Quán triệt sâu sắc quan điểm, đường lối quân sự, quốc phòng, xây dựng LLVT nhân dân của Đảng, những năm qua, Đảng ủy Quân sự Trung ương và Bộ Quốc phòng đã có nhiều chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của Quân đội nhân dân, bảo đảm cho quân đội  hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Nổi bật là, đã tập trung xây dựng quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại; vững mạnh cả về chính trị, tư tưởng và tổ chức, thực sự là lực lượng chính trị tin cậy, trung thành của Đảng, Nhà nước và nhân dân, phát huy tốt vai trò nòng cốt trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân (QPTD), thế trận QPTD gắn với thế trận an ninh nhân dân (ANND), nhất là trên các địa bàn chiến lược: biên giới, biển, đảo; tích cực đấu tranh trên lĩnh vực chính trị, tư tưởng, bảo vệ trận địa tư tưởng của Đảng, tham gia phòng chống “diễn biến hoà bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch, góp phần quan trọng giữ vững ổn định chính trị, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc. Bên cạnh những ưu điểm, nghiêm túc đánh giá, chúng ta thấy còn những hạn chế, khuyết điểm, như: việc bổ sung, điều chỉnh kế hoạch và tổ chức luyện tập các phương án tác chiến ở một số đơn vị chưa được coi trọng; nhận thức về nhiệm vụ huấn luyện của một số cán bộ chủ trì chưa sâu sắc; việc kết hợp huấn luyện kỹ thuật với chiến thuật, huấn luyện hiệp đồng còn hạn chế; việc chấp hành kỷ luật, pháp luật của bộ đội có chuyển biến nhưng chưa vững chắc…Tuy nhiên, đánh giá tổng thể thì ưu điểm vẫn là cơ bản, những kết quả đạt được trong thời gian qua là rất quan trọng, tạo cơ sở, nền tảng để tiếp tục xây dựng quân đội vững mạnh theo phương hướng mà Nghị quyết Đại hội X của Đảng và Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ 8 đã xác định. Qua đó bảo đảm cho quân đội có đủ trình độ, khả năng hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó.

Hiện nay và trong thời gian tới, tuy xu thế chủ đạo của tình hình thế giới và khu vực là hoà bình, hợp tác và phát triển; song tiếp tục có những diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nhiều nhân tố gây mất ổn định. Đối với nước ta, các thế lực thù địch tiếp tục đẩy mạnh chiến lược “diễn biến hoà bình” với phương thức, thủ đoạn tinh vi, nguy hiểm hơn. Chúng sẽ tăng cường thâm nhập, câu kết các lực lượng phản động trong và ngoài nước để chống phá; lợi dụng vấn đề “dân chủ, nhân quyền, tôn giáo” để mưu toan xoá bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản, xóa bỏ chế độ XHCN, gây mất an ninh, ổn định chính trị -xã hội của đất nước.

Tình hình đó đặt ra cho nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc XHCN những yêu cầu mới nặng nề hơn, đòi hỏi toàn Đảng, toàn dân, toàn quân phải đoàn kết, thống nhất, phát huy sức mạnh tổng hợp, “Xây dựng nền QPTD và ANND vững mạnh toàn diện; bảo vệ vững chắc Tổ quốc, độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ; bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ XHCN; bảo vệ an ninh chính trị, an ninh kinh tế, an ninh tư tưởng văn hoá và an ninh xã hội; duy trì trật tự, kỷ cương, an toàn xã hội; giữ vững ổn định chính trị của đất nước, ngăn ngừa, đẩy lùi và làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động chống phá, thù địch, không để bị động, bất ngờ”¹. Để phát huy tốt vai trò là lực lượng nòng cốt, quân đội nhân dân cần tích cực đổi mới, năng động, chủ động, sáng tạo, xây dựng vững mạnh toàn diện, không ngừng nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới, chú trọng vào một số mặt chủ yếu sau:

