Với chức năng, nhiệm vụ làm nòng cốt bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc, Quân chủng Hải quân được quản lý, sử dụng một khối lượng lớn vũ khí, trang bị kỹ thuật (VKTBKT). Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân khác nhau, tính đồng bộ của VKTBKT trong Quân chủng có nhiều hạn chế. Bên cạnh đó, việc xây dựng nền nếp chính quy kỹ thuật cũng chưa toàn diện, chưa đều giữa các ngành, các đơn vị và chưa có chiều sâu.

Trước tình hình đó, ngành Kỹ thuật Quân chủng đã tham mưu cho Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân chủng chỉ đạo thực hiện “Hai đột phá” trong ngành Kỹ thuật: “Xây dựng nền nếp chính quy kỹ thuật và làm chủ VKTBKT”. Yêu cầu đặt ra đối với xây dựng nền nếp chính quy là phải xây dựng toàn diện cả 6 mặt công tác kỹ thuật (CTKT); trọng tâm là, xây dựng tổ chức biên chế phù hợp với nhiệm vụ và tình hình thực tiễn; phải lấy việc thực hiện theo Điều lệ CTKT Quân đội nhân dân Việt Nam, Điều lệ CTKT Hải quân và Điều lệ các chuyên ngành kỹ thuật làm định hướng cơ bản. Trên cơ sở bám sát những yêu cầu đó, ngành Kỹ thuật Quân chủng đã tích cực nghiên cứu, tham mưu cho Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân chủng ban hành các văn bản pháp quy, tiêu chuẩn ngành, tiêu chuẩn cơ sở để làm căn cứ thực hiện nền nếp chính quy kỹ thuật. Cùng với đó, Ngành đã tham mưu, đề xuất để Bộ Tư lệnh Quân chủng  triển khai xây dựng nhiều đề án dài hạn, như: “Đề án CTKT đến năm 2010, tầm nhìn 2020”, “Đề án Quy hoạch hệ thống cơ sở sửa chữa VKTBKT Hải quân”, “Đề án Đào tạo cán bộ, nhân viên kỹ thuật giai đoạn 2007-2010, tầm nhìn 2020”, “Đề án Đào tạo bồi dưỡng chuyên gia kỹ thuật Hải quân”; chỉ đạo các đơn vị tăng cường duy trì chế độ bảo quản, bảo dưỡng, khai thác sử dụng VKTBKT theo đúng quy định, đúng thành phần, đủ nội dung, đạt chất lượng cao và thực hiện đúng các quy định về: tổ chức lao động, tổ chức sản xuất, an toàn lao động, an toàn giao thông. Đối với cơ sở BĐKT, Quân chủng đã tổ chức thực hiện nghiêm quy hoạch, kế hoạch, quy định về môi trường; xây dựng nền nếp chính quy trong CTKT, bảo đảm đủ các cơ sở vật chất BĐKT, nhất là cơ sở huấn luyện thực hành kỹ thuật. Để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ đó, Quân chủng đặc biệt quan tâm xây dựng và thực hiện nghiêm túc quy chế đào tạo, tuyển chọn, sử dụng cán bộ và nhân viên kỹ thuật phù hợp với VKTBKT.

Nội dung làm chủ VKTBKT được chia thành 3 mức. Làm chủ ở mức thấp là sử dụng thành thạo VKTBKT, phát huy được tính năng trong chiến đấu; biết bảo quản, bảo dưỡng, niêm cất ở đơn vị theo tài liệu kỹ thuật của nhà sản xuất. Làm chủ ở mức trung bình là ngoài các nội dung làm chủ ở mức thấp, còn phải có đủ tài liệu kỹ thuật, tài liệu công nghệ, quá trình công nghệ; có đủ cơ sở BĐKT cùng các trang thiết bị công nghệ, chuyên gia kỹ thuật để làm chủ công nghệ khai thác, bảo dưỡng, niêm cất, sửa chữa ở cấp vừa; có vật tư, phụ tùng thay thế dự phòng đi kèm sử dụng được trong khoảng thời gian 5 năm. Làm chủ toàn bộ bao gồm các nội dung làm chủ ở mức trung bình, ngoài ra phải có đủ cơ sở BĐKT công nghệ tăng hạn, cải tiến, hiện đại hóa, sửa chữa trung, đại tu, tự chế tạo (hoặc hợp tác chế tạo, cung cấp) vật tư, phụ tùng thay thế theo thời hạn sử dụng VKTBKT và theo quy định dự trữ của nhà sản xuất; làm chủ được công nghệ sửa chữa ở các cấp.

