Nhận thức rõ tầm quan trọng của công tác quản lý nhà nước bằng pháp luật và vị trí, ý nghĩa của công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL), những năm qua Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu 3 đã quán triệt, thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 32-CT/TW, ngày 09-12-2003 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác PBGDPL. Các cơ quan, đơn vị trong lực lượng vũ trang (LLVT) Quân khu đã tổ chức quán triệt, thực hiện Chỉ thị số 32 và Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về chương trình hành động quốc gia PBGDPL, Chỉ thị của Bộ Quốc phòng về triển khai công tác PBGDPL trong quân đội, dân quân tự vệ, dự bị động viên, sát với tình hình, đặc điểm, nhiệm vụ cụ thể của từng cơ quan, đơn vị, địa phương. Thông qua việc làm này, các cơ quan, đơn vị đã trực tiếp nâng cao ý thức chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật quân đội, hạn chế đến mức thấp nhất các hành vi vi phạm pháp luật Nhà nước, kỷ luật quân đội trong LLVT Quân khu; đồng thời, tham gia phối hợp với các lực lượng chức năng tuyên truyền, vận động nhân dân trên địa bàn thực hiện tốt pháp luật Nhà nước, các quy định của địa phương.

Từ năm 2004 đến nay, hằng năm, căn cứ vào kế hoạch công tác PBGDPL của cấp trên và tình hình, nhiệm vụ của LLVT Quân khu, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu đều có nghị quyết lãnh đạo và chỉ đạo Hội đồng phối hợp công tác PBGDPL Quân khu, ban hành nhiều văn bản chỉ đạo và tổ chức triển khai thực hiện. Trên cơ sở đó, đảng ủy các cơ quan, đơn vị trong LLVT Quân khu đã ra nghị quyết lãnh đạo, xây dựng kế hoạch và triển khai một cách toàn diện, thống nhất, xác định rõ mục đích, yêu cầu, thời gian và phương pháp tổ chức thực hiện công tác PBGDPL, đảm bảo chặt chẽ, phù hợp với đặc điểm tình hình của từng địa phương, đơn vị nơi đóng quân và đối tượng tuyên truyền. Hằng năm, Cục Chính trị Quân khu đã chủ trì, chỉ đạo các cơ quan chức năng tổ chức bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ báo cáo viên pháp luật, cử cán bộ dự tập huấn pháp luật của Bộ và xây dựng kế hoạch tổ chức tập huấn, bồi dưỡng nâng cao trình độ và năng lực tuyên truyền PBGDPL cho 490 lượt báo cáo viên pháp luật của các đơn vị từ Quân khu đến cấp cơ sở. Đội ngũ báo cáo viên được tổ chức và sử dụng theo các nhóm: nhóm 1, gồm các đồng chí báo cáo viên có trình độ pháp luật cơ bản, chuyên sâu, có khả năng sư phạm thuộc khối pháp chế, như: Tòa án Quân sự, Viện kiểm sát Quân sự, Cơ quan Điều tra hình sự, Phòng Bảo vệ an ninh; luân phiên PBGDPL cho các đối tượng trong LLVT Quân khu và các đơn vị đóng quân trên địa bàn. Nhóm 2, gồm đội ngũ báo cáo viên là các đồng chí cán bộ chính trị (chủ yếu là cán bộ tuyên huấn, chính trị viên các cấp), với nhiệm vụ quán triệt, hướng dẫn thực hiện các văn bản dưới luật. Nhóm 3, là các đồng chí cán bộ chính trị, quân sự, hậu cần, kỹ thuật, cán bộ đoàn viên, hội viên các tổ chức quần chúng, hội thẩm quân nhân… làm công tác tuyên truyền nội bộ lồng ghép kiến thức pháp luật, như hội thi, làm công tác dân vận… Ngoài ra, các đơn vị trong Quân khu đã làm tốt việc xây dựng tủ sách pháp luật. Hiện nay, 100% đơn vị đã có đủ số lượng tủ sách pháp luật ở thư viện và Phòng Hồ Chí Minh theo quy định. Để đảm bảo 4 nhóm sách báo, tài liệu về pháp luật của tủ sách, các cơ quan, đơn vị đã khai thác, quản lý có hiệu quả, tiếp nhận và mua 28 đầu sách pháp luật, với 320 cuốn cấp cho các đơn vị; củng cố 15 thư viện, 17 phòng đọc, 86 Phòng Hồ Chí Minh, 248 tủ sách pháp luật.

