Trường Quân sự Quân khu 4 có bề dày truyền thống 64 năm (11-02-1946 - 11-02-2010). Nhà trường đã đào tạo, bồi dưỡng hàng vạn cán bộ, nhân viên chuyên môn kỹ thuật; bồi dưỡng kiến thức quốc phòng- an ninh (QP-AN) cho hàng ngàn cán bộ chủ chốt (đối tượng 2) của các địa phương, góp phần xây dựng lực lượng vũ trang (LLVT) Quân khu vững mạnh, đáp ứng nhiệm vụ giải phóng dân tộc trước đây, cũng như sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc ngày nay. Đặc biệt, từ khi có Nghị quyết số 86/NQ- ĐUQSTW, ngày 29-3-2007 của Đảng ủy Quân sự Trung ương (ĐUQSTƯ) về công tác giáo dục-đào tạo (GD-ĐT) trong tình hình mới, nhiệm vụ GD-ĐT và xây dựng Nhà trường có bước chuyển biến tiến bộ trên nhiều mặt.  

Quán triệt sâu sắc Nghị quyết 86 của ĐUQSTƯ, Nghị quyết 95/NQ-ĐUQK của Đảng ủy Quân khu về lãnh đạo công tác nhà trường đến năm 2010 và các chỉ thị, mệnh lệnh, hướng dẫn của cấp trên, Đảng ủy, Ban Giám hiệu Nhà trường đã có nhiều chủ trương, giải pháp lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh đổi mới, nâng cao chất lượng GD-ĐT, thực hiện thắng lợi các mục tiêu, chỉ tiêu nhiệm vụ đào tạo được giao, xây dựng Nhà trường vững mạnh toàn diện, ngang tầm là trung tâm đào tạo, bồi dưỡng kiến thức quân sự, chính trị, chuyên môn kỹ thuật cho các đối tượng cán bộ, nhân viên chuyên môn kỹ thuật của Quân khu. Theo đó, Nhà trường đẩy mạnh đổi mới toàn diện các hoạt động GD-ĐT, trong đó, tập trung vào những nội dung chủ yếu dưới đây.

Nhà trường đặt trọng tâm vào nghiên cứu, đổi mới chương trình, nội dung GD-ĐT. Trên cơ sở mục tiêu, yêu cầu đào tạo, bổ túc, bồi dưỡng các đối tượng học viên và tuân thủ nghiêm chương trình khung của Bộ Quốc phòng, Nhà trường tập trung nghiên cứu, xây dựng chương trình chi tiết phù hợp với đặc điểm địa bàn, sát với yêu cầu, nhiệm vụ của LLVT Quân khu và thực tế chức trách, nhiệm vụ của từng đối tượng đào tạo (năm 2009 có 43 đối tượng với 3.291 học viên). Chương trình, nội dung GD-ĐT tập trung vào xây dựng bản lĩnh chính trị, nâng cao nhận thức về nhiệm vụ của LLVT; quán triệt và tổ chức thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng trong tình hình mới, xây dựng LLVT vững mạnh toàn diện, nâng cao khả năng sẵn sàng chiến đấu, xây dựng nền quốc phòng toàn dân, xây dựng tỉnh thành khu vực phòng thủ vững chắc. Trong đó, chú trọng trang bị kiến thức, nâng cao trình độ của học viên trong tổ chức, quản lý, xây dựng lực lượng dự bị động viên, dân quân, tự vệ phù hợp với đặc điểm kinh tế- xã hội của địa bàn; huấn luyện, bồi dưỡng học viên sĩ quan chỉ huy thành thạo công tác tham mưu tác chiến, biết tổ chức thực hiện các biện pháp sẵn sàng chiến đấu ở địa phương, đơn vị, có khả năng chỉ đạo, điều hành huấn luyện, diễn tập theo phân cấp. Cùng với đó, Nhà trường tích cực đổi mới, nâng cao chất lượng công tác kế hoạch, quản lý, điều hành huấn luyện. Bám sát nội dung, chương trình của từng đối tượng, Nhà trường xây dựng kế hoạch huấn luyện toàn khóa cho các đối tượng, được cụ thể hóa bằng lịch huấn luyện hằng tháng, bảo đảm tính khoa học, chặt chẽ, theo hướng tăng cường huấn luyện thực hành, huấn luyện đêm, huấn luyện dã ngoại. Công tác quản lý, điều hành huấn luyện ngày càng đi vào nền nếp, khoa học; duy trì thực hiện nghiêm túc các quy định, quy chế trong GD-ĐT, không để xẩy ra tình trạng sai giờ, sót lớp, chất lượng bài giảng thấp. Tổ chức thi, kiểm tra, bảo đảm tính khoa học, nghiêm túc, đánh giá đúng thực chất đối với từng học viên, đơn vị, phù hợp với phương pháp giảng dạy và học tập của học viên (năm 2009, thi tốt nghiệp ra trường 2.616 học viên, có 90,6% khá, giỏi). Nhà trường thường xuyên tổ chức kiểm tra, thanh tra huấn luyện theo phân cấp, kịp thời phát hiện những khâu yếu, mặt yếu để có biện pháp khắc phục; đồng thời, xử lý các vi phạm theo Quy chế về GD-ĐT. Môi trường sư phạm ở Nhà trường phát triển lành mạnh, dạy thực chất, học thực chất, đánh giá kết quả đúng thực chất; tình trạng tổ chức thi, kiểm tra mang tính hình thức, đánh giá kết quả không đúng thực chất, chạy đua thành tích, về cơ bản đã được khắc phục.       

