Trong bối cảnh tình hình, đặc điểm quân đội có cả thuận lợi và khó khăn đan xen, mà tác động trực tiếp nhất là sự thay đổi lớn cán bộ chủ trì các cấp,  nhưng năm 2006 công tác huấn luyện vẫn đạt  được kết quả đáng khích lệ. Toàn quân đã tập trung nỗ lực, chủ động khắc phục khó khăn, có nhiều giải pháp tích cực, sáng tạo, thực hiện thắng lợi các chỉ tiêu, yêu cầu của nhiệm vụ huấn luyện theo đúng Chỉ lệnh của Tổng Tham mưu trưởng (TTMT) đã đề ra. 

Trên cơ sở quán triệt sâu sắc Nghị quyết 8 của Ban chấp hành Trung ương Đảng (Khoá IX) về "Chiến lược bảo vệ Tổ quốc (BVTQ) trong tình hình mới"; Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ X, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ VIII, Nghị quyết về lãnh đạo nhiệm vụ quân sự, quốc phòng (QS, QP) năm 2006 của Đảng ủy Quân sự Trung ương (ĐUQSTƯ) và Chỉ lệnh về huấn luyện chiến đấu (HLCĐ) năm 2006 của TTMT, cấp ủy và chỉ huy các cấp đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, tích cực đổi mới, nâng cao chất lượng huấn luyện lên một bước, góp phần nâng cao chất lượng tổng hợp, trình độ sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ) của các lực lượng, đáp ứng nhiệm vụ QS, QP, BVTQ và tham gia phát triển kinh tế- xã hội. Công tác chỉ đạo, quản lý, điều hành huấn luyện có nhiều tiến bộ, sát với yêu cầu nhiệm vụ của từng đối tượng, đơn vị, trên từng địa bàn chiến lược. Cơ quan tham mưu huấn luyện cấp chiến lược giúp Bộ chỉ đạo và tổ chức giao ban huấn luyện quý đối với khối quân chủng, binh chủng, Bộ đội Biên phòng và các ban, ngành chuyên môn; đồng thời, chỉ đạo tổ chức diễn tập hiệp đồng của một số binh chủng, bước đầu đạt kết quả tốt. Các cấp, các ngành đã chú trọng đẩy mạnh công tác nghiên cứu đổi mới chương trình, nội dung, tổ chức và phương pháp huấn luyện cho các đối tượng, nhất là kịp thời điều chỉnh phù hợp với Luật Nghĩa vụ quân sự mới và bám sát yêu cầu phát triển của quân đội ta, sự phát triển của vũ khí công nghệ cao và phương thức tác chiến của quân sự thế giới. Tăng cường chỉ đạo tổ chức huấn luyện đồng bộ cho các đối tượng, sát với thực tiễn hiện nay; chú trọng huấn luyện cán bộ, nhân viên chuyên môn, kỹ thuật và tăng cường diễn tập chỉ huy- cơ quan; đẩy mạnh các hoạt động hội thi, hội thao huấn luyện ở các cấp. Hầu hết các đơn vị đã tổ chức thi cán bộ trung đoàn trưởng, lữ đoàn trưởng giỏi, thu được kết quả thiết thực, góp phần nâng cao trình độ, năng lực cho đội ngũ cán bộ chỉ huy trung, lữ đoàn và tương đương trong đơn vị. Nhìn chung, chất lượng huấn luyện được nâng lên tương đối toàn diện và đồng đều. Trình độ tổ chức chỉ huy, quản lý và năng lực thực hành huấn luyện của cán bộ; trình độ kỹ thuật, chiến thuật của chiến sĩ và khả năng hiệp đồng của cơ quan, đơn vị được nâng lên bước mới. Cấp uỷ và chỉ huy các cấp, các ngành đã có nhiều biện pháp tích cực kết hợp huấn luyện với xây dựng nền nếp chính quy, rèn luyện chỉ huy và cơ quan, quản lý kỷ luật bộ đội; tư thế, lễ tiết tác phong quân nhân có chuyển biến tích cực; trình độ chính quy các đơn vị có nhiều tiến bộ, đi vào chiều sâu.