Hằng năm, theo hướng dẫn của cấp trên, Hội đồng phối hợp PBGDPL Quân khu đã chỉ đạo các cơ quan chức năng của Quân khu, như: Phòng Tuyên huấn, Viện Kiểm sát Quân sự, Tòa án Quân sự Quân khu làm tốt công tác biên soạn tài liệu, giáo án bài giảng, đề cương tuyên truyền PBGDPL cho các đối tượng; cuối năm tổ chức hội nghị tổng kết đánh giá kết quả công tác PBGDPL trong năm và triển khai công tác PBGDPL cho 4 cơ quan Quân khu và khối pháp chế, có kế hoạch phân công các nội dung giáo dục pháp luật cho từng cơ quan, đơn vị đảm nhiệm. Trong những năm qua, toàn Quân khu đã hoàn thành 100% nội dung chương trình huấn luyện, giáo dục pháp luật cho các đối tượng theo kế hoạch đã xác định; đã tổ chức quán triệt học tập 18 chuyên đề về pháp luật cho các đối tượng theo chương trình đã được Tổng cục Chính trị xác định; kết quả: đối tượng là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, quân số tham gia học tập hằng năm đạt 98,7% trở lên; kiểm tra: 100% đạt yêu cầu, có 87,7% khá, giỏi; đối tượng hạ sĩ quan, chiến sĩ, quân số tham gia học tập đạt 98,6% trở lên; kiểm tra: 100% đạt yêu cầu, có 81,7% khá, giỏi; đã có 3.786/ 3.990 = 94,8% cơ sở dân quân tự vệ được tổ chức giáo dục chính trị, PBGDPL, quân số đạt 91,2%. Nội dung giáo dục pháp luật được lựa chọn phù hợp với từng đối tượng. Đội ngũ sĩ quan và học viên các nhà trường quân sự được tập trung phổ biến, giáo dục, bồi dưỡng các văn bản về lý luận nhà nước và pháp luật, pháp luật đại cương, Hiến pháp, Luật Tổ chức nhà nước, Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam, Luật Nghĩa vụ quân sự (sửa đổi), Luật Hình sự, Luật Tố tụng hình sự, Luật Dân sự và tố tụng dân sự, Luật Quốc phòng, Luật Giao thông đường bộ năm 2008, Luật Biển đảo Việt Nam,  Pháp lệnh Bảo vệ các công trình quốc phòng, Pháp lệnh Bảo vệ bí mật Nhà nước, bí mật quân sự, Quyết định 2530 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng… Các đối tượng là quân nhân chuyên nghiệp và công nhân viên chức quốc phòng, được tập trung phổ biến, giáo dục những nội dung cơ bản về pháp luật nói chung và các văn bản quy phạm pháp luật thuộc chuyên ngành đang đảm nhiệm, như: pháp luật về kinh tế, Luật Quốc phòng, Luật Tài chính, Luật Lao động, Luật Cán bộ công chức… Các đối tượng là hạ sĩ quan, chiến sĩ, được tập trung giới thiệu những kiến thức cần thiết về pháp luật, Luật Nghĩa vụ quân sự, Chương 23 của Bộ luật hình sự, Quyết định 2530 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng… Các đối tượng thuộc lực lượng dự bị động viên, dân quân tự vệ được tập trung giới thiệu hệ thống các văn bản pháp luật có liên quan đến quốc phòng-an ninh theo chức trách nhiệm vụ mà họ đảm nhiệm và các lĩnh vực khác của đời sống xã hội, như: phòng, chống các tệ nạn xã hội, chính sách về dân tộc, tôn giáo…