Một là, tập trung xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị, tư tưởng, nâng cao chất lượng các hoạt động công tác đảng, công tác chính trị.  Trước hết, cần tích cực đổi mới nội dung, chương trình, đa dạng hoá các hình thức giáo dục chính trị, tư tưởng, giáo dục pháp luật, đặc biệt là duy trì nghiêm chương trình giáo dục, học tập chính trị cho các đối tượng theo quy định; trong đó, tập trung quán triệt sâu sắc và triển khai thực hiện nghiêm túc các chỉ thị, nghị quyết của Đảng và Nhà nước, nhất là Nghị quyết Đại hội X của Đảng, Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ 8, Nghị quyết Trung ương 8 (Khoá IX) về chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, Nghị quyết 51 của Bộ Chính trị và Nghị quyết 513 của Đảng uỷ Quân sự Trung ương "Về tiếp tục hoàn thiện cơ chế lãnh đạo của Đảng, thực hiện chế độ một người chỉ huy gắn với thực hiện chế độ chính ủy, chính trị viên trong Quân đội nhân dân Việt Nam"… Thông qua đó, nâng cao nhận thức cho bộ đội về tình hình, mục tiêu, yêu cầu nhiệm vụ cách mạng, nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, xây dựng quân đội; rèn luyện bản lĩnh, ý chí, tinh thần đoàn kết, thống nhất, kiên định mục tiêu, sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ) và chiến thắng; đề cao cảnh giác, chủ động đối phó thắng lợi với mọi âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hoà bình”, nhất là mưu đồ “phi chính trị hoá" quân đội của các thế lực thù địch; đảm bảo giữ vững và tăng cường trận địa tư tưởng của Đảng trong quân đội. Thực hiện nghiêm túc quy định của Ban Bí thư về tổ chức đảng, cơ quan chính trị trong Quân đội nhân dân Việt Nam; tập trung xây dựng các tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh, đơn vị, cơ quan vững mạnh toàn diện, có năng lực lãnh đạo, chỉ huy, sức chiến đấu cao, thực sự là hạt nhân lãnh đạo, chỉ huy đơn vị hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao. Đẩy mạnh phong trào thi đua quyết thắng,  kiên quyết khắc phục những biểu hiện tiêu cực, những khuyết điểm, nhược điểm, khắc phục mọi khó khăn, phấn đấu xây dựng cơ quan, đơn vị ngày càng vững mạnh; tập trung chỉ đạo và tổ chức triển khai đồng bộ công tác bảo vệ chính trị nội bộ, công tác quản lý, rèn luyện kỷ luật, phấn đấu 100% đơn vị đạt an toàn tuyệt đối về chính trị. Chú trọng xây dựng đơn vị gắn với xây dựng địa bàn an toàn; tích cực phát huy vai trò nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng ở địa phương, cơ sở, nhất là trong công tác dân vận; tham gia xây dựng cơ sở chính trị, củng cố tổ chức đảng, chính quyền; phối hợp với các lực lượng, nhất là công an nhân dân bảo vệ an ninh, trật tự, an toàn xã hội ở địa phương, quản lý, bảo vệ các công trình quốc phòng, xây dựng môi trường văn hoá; tham gia xóa đói, giảm nghèo, chăm sóc sức khoẻ cho nhân dân, phòng chống thiên tai, cứu hộ, cứu nạn... Đẩy mạnh thực hiện và tham gia vận động nhân dân thực hiện có hiệu quả cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”. Chỉ đạo chặt chẽ việc thực hiện Luật Phòng chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí ở tất cả các cấp. Thực hiện tốt các chế độ, chính sách của Đảng, Nhà nước đối với quân đội và chính sách hậu phương quân đội; đẩy mạnh các hoạt động "đền ơn đáp nghĩa"; tích cực nghiên cứu, đề xuất ban hành các chế độ, chính sách đối với các đối tượng, ngành nghề, khu vực đặc thù, khó khăn.

Thứ hai, tiếp tục kiện toàn tổ chức biên chế, nâng cao chất lượng công tác huấn luyện, giáo dục-đào tạo, rèn luyện kỷ luật, xây dựng nền nếp chính quy, nâng cao khả năng SSCĐ.  Đây là một mặt công tác hết sức quan trọng trong xây dựng quân đội nói chung, trong nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của quân đội nói riêng. Tới đây, tập trung hoàn chỉnh Đề án tổ chức quân đội trong thời kỳ mới; theo đó, ưu tiên các đơn vị làm nhiệm vụ SSCĐ, đặc biệt là tại các hướng chiến lược, các khu vực trọng yếu ở biên giới, biển, đảo, vùng sâu, vùng xa; thực hiện tinh giảm quân số, nhất là ở các cơ quan, đơn vị phục vụ, nhà trường và một số địa bàn ổn định; từng bước kiện toàn việc điều chỉnh bố trí lực lượng, củng cố thế trận QPTD, thế trận chiến tranh nhân dân trên từng địa bàn và trong cả nước. Tiếp tục hoàn thiện các quy chế công tác cho các cơ quan đầu mối trực thuộc Bộ, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về cải cách hành chính quân sự theo hướng khoa học, hiệu quả. Tích cực đổi mới, nâng cao chất lượng đăng ký, quản lý, huấn luyện quân dự bị động viên, đảm bảo khi có lệnh là động viên được ngay, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Tổ chức triển khai hiệu quả Đề án sắp xếp, tổ chức doanh nghiệp quân đội và một số đề án chuyên ngành khác đã được Chính phủ phê duyệt.  

