Tổng Công ty (TCT) Hàng hải Việt Nam là doanh nghiệp lớn của Nhà nước, có chức năng, nhiệm vụ: kinh doanh vận tải biển, quản lý và khai thác cảng, dịch vụ môi giới vận chuyển hàng hóa, xuất nhập khẩu phương tiện, thiết bị, vật tư chuyên ngành; liên kết, liên doanh với các đối tác trong và ngoài nước để tiếp thu, ứng dụng thành tựu khoa học-kỹ thuật và công nghệ hiện đại về hàng hải tại Việt Nam, phục vụ cho nhu cầu phát triển kinh tế- xã hội (KT-XH), tăng cường quốc phòng-an ninh (QP-AN), nhất là trên hướng biển của đất nước.

Thực hiện nhiệm vụ trong điều kiện còn nhiều khó khăn, nhất là cơ sở vật chất, trang thiết bị còn thiếu đồng bộ, nguồn vốn đầu tư eo hẹp, cạnh tranh quốc tế trong dịch vụ hàng hải ngày càng gay gắt...; TCT luôn quán triệt và thực hiện nghiêm túc các quan điểm, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, đề ra nhiều chủ trương, biện pháp nhằm phát huy tinh thần tự lực tự cường, khắc phục khó khăn, phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, góp phần tích cực vào sự nghiệp CNH, HĐH, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc XHCN. Đến nay, TCT đã có bước phát triển khá toàn diện cả về quy mô, trình độ, phương thức hoạt động sản xuất, kinh doanh theo hướng hiện đại, đa ngành, đa sản phẩm, đa sở hữu; trở thành một trong những doanh nghiệp lớn của Nhà nước, có vai trò quan trọng trong sự nghiệp phát triển KT-XH và bảo vệ chủ quyền an ninh trên hướng biển của Tổ quốc. Theo Quyết định của Chính phủ, từ tháng 9-2006, TCT chuyển sang hoạt động theo mô hình tổ chức Công ty mẹ - Công ty con, với 69 doanh nghiệp, bao gồm các công ty hạch toán phụ thuộc nằm trong Công ty mẹ, các công ty con và công ty liên kết, với hơn 30.000 cán bộ, công nhân viên, sĩ quan thuyền viên. Hầu hết các doanh nghiệp của TCT là các doanh nghiệp giữ vai trò nòng cốt trong ngành Hàng hải Việt Nam, đứng chân trên địa bàn các tỉnh, thành phố ven biển, các cảng biển trọng yếu của đất nước. Giá trị sản xuất, kinh doanh của TCT đạt mức tăng cao, năm sau cao hơn năm trước. Tính riêng năm 2008 (so với năm 2007), tổng sản lượng vận tải biển đạt 31 triệu tấn (tăng 20%) và 113 tỷ Tkm (tăng 49%); sản lượng hàng thông qua cảng đạt 51,6 triệu tấn (tăng 11%); tổng doanh thu đạt 20.945 tỷ đồng (tăng 41%); tổng lợi nhuận đạt 1.600 tỷ đồng (tăng 59%); nộp ngân sách Nhà nước đạt 1.112 tỷ đồng (tăng 44%). Những kết quả đạt được đó là sự nỗ lực phấn đấu của tập thể cán bộ, công nhân viên chức trong TCT; là minh chứng khẳng định chính sách đúng đắn của Đảng, Nhà nước đối với ngành Hàng hải nói chung, TCT nói riêng và các chủ trương, biện pháp sản xuất, kinh doanh trong TCT trong tình hình mới là phù hợp, đạt hiệu quả thiết thực; khẳng định uy tín, vị thế và thương hiệu của TCT không ngừng được nâng cao cả ở thị trường trong nước và ngày càng mở rộng trên thị trường quốc tế, nhất là các thị trường lớn như Mỹ, EU, Nhật Bản, ASEAN.

