Trải qua 65 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, lực lượng Công an nhân dân (CAND) Việt Nam đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ làm nòng cốt trong bảo vệ an ninh chính trị và giữ gìn trật tự, an toàn xã hội của đất nước. Để đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới, việc tiếp tục xây dựng lực lượng CAND trong sạch, vững mạnh, hiện đại là cấp thiết.

Những năm qua, tình hình thế giới, khu vực diễn biến phức tạp; cuộc khủng hoảng tài chính, suy thoái kinh tế toàn cầu tác động nghiêm trọng đến sự phát triển kinh tế-xã hội của các nước, trong đó có Việt Nam. Ở trong nước, các thế lực thù địch ráo riết đẩy mạnh hoạt động "Diễn biến hòa bình", tập trung vào vấn đề "dân chủ, nhân quyền", phá hoại tư tưởng, chia rẽ nội bộ, kích động bạo loạn, lật đổ nhằm xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản và chế độ XHCN ở nước ta. Quá trình phát triển kinh tế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế cũng phát sinh nhiều phức tạp mới, làm cho nhiệm vụ bảo vệ an ninh chính trị và giữ gìn trật tự, an toàn xã hội ngày càng khó khăn và nặng nề, đặt ra yêu cầu cấp thiết phải nhanh chóng xây dựng và củng cố lực lượng vũ trang, trong đó có lực lượng Công an nhân dân (CAND) cách mạng, chính quy, tinh nhuệ và hiện đại.

Quán triệt mục tiêu, quan điểm và yêu cầu đã nêu trong Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng toàn quốc lần thứ X: "Xây dựng nền quốc phòng toàn dân và an ninh nhân dân vững mạnh toàn diện; bảo vệ vững chắc Tổ quốc, độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ; bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ XHCN; bảo vệ an ninh chính trị, an ninh kinh tế, an ninh tư tưởng văn hóa và an ninh xã hội; duy trì trật tự, kỷ cương, an toàn xã hội; giữ vững ổn định chính trị của đất nước, ngăn ngừa, đẩy lùi và làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động chống phá, thù địch, không để bị động, bất ngờ"¹, Đảng ủy Công an Trung ương và lãnh đạo Bộ Công an đã tổ chức quán triệt và chỉ đạo thực hiện nghiêm túc các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, tạo sự thống nhất về nhận thức, hành động trong thực hiện công tác xây dựng lực lượng CAND vững mạnh, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ cách mạng trong thời kỳ mới. Đồng thời, tham mưu cho Đảng, Nhà nước ban hành nhiều chính sách, pháp luật trên lĩnh vực bảo đảm an ninh trật tự (ANTT). Bộ Công an ban hành nhiều chủ trương, biện pháp giáo dục chính trị-tư tưởng cho đảng viên, cán bộ, chiến sĩ, lấy việc xây dựng phẩm chất đạo đức, bản lĩnh chính trị, lòng trung thành với Đảng làm mục tiêu giáo dục, rèn luyện; tổ chức thực hiện có hiệu quả Cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh - CAND vì nước quân thân, vì dân phục vụ", phong trào "Học tập và thực hiện nghiêm túc 6 điều Bác Hồ dạy CAND" gắn với việc thực hiện phong trào thi đua "Vì an ninh Tổ quốc", tạo khí thế thi đua sôi nổi trong toàn lực lượng. Đại bộ phận cán bộ, chiến sĩ CAND đều có lập trường tư tưởng vững vàng, trung thành tuyệt đối với Đảng, Tổ quốc và nhân dân, có lối sống trong sạch, giản dị, chấp hành kỷ luật, có tinh thần trách nhiệm, vượt qua mọi khó khăn gian khổ, tận tụy với công việc, nêu cao tinh thần phục vụ nhân dân, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó. Trong lực lượng CAND, xuất hiện nhiều tấm gương chiến đấu dũng cảm bảo vệ ANTT, vì cuộc sống bình yên, hạnh phúc của nhân dân. Chỉ tính riêng trong thời kỳ đổi mới, hàng trăm cán bộ, chiến sĩ công an anh dũng hy sinh, hàng ngàn đồng chí phải mang thương tích trên người hoặc bị nhiễm HIV trong khi làm nhiệm vụ. Những đóng góp và hy sinh to lớn của lực lượng CAND đã được Đảng, Nhà nước, Chính phủ và nhân dân ghi nhận, đánh giá cao. Hàng trăm tập thể, hàng ngàn cá nhân tiêu biểu đã được tặng thưởng Huân chương, Huy chương và các danh hiệu cao quý khác.