Các đơn vị và cơ quan chức năng các cấp trong LLVT Quân khu đã thường xuyên đổi mới hình thức, phương pháp tuyên truyền, giáo dục pháp luật. Bên cạnh các hình thức giáo dục cơ bản theo chỉ thị, kế hoạch của Tổng cục Chính trị và Hội đồng phối hợp công tác PBGDPL Bộ Quốc phòng, Hội đồng phối hợp công tác PBGDPL Quân khu đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị tổ chức nhiều hình thức giáo dục pháp luật đạt hiệu quả cao như việc phổ biến, nói chuyện pháp luật tại các đơn vị; tổ chức các cuộc thi tìm hiểu pháp luật bằng nhiều hình thức như sân khấu hóa, tổ chức diễn đàn, hái hoa dân chủ, với các chủ đề liên quan đến pháp luật, như: tìm hiểu Luật Giao thông đường bộ; các tội phạm thuộc Chương 23, Bộ luật hình sự; quyền và nghĩa vụ của công dân mà Hiến pháp quy định; Luật Hôn nhân và gia đình…; viết bài tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng của Trung ương và địa phương về những điển hình tiêu biểu trong việc chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật quân đội, gương người tốt, việc tốt trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí. Các cơ quan bảo vệ pháp luật của Quân khu kịp thời thông báo tình hình tội phạm, vi phạm pháp luật trên địa bàn Quân khu cho các cơ quan, đơn vị; phân tích làm rõ nguyên nhân, điều kiện của hành vi phạm tội, hậu quả tội phạm xảy ra và các biện pháp chủ động phòng ngừa. LLVT địa phương đã áp dụng nhiều hình thức PBGDPL có hiệu quả, nổi bật là Bộ Chỉ huy quân sự Thành phố Hải Phòng đã phối hợp với Trường Đại học quốc gia Hà Nội mở lớp bồi dưỡng kiến thức kinh tế pháp luật cho các đồng chí cán bộ chủ trì, chỉ huy cơ quan, đơn vị, sĩ quan cấp tá. Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Hòa Bình tổ chức thành lập đội tuyên truyền viên phòng, chống ma túy, hoạt động đạt hiệu quả cao; Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Hải Dương đã mời trực tiếp tuyên truyền viên của Quân chủng Hải quân về tuyên truyền pháp luật liên quan đến biển, đảo, lãnh hải, thềm lục địa, vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam trên biển Đông. Cơ quan chính trị Quân khu cũng đã phối hợp chặt chẽ với Ban Tuyên giáo của các tỉnh (thành phố), trực tiếp tuyên truyền các chủ trương, biện pháp của địa phương trong việc phát triển kinh tế, xã hội, giữ vững an ninh chính trị ở từng địa bàn.

Công tác tuyên truyền, PBGDPL đã chú trọng vào các yêu cầu sát với nhiệm vụ của đơn vị, phù hợp với các đối tượng; việc nâng cao nhận thức, hiểu biết pháp luật gắn liền với tuân thủ pháp luật, chấp hành nghiêm điều lệnh, điều lệ, quy định của quân đội, xây dựng đơn vị an toàn, vành đai an toàn, góp phần nâng cao chất lượng toàn diện các mặt công tác của LLVT Quân khu. Cùng với tăng cường, đổi mới công tác PBGDPL, các đơn vị đã đẩy mạnh xây dựng nền nếp chính quy, xây dựng môi trường văn hóa, tổ chức các hoạt động vui chơi giải trí trong giờ nghỉ, ngày nghỉ ở đơn vị có quân; tăng cường công tác quản lý tư tưởng gắn với quản lý, duy trì kỷ luật; phát huy vai trò gương mẫu, tinh thần trách nhiệm của đội ngũ cán bộ chỉ huy các cơ quan, đơn vị. Công tác PBGDPL còn được kết hợp chặt chẽ với việc nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị, tư tưởng; nâng cao hiệu quả công tác dân vận, tham gia xây dựng cơ sở chính trị-xã hội trên địa bàn; đặc biệt là, tổ chức thực hiện tốt Cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh" bằng các việc làm thiết thực.

Thông qua những việc làm trên, công tác PBGDPL đã góp phần thiết thực vào quá trình nâng cao sức mạnh tổng hợp của LLVT Quân khu 3 và xây dựng cơ sở chính trị-xã hội trên địa bàn Quân khu vững mạnh. Tình hình đoàn kết, kỷ luật, nền nếp chính quy trong LLVT Quân khu những năm qua đã có sự phát triển tích cực.

Từ những kết quả đã đạt được, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu đã đề ra phương hướng, nhiệm vụ chung và những chủ trương giải pháp để tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng công tác phối hợp, PBGDPL năm 2010 và những năm tiếp theo là: Tiếp tục quán triệt sâu sắc và triển khai thực hiện nghiêm túc các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, nhất là Chỉ thị số 32 của Ban Bí thư về "Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác PBGDPL, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, nhân dân"; tạo sự chuyển biến vững chắc về nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật quân đội của cán bộ, chiến sĩ LLVT Quân khu, góp phần xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh, hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ được giao.

Thiếu tướng NGUYỄN THANH THƯỢC

Phó Chính ủy, Chủ tịch Hội đồng phối hợp công tác PBGDPL Quân khu