Thực hiện Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Quân khu 4 được Bộ Quốc phòng giao nhiệm vụ triển khai xây dựng 4 khu kinh tế- quốc phòng (KT-QP) trên địa bàn, gồm: khu KT-QP Mường Lát- Thanh Hoá, khu KT-QP Kỳ Sơn- Nghệ An, khu KT-QP Khe Sanh- Quảng Trị, khu KT-QP ASo, ALưới- Thừa Thiên Huế với tổng diện tích 182.772 ha. Các khu KT-QP trên địa bàn có quy mô xây dựng không giống nhau nhưng có đặc điểm chung đều là những khu vực xung yếu về quốc phòng- an ninh (QP-AN), nằm trên vành đai biên giới phía Tây, địa hình hiểm trở, khí hậu khắc nghiệt; dân cư thưa thớt, trình độ dân trí thấp, chủ yếu là đồng bào các dân tộc thiểu số; kinh tế chậm phát triển, đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân còn gặp nhiều khó khăn, nhất là một số bản, xã thuộc phía Tây tỉnh Nghệ An và phía Tây tỉnh Thanh Hoá; trình độ của đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ cơ sở còn nhiều hạn chế. Trong các vùng dự án, tình hình an ninh diễn biến phức tạp, các hoạt động xâm nhập trái phép qua biên giới, móc nối, buôn bán ma tuý, di dịch cư tự do, lén lút truyền đạo trái pháp luật diễn ra thường xuyên, khó kiểm soát, ngăn chặn hiệu quả. Đặc điểm tình hình trên đã tác động không nhỏ đến nhiệm vụ xây dựng và hoạt động của các đoàn KT-QP trên địa bàn.