Xuất phát từ yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ ANTT và tính chất đặc thù của hoạt động công tác công an, Đảng ủy Công an Trung ương và Bộ Công an đặc biệt quan tâm kiện toàn tổ chức, cán bộ. Những năm qua, bộ máy tổ chức của ngành Công an luôn được xây dựng, củng cố, hoàn thiện, trong đó đặc biệt chú trọng tăng cường toàn diện cho lực lượng trực tiếp chiến đấu và Công an cấp quận, huyện, xã. Đội ngũ cán bộ công an từ Bộ đến địa phương được bồi dưỡng, đào tạo nâng cao trình độ về chính trị, pháp luật, nghiệp vụ, chuyên môn kỹ thuật… Trên cơ sở Tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 3 (khóa VIII) về "chiến lược cán bộ thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước" và xuất phát từ yêu cầu, nhiệm vụ đấu tranh phòng, chống âm mưu, hoạt động của các thế lực thù địch, các loại tội phạm, Bộ Công an đã xây dựng, triển khai nhiều chủ trương, biện pháp quản lý chặt chẽ và bố trí cán bộ theo quy hoạch; từng bước chuẩn hóa các nguyên tắc, quy trình, quy chế trong tuyển sinh, tuyển dụng, đánh giá, sử dụng cán bộ; hoàn thành cơ bản hệ thống chức danh cán bộ của lực lượng Công an các cấp; ban hành tiêu chuẩn nghiệp vụ đối với lãnh đạo, chỉ huy, làm cơ sở cho việc quy hoạch đào tạo cán bộ; triển khai thực hiện có hiệu quả việc luân chuyển cán bộ và bổ nhiệm cán bộ có thời hạn ở các cấp công an.

Nhận thức sâu sắc về tầm quan trọng của việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới, Bộ Công an đã ban hành và tổ chức triển khai có hiệu quả Đề án về tăng cường đổi mới công tác giáo dục-đào tạo trong CAND đến năm 2020; hoàn thiện Đề án quy hoạch tổng thể nâng cao năng lực và chất lượng đào tạo của hệ thống các trường và các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng trong CAND trình Chính phủ phê duyệt; chủ động triển khai thực hiện các kế hoạch về đào tạo, tuyển sinh, thanh tra, kiểm tra; xây dựng và ban hành hệ thống chương trình đào tạo mới, đổi mới phương pháp đào tạo, bổ sung số lượng, nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên và mở rộng các loại hình đào tạo, bồi dưỡng theo chức danh nhằm đào tạo đội ngũ cán bộ công an một cách toàn diện. Tuy nhiên, so với yêu cầu, nhiệm vụ, công tác xây dựng lực lượng CAND vẫn còn những mặt hạn chế cần khắc phục.

Trong những năm tới, tình hình thế giới và trong nước tiếp tục diễn biến phức tạp. Quá trình toàn cầu hóa, hội nhập kinh tế quốc tế là điều kiện thuận lợi để nước ta phát triển toàn diện hơn, nhưng đồng thời, cũng đặt ra yêu cầu mới đối với công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc (BVTQ) Việt Nam XHCN. Nền kinh tế nhiều thành phần vận động theo cơ chế thị trường định hướng XHCN ngày càng hình thành đầy đủ, đã và đang tác động sâu sắc, toàn diện đến mọi mặt của đời sống xã hội, trong đó có công tác công an. Đấu tranh giai cấp tiếp tục diễn ra dưới nhiều hình thức, ngày càng gay go, quyết liệt. Các thế lực thù địch vẫn ra sức chống phá cách mạng nước ta, thực hiện âm mưu "Diễn biến hòa bình", bạo loạn lật đổ. Đấu tranh trên mặt trận chính trị-tư tưởng, lý luận, văn hóa trở thành mặt trận không kém phần nóng bỏng. Những nhận thức sai trái, những quan điểm mơ hồ, lệch lạc, mất cảnh giác, suy giảm niềm tin vào CNXH, vào sự lãnh đạo của Đảng, giảm sút ý chí chiến đấu; những biểu hiện tiêu cực, dao động về chính trị, tư tưởng, sự thoái hóa, biến chất về đạo đức, lối sống, tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí, sách nhiễu dân trong một bộ phận cán bộ, đảng viên đã làm giảm lòng tin của nhân dân với Đảng và Nhà nước; đồng thời, cũng là "mảnh đất tốt" cho các thế lực thù địch thực hiện âm mưu "Diễn biến hòa bình" chống phá cách mạng nước ta.