Điểm nổi bật nữa là, toàn quân đã tuyển chọn và huấn huyện Đoàn tuyển thủ Thể thao thành tích cao Quân đội tham gia Đại hội Thể thao toàn quốc lần thứ V đạt được thành tích cao (xếp thứ 3 toàn Đoàn). Đặc biệt, chúng ta đã  tổ chức thành công Giải bắn súng quân dụng Quân đội các nước ASEAN lần thứ 16 tại Việt Nam, góp phần nâng cao vị thế của Quân đội nhân dân Việt Nam, mở rộng quan hệ hợp tác, học tập, hiểu biết lẫn nhau giữa quân đội và nhân dân Việt Nam với quân đội các nước ASEAN. Những kết quả quan trọng đó đã khẳng định Chỉ lệnh về HLCĐ năm 2006 của TTMT được thực hiện nghiêm túc và có hiệu quả.    

Tuy nhiên, bên cạnh đó, công tác huấn luyện năm qua còn có những mặt hạn chế. Chúng ta chưa có sự đổi mới đồng bộ để tạo bước chuyển biến căn bản về chất lượng huấn luyện, năng lực huấn luyện và quản lý của cán bộ phân đội, nhất là cán bộ trung đội diện 801; một số đơn vị chưa chủ động dồn ghép quân số để huấn luyện. Chất lượng, kết quả huấn luyện có mặt chưa ngang tầm yêu cầu của quân đội trong thực hiện nhiệm vụ thường xuyên cũng như khả năng chống chiến tranh khi địch sử dụng vũ khí công nghệ cao.

Năm 2007, chúng ta tiến hành nhiệm vụ huấn luyện với nhiều thuận lợi cơ bản, nhưng còn phải vượt qua những khó khăn, thách thức mới. Tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến nhanh chóng, phức tạp, tiềm ẩn những yếu tố gây mất ổn định. Trong nước, các thế lực thù địch đang ráo riết đẩy mạnh thực hiện chiến lược "diễn biến hoà bình", bạo loạn lật đổ, chống phá ta trên mọi lĩnh vực. Bằng các thủ đoạn kích động, xuyên tạc đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước ta về vấn đề dân tộc, dân chủ, nhân quyền, tôn giáo, chúng mưu toan chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc, thúc đẩy “tự diễn biến”, làm mất ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội để tạo cớ can thiệp, nhất là trên các địa bàn trọng điểm về quốc phòng- an ninh (QP-AN) và vào thời điểm diễn ra những sự kiện chính trị - xã hội trọng đại của đất nước... Việc nước ta trở thành thành viên chính thức của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) đã mở ra cơ hội  phát triển mới, nhưng cũng tiềm ẩn những nguy cơ, thách thức mới về phát triển kinh tế- xã hội và củng cố QP-AN. Thêm vào đó, thiên tai, bão lũ có khả năng xảy ra, diễn biến phức tạp, gây hậu quả khó lường trên địa bàn cả nước mà quân đội là lực lượng nòng cốt trong tham gia phòng, chống, khắc phục hậu quả bão lụt, cứu nạn, cứu hộ. Ngân sách bảo đảm cho nhiệm vụ huấn luyện vẫn còn hạn hẹp; cơ sở vật chất, thao trường chưa được đầu tư xây dựng đồng bộ...

Phát huy kết quả, kinh nghiệm huấn luyện năm qua và để tiếp tục nâng cao chất lượng huấn luyện, đáp ứng nhiệm vụ QS, QP, BVTQ, cấp ủy, chỉ huy các cấp, các ngành trong toàn quân cần tập trung giải quyết tốt những vấn đề cơ bản sau:

