“Diễn biến hoà bình" (DBHB) là một chiến lược chống phá các nước XHCN bằng hình thức tổng hợp phi vũ trang là chính của chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch, với mục đích giành "chiến thắng mà không cần chiến tranh". Đó là một chiến lược phản động, cực kỳ nguy hiểm, nhằm xoá bỏ CNXH, hoặc chuyển hoá các nước XHCN vào quỹ đạo các nước tư bản chủ nghĩa (TBCN). Ngày nay, chiến lược " DBHB " đang được các thế lực thù địch sử dụng với nhiều thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt hơn và đang phát triển từ " DBHB" kết hợp với bạo loạn, lật đổ sang " DBHB" kết hợp ly khai, bạo loạn lật đổ. Đối với Việt Nam, các thế lực thù địch đang đẩy mạnh chiến lược này với mục tiêu không che đậy như nhiều chính khách phương Tây tuyên bố: “ chuyển hoá chế độ chính trị ở Việt Nam theo kiểu Đông Âu", cụ thể là: xoá bỏ  vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, xoá bỏ chế độ XHCN, chuyển hóa Việt Nam theo hướng TBCN. Bởi vậy, " DBHB" đã và đang là một trong các nguy cơ của cách mạng Việt Nam.

Hiện nay, các thế lực thù địch đang đẩy mạnh “DBHB” chống phá ta toàn diện, trên tất cả các lĩnh vực: kinh tế, chính trị, tư tưởng, văn hoá, xã hội, quốc phòng, an  ninh, đối ngoại... Và không loại trừ, khi có điều kiện và thời cơ, chúng kết hợp cả “DBHB”, bạo loạn lật đổ với biện pháp vũ trang, tiến hành chiến tranh xâm lược. Song, trọng tâm, then chốt vẫn là phá hoại về  chính trị-tư tưởng, trong đó lấy phá hoại về tư tưởng- văn hoá là khâu đột phá. Để thực hiện điều này, chúng đã và đang tổ chức phối hợp lực lượng phản động trong nước tập trung xuyên tạc, phủ nhận chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam; kêu gọi và kích động đòi "đa nguyên chính trị", "đa đảng đối lập", đòi " tự do hoá về chính trị" theo hướng dân chủ tư  sản; núp dưới chiêu bài " dân chủ", "nhân quyền" để truyền bá tư tưởng tư sản và các quan điểm “xã hội dân chủ” ở Việt Nam. Lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo, chống tham nhũng và những sơ hở, yếu kém của một bộ phận tổ chức, cán bộ trong quản lý kinh tế, xã hội để kích động, chia rẽ mối quan hệ máu thịt giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân, chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc, phá hoại an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội. Trắng trợn hơn, chúng còn nuôi dưỡng, bảo trợ, tiếp tay cho bọn phản động đội lốt tôn giáo, bọn ngụy quân, ngụy quyền trước đây không chịu cải tạo, cũng như những hoạt động của bọn cơ hội chính trị cấu kết với các thế lực phản động bên ngoài đẩy mạnh các hoạt động chống phá, kích động bạo loạn, lật đổ, nhằm gây bất ổn về chính trị, tạo cớ để can thiệp vào công việc nội bộ của nước ta.

Qua nghiên cứu những dạng thức mà các thế lực thù địch tiến hành "DBHB" đối với Việt Nam, chúng ta thấy có một dạng thức chống phá giấu mặt bằng can dự, gây sức ép và tìm mọi cách tác động nhiều chiều, nhiều mũi tiến công vào nội bộ chúng ta để thúc đẩy nhanh quá trình " tự diễn biến", "tự chuyển hoá". Dạng thức này rất nguy hiểm vì đối phương dễ mơ hồ, ngộ nhận, mất cảnh giác, chủ quan, khinh địch, không có ý thức đề phòng ngăn chặn. Phạm vi can dự, can thiệp của chúng để thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá” bao gồm tất cả các lĩnh vực. Về chính trị- tư tưởng, chúng tìm mọi cách để làm cho cán bộ, đảng viên, nhân dân,  nhất là thế hệ trẻ xa rời mục tiêu, lý tưởng, không thấy rõ độc lập dân tộc và CNXH là con đường duy nhất đúng mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn; từ đó mất lòng tin vào Đảng, vào CNXH, dẫn tới ủng hộ mô hình " CNXH dân chủ" với đặc trưng cơ bản là thực hành " chính trị đa nguyên", "đa đảng đối lập"; đòi ta thực hiện " tự do hoá về chính trị" theo hướng dân chủ tư sản, thực chất là ngả theo con đường TBCN. Núp dưới chiêu bài " dân chủ", "nhân quyền", lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo để truyền bá tư tưởng và các quan điểm tư sản; phá hoại khối đoàn kết toàn dân tộc; đòi xóa bỏ sự lãnh đạo của Đảng đối với xã hội, “ phi chính trị hóa” lực lượng vũ trang nhân dân... Đáng chú ý là trong thời gian qua, các thế lực thù địch  ra sức lợi dụng các phương tiện thông tin đại chúng, mạng internet, sách báo, tạp chí từ nước ngoài để  xuyên tạc thành tựu 20 năm đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo; xuyên tạc lịch sử, phủ nhận thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của nhân dân ta; xuyên tạc, làm mất uy tín các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, quân đội, công an; tập trung khoét sâu, thổi phồng một số hạn chế, tiêu cực trong quản lý kinh tế, quản lý xã hội. Đặc biệt, chúng đang tập trung chống phá quyết liệt các nội dung căn bản nhất trong Văn kiện Đại hội X của Đảng, nhất là các quan điểm, nội dung có liên quan đến chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đến mục tiêu, con đường đi lên CNXH ở Việt Nam. Những nội dung chống phá trên được chúng chuyển thể dưới dạng tài liệu, bài viết tán phát khắp nơi, qua các phương tiện thông tin đại chúng, mạng internet, báo điện tử, các trang website, tờ rơi... Đối tượng chủ yếu mà chúng tác động vào ta là đội ngũ cán bộ chủ chốt trong hệ thống chính trị, thanh niên, học sinh, sinh viên, đồng bào dân tộc thiểu số, đồng bào có đạo và các tầng lớp nhân dân..., nhằm tạo ra khoảng trống về tư tưởng, ý thức hệ, từng bước hình thành xu hướng ly khai, lôi kéo các phần tử phản động, cơ hội chính trị trong nước dựng lên "ngọn cờ', tạo cơ sở cho việc thực hiện mục tiêu chính trị, tập hợp lực lượng phản động, hình thành phe phái đối lập, tiến tới hình thành đảng đối lập ở Việt Nam.       