Việc đổi mới phương pháp GD-ĐT được Nhà trường chủ động triển khai cả trong quản lý, tổ chức điều hành và giảng dạy. Theo đó, các khoa giáo viên chú trọng đổi mới phương pháp dạy học mà cốt lõi là kết hợp lý luận với thực hành, lấy thực hành làm chính; tăng cường giáo dục, nâng cao bản lĩnh chính trị, rèn luyện kỷ luật, nâng cao năng lực toàn diện cho học viên. Nhà trường đã vận dụng linh hoạt phương pháp dạy học tích cực cho một số đối tượng học viên, nhằm phát triển tư duy độc lập, sáng tạo của học viên, gắn lý luận với thực tiễn, giảng đường với thao trường, bãi tập, kết hợp chặt chẽ giữa trang bị kiến thức với truyền thụ kinh nghiệm chiến đấu; đồng thời, chú trọng rút kinh nghiệm, có biện pháp khắc phục những hạn chế, bất cập của giáo viên trong giảng dạy cho các đối tượng, nhất là đối tượng bồi dưỡng kiến thức QP-AN, chuyển loại cán bộ chính trị, học viên quốc tế và học viên là người dân tộc thiểu số. Bên cạnh đó, Nhà trường đẩy mạnh kết hợp chặt chẽ giữa GD-ĐT với hoạt động công tác đảng, công tác chính trị, công tác cổ động thao trường, gắn huấn luyện với rèn luyện kỷ luật, rèn luyện nâng cao thể lực; tổ chức tốt phong trào thi đua học tập, rèn luyện của học viên. Cán bộ quản lý học viên tăng cường bám lớp, phát huy vai trò tổ học tập, tổ phương pháp, tạo khí thế thi đua sôi nổi trong học tập và môi trường tu dưỡng, rèn luyện, bảo đảm cho học viên có đủ kiến thức, phẩm chất, năng lực toàn diện, đủ khả năng hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ được giao.   

Cơ sở vật chất phục vụ GD-ĐT của Nhà trường từng bước được đầu tư đổi mới, có trọng tâm, trọng điểm. Hệ thống doanh trại được xây dựng tương đối đồng bộ, chính quy, “xanh, sạch, đẹp”. Nhà trường đã đầu tư xây dựng, nâng cấp hệ thống thao trường, bãi tập (9 thao trường huấn luyện kỹ thuật, 8 thao trường huấn luyện chiến thuật, 2 trường bắn cơ bản), khu giảng đường và 8 phòng học chuyên dùng; đầu tư mua sắm bàn ghế, trang thiết bị phục vụ dạy học, nhất là công nghệ thông tin, mô hình, học cụ, tạo điều kiện thuận lợi cho cả giáo viên và học viên nâng cao chất lượng GD-ĐT.