Trước hết, tiếp tục tổ chức quán triệt sâu sắc đường lối QS, QP của Đảng; Nghị quyết 8 của Ban chấp hành Trung ương (Khoá IX); Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ X, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ VIII; Nghị quyết 51 của Bộ Chính trị "Về việc tiếp tục hoàn thiện cơ chế lãnh đạo của Đảng, thực hiện chế độ một người chỉ huy gắn với thực hiện chế độ chính uỷ, chính trị viên trong Quân đội nhân dân Việt Nam"; phương hướng nhiệm vụ huấn luyện 5 năm (2006- 2010), trực tiếp là Chỉ lệnh về HLCĐ năm 2007 của TTMT và các văn bản hướng dẫn có liên quan. Trên cơ sở đó, tiếp tục đẩy mạnh đổi mới toàn diện, tạo bước chuyển biến tích cực về công tác huấn luyện với chất lượng, hiệu quả cao nhất, đáp ứng yêu cầu của sự phát triển nhiệm vụ QS, QP, BVTQ và tham gia phát triển kinh tế- xã hội trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế. Huấn luyện theo hướng “cơ bản, thiết thực, vững chắc”, coi trọng huấn luyện đồng bộ và chuyên sâu cho các lực lượng; huấn luyện sát với tình huống, đối tượng, địa bàn tác chiến, tổ chức biên chế, trang bị, phù hợp với nghệ thuật quân sự Việt Nam. Tập trung chỉ đạo thống nhất, gắn kết giữa đào tạo ở các nhà trường với huấn luyện ở đơn vị, đẩy mạnh đổi mới nâng cao chất lượng đào tạo cán bộ, hạ sĩ quan chỉ huy và nhân viên chuyên môn kỹ thuật, đáp ứng nhiệm vụ trong tình hình mới.   

Hai là, cấp uỷ Đảng các cấp, các ngành cần kịp thời xây dựng nghị quyết lãnh đạo chuyên đề về công tác huấn luyện, trong đó xác định: huấn luyện, xây dựng chính quy, rèn luyện và chấp hành kỷ luật, xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện (VMTD) là nhiệm vụ chính trị trung tâm thường xuyên của đơn vị. Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng tuyên truyền, giáo dục, làm cho mọi cán bộ, chiến sĩ  nhận thức đầy đủ về nhiệm vụ của quân đội, của đơn vị mình, ngành mình; thấy rõ âm mưu, thủ đoạn mới của các thế lực thù địch. Từ đó, xác định đúng phương hướng, các chỉ tiêu, yêu cầu huấn luyện cần đạt được; xây dựng kế hoạch huấn luyện toàn diện, nhưng tập trung vào những nội dung trọng tâm, trọng điểm và những vấn đề còn yếu, còn thiếu để tập huấn, bồi dưỡng cho cán bộ, bảo đảm sự thống nhất cả về nhận thức và thực hành huấn luyện, nhất là những nội dung mới. Chỉ huy đơn vị cần tăng cường chỉ đạo xây dựng và triển khai kế hoạch huấn luyện sát với tình hình thực tế của đơn vị cho các đối tượng; làm tốt khâu tập huấn, bồi dưỡng cán bộ theo phân cấp, bảo đảm chu đáo, thiết thực, hiệu quả, nhằm nâng cao năng lực quản lý, chỉ huy huấn luyện cho cán bộ các cấp, nhất là cán bộ trực tiếp quản lý và huấn luyện bộ đội ở cơ sở. Các đơn vị cần chủ động khắc phục khó khăn, ổn định tổ chức biên chế, điều chỉnh, sắp xếp cán bộ phù hợp với trình độ, năng lực quản lý huấn luyện ở đơn vị cơ sở trước khi bước vào huấn luyện. Chủ động khắc phục khó khăn, tập trung chuẩn bị tốt thao trường, hoàn thiện xây dựng và khai thác có hiệu quả hệ thống công trình HLCĐ, tăng cường vật chất bảo đảm huấn luyện, nhất là mô hình, học cụ phục vụ cho huấn luyện bộ đội. Cùng với đó, chỉ huy các cấp cần tăng cường kiểm tra công tác chuẩn bị huấn luyện một cách toàn diện, kịp thời uốn nắn những lệch lạc, bảo đảm cho các đơn vị hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ huấn luyện. 

 Ba là, tiếp tục đẩy mạnh đổi mới toàn diện công tác huấn luyện, nâng cao chất lượng giáo dục chính trị, huấn luyện quân sự cho các lực lượng. Chú trọng kết hợp chặt chẽ giữa huấn luyện quân sự với giáo dục chính trị. Tích cực đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục chính trị, giáo dục khoa học xã hội và nhân văn cho các đối tượng, tăng cường giáo dục pháp luật ở tất cả các cấp. Tập trung giáo dục cho bộ đội về chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; quán triệt sâu sắc các chỉ thị, nghị quyết của Đảng về xây dựng quân đội nhân dân, xây dựng nền quốc phòng toàn dân; duy trì nghiêm kỷ luật quân đội; về âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch; về đối tượng, đối tác của cách mạng nước ta. Qua đó, làm cho bộ đội có bản lĩnh chính trị, tư tưởng vững vàng, xác định tốt trách nhiệm, sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong mọi tình huống.