Qua 3 năm tích cực triển khai thực hiện hai khâu đột phá trên, CTKT của Quân chủng Hải quân đã có chuyển biến mạnh mẽ và thu được kết quả đáng khích lệ. Các đơn vị đã tập trung củng cố, sắp xếp nhiệm vụ, chế độ làm việc thống nhất, khoa học; bảng biểu, sổ sách đăng ký đúng quy định. Hệ thống các cơ sở BĐKT bước đầu được nâng cấp, góp phần nâng cao khả năng sửa chữa, khôi phục đồng bộ VKTBKT; chất lượng tàu, thuyền, VKTBKT tốt hơn, tin cậy hơn. Số tàu thuyền, VKTBKT được sửa chữa, khôi phục đã đảm bảo tính đồng bộ năm sau cao hơn năm trước; trình độ, khả năng của cán bộ, nhân viên chuyên môn kỹ thuật trong tiếp cận làm chủ VKTBKT được nâng lên rõ rệt, nhanh hơn, hiệu quả hơn. Đặc biệt là, việc triển khai thực hiện “Hai đột phá” đã trở thành phong trào sâu rộng, tạo được bước chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức cũng như hành động đối với lãnh đạo, chỉ huy và toàn thể cán bộ, công nhân viên, chiến sĩ trong toàn Quân chủng. Đến nay, 100% các đơn vị trong Quân chủng đã làm chủ được quy trình bảo quản dự phòng- kiểm sửa định kỳ “Ngày kỹ thuật” trong tuần, hiệu quả đã được nâng lên đáng kể; một số đơn vị đã triển khai quy trình bảo quản dự phòng- kiểm sửa định kỳ “Ngày kỹ thuật” trong tháng; đồng thời, tổ chức huấn luyện khai thác và sử dụng các tàu mới cũng như hệ thống huấn luyện mô phỏng kíp tàu đạt kết quả tốt; đang từng bước làm chủ từ mức trung bình lên mức khá trong khai thác, sử dụng trang thiết bị trên tàu và hệ thống mô phỏng của loại tàu mua sắm hoặc đóng mới trong những năm gần đây. Qua các cuộc diễn tập, như: CQ-08, CV-08 cho thấy, chất lượng CTKT được nâng lên rõ rệt, góp phần quan trọng nâng cao trình độ sẵn sàng chiến đấu và chiến đấu của lực lượng Hải quân. Có thể khẳng định, việc triển khai thực hiện hai khâu đột phá CTKT rất đúng, rất trúng với đặc điểm tình hình và nhiệm vụ BĐKT ở Quân chủng Hải quân; bước đầu đã thu được hiệu quả cao. Từ kết quả đạt được, chúng tôi rút ra một số bài học kinh nghiệm sau :

Một là, cấp ủy, chỉ huy các cấp phải thực sự nêu cao trách nhiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện “Hai đột phá”. Từ Quân chủng cho đến từng đơn vị đã thành lập và thường xuyên kiện toàn ban chỉ đạo “Xây dựng nền nếp chính quy kỹ thuật và làm chủ VKTBKT”; phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng cá nhân và tổ chức theo phân cấp. Hằng năm, tổ chức đảng ra nghị quyết chuyên đề lãnh đạo “Xây dựng nền nếp chính quy kỹ thuật và làm chủ VKTBKT” sát, đúng với tình hình thực tế của đơn vị mình; xác định nội dung cụ thể và xây dựng tiến trình thực hiện trong từng giai đoạn; chú trọng công tác quán triệt, tuyên truyền, làm chuyển biến từ nhận thức đến hành động của toàn thể cán bộ, sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân viên quốc phòng, hạ sĩ quan, chiến sĩ về: mục đích, ý nghĩa, yêu cầu của “Hai đột phá” trong CTKT. Kết hợp chặt chẽ việc thực hiện “Hai đột phá” trong CTKT với các phong trào thi đua, hội thi, hội thao, tạo thành khí thế thi đua sôi nổi trong từng đơn vị, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ trung tâm của đơn vị, xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện.

Hai là, Cục Kỹ thuật phải làm tốt chức năng tham mưu giúp Đảng ủy và Bộ Tư lệnh Quân chủng lãnh đạo, chỉ đạo việc xây dựng kế hoạch tổng thể, chọn đơn vị điểm trong từng giai đoạn, từng năm và đề ra chỉ tiêu, biện pháp thực hiện phù hợp với từng loại hình đơn vị, từng loại VKTBKT. Tập trung biên soạn và ban hành hệ thống tài liệu kỹ thuật (tài liệu hướng dẫn sử dụng, hồ sơ, lý lịch VKTBKT, tài liệu công nghệ), làm cơ sở để các đơn vị thống nhất thực hiện. Đồng thời, chú trọng tham mưu, đề xuất việc đầu tư mua sắm, sản xuất VKTBKT, cơ sở vật chất kỹ thuật và công nghệ một cách cơ bản, đồng bộ; xây dựng các thư viện, tủ sách kỹ thuật của cơ quan, đơn vị các cấp. Bên cạnh đó, Cục Kỹ thuật đã nghiên cứu đề xuất với Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân chủng điều chỉnh nhiệm vụ, tổ chức, biên chế một số cơ quan, đơn vị kỹ thuật phù hợp với tình hình và tổ chức thực hiện nghiêm túc các chế độ, quy định về quân hàm, lương, khen thưởng, bồi dưỡng, áp dụng chế độ chuyên gia, chuyên viên kỹ thuật một cách phù hợp với địa bàn và tính chất, đặc điểm nhiệm vụ của đơn vị. Cơ quan kỹ thuật các đơn vị trong Quân chủng còn làm tốt chức năng tham mưu cho lãnh đạo, chỉ huy đơn vị tổ chức hiệp đồng chặt chẽ với các cơ quan chức năng để tạo nên sức mạnh tổng hợp trong thực hiện “Hai đột phá”.