Là doanh nghiệp hàng hải nhà nước lớn nhất Việt Nam, hoạt động trải rộng trên khắp các vùng biển của đất nước, đảm nhận vận chuyển hàng chục triệu tấn hàng hóa và các phương tiện, trang thiết bị hậu cần, kỹ thuật cho nhân dân và các lực lượng vũ trang (LLVT) trên hướng biển, nên sự phát triển của TCT có mối quan hệ gắn bó hữu cơ với việc xây dựng tiềm lực QP-AN, củng cố thế trận quốc phòng toàn dân (QPTD), an ninh nhân dân (ANND) trên hướng biển. Do vậy, cùng với nhiệm vụ phát triển sản xuất, kinh doanh, Đảng ủy, Hội đồng quản trị, Ban điều hành TCT luôn ý thức rõ vai trò và trách nhiệm của mình đối với sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc XHCN, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo gắn kết phát triển sản xuất, kinh doanh với tăng cường sức mạnh QP-AN của đất nước, coi đây  vừa là trách nhiệm vừa là nhân tố quan trọng đảm bảo cho TCT phát triển nhanh và bền vững. Điều đó được thể hiện rõ trong Chiến lược phát triển giai đoạn 2006 - 2010 và tầm nhìn đến năm 2020 của TCT. Trong các dự án, kế hoạch mở rộng, nâng cấp cơ sở hạ tầng kỹ thuật, hiện đại hóa các trang thiết bị, máy móc, tầu thuyền, cảng biển và đào tạo, phát triển nguồn nhân lực của các doanh nghiệp thành viên, TCT đều chú trọng tính toán đến các yếu tố vừa đảm bảo yêu cầu phát triển sản xuất, kinh doanh với đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ quốc phòng, quân sự (QP,QS) của Ngành, góp phần tăng cường tiềm lực QP-AN cho đất nước. Với mục tiêu và cũng là yêu cầu chiến lược trong tiến trình phát triển là xây dựng TCT thành ngành kinh tế mũi nhọn, hiệu quả cao trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế của đất nước, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Trung ương 4 (khóa X) của Đảng về Chiến lược biển Việt Nam đến năm 2020, TCT đã và đang nỗ lực tập trung mọi nguồn lực phát triển đội tầu vận tải biển theo hướng hiện đại, đồng bộ, tăng cường các tầu container có sức chở từ 6.000 đến 12.000 Teu; tầu chở dầu trọng tải từ 60.000 đến 100.000 DWT; tầu chở dầu thô trọng tải trên 150.000 DWT và tầu chở hàng rời trọng tải lớn trên 100.000 DWT; tầu chở khách, tầu du lịch và tiếp tục mở rộng mạng lưới vận tải container trên phạm vi toàn cầu. Đối với hệ thống cảng biển, cùng với mở rộng quy mô, hiện đại hóa cơ sở vật chất các cảng biển đã có, TCT tập trung đầu tư phát triển có chiều sâu, nâng cao năng lực cạnh tranh của các cảng hiện có; xây dựng một số cảng biển mới đạt trình độ hiện đại tầm khu vực và thế giới, như cảng Lạch Huyện (Hải Phòng) có khả năng tiếp nhận tầu hàng rời trọng tải 60.000 đến 80.000 DWT, tầu container trọng tải 4.000 đến 6.000 Teu; cảng trung chuyển quốc tế Vân Phong (Khánh Hòa) có khả năng tiếp nhận tầu trọng tải 150.000 đến 200.000 DWT, tầu container 10.000 đến 12.000 Teu... Việc phát triển đội tầu và các cảng biển mới nêu trên của TCT là nhằm phục vụ cho mục tiêu chiến lược, đáp ứng yêu cầu phát triển sản xuất, kinh doanh cả trước mắt và lâu dài. Gắn liền với đó, TCT có kế hoạch và các phương án sẵn sàng động viên lực lượng, phương tiện phục vụ yêu cầu QP,QS khi cần thiết. Trong quá trình khảo sát, lập dự án, đầu tư xây dựng các hạng mục công trình mới và phát triển các dịch vụ hàng hải và các ngành nghề kinh doanh mới, như xây dựng kho, bãi, cảng cạn (ICD), xưởng sửa chữa, đóng mới tầu biển, liên kết phát triển cung cấp dịch vụ hàng hải toàn cầu..., TCT và các đơn vị thành viên đều chủ động phối hợp chặt chẽ với cơ quan chức năng của các bộ, ngành, địa phương, nhất là Bộ Quốc phòng, Bộ Công an tham gia thẩm định, để các công trình đáp ứng được cả hai nhiệm vụ: phát triển sản xuất, kinh doanh và QP,QS.  

