồi dưỡng kiến thức quốc phòng - an ninh có tỷ lệ khá, giỏi trên 80%; năm học 2008-2009, lớp Thiếu sinh quân có 100% tốt nghiệp bổ túc trung học phổ thông, trong đó 15% đỗ đại học (đạt tỷ lệ đỗ cao nhất trong các trường Thiếu sinh quân của cả nước)...

Để có được kết quả đó, Nhà trường đã thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp; trong đó, khâu then chốt, có tính đột phá là: đẩy mạnh đổi mới phương pháp dạy, học và nội dung, chương trình GD,ĐT. Phương pháp dạy học tích cực được Nhà trường tăng cường vận dụng; tập trung nâng cao kỹ năng thực hành bài giảng của giáo viên, từng bước giảm bớt cách dạy, học theo kiểu độc thoại; tăng cường gợi mở vấn đề, hướng dẫn trao đổi, thảo luận, nhằm phát huy tư duy độc lập, sáng tạo của người học. Nhà trường còn coi trọng truyền thụ những bài học kinh nghiệm đúc rút qua thực tiễn cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước vào quá trình huấn luyện, diễn tập; nhất là, những bài học về vận động, cơ động đường thủy và hiệp đồng tác chiến trên địa bàn sông nước. Ví dụ: trong môn học chiến thuật, việc đổi mới phương pháp giảng dạy được thống nhất từ việc chuẩn bị bài giảng, chọn thao trường, đến vận dụng nguyên tắc chung sao cho phù hợp với địa bàn sông nước đồng bằng sông Cửu Long và khêu gợi, mở rộng vấn đề để phát huy sự sáng tạo của học viên. Với mỗi hình thức, Nhà trường đều yêu cầu phải thực hiện chặt chẽ, cơ bản, vững chắc ở cả 3 bước: huấn luyện đội ngũ chiến thuật, tập chiến thuật và diễn tập chiến thuật. Tuy nhiên, việc đổi mới phương pháp giảng dạy của một số giáo viên hiện nay vẫn chưa đáp ứng yêu cầu; việc vận dụng phương pháp dạy học mới còn máy móc, cách đặt vấn đề, nêu câu hỏi chưa sát thực tế...

 Trên cơ sở chương trình, nội dung quy định, Nhà trường thực hiện đổi mới và điều chỉnh từ 15% - 20% theo hướng bám sát phương châm: cơ bản, hệ thống, thống nhất, chuyên sâu, phù hợp với đặc điểm địa bàn, sát với nhiệm vụ của lực lượng vũ trang Quân khu. Căn cứ vào chương trình của từng đối tượng đào tạo, Nhà trường điều chỉnh giảm thời gian học lý thuyết, tăng thời gian thực hành, chú trọng nội dung huấn luyện đêm, luyện tập cơ động, hành quân trong điều kiện chiến tranh địch sử dụng vũ khí công nghệ cao ở địa hình đồng bằng. Mặt khác, Nhà trường tổ chức rà soát chương trình, từng bước khắc phục sự lạc hậu và những trùng lắp về nội dung giữa các bậc học, môn học; tập trung thích đáng cho chương trình đào tạo theo chức vụ ban đầu đảm nhiệm sau khi ra trường.

Quán triệt và thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao, Nhà trường còn thực hiện tốt sự kết hợp giữa giảng dạy, học tập với nghiên cứu khoa học. Năm học 2008-2009, Nhà trường triển khai 03 đề tài nghiên cứu khoa học; tổ chức biên soạn, bổ sung, hoàn thiện 13 giáo trình, tài liệu huấn luyện để phục vụ cho giảng dạy trong Trường và làm tài liệu huấn luyện trong các đơn vị trên địa bàn Quân khu. Kết quả nghiên cứu của nhiều đề tài khoa học đã được các đơn vị, địa phương vận dụng và mang lại hiệu quả thiết thực, như: “Công tác đảng, công tác chính trị trong nhiệm vụ quân sự, quốc phòng địa phương địa bàn Quân khu 9”, “Tổ chức phòng tránh, đánh trả địch tiến công hỏa lực đường không của khu vực phòng thủ huyện, thị địa bàn Quân khu 9”, “Giải pháp nâng cao năng lực tự học cho học viên đào tạo cao đẳng quân sự ở Trường Quân sự Quân khu 9”... Cùng với đó, Nhà trường còn đẩy mạnh nghiên cứu cải tiến, ứng dụng công nghệ thông tin, thiết bị mô phỏng vào xây dựng hệ thống phòng học chuyên dùng, thao trường, bãi tập; khuyến khích cán bộ, giáo viên ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác giảng dạy và quản lý giáo dục, phục vụ yêu cầu đổi mới phương pháp giảng dạy. Đến nay, Trường đã có 16 phòng học chuyên dụng, trong đó có 2 phòng hiện đại với hệ thống máy chiếu đa năng. Công tác nghiên cứu, phát huy sáng kiến, cải tiến mô hình, học cụ huấn luyện được Nhà trường thường xuyên quan tâm đầu tư, duy trì. Năm qua, đã có trên 100 chủng loại với 13.700 mô hình học cụ, có 32 sáng kiến được đưa vào ứng dụng trong giảng dạy, học tập; khắc phục triệt để hiện tượng “dạy chay”. Trong Hội thi sáng tạo kỹ thuật cấp quân khu (2009), Nhà trường có 2 sáng kiến đạt giải cao, được chọn tham gia hội thi cấp Bộ.

