Cuộc vận động (CVĐ) “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” do Đảng ta phát động là một đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng, có ý nghĩa quan trọng đối với toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta. Thông qua CVĐ, mỗi cán bộ, đảng viên và quần chúng có điều kiện để soi lại mình; từ đó, ra sức phấn đấu, nâng cao đạo đức cách mạng, đẩy lùi suy thoái về đạo đức, lối sống, góp phần thực hiện thắng lợi sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN. Đó là một chủ trương “đúng” và “trúng”, góp phần củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, với chế độ XHCN, nên được nhân dân đồng tình ủng hộ.

Sau khi có Chỉ thị số 06-CT/TƯ ngày 17-11-2006 của Bộ Chính trị về tổ chức CVĐ, Đảng uỷ Quân sự Trung ương (ĐUQSTƯ) đã ra Chỉ thị số 07/CT-ĐUQSTƯ ngày 11-01-2007 nhằm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện CVĐ trong quân đội. Trên cơ sở quán triệt nghiêm túc các Chỉ thị của Bộ Chính trị, ĐUQSTƯ và hướng dẫn của Tổng cục Chính trị, các đơn vị trong toàn quân đã nhận thức sâu sắc đây là điều kiện thuận lợi để đẩy mạnh công tác giáo dục, động viên tư tưởng, chấn chỉnh khâu yếu, mặt yếu, tạo sự chuyển biến đồng bộ và toàn diện về chất lượng, hiệu quả thực hiện nhiệm vụ; xây dựng các tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh (TSVM), đơn vị vững mạnh toàn diện (VMTD); bồi đắp phẩm chất cao quý  “Bộ đội Cụ Hồ” trong thời kỳ mới. Cấp uỷ, người chỉ huy, chính ủy, chính trị viên các cấp trong toàn quân đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện nghiêm túc, thống nhất, chặt chẽ các khâu, các bước của CVĐ. Ban Chỉ đạo các cấp đã phát huy tốt vai trò, trách nhiệm trong tham mưu, đề xuất chủ trương, biện pháp chỉ đạo tổ chức thực hiện CVĐ. Các cấp ủy đã xây dựng quy chế, chương trình hoạt động cụ thể, đề ra các tiêu chí đạo đức phù hợp với từng đối tượng và chức năng, nhiệm vụ của đơn vị. Các bước của CVĐ được thực hiện theo đúng chỉ đạo của ĐUQSTƯ; đồng thời, có nhiều hình thức, biện pháp sáng tạo, phù hợp với tình hình thực tiễn của đơn vị. Thông qua công tác tuyên truyền, giáo dục, cán bộ, chiến sĩ, công nhân viên chức quốc phòng trong quân đội đã nhận thức rõ ý nghĩa to lớn của CVĐ; đồng thời, thể hiện tình cảm trân trọng, tự hào về tấm gương đạo đức trong sáng của Bác; đề cao ý thức, trách nhiệm, quyết tâm thực hiện CVĐ một cách tự giác, đạt hiệu quả cao.

Chuyển sang bước hai của CVĐ, với nội dung trọng tâm là chuyển mạnh sang “làm theo” tấm gương của Bác về thực hành tiết kiệm, chống tham ô, lãng phí, quan liêu và sửa đổi lối làm việc, các đơn vị trong toàn quân đã đạt được những kết quả rất đáng khích lệ. Cấp uỷ, người chỉ huy, chính ủy, chính trị viên các cấp trong toàn quân đã quan tâm đến việc phát hiện, ngăn chặn, xử lý các tiêu cực, sai phạm; đề cao tinh thần tự phê bình và phê bình trong tổ chức đảng và các tổ chức quần chúng. Đội ngũ cán bộ, đảng viên, quần chúng đã có chuyển biến tích cực về phẩm chất đạo đức, lối sống, phương pháp, tác phong công tác, thực hiện nói đi đôi với làm; tinh thần, thái độ, trách nhiệm với công việc, với đơn vị, uy tín trong quần chúng được nâng lên; đảng viên đủ tư cách hoàn thành tốt nhiệm vụ, tổ chức đảng đạt TSVM chiếm tỷ lệ cao. Qua hơn hai năm triển khai thực hiện, CVĐ đã thực sự đi vào đời sống của các đơn vị, tạo được những chuyển biến quan trọng về nhận thức và hành động trong rèn luyện, tu dưỡng đạo đức, lối sống, tinh thần tiết kiệm của công, chống tham ô, lãng phí; đổi mới phương pháp, tác phong công tác, cải cách hành chính quân sự. Những tấm gương điển hình trong thực hiện CVĐ được tập thể, đơn vị thừa nhận ngày càng nhiều; tác động trực tiếp đến tư tưởng, tình cảm của cán bộ, chiến sĩ và kết quả thực hiện nhiệm vụ chính trị của đơn vị.