Ba là, đẩy mạnh công tác huấn luyện kỹ thuật, tăng cường hợp tác nghiên cứu khoa học và ứng dụng thành tựu khoa học kỹ thuật. Để thực hiện tốt việc xây dựng nền nếp chính quy và làm chủ VKTBKT, Quân chủng luôn chú trọng công tác huấn luyện chuyên môn kỹ thuật cho các đối tượng; tập huấn nâng cao trình độ và năng lực chỉ huy, quản lý, chỉ đạo CTKT cho đội ngũ cán bộ các cấp. Nội dung tập huấn, huấn luyện tập trung vào thống nhất nội dung, phương pháp xây dựng nền nếp chính quy và huấn luyện khai thác, sử dụng tàu thuyền, VKTBKT mới. Phối hợp với các nhà trường trong và ngoài Quân chủng để đào tạo đội ngũ cán bộ, nhân viên kỹ thuật có năng lực cao, làm chủ được VKTBKT, kể cả việc sửa chữa, khôi phục đồng bộ vũ khí- khí tài, đặc biệt là các loại tàu và vũ khí mới được trang bị.

Cùng với công tác huấn luyện, ngành Kỹ thuật của Quân chủng phối hợp với các viện nghiên cứu, học viện, nhà trường trong và ngoài quân đội để nghiên cứu công nghệ mới trong chế tạo vật tư kỹ thuật đặc chủng, sửa chữa, đóng mới, cải tiến VKTBKT; nghiên cứu công nghệ bảo quản, niêm cất tăng hạn sử dụng VKTBKT; đồng thời, nghiên cứu công nghệ xử lý chất thải bảo đảm vệ sinh môi trường ở các cơ sở BĐKT. Công tác thông tin khoa học, phổ biến ứng dụng các sáng kiến, sáng chế được Quân chủng quan tâm đúng mức, góp phần thúc đẩy phong trào phát huy sáng kiến cải tiến kỹ thuật ở Quân chủng. Trong nền kinh tế thị trường định hướng XHCN, cùng với việc phát huy nội lực, nêu cao tinh thần tự lực, tự cường, khắc phục khó khăn để gìn giữ và khai thác VKTBKT, ngành Kỹ thuật của Quân chủng tăng cường phối hợp với các cơ sở công nghiệp dân sự, tận dụng thành tựu của sự  nghiệp CNH, HĐH đất nước phục vụ công tác sửa chữa, sản xuất trang bị, phương tiện tàu, thuyền Hải quân. Phối hợp với các ngành kinh tế xây dựng các cơ sở công nghiệp, cơ sở bảo đảm hậu cần- kỹ thuật Hải quân trên bờ và trên đảo. Mặt khác, Quân chủng còn mở rộng quan hệ đối ngoại, hợp tác với các nước bạn để tranh thủ tiếp cận khoa học-công nghệ kỹ thuật quân sự tiên tiến, mua sắm VKTBKT và đào tạo cán bộ kỹ thuật Hải quân.

Bốn là, duy trì nghiêm chế độ kiểm tra, báo cáo, tổng kết rút kinh nghiệm. Lãnh đạo, chỉ huy các cấp, nhất là cán bộ chủ trì ngành Kỹ thuật phải thường xuyên bám nắm tình hình thực hiện các nội dung hai khâu đột phá để chấn chỉnh kịp thời những lệch lạc, sai sót. Hội nghị tổng kết hằng năm phải triệu tập đủ các thành phần cùng tham dự để việc đánh giá được công bằng, chính xác, làm rõ được những mặt mạnh và chỉ ra được những mặt yếu cần khắc phục; bình chọn, biểu dương, khen thưởng những tập thể và cá nhân có thành tích xuất sắc. Trên cơ sở đó, trong từng cấp tổ chức tốt việc xây dựng điển hình và nhân rộng điển hình tiên tiến, góp phần nâng cao chất lượng CTKT, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của Quân chủng trong tình hình mới.

Đại tá, ThS. NGUYỄN VĂN NINH

Chủ nhiệm Kỹ thuật Quân chủng