Hàng hải là ngành kinh doanh mang tính đặc thù, được hình thành theo các lĩnh vực vận tải, khai thác cảng, các loại hình dịch vụ môi giới hàng hải, liên doanh, liên kết với các đối tác nước ngoài trong hoạt động sản xuất, kinh doanh; phạm vi hoạt động rộng, không chỉ trải dài theo bờ biển, các cửa khẩu giao lưu quốc tế, các trung tâm kinh tế, văn hóa, QP-AN quan trọng của đất nước, mà còn vận tải hàng hóa vươn tới các châu lục trên toàn thế giới, nên TCT rất coi trọng chỉ đạo các doanh nghiệp thành viên phối hợp chặt chẽ với chính quyền, nhân dân và LLVT địa phương, bộ đội hải quân, công an, biên phòng, tham gia xây dựng thế trận QPTD, thế trận ANND, biên phòng toàn dân (BPTD) trên biển, coi đây là một nhiệm vụ chính trị quan trọng của mình. Do tổ chức đảng của TCT thiết lập theo hướng: doanh nghiệp đóng trên địa bàn, địa phương nào thì tổ chức đảng của doanh nghiệp đó trực thuộc thành ủy, quận ủy hoặc đảng ủy khối của địa phương đó; một số doanh nghiệp có các chi nhánh ở các địa phương khác nhau thì cũng có các tổ chức Đảng trực thuộc địa phương nơi chi nhánh đứng chân. Vì vậy, Đảng ủy, Hội đồng quản trị, Ban điều hành TCT và các doanh nghiệp của TCT thường xuyên phối hợp với cấp ủy, chính quyền, các đơn vị bộ đội địa phương, lực lượng hải quân, công an, biên phòng và nhân dân địa phương nơi đứng chân tham gia xây dựng và tổ chức luyện tập các phương án hiệp đồng tác chiến trong khu vực phòng thủ; tổ chức xây dựng lực lượng dân quân tự vệ, dự bị động viên (DBĐV); tổ chức các hoạt động quản lý, tuần tra, canh gác, giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn, kịp thời phát hiện, đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn "Diễn biến hòa bình", bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch. Đặc biệt, các hải đoàn, hải đội, các doanh nghiệp của TCT cũng thường xuyên phối hợp với các đơn vị hải quân, cảnh sát biển, công an, biên phòng, bộ đội các địa phương ven biển, các đơn vị của các bộ, ngành trực tiếp liên quan đến biển (Thủy sản, Giao thông vận tải...), tổ chức các hoạt động tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức, ý thức, trách nhiệm cho ngư dân trong việc chấp hành chủ trương, chính sách, pháp luật của Nhà nước, giữ gìn an ninh, trật tự, bảo vệ các công trình kinh tế, quốc phòng trên biển, bảo vệ và khai thác tài nguyên biển; bảo vệ môi trường sinh thái biển; đấu tranh ngăn chặn các hoạt động phá hoại, vi phạm pháp luật, bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh quốc gia trên biển. Cùng với đó, các doanh nghiệp của TCT hết sức coi trọng đẩy mạnh công tác dân vận, nhất là tham mưu giúp cấp ủy, chính quyền địa phương nơi đứng chân trong công tác lãnh đạo, quản lý, phát triển KT-XH, tăng cường QP-AN; xây dựng và nâng cao hiệu quả hoạt động xã hội của các tổ chức chính trị, xã hội; đẩy mạnh công tác xóa đói giảm nghèo, hoạt động “Đền ơn đáp nghĩa”, các hoạt động văn hóa, giáo dục, y tế; giúp nhân dân địa phương ổn định sản xuất, cải thiện cuộc sống. TCT hiện đang phụng dưỡng thường xuyên 69 Mẹ Việt Nam Anh hùng; đã đầu tư xây dựng hàng chục Nhà tình nghĩa tặng các gia đình thương binh, liệt sĩ; tặng quà cho các cháu bị nhiễm chất độc da cam/đi-ô-xin, trẻ em nghèo vượt khó; đóng góp vào Quỹ “Đền ơn đáp nghĩa” hàng chục tỷ đồng mỗi năm. TCT đã phối hợp với Ban Quản lý Nghĩa trang Trường Sơn (Quảng Trị) và khu di tích lịch sử Côn Đảo khảo sát, tu bổ một số hạng mục, với số tiền khoảng 600 triệu đồng; ủng hộ khu di tích lịch sử Ngã 3 Đồng Lộc số tiền 500 triệu đồng. Năm 2008, TCT đã vận động cán bộ, công nhân viên đóng góp ủng hộ quỹ từ thiện số tiền gần 3 tỷ đồng... Bằng những việc làm thiết thực đó, TCT và các doanh nghiệp thành viên đã không ngừng củng cố, phát triển quan hệ gắn bó chặt chẽ với chính quyền, nhân dân và LLVT địa phương, góp phần tạo dựng "thế trận lòng dân" ngày càng vững chắc. Điều đó đã tạo những điều kiện rất thuận lợi cho phát triển sản xuất, kinh doanh và bảo vệ an ninh, an toàn địa bàn các cơ sở sản xuất của TCT, củng cố nền QPTD, ANND, BPTD, giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội ở địa phương, chủ quyền, an ninh biển của Tổ quốc.