Tiếp tục nghiên cứu, đổi mới nội dung, tổ chức và phương pháp huấn luyện cho chỉ huy và cơ quan các cấp một cách toàn diện, trước hết là cấp chiến lược, chiến dịch, thành thạo công tác tham mưu tác chiến, tham mưu huấn luyện, nắm vững đối tượng tác chiến, nghệ thuật quân sự Việt Nam, kinh nghiệm chỉ đạo chiến tranh, hành chính quân sự, pháp luật... Tập trung huấn luyện cho sĩ quan, cơ quan cấp chiến thuật thành thạo công tác tham mưu tác chiến, tham mưu huấn luyện; giỏi tác chiến bằng vũ khí có trong biên chế và khi được tăng cường binh khí kỹ thuật; huấn luyện nâng cao khả năng tác chiến độc lập, cơ động liên tục trong mọi điều kiện, địa hình, hiệp đồng quân, binh chủng và các lực lượng khác trên địa bàn, trong khu vực phòng thủ với quy mô và tình huống khác nhau. Chú trọng huấn luyện đồng bộ, vững chắc cho cả chỉ huy, cơ quan và phân đội. Tăng cường huấn luyện đêm, huấn luyện dã ngoại, ngụy trang nghi binh, cơ động phòng tránh, đánh trả tiến công hỏa lực của địch, nâng cao chất lượng diễn tập chiến thuật vòng tổng hợp, diễn tập hiệp đồng tác chiến giữa các lực lượng trên địa bàn, trong khu vực phòng thủ. Trên cơ sở tổng kết, rút kinh nghiệm 5 năm huấn luyện (2001-2006) và Cuộc diễn tập khu vực phòng thủ Đồng Nai do Bộ chỉ đạo, các đơn vị, địa phương cần tiếp tục đổi mới huấn luyện, nghiên cứu vận dụng phù hợp với tình huống, phương án chiến đấu, đối tượng tác chiến, tổ chức biên chế, chức năng, nhiệm vụ, địa bàn hoạt động của từng đơn vị, từng lực lượng. Quá trình huấn luyện phải kết hợp chặt chẽ giữa huấn luyện với rèn luyện cho chỉ huy và cơ quan, phân đội sát với thực tế chiến đấu. Coi trọng rèn luyện thể lực cho bộ đội, nhất là trong các hoạt động diễn tập chiến thuật vòng tổng hợp, vượt sông, suối, hành quân xa, mang vác nặng, kết hợp huấn luyện với hành quân xa làm công tác dân vận ở các địa bàn vùng sâu, vùng xa, biên giới...   

Tổ chức chu đáo, chặt chẽ, nâng cao chất lượng huấn luyện cho lực lượng dự bị động viên (cả sĩ quan, hạ sĩ quan chỉ huy, nhân viên chuyên môn, kỹ thuật) đã xếp vào các đơn vị dự bị động viên để nâng cao trình độ kỹ thuật, chiến thuật, chuyên ngành nghiệp vụ, khả năng sẵn sàng động viên và SSCĐ. Đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn cho cán bộ dân quân, tự vệ các cấp, nhằm nâng cao năng lực làm tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương trong tổ chức thực hiện nhiệm vụ QS, QP; năng lực thực hành huấn luyện cho chiến sĩ, phân đội. Đi đôi với HLCĐ, tăng cường huấn luyện cho các lực lượng về phương án phòng, chống cháy, nổ, phòng, chống thiên tai, cứu hộ, cứu nạn, khắc phục sự cố về môi trường, sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ khi có tình huống xảy ra.

Chỉ huy các cơ quan, đơn vị phải thực hiện tốt công tác thanh tra, kiểm tra huấn luyện của các cấp, nhất là kiểm tra các quy tắc đảm bảo an toàn trong huấn luyện; kịp thời phát hiện, uốn nắn những sai sót, lệch lạc, không để xảy ra mất an toàn trong huấn luyện; gắn trách nhiệm của người chỉ huy cấp dưới về kết quả giáo dục, huấn luyện của đơn vị mình.