Trong bối cảnh đó, nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội đặt ra rất nặng nề, khẩn trương. Để xây dựng lực lượng CAND vững mạnh, đáp ứng yêu cầu sự nghiệp BVTQ trong thời kỳ mới, lực lượng Công an sẽ tập trung thực hiện tốt những nội dung cơ bản sau:

Một là, công tác xây dựng lực lượng CAND phải quán triệt sâu sắc nhiệm vụ chính trị mà Đảng, Nhà nước giao cho lực lượng CAND và xuất phát từ yêu cầu của thực tiễn cuộc đấu tranh bảo vệ ANTT trong tình hình mới. Theo đó phải tiếp tục đổi mới phương thức, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của lực lượng Công an trên cơ sở phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, xây dựng thế trận an ninh nhân dân gắn với thế trận quốc phòng toàn dân; thực hiện tốt chức năng tham mưu cho cấp ủy đảng, chính quyền trong công tác đảm bảo ANTT, đặc biệt là việc dự báo chính xác các tình huống phức tạp có thể xảy ra, để chủ động ngăn ngừa từ xa, chủ động xây dựng và tổ chức diễn tập các phương án đối phó, không để bị động, bất ngờ; đồng thời, phát huy sức mạnh của các cấp, các ngành cùng với lực lượng Công an giải quyết những vấn đề về ANTT. Cùng với đó, cần tăng cường công tác hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra của lực lượng CAND đối với các cấp, các ngành trong việc thực hiện nhiệm vụ bảo vệ ANTT; đổi mới các mặt công tác nghiệp vụ công an cho phù hợp quy định của pháp luật, như: Luật CAND, Luật An ninh quốc gia. Mọi mặt công tác Công an phải bám sát và phục vụ đắc lực việc thực hiện nhiệm vụ chính trị, kinh tế-xã hội của đất nước… Ngoài ra phải tăng cường công tác tổng kết thực tiễn, nhất là tổng kết các chuyên đề những vụ án lớn; hoàn thiện hệ thống lý luận trên lĩnh vực bảo vệ ANTT, phục vụ sự nghiệp xây dựng và BVTQ trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế.

Hai là, tăng cường các biện pháp giáo dục, rèn luyện đội ngũ cán bộ, chiến sĩ CAND, bảo đảm để đội ngũ này trong bất kỳ hoàn cảnh nào cũng phải có bản lĩnh chính trị vững vàng, tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, nhân dân và Đảng, sẵn sàng chiến đấu, hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì cuộc sống bình yên của nhân dân. Trong tình hình hiện nay, các thế lực thù địch và các loại tội phạm luôn tìm cách tấn công, mua chuộc; thậm chí đe dọa, khống chế, tung tin xuyên tạc, bôi nhọ danh dự, gây nghi ngờ, chia rẽ nội bộ, nhằm "phi chính trị hóa", "vô hiệu hoá" hoạt động của lực lượng CAND. Vì vậy, phải thường xuyên tăng cường công tác giáo dục chính trị-tư tưởng; tổ chức thực hiện có kết quả các đợt sinh hoạt chính trị để nâng cao giác ngộ lý tưởng, rèn luyện ý chí chiến đấu, tinh thần cách mạng tiến công và kỷ luật chặt chẽ trong CAND; kiên quyết đấu tranh phản bác các luận điệu tuyên truyền phá hoại của các thế lực thù địch. Đặc biệt là, tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh - CAND vì nước quên thân, vì dân phục vụ", phong trào học tập thực hiện 6 điều Bác Hồ dạy CAND gắn với việc thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chuyên môn của từng đơn vị, công an địa phương.

Ba là, nâng cao chất lượng tổ chức đảng, đảng viên và vai trò lãnh đạo của tổ chứcđảng trong CAND. Theo đó, cần thường xuyên củng cố, xây dựng các tổ chức đảng trong toàn lực lượng về chính trị, tư tưởng, tổ chức và năng lực lãnh đạo; chống các biểu hiện suy thoái về đạo đức lối sống và những khuynh hướng sai trái, lệch lạc về lập trường chính trị, kịp thời phát hiện, ngăn chặn sự tấn công của các thế lực thù địch vào nội bộ. Cấp ủy và tổ chức đảng các cấp trong CAND phải thực hiện nghiêm túc nguyên tắc tập trung dân chủ, tăng cường đoàn kết thống nhất trong nội bộ, trước hết là trong lãnh đạo, chỉ huy và cấp ủy các cấp. Từng đơn vị, từng cá nhân phải nghiêm túc tự phê bình và phê bình, phát huy kết quả đã đạt được, kiên quyết khắc phục tồn tại, yếu kém, đẩy lùi tiêu cực, tạo sự chuyển biến thực sự cả về nhận thức và hành động trong thực hiện nhiệm vụ công tác chuyên môn.