Trước tình hình thế giới, khu vực và trong nước còn nhiều nguy cơ gây bất ổn định; nhất là, các thế lực thù địch đang đẩy mạnh chiến lược "Diễn biến hòa bình" chống phá nước ta; tình trạng tranh chấp chủ quyền, các hoạt động, xâm phạm chủ quyền vùng biển nước ta vẫn diễn biến phức tạp; sự suy thoái kinh tế toàn cầu đang gây tác động tiêu cực đối với kinh tế nước ta nói chung, ngành Hàng hải nói riêng, TCT hết sức chú trọng thực hiện tốt công tác QP,QS, đáp ứng yêu cầu đề ra. Đảng ủy, Hội đồng quản trị, Ban điều hành lãnh đạo các doanh nghiệp thành viên luôn quán triệt và tổ chức thực hiện nghiêm túc các chỉ thị, nghị quyết, hướng dẫn công tác QP,QS trong tình hình mới của Đảng, Chính phủ và Bộ Quốc phòng; tập trung kiện toàn tổ chức, nâng cao năng lực hoạt động của Ban Chỉ huy Quân sự (BCHQS) TCT trong việc tham mưu và làm nòng cốt tổ chức thực hiện nhiệm vụ QP,QS được giao. Quán triệt Chỉ thị số 12-CT/TW ngày 3-5-2007 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục QP-AN trong tình hình mới, Nghị định số 116/2007/NĐ-CP ngày 10-7-2007 của Chính phủ về giáo dục QP-AN, BCHQS của TCT đã phối hợp với các đơn vị chức năng phân loại và tổ chức giáo dục QP-AN cho các đối tượng trong TCT theo quy định. Năm 2008 và đầu năm 2009 đã tổ chức bồi dưỡng kiến thức QP-AN cho 2 cán bộ đối tượng 1; 7 cán bộ đối tượng 2; 48 cán bộ đối tượng 3; 160 cán bộ đối tượng 5. BCHQS của TCT cũng phối hợp với cơ quan quân sự các địa phương có doanh nghiệp đứng chân cải tiến nội dung, phương pháp phù hợp để nâng cao chất lượng giáo dục QP-AN cho đội ngũ đoàn viên, thanh niên, công nhân viên chức, nhất là ở các hải đội, hải đoàn thường xuyên hoạt động độc lập trên biển. Nhờ làm tốt công tác này nên nhận thức, công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện nhiệm vụ QP,QS của đội ngũ cán bộ, đảng viên trong TCT đã được nâng lên rõ rệt.

TCT cũng chú trọng chỉ đạo các doanh nghiệp chăm lo xây dựng lực lượng tự vệ (LLTV), lực lượng DBĐV, coi đây là một chỉ tiêu để xét thi đua của các doanh nghiệp. Việc củng cố kiện toàn tổ chức các đơn vị tự vệ, đăng ký lực lượng DBĐV thường được làm ngay từ tháng, quý đầu năm và thường xuyên được rà soát, điều chỉnh kịp thời. LLTV được tổ chức theo quy định của Luật Dân quân tự vệ (hiện đạt 10 đến 15% so với tổng số cán bộ, công nhân viên), phù hợp với quy mô, hình thức tổ chức sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp; thường xuyên duy trì nghiêm công tác giáo dục chính trị, huấn luyện quân sự, diễn tập, chăm lo công tác phát triển đảng, nhất là trong các đơn vị tự vệ của các doanh nghiệp. Các doanh nghiệp của TCT cũng chủ động phối hợp với cơ quan quân sự địa phương, các đơn vị tuyển quân tổ chức quản lý, huấn luyện lực lượng DBĐV theo kế hoạch; thực hiện tạo nguồn đảm bảo đủ số lượng và chất lượng, nhất là, bổ sung số lượng quân dự bị các binh chủng chuyên môn kỹ thuật; xây dựng kế hoạch động viên lực lượng, phương tiện, đảm bảo khi có lệnh là động viên được ngay theo yêu cầu.

Với những thành tích xuất sắc đã đạt được trong lao động sản xuất và thực hiện nhiệm vụ QP-AN, TCT đã được Chính phủ tặng nhiều phần thưởng cao quý; đặc biệt, cán bộ, công nhân viên cảng Hải Phòng, cảng Sài Gòn và một số tập thể khác đã được Chính phủ phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân, Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới. Phát huy truyền thống vẻ vang, tập thể cán bộ, công nhân viên TCT đang nỗ lực phấn đấu xây dựng TCT ngày càng lớn mạnh, góp phần xây dựng nước ta "mạnh về biển, giầu lên từ biển, bảo vệ vững chắc chủ quyền, quyền chủ quyền quốc gia trên biển".

DƯƠNG CHÍ DŨNG

Bí thư Đảng ủy - Chủ tịch Hội đồng quản trị

kiêm Tổng Giám đốc