Bốn là, kết hợp chặt chẽ giữa huấn luyện với xây dựng chính quy, quản lý kỷ luật, xây dựng đơn vị VMTD. Năm 2007 được toàn quân lấy làm “Năm Điều lệnh" để tạo bước chuyển biến về chất trong xây dựng chính quy, quản lý kỷ luật, nhất là sự tiến bộ vững chắc về thực hiện lễ tiết tác phong quân nhân. Lãnh đạo, chỉ huy các cấp, các ngành cần tiếp tục tổ chức quán triệt sâu sắc Chỉ thị 37/ CT- ĐUQSTƯ của Thường vụ ĐUQSTW, Chỉ thị 85/ CT-TM của TTMT về “Đẩy mạnh xây dựng chính quy Quân đội nhân dân Việt Nam lên một bước mới” và quyết định, hướng dẫn thực hiện xây dựng chính quy, quản lý kỷ luật, làm chuyển biến đồng bộ, vững chắc từ cơ quan các cấp đến đơn vị trong việc thực hiện nền nếp chính quy, nhất là trong mang mặc quân phục, xưng hô, chào hỏi, lễ tiết tác phong quân nhân, tạo bước chuyển biến toàn diện về trình độ chính quy của quân đội. 

Hoàn thiện, ban hành Điều lệnh quản lý bộ đội mới và triển khai thực hiện thống nhất trong toàn quân. Phát huy sức mạnh tổng hợp của các cấp, các ngành trong tổ chức quán triệt và nâng cao ý thức chấp hành các Qui tắc bảo đảm an toàn trong huấn luyện, Luật Giao thông đường bộ, các văn bản pháp luật Nhà nước có liên quan cho mọi quân nhân trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ, chấp hành điều lệnh, điều lệ, chế độ quy định,...Chú trọng bồi dưỡng nâng cao năng lực, trình độ quản lý bộ đội cho đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ cấp phân đội. Tăng cường công tác quản lý kỷ luật, quản lý vũ khí, trang bị chặt chẽ, đúng chế độ; hạn chế đến mức thấp nhất các vụ vi phạm kỷ luật, nhất là các vụ vi phạm kỷ luật nghiêm trọng, tai nạn giao thông, tai nạn trong huấn luyện. Các đơn vị cần tập trung xây dựng “điểm” về an toàn trong huấn luyện, phấn đấu để cấp trung đoàn và đơn vị tương đương không có quân nhân đào, bỏ ngũ, không có vụ việc nghiêm trọng xảy ra.

Lãnh đạo, chỉ huy các cơ quan, đơn vị cần thường xuyên coi trọng xây dựng cơ quan, đơn vị VMTD theo Chỉ thị 917/ 1999/CT- BQP của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng. Tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện kế hoạch xây dựng “đơn vị điểm” VMTD theo 5 tiêu chuẩn mà Chỉ thị đã đề ra và được gắn kết chặt chẽ với xây dựng tổ chức Đảng trong sạch vững mạnh. Phát huy vai trò gương mẫu của đội ngũ cán bộ các cấp trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao, nhất là trong thực hiện quy chế dân chủ, quản lý kỷ luật, xây dựng nền nếp chính quy; thực hiện cấp trên làm gương cho cấp dưới, cán bộ làm gương cho chiến sĩ. Đẩy mạnh thực hiện các phong trào thi đua trong huấn luyện, đặc biệt là các hoạt động hội thi, hội thao huấn luyện ở đơn vị cơ sở và được gắn với các phong trào thi đua, các cuộc vận động khác, tạo khí thế thi đua sôi nổi trong huấn luyện, xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật, xây dựng đơn vị VMTD, góp phần nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu, trình độ SSCĐ của quân đội, đáp ứng nhiệm vụ QS, QP, BVTQ và tham gia phát triển kinh tế- xã hội đất nước trong tình hình mới.

Trung tướng Nguyễn Hữu Khảm

Phó Tổng Tham mưu trưởng QĐNDVN