Xuất phát từ vị trí, vai trò quan trọng của đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục trong việc nâng cao chất lượng GD,ĐT, nên Nhà trường thường xuyên quan tâm chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ, giáo viên vững mạnh. Hằng năm, Nhà trường tạo điều kiện cho giáo viên đi học tập nâng cao trình độ tại các học viện, nhà trường và đi thực tế tại các đơn vị, địa phương; tổ chức 2 đợt tập huấn, bồi dưỡng cán bộ quản lý và giáo viên; trong đó, chú trọng nâng cao phương pháp giảng dạy, phương pháp sử dụng thiết bị công nghệ thông tin (máy trình chiếu, máy vi tính), thống nhất những nội dung mới... Nhà trường còn thường xuyên tổ chức cho cán bộ, giáo viên tham quan diễn tập khu vực phòng thủ ở các địa phương trong Quân khu, nhằm bổ sung, củng cố kiến thức lý luận, gắn lý luận với thực tiễn, nhà trường với địa phương, đơn vị. Trong điều kiện cán bộ, giáo viên của Nhà trường có quê hương ở nhiều tỉnh, thành trong cả nước, Đảng ủy, Ban Giám hiệu đã quan tâm, tạo điều kiện cho mỗi người ổn định cuộc sống gia đình, yên tâm công tác; coi trọng xây dựng mối quan hệ đoàn kết, gắn bó cùng nhau phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Với nhiều biện pháp cụ thể, thiết thực đó, chất lượng đội ngũ cán bộ, giáo viên của Nhà trường ngày càng được nâng cao. Đến nay, 81,2% cán bộ, giáo viên có trình độ đại học; trong đó, 11,9% có trình độ sau đại học; năm 2008, có 13 giáo viên đạt danh hiệu “Giáo viên dạy giỏi” và 10 cán bộ đạt danh hiệu “Cán bộ quản lý giỏi”.

Cùng với đó, Nhà trường thường xuyên thực hiện tốt công tác quản lý, giáo dục rèn luyện kỷ luật, xây dựng nền nếp chính quy; xem đó không chỉ là nội dung xây dựng Nhà trường vững mạnh toàn diện, mà quan trọng hơn là để khi học viên ra trường sẽ vận dụng vào xây dựng đơn vị nơi công tác, góp phần xây dựng quân đội “Cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”. Với ý nghĩa đó, Nhà trường luôn coi trọng duy trì chế độ kỷ luật nghiêm minh, trên cơ sở nhận thức chính trị cao, tự giác chấp hành các chế độ quy định của mỗi cán bộ, học viên; đồng thời, kết hợp chặt chẽ giữa xây dựng nền nếp chính quy với xây dựng môi trường văn hoá lành mạnh, tạo nên nếp sống kỷ luật, văn minh. Thực tiễn ở Nhà trường cho thấy, việc xây dựng nền nếp chính quy phải bắt đầu từ đội ngũ cán bộ, giáo viên, để họ không chỉ là nhà sư phạm truyền đạt kiến thức, mà còn là tấm gương mẫu mực về phong cách, lễ tiết, tác phong quân nhân. Hưởng ứng cuộc vận động “Chống tiêu cực và khắc phục bệnh thành tích trong giáo dục”, theo Chỉ thị số 33/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ và Chỉ thị 60/CT-TM của Tổng Tham mưu trưởng, Nhà trường đã tích cực triển khai thực hiện với tinh thần: dạy thực chất, học thực chất, đánh giá đúng thực chất. Đồng thời, gắn việc thực hiện các chỉ thị này với đẩy mạnh phong trào thi đua quyết thắng bằng các phong trào thi đua, như: “Học tốt, rèn tốt”, hội thi “Cán bộ quản lý giỏi”, “Giáo viên dạy giỏi”... hướng đến mục tiêu: dạy tốt, học tốt, quản lý tốt. 

Quán triệt Chỉ thị số 06-CT/TW ngày 07-11-2006 của Bộ Chính trị về triển khai thực hiện Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, Trường đã thành lập Ban Chỉ đạo Cuộc vận động, xây dựng quy chế, tiêu chuẩn và đề ra chương trình hành động tổng quát 2007-2011. Đồng thời, tiến hành nhiều biện pháp thực hiện với các nội dung, bước đi cụ thể, mà trước hết là phát huy vai trò đầu tầu gương mẫu của đội ngũ đảng viên; mỗi đảng viên đều xây dựng bản “Đăng ký việc làm theo” đưa ra hội nghị chi bộ thông qua, bổ sung để thực hiện. Trên cơ sở đó, đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả Cuộc vận động trong toàn Trường. Đồng thời, duy trì nghiêm túc việc tổ chức hội nghị sơ kết, trao đổi kinh nghiệm và biểu dương các tập thể, cá nhân có thành tích tiêu biểu... Nhờ vậy, Cuộc vận động đã trở thành nội dung sinh hoạt chính trị thường xuyên, đi vào chiều sâu, tạo sự chuyển biến rõ nét về nhận thức, trách nhiệm và hành động của mỗi cán bộ, chiến sĩ, hướng vào nhiệm vụ chính trị trung tâm là nâng cao chất lượng GD,ĐT.

Những giải pháp mà Trường Quân sự Quân khu 9 thực hiện trong thời gian qua đã tạo sự chuyển biến vững chắc, nâng cao chất lượng, hiệu quả GD,ĐT. Phát huy kết quả đã đạt được, cán bộ, giáo viên, học viên, công nhân viên, chiến sĩ của Nhà trường đang nỗ lực phấn đấu vượt qua khó khăn, thách thức, quyết tâm hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, hướng tới kỷ niệm 65 năm ngày thành lập Trường.

Đại tá NGUYỄN THẾ THƯỢNG

Hiệu trưởng