Bước vào giai đoạn mới, nhất là khi nước ta là thành viên của WTO, công tác GD - ĐT sẽ có nhiều thời cơ thuận lợi mới. Trước hết là, chúng ta có điều kiện tiếp cận với những nguồn tri thức và thông tin phong phú, phục vụ cho nâng cao chất lượng giảng dạy, nghiên cứu, học tập. Tiếp thu kinh nghiệm quản lý, phát triển giáo dục của các nước tiên tiến, từ đó vận dụng phù hợp với điều kiện của nước ta để phát triển hệ thống giáo dục theo hướng "chuẩn hoá, hiện đại hoá, xã hội hoá"; đồng thời, tăng cường các điều kiện đảm bảo chất lượng, tiếp nhận các chuẩn quốc tế, sớm đưa giáo dục nước ta lên trình độ tiên tiến... Tuy nhiên, bên cạnh những thuận lợi, giáo dục nước ta sẽ đứng trước nhiều thách thức to lớn. Đó là do trình độ của nền kinh tế, khoa học-công nghệ của nước ta còn thấp, nên khó cạnh tranh với sự thu hút và thâm nhập của giáo dục nước ngoài, nhất là giáo dục ở bậc đại học và sau đại học. Quan trọng hơn là trong quá trình hội nhập, chúng ta vừa tiếp thu những tinh hoa, trí tuệ của nhân loại, vừa phải giữ vững độc lập tự chủ, định hướng XHCN, bảo đảm được các mục tiêu xã hội hoá giáo dục, công bằng xã hội trong giáo dục, bảo vệ quyền lợi của người học, lợi ích giáo dục của quốc gia, giữ gìn và phát huy những giá trị và bản sắc văn hoá dân tộc. Đây là nhiệm vụ hết sức nặng nề, phức tạp. Cùng với đó, sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc XHCN đang đặt ra những yêu cầu mới nặng nề hơn, mà Đại hội X của Đảng đã chỉ rõ là “bảo vệ vững chắc Tổ quốc, độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ; bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ XHCN; bảo vệ an ninh chính trị, an ninh kinh tế, an ninh tư tưởng văn hoá và an ninh xã hội; duy trì trật tự, kỷ cương, an toàn xã hội; giữ vững ổn định chính trị của đất nước, ngăn ngừa, đẩy lùi và làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động chống phá, thù địch, không để bị động, bị bất ngờ”.