Trước tình hình đó, các tỉnh BGTB đã tăng cường củng cố, xây dựng nền quốc phòng toàn dân, trong đó xây dựng lực lượng dân quân (LLDQ) vững mạnh được đặc biệt quan tâm. Do vậy, chất lượng dân quân từng bước được nâng cao; bản lĩnh chính trị của cán bộ, chiến sĩ được giữ vững, chất lượng chính trị có chuyển biến rõ rệt. ở tỉnh Sơn La, tỷ lệ đảng viên trong dân quân đạt 14,7%, đoàn viên đạt 76%; xã (phường) đội trưởng là đảng ủy viên đạt 87,7%, là thành viên ủy ban nhân dân đạt 94,1%. ở Tỉnh Lào Cai, tỷ lệ tương ứng là: 16,4%, 78,2%, 82,9% và 84%. Hằng năm, các đơn vị dân quân huấn luyện đúng, đủ chương trình, nội dung quy định, do vậy chất lượng chuyên môn, nghiệp vụ không ngừng được nâng cao. ở tỉnh Lai Châu, quân số tham gia huấn luyện đạt 98%, kết quả kiểm tra 100% đạt yêu cầu, trong đó có 76% khá, giỏi; ở tỉnh Điện Biên, tỷ lệ tương ứng là: 92%, 100% và 70%. Công tác diễn tập được đổi mới với nhiều hình thức phù hợp với nhiệm vụ trong tình hình mới như: diễn tập khu vực phòng thủ, chiến đấu trị an, cụm tác chiến biên phòng, phòng chống bão lũ, cứu nạn, cứu hộ... Trong hoạt động, LLDQ đã phối hợp với bộ đội Biên phòng, bộ đội địa phương và các lực lượng khác đấu tranh, ngăn chặn có hiệu quả các hành động xâm nhập, lấn chiếm, buôn lậu qua biên giới; tích cực vận động quần chúng, xây dựng cơ sở chính trị vững mạnh; phát huy vai trò của LLDQ trong bảo vệ sản xuất, phòng chống thiên tai, cứu hộ, cứu nạn, khắc phục hậu quả do bão, lũ, sạt lở gây ra...