Tuy nhiên, đối chiếu với mục đích, yêu cầu đề ra, việc thực hiện CVĐ trong quân đội vẫn còn những hạn chế cần khắc phục. Trong quá trình thực hiện, một số cấp ủy, người chỉ huy, chính ủy, chính trị viên và cán bộ, đảng viên, quần chúng chưa nhận thức được đầy đủ về mục đích, ý nghĩa, tầm quan trọng của CVĐ, về nội dung học tập và làm theo tấm gương đạo đức của Bác. Một số đơn vị xây dựng chương trình hành động còn chưa sát tình hình, nhiệm vụ; việc xác định tiêu chí, kế hoạch phấn đấu của cán bộ, đảng viên và quần chúng chưa gắn với chức trách, yêu cầu cụ thể của từng đối tượng. Nền nếp làm việc của Ban Chỉ đạo CVĐ, nhất là công tác kiểm tra, chấn chỉnh chưa thường xuyên; chưa phát huy hết trách nhiệm của các thành viên, dẫn đến việc triển khai thực hiện còn giản đơn, thiếu chiều sâu, chưa sát thực tiễn, chuyển biến về làm theo còn chậm, chưa vững chắc. Sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng chưa chặt chẽ, nhất là trong việc tham mưu, đề xuất, xây dựng tiêu chí, giám sát việc thực hiện CVĐ. Một số cán bộ lãnh đạo, chỉ huy chưa thực sự  “nhập cuộc”; có nơi còn “khoán” cho cơ quan, cho bộ phận thường trực của Ban Chỉ đạo CVĐ và cấp dưới. Những hạn chế nêu trên có cả nguyên nhân khách quan và chủ quan, song nguyên nhân chủ quan là chính. Yêu cầu của CVĐ đặt ra rất cao, nhưng công tác giáo dục, tuyên truyền ở một số đơn vị còn dàn trải, nên chưa sâu; hình thức chưa đa dạng, phong phú. Sự quan tâm của một số cấp uỷ và cán bộ chủ trì chưa thường xuyên; chưa phát huy được sức mạnh tổng hợp của các tổ chức, lực lượng trong đơn vị. Đáng chú ý, tính chủ động, nêu gương, nói và làm theo tấm gương đạo đức của Bác ở một số cán bộ, đảng viên (kể cả cán bộ chủ trì) trong một số cơ quan, đơn vị chưa rõ nét...

Hiện nay, nhiệm vụ xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại đang đặt ra những yêu cầu mới rất cao; trong đó, việc nâng cao phẩm chất đạo đức, lối sống đối với mọi cán bộ, đảng viên, quần chúng là một trong những vấn đề cơ bản và quan trọng nhất. Để đạt được yêu cầu đó, toàn quân phải đẩy mạnh thực hiện CVĐ “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” lên một bước mới, với trọng tâm là tạo sự chuyển biến sâu sắc từ ý thức sang hành động, thực hiện “làm theo” tấm gương đạo đức của Bác; tích cực đổi mới phương pháp, tác phong công tác; kiên quyết chống tham ô, lãng phí; đẩy mạnh thực hành tiết kiệm, hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ được giao. Theo đó, các cơ quan, đơn vị cần tập trung thực hiện tốt một số chủ trương, biện pháp chính sau:

Một là, tiếp tục làm tốt công tác giáo dục, tuyên truyền về tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh và ý nghĩa của CVĐ. Qua hơn hai năm thực hiện, CVĐ đã đi vào đời sống mọi mặt của xã hội, có sức lan toả mạnh mẽ trong tất cả các tầng lớp nhân dân và mọi lĩnh vực của đời sống chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội của đất nước; từng bước trở thành nền nếp công tác, sinh hoạt của các tổ chức, cơ quan, đơn vị và từng cá nhân. Thời gian tới, việc chuyển mạnh sang “làm theo” tấm gương đạo đức của Bác phải được cụ thể hoá thành nội dung, yêu cầu sát thực với từng cơ quan, đơn vị và chức trách, nhiệm vụ của từng cá nhân; tập trung làm chuyển biến mạnh mẽ khâu yếu, mặt yếu trong từng lĩnh vực công tác. Vì thế, công tác giáo dục, tuyên truyền phải đa dạng, phong phú, hấp dẫn và có chiều sâu. Năm 2009 là năm có nhiều ngày kỷ niệm lớn; đặc biệt, có kỷ niệm 40 năm thực hiện Di chúc của Bác và kỷ niệm 65 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam. Do đó, các đơn vị cần lồng ghép các nội dung giáo dục, tuyên truyền của CVĐ với học tập Di chúc của Bác Hồ; mở đợt sinh hoạt chính trị về truyền thống vẻ vang và phẩm chất tốt đẹp  “Bộ đội Cụ Hồ”. Đặc biệt, cần chú trọng tuyên truyền về những tấm gương tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến trong học tập và làm theo tấm gương đạo đức của Bác. Công tác giáo dục, tuyên truyền phải kết hợp chặt chẽ với đấu tranh, phê phán những thói hư, tật xấu, đạo đức không lành mạnh, lối sống thực dụng, lãng phí, tham nhũng, hối lộ,... và những biểu hiện phi đạo đức khác. Để làm được điều đó, cấp uỷ, cán bộ chủ trì và Ban Chỉ đạo các cấp cần phát huy vai trò, trách nhiệm của cơ quan chức năng, nhất là cơ quan tuyên huấn trong việc xây dựng kế hoạch, bồi dưỡng báo cáo viên, hướng dẫn các đơn vị đẩy mạnh tuyên truyền về CVĐ, bảo đảm vừa có tính toàn diện, vừa có trọng tâm, trọng điểm, đủ nội dung, đúng thời gian, đạt yêu cầu đề ra. Cùng với đó, cần tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động sáng tác, quảng bá các tác phẩm văn học, nghệ thuật, báo chí về CVĐ và xét chọn, trao thưởng cho những tập thể, cá nhân có tác phẩm xuất sắc; đồng thời, triển khai thí điểm việc giảng dạy và học tập đạo đức Hồ Chí Minh trong các học viện, nhà trường quân đội, trước mắt là ở Học viện Chính trị và Trường Sĩ quan Chính trị.

Hai là, phát huy vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của cấp uỷ, người chỉ huy, chính ủy, chính trị viên và ban chỉ đạo CVĐ các cấp, nhằm tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức và hành động đối với từng tổ chức, cá nhân trong các đơn vị. Để CVĐ đi vào chiều sâu, các cấp cần coi chương trình, kế hoạch thực hiện CVĐ là một nội dung trọng tâm của lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên của cấp uỷ và cán bộ chủ trì. Trước hết, các cấp uỷ phải chú trọng củng cố, hoàn thiện tổ chức, nâng cao chất lượng hoạt động của Ban Chỉ đạo CVĐ; đề cao trách nhiệm của cán bộ chủ trì, của các thành viên Ban Chỉ đạo trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện CVĐ. Cùng với đó, cần có nhiều biện pháp phát huy vai trò của các tổ chức, các lực lượng trong đơn vị, nhằm đẩy mạnh phong trào hành động cách mạng, động viên cán bộ, chiến sĩ tích cực, tự giác thực hiện CVĐ. Từng đơn vị tập trung làm tốt công tác chỉ đạo điểm đối với các tập thể đã được lựa chọn; đề cao tính tiền phong, gương mẫu “nói đi đôi với làm”, "trên làm gương, mẫu mực, dưới tích cực học tập, làm theo" của đội ngũ cán bộ, đảng viên, đoàn viên, nhất là của cán bộ chủ trì trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao. Các đơn vị cần tích cực đổi mới nội dung, hình thức giáo dục, truyên truyền; tổ chức tốt Hội nghị gặp mặt, giao lưu, tọa đàm, trao đổi kinh nghiệm và biểu dương các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; đưa các hoạt động tự phê bình và phê bình về đạo đức, lối sống thành nền nếp thường xuyên; thực hiện “xây” đi liền với “chống”. Đẩy mạnh “làm theo” tấm gương của Bác phải đi đôi với đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân, tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí, thoái hoá, biến chất, thiếu trách nhiệm, trung bình chủ nghĩa… trong một bộ phận cán bộ, đảng viên; chăm lo xây dựng môi trường văn hoá lành mạnh, tạo phong trào thi đua sôi nổi học tập và làm theo tấm gương đạo đức Bác Hồ.

Ba là, cần quán triệt sâu sắc và thực hiện tốt nội dung trọng tâm của CVĐ năm 2009. Bên cạnh tiếp tục thực hiện tốt hai chủ đề của năm 2008 là thực hành tiết kiệm, chống tham ô, lãng phí, quan liêu và sửa đổi lối làm việc, năm 2009 các cơ quan, đơn vị tập trung vào trọng tâm nâng cao tinh thần trách nhiệm chính trị, sự tận tâm, tận lực trong thực hiện nhiệm vụ, trong xây dựng cơ quan, đơn vị, trong phụng sự Tổ quốc, phụng sự nhân dân.