Gắn liền với chống phá quyết liệt trên lĩnh vực chính trị- tư tưởng, chúng rất coi trọng chống phá ta về văn hoá, nghệ thuật. Mục tiêu của các thế lực thù địch là khuyến khích các khuynh hướng văn hoá, nghệ thuật độc lập với chính trị; phủ nhận sự lãnh đạo của Đảng đối với văn hoá, nghệ thuật; phủ định văn học cách mạng, lôi kéo các văn nghệ sĩ đi theo các trào lưu văn hoá phương Tây, coi nhẹ văn hoá, nghệ thuật truyền thống dân tộc. Chúng tìm mọi cách phủ định, làm hạn chế đến mức thấp nhất các giá trị nền tảng tư tưởng, văn hoá Việt Nam (bản lĩnh chính trị, truyền thống đoàn kết dân tộc chống ngoại xâm, bảo vệ đất nước...) là cội nguồn sức mạnh làm nên chiến thắng của dân tộc ta trong các cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc trước đây, cũng như trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc XHCN ngày nay. Đồng thời, thông qua nhiều con đường khác nhau, chúng khuếch trương các giá trị văn hoá phương Tây, gieo rắc sản phẩm đồi truỵ, độc hại, quan điểm, tư tưởng, lối sống thực dụng, đề cao giá trị vật chất, sùng ngoại, tạo tâm lý hưởng thụ, qua đó từng bước chuyển hoá tư duy, nếp nghĩ, quan điểm của các tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ trẻ theo hướng đối lập với quan điểm, tư tưởng của Đảng và truyền thống văn hoá tốt đẹp của dân tộc Việt Nam.

Để góp phần đấu tranh làm thất bại âm mưu " DBHB" của các thế lực thù địch trên mặt trận tư tưởng-văn hoá, chúng ta phải tiến hành đồng bộ nhiều giải pháp, trong đó cần  tập trung làm tốt những giải pháp cơ bản sau:

1. Tập trung bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng, kiên định chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, Cương lĩnh, đường lối của Đảng; kế thừa, phát huy truyền thống và bản sắc văn hoá dân tộc, tiếp thu có chọn lọc tinh hoa văn hoá nhân loại; kiên quyết đấu tranh làm thất bại âm mưu và các hoạt động xuyên tạc chủ nghĩa Mác - Lê-nin, phủ nhận con đường đi lên CNXH ở nước ta, phủ nhận những giá trị lịch sử của dân tộc, truyền bá tư tưởng tư sản về “tự do”, “dân chủ”, “nhân quyền”, đa nguyên, đa đảng của các thế lực thù địch.

2. Tiếp tục đẩy mạnh công tác nghiên cứu lý luận, tổng kết kinh nghiệm thực tiễn để làm sáng tỏ những vấn đề căn bản cả về lý luận và thực tiễn đang đặt ra trên con đường đi lên CNXH ở nước ta, làm cho chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh ngày càng thấm sâu vào các tầng lớp nhân dân, thực sự giữ vai trò chủ đạo trong đời sống tinh thần của toàn xã hội. Tích cực đổi mới công tác giáo dục chính trị-tư tưởng, nâng cao tinh thần cảnh giác cách mạng của cán bộ, đảng viên và nhân dân, để mọi người nhận thức rõ những âm mưu, thủ đoạn thâm độc trong chiến lược "DBHB" của các thế lực thù địch, nhất là trên lĩnh vực tư tưởng- văn hoá, từ đó tạo ra sự “miễn dịch”, sức đề kháng cho toàn Đảng, toàn dân và toàn quân trước các đòn tiến công về chính trị, tư tưởng- văn hoá của các thế lực thù địch và sự xâm nhập của tư tưởng tư sản.

3. Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước đối với các ngành chủ quản và cơ quan báo chí, phương tiện truyền thông đại chúng trong các hoạt động về tư tưởng-văn hoá, báo chí, xuất bản, hội thảo...Tổ chức tốt việc học tập, quán triệt Nghị quyết  Đại hội X của Đảng, Nghị quyết 08 của Bộ Chính trị (khoá VIII ) " về chiến lược an ninh quốc gia", Nghị quyết Trung ương 8 (khoá IX) "về chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới", phổ biến sâu rộng Thông báo kết luận 94-TB/TƯ của Ban Bí thư "về nhiệm vụ tăng cường cuộc đấu tranh chống âm mưu " DBHB" trên lĩnh vực tư tưởng, văn hoá", gắn với việc xây dựng chương trình hành động. Kiểm soát và quản lý chặt chẽ, ngăn chăn không để các loại ấn phẩm, văn hoá phẩm độc hại từ nước ngoài vào nước ta. Đẩy mạnh và coi trọng chất lượng chính trị các hoạt động văn hoá, ngăn chặn và làm thất bại âm mưu của các thế lực thù địch lợi dụng các hoạt động văn hoá hòng làm thay đổi hệ giá trị văn hoá Việt nam bằng hệ giá trị văn hoá tư sản. Tích cực, chủ động đấu tranh chống âm mưu xâm lăng văn hoá, du nhập văn hoá độc hại, lai căng bằng các con đường khác nhau vào Việt Nam. Chủ động ngăn chặn thiên hướng sùng ngoại, mất gốc, coi thường giá trị nhân văn, không biết trân trọng truyền thống văn hoá dân tộc.

4. Giữ vững tính định hướng chính trị của các hoạt động tư tưởng-văn hoá,  đảm bảo các sinh hoạt tư tưởng-văn hoá và hoạt động của các phương tiện thông tin đại chúng phải hướng vào phục vụ, cải thiện, nâng cao chất lượng đời sống văn hoá- tinh thần của nhân dân, góp phần tích cực vào quá trình xây dựng con người mới Việt Nam, xây dựng nền văn hoá Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc; chống mọi biểu hiện thương mại hoá, phi chính trị trong các hoạt động văn hoá, văn học, nghệ thuật.Tích cực đấu tranh có hiệu quả trên lĩnh vực chính tri-tư tưởng, chống các quan điểm sai trái, phản động; giữ vững thông tin chính thống, có định hướng lãnh đạo, chỉ đạo, tập trung và thống nhất. Chấp hành nghiêm chỉnh kỷ luật phát ngôn theo đúng quy chế, quy định đã ban hành; kịp thời phát hiện và ngăn chặn các biểu hiện làm trái, làm sai của cán bộ, đảng viên, không để kẻ địch lợi dụng, khoét sâu thêm.

5. Tập trung củng cố, nâng cao và hoàn thiện hệ thống thông tin, truyền thông phong phú, đa dạng, làm cho hệ thống này đảm bảo đủ sức mạnh và khả năng đáp ứng một cách tích cực nhất các nhu cầu thông tin ngày càng tăng lên của nhân dân; đồng thời, có đủ sức mạnh cần thiết để tham gia vào các hoạt động truyền thông quốc tế, góp phần làm cho thế giới hiểu đúng quan điểm, đường lối đổi mới đúng đắn của Đảng, thành tựu phát triển của đất nước ta, tranh thủ sự ủng hộ, đồng tình của dư luận quốc tế.

6. Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, kỹ thuật, đổi mới trang thiết bị, kỹ thuật thông tin theo hướng hiện đại, đồng bộ để hoà nhập với trình độ khoa học-kỹ thuật thông tin quốc tế, phát huy tính hiệu quả cao của các phương tiện thông tin đại chúng. Có chiến lược đào tạo, bồi dưỡng nâng cao chất lượng, năng lực đội ngũ cán bộ làm công tác tư tưởng, văn hoá, truyền thông, trong đó đặc biệt chú trọng đến các lực lượng xung kích trên mặt trận đấu tranh phòng, chống " DBHB".

7.  Xây dựng cơ chế phối hợp có hiệu quả, thiết thực trong các hoạt động tư tưởng, văn hoá, văn nghệ, giáo dục, thông tin tuyên truyền, chủ động nắm bắt tư tưởng và tâm trạng của các đối tượng xã hội và những luận điệu tuyên truyền của các thế lực thù địch, kịp thời đề xuất với Đảng, Nhà nước các chủ trương, biện pháp đấu tranh sắc bén, có hiệu quả  với các âm mưu, thủ đoạn " DBHB", góp phần cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN trong thời kỳ mới.

TS. Nguyễn Tiến Dũng

Ban Tuyên giáo Trung ương