Bốn là, kiện toàn, sắp xếp lại tổ chức, điều chỉnh bố trí lực lượng, cải tiến công tác lãnh đạo, chỉ huy trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ ANTT theo Nghị định mới của Thủ tướng Chính phủ về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Bộ Công an, đảm bảo lãnh đạo tập trung thống nhất, chuyên sâu, có tính cơ động chiến đấu cao.  Theo đó, thực hiện điều chỉnh bố trí lực lượng hợp lý theo đối tượng, địa bàn, tuyến, lĩnh vực và mục tiêu trọng điểm; các đơn vị nghiệp vụ, trực tiếp chiến đấu và công tác ở cơ sở. Đồng thời, tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, đi đôi với đấu tranh chống tiêu cực, tham nhũng trong lực lượng CAND; kiện toàn bộ máy làm công tác thanh tra, kiểm tra trong lực lượng CAND; không ngừng nâng cao chất lượng toàn diện, đảm bảo đội ngũ cán bộ, chiến sĩ CAND tinh thông nghiệp vụ, nắm vững pháp luật, có trình độ ngoại ngữ và khoa học-kỹ thuật, có phẩm chất đạo đức của người Công an cách mạng, chấp hành nghiêm chỉnh các quy định của pháp luật, luôn thực hiện đúng các quy trình, chế độ công tác, điều lệnh nội vụ của Ngành.

Năm là, tăng cường mối đoàn kết, gắn bó "máu thịt" giữa Công an với Quân đội nhân dân và với nhân dân. Theo đó, cần chú trọng nâng cao hiệu quả thực hiện sự phối hợp công tác giữa Bộ Công an và Bộ Quốc phòng theo Quyết định 107/2003/TTg của Thủ tướng Chính phủ và các biện pháp vận động quần chúng; đổi mới hình thức, nội dung, phương pháp xây dựng phong trào "Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc" phù hợp với từng vùng, từng đối tượng; gắn chặt với các phong trào khác ở địa phương; đảm bảo thiết thực, hiệu quả, góp phần quan trọng vào sự nghiệp bảo vệ ANTT tại cơ sở; hoàn thiện các quy chế dân chủ, phát huy vai trò giám sát, đóng góp của nhân dân, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể quần chúng đối với hoạt động và việc rèn luyện phẩm chất, đạo đức, lối sống của cán bộ, chiến sĩ CAND. Thủ trưởng cơ quan Công an các cấp phải thường xuyên lắng nghe ý kiến của quần chúng nhân dân, có cơ chế kiểm tra, giám sát, đánh giá tinh thần phục vụ nhân dân, trước hết là ở các bộ phận thường xuyên quan hệ, tiếp xúc và giải quyết công việc liên quan đến lợi ích hàng ngày của nhân dân, từ đó kịp thời có biện pháp chấn chỉnh, khắc phục những yếu kém.

Sáu là, tăng cường tiềm lực của lực lượng CAND, bảo đảm đủ sức hoàn thành nhiệm vụ trong tình hình mới. Theo đó, tăng biên chế hợp lý phải đi đôi với trang bị kỹ thuật hiện đại; có cơ chế, chính sách ưu tiên lực lượng Công an huy động sử dụng nhân tài, thành tựu khoa học-công nghệ phục vụ nhiệm vụ bảo vệ ANTT; đồng thời, chú trọng đầu tư trang bị phương tiện và nghiên cứu, ứng dụng tiến bộ khoa học-công nghệ, đáp ứng yêu cầu công tác thường xuyên và đột xuất; trước hết là trang bị các phương tiện thông tin chỉ huy, kỹ thuật nghiệp vụ chuyên ngành và phương tiện cơ động chiến đấu.

Tiếp tục xây dựng lực lượng CAND trong sạch, vững mạnh và hiện đại là một đòi hỏi khách quan; là điều kiện tiên quyết để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội; đáp ứng yêu cầu sự nghiệp BVTQ trong thời kỳ mới.

 Thượng tướng, TS. NGUYỄN KHÁNH TOÀN

Uỷ viên BCHTƯ Đảng, Thứ trưởng Thường trực Bộ Công an

1- ĐCSVN- Văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X , NXB CTQG, H. 2006, tr.108-109