Bốn là, gắn làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh với thực hiện nhiệm vụ chính trị trung tâm, khắc phục khâu yếu, mặt yếu, xây dựng các tổ chức đảng TSVM, đơn vị VMTD. Để thực hiện được điều đó, việc triển khai các tiêu chí  “làm theo” phải được xác định là một nội dung trọng tâm trong nghị quyết lãnh đạo của cấp uỷ, kế hoạch công tác của người chỉ huy, chính ủy, chính trị viên và việc thực hiện nhiệm vụ hằng ngày của cán bộ, đảng viên. Các cấp uỷ cần rà soát, bổ sung các tiêu chí về chuẩn mực đạo đức, chương trình hành động của từng cơ quan, đơn vị và kế hoạch cụ thể của người chỉ huy các cấp, đăng ký phấn đấu của từng cá nhân “làm theo” tấm gương đạo đức của Bác, bảo đảm sát với yêu cầu phát triển mới của tình hình, nhiệm vụ cách mạng, nhiệm vụ của quân đội và nhiệm vụ của đơn vị. Trong năm 2009, việc xác định các tiêu chí phấn đấu của CVĐ cần gắn với yêu cầu chỉ đạo của Bộ Quốc phòng về  “Một tập trung, hai khâu đột phá”; chú trọng phát hiện “khâu yếu, mặt yếu”, những tồn tại, yếu kém kéo dài để tập trung khắc phục dứt điểm. Các đơn vị cần tiếp tục quán triệt Nghị quyết Trung ương 3 (khóa X) về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí”; đẩy mạnh cải cách hành chính; chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên có phẩm chất đạo đức trong sáng, tinh thần trách nhiệm cao, tiêu biểu về phong cách, tác phong công tác, cần kiệm xây dựng đơn vị, không tham nhũng, thoái hóa, biến chất. Cần tập trung chỉ đạo gắn “làm theo” tấm gương đạo đức Bác Hồ với việc thực hiện thắng lợi nghị quyết đại hội Đảng các cấp, với CVĐ “xây dựng, chỉnh đốn Đảng” và phong trào thi đua quyết thắng; tạo sự chuyển biến mạnh mẽ, toàn diện về ý thức và hành động tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống, lề lối làm việc, phương pháp, tác phong công tác, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện nhiệm vụ.

Năm là, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, phát huy vai trò của các tổ chức, các lực lượng trong thực hiện CVĐ. Cấp uỷ, cán bộ chủ trì và Ban Chỉ đạo các cấp phải thường xuyên làm tốt công tác kiểm tra, giám sát việc tổ chức thực hiện CVĐ ở đơn vị mình; phát hiện và chấn chỉnh kịp thời những biểu hiện không đúng về nhận thức và rèn luyện theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh trong đội ngũ cán bộ, đảng viên. Nội dung kiểm tra thực hiện CVĐ gắn với công tác kiểm tra định kỳ của các tổ chức đảng và đảng viên; tập trung vào những tập thể, cá nhân thực hiện chưa tốt CVĐ. Thông qua những hành động và việc làm cụ thể, có hiệu quả của cán bộ, đảng viên để động viên và lôi cuốn quần chúng tham gia CVĐ; tổ chức tốt việc lấy ý kiến góp ý cho tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên, đưa hoạt động này thành nền nếp và hiệu quả. Từng đơn vị phải xây dựng được cơ chế giám sát của quần chúng đối với tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên về học tập và làm theo tấm gương đạo đức của Bác; kết hợp chặt chẽ công tác tư tưởng với công tác tổ chức, phát huy vai trò của mọi lực lượng để tạo sức mạnh tổng hợp thực hiện tốt nhất mục đích, yêu cầu của CVĐ.

Năm 2009 và những năm tiếp theo, CVĐ đặt ra những yêu cầu cao hơn, cụ thể hơn về việc “làm theo” tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh trong đội ngũ cán bộ, đảng viên. Bởi vậy, cấp uỷ, người chỉ huy, chính ủy, chính trị viên các đơn vị phải tiếp tục quán triệt sâu sắc mục đích, ý nghĩa, yêu cầu của CVĐ; không ngừng đề cao tinh thần trách nhiệm, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện nghiêm túc, bảo đảm CVĐ thực sự đi vào chiều sâu, mang lại hiệu quả thiết thực, góp phần nâng cao sức mạnh tổng hợp của quân đội, hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ.

Trung tướng, PGS, TS. NGUYỄN TUẤN DŨNG

Phó chủ nhiệm Tổng cục Chính trị