Xác định chất lượng đội ngũ nhà giáo là nhân tố quyết định chất lượng GD-ĐT, nên Nhà trường tập trung tạo bước đột phá trong xây dựng, phát triển đội ngũ nhà giáo theo mục tiêu của Đề án phát triển đội ngũ nhà giáo đến năm 2010 của Bộ Quốc phòng. Theo đó, Nhà trường thường xuyên rà soát, kiện toàn tổ chức biên chế, gắn xây dựng đội ngũ cán bộ với xây dựng đội ngũ giáo viên; kết hợp hài hòa giữa cử đi đào tạo cơ bản, chính quy với đào tạo tích lũy học phần, bổ túc ở các học viện, nhà trường trong và ngoài quân đội; tổ chức bồi dưỡng tại chức với nhiều hình thức: bồi dưỡng tập trung hằng năm, tăng cường các hoạt động phương pháp (dự giờ, bình giảng, rút kinh nghiệm giảng dạy...); tham quan, nghiên cứu diễn tập khu vực phòng thủ địa phương, tổ chức thi giáo viên dạy giỏi; động viên cán bộ, giáo viên tích cực tự học tập, nghiên cứu nâng cao trình độ, tham gia nghiên cứu khoa học, sáng kiến cải tiến mô hình, học cụ phục vụ huấn luyện, biên soạn tài liệu, giáo trình giảng dạy, viết bài đăng Tập san thông tin khoa học GD-ĐT của Trường...Nhờ thực hiện đồng bộ các giải pháp, đến nay, đội ngũ giáo viên của Nhà trường có đủ số lượng, cơ cấu hợp lý, chất lượng ngày càng cao (87% có trình độ đại học và trên đại học, trên 80% giảng viên được đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm, tỷ lệ giáo viên dạy giỏi các cấp: trên 40%), đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng GD-ĐT cả trước mắt và lâu dài.

Xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh, gắn với xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện được coi là yếu tố quyết định thắng lợi nhiệm vụ GD-ĐT. Nhà trường tích cực đổi mới và nâng cao hiệu quả công tác tư tưởng, giữ vững định hướng chính trị trong quá trình GD-ĐT; tăng cường giáo dục chính trị, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, đảng viên; chú trọng xây dựng cho học viên có động cơ, thái độ học tập đúng đắn, xây dựng đội ngũ nhà giáo có đạo đức, tác phong sư phạm mẫu mực; kiên quyết đấu tranh, khắc phục mọi biểu hiện giảm sút ý chí chiến đấu, phai nhạt lý tưởng, tha hóa về đạo đức, lối sống. Trong xây dựng tổ chức đảng, tập trung nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng; gắn xây dựng tổ chức cơ sở đảng trong sạch vững mạnh với xây dựng cơ quan, khoa, đơn vị quản lý học viên vững mạnh toàn diện. Cấp ủy, tổ chức đảng các cấp thường xuyên được kiện toàn, bảo đảm đủ số lượng, chất lượng, 100% tổ chức cơ sở đảng đạt trong sạch vững mạnh, 100% đảng viên đủ tư cách, trong đó có 80- 85% hoàn thành tốt nhiệm vụ. Đảng bộ và Nhà trường ổn định, đoàn kết thống nhất, tin tưởng, nhất trí cao với đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nhiệm vụ của quân đội và của đơn vị, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Ba năm gần đây, Đảng bộ Nhà trường đạt trong sạch vững mạnh tiêu biểu, Nhà trường vững mạnh toàn diện; năm 2008, được Bộ Quốc phòng tặng Cờ đơn vị dẫn đầu phong trào thi đua quyết thắng, được Tổng Tham mưu trưởng tặng Bằng khen đơn vị hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ; năm 2009, được Quân khu tặng Cờ đơn vị dẫn đầu phong trào thi đua quyết thắng, Bộ Quốc phòng tặng Cờ luân lưu và nhiều phần thưởng cao quý khác.

Tuy vậy, Nhà trường còn những mặt hạn chế nhất định. Nhận thức, trách nhiệm của một bộ phận cán bộ, giáo viên, học viên trong xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật chưa cao; phương pháp giảng dạy của một số giáo viên còn bất cập với yêu cầu; việc ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thụ kinh nghiệm chiến đấu cho học viên có mặt chưa được như mong muốn...

Phát huy kết quả, kinh nghiệm đạt được, Trường Quân sự Quân khu 4 tiếp tục phấn đấu, nâng cao chất lượng GD-ĐT, hoàn thành thắng lợi các mục tiêu, chỉ tiêu nhiệm vụ của Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Nhà trường lần thứ 23, Nghị quyết Đại hội IX Đảng bộ Quân khu, góp phần nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của LLVT Quân khu, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ quân sự, quốc phòng trên địa bàn trong tình hình mới.

Đại tá TRẦN ĐĂNG ANH

Chính ủy Nhà trường