Tập trung chỉ đạo và tổ chức triển khai đồng bộ các giải pháp nâng cao chất lượng công tác huấn luyện, giáo dục-đào tạo; trong đó, chú trọng huấn luyện cấp phân đội, huấn luyện cơ bản, huấn luyện diễn tập, dã ngoại dài ngày, bảo đảm thành thạo tác chiến độc lập, tác chiến theo nhiệm vụ; nâng cao khả năng tác chiến khi được tăng cường binh khí kỹ thuật và hiệp đồng quân, binh chủng; từng bước tiếp cận vũ khí công nghệ cao. Lãnh đạo, chỉ huy các đơn vị cần tập trung phân tích, đánh giá sát tình hình, xây dựng phương án, chương trình, kế hoạch, phương pháp phù hợp và tổ chức huấn luyện đạt kết quả cao. Chỉ huy và cơ quan tham mưu các cấp cần nắm chắc công tác tham mưu tác chiến, tham mưu huấn luyện, nghệ thuật quân sự, hành chính quân sự và pháp luật để tổ chức chỉ đạo và hướng dẫn đơn vị thực hiện. Hoàn chỉnh các văn kiện, nâng cao chất lượng luyện tập các phương án SSCĐ, diễn tập chỉ huy- cơ quan trên bản đồ và ngoài thực địa, sát gần với thực tế chiến đấu. Tăng cường diễn tập hiệp đồng các lực lượng trên địa bàn trong khu vực phòng thủ tỉnh (thành phố), nâng cao trình độ tổ chức, chỉ huy, hiệp đồng giữa các lực lượng. Tổ chức thực hiện tốt đề án “Quy hoạch hệ thống nhà trường quân đội giai đoạn 2006-2010 và những năm tiếp theo”, đề án “Kiện toàn, phát triển đội ngũ nhà giáo trong giai đoạn 2007 - 2015 và những năm tiếp theo”; làm tốt công tác tuyển sinh, cử tuyển, thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 33/2006/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về “chống tiêu cực và khắc phục bệnh thành tích trong giáo dục”; chú trọng đào tạo ngoại ngữ, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ huấn luyện và đào tạo trong các nhà trường quân đội. Phát huy những kết quả đã đạt được của “Năm Điều lệnh”, tích cực phát huy vai trò, trách nhiệm của cấp uỷ, chỉ huy, cán bộ chủ trì các cấp trong xây dựng đơn vị, quản lý kỷ luật, xây dựng chính quy, duy trì thực hiện nghiêm túc các chế độ quy định, nhất là Chỉ thị 917 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng về xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện; Nghị quyết số 32/2007/NQ-CP của Chính phủ về một số giải pháp cấp bách nhằm kiềm chế tai nạn giao thông và ùn tắc giao thông. Đẩy mạnh việc giáo dục pháp luật, rèn luyện kỷ luật, tạo chuyển biến về xây dựng chính quy, nhất là lễ tiết, tác phong quân nhân, chấp hành nghiêm điều lệnh, điều lệ, kỷ luật quân đội, phấn đấu giảm tỷ lệ quân nhân vi phạm kỷ luật xuống dưới 0,5%, hạn chế thấp nhất các vụ việc mất an toàn kỹ thuật, mất an toàn giao thông.

Thứ ba, thực hiện tốt công tác bảo đảm hậu cần, kỹ thuật cho các nhiệm vụ thường xuyên và đột xuất. Trong đó, cần chú trọng nâng cao chất lượng công tác kế hoạch đầu tư tài chính, xây dựng dự toán, triển khai bảo đảm ngân sách, đẩy mạnh giải ngân trong đầu tư, xây dựng cơ bản, đảm bảo hiệu quả, đúng nguyên tắc, chống lãng phí, thất thoát ngân sách. Tích cực nghiên cứu, đổi mới phương thức dự trữ, bảo đảm hậu cần, kỹ thuật cho SSCĐ ở các cấp, phù hợp với từng địa bàn, điều kiện chiến đấu, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong mọi tình huống; chăm lo cải thiện và nâng cao đời sống vật chất, tinh thần, điều kiện sinh hoạt cho bộ đội. Đẩy mạnh tăng gia, sản xuất, phấn đấu đảm bảo 100% rau, củ, 80% đến 100% nhu cầu thịt ở cấp trung, lữ đoàn đủ quân, 50% nhu cầu thịt đối với các đơn vị còn lại; làm tốt công tác chăm sóc, bảo vệ sức khoẻ, nhất là vệ sinh, phòng dịch, đảm bảo nước sạch, nước nóng (nhất là ở các vùng rét đậm) cho bộ đội, bảo đảm quân số khoẻ đạt trên 98,5%.

Quán triệt và triển khai thực hiện nghiêm túc nghị quyết của Đảng uỷ Quân sự Trung ương về công tác kỹ thuật, tập trung đảm bảo vũ khí, trang bị kỹ thuật cho huấn luyện, SSCĐ, nhất là cho các đơn vị thường trực, cơ động trên các hướng chiến lược, địa bàn trọng điểm; tiếp tục nghiên cứu, xây mới và nâng cấp để sớm hoàn chỉnh hệ thống kho tàng, bến bãi; tiếp tục đổi mới phương thức đảm bảo xăng, dầu, quy chế quản lý tài chính trong mua sắm vũ khí, trang bị; duy trì nghiêm các chế độ thanh tra, kiểm tra, bảo quản, bảo dưỡng kỹ thuật; đẩy mạnh phong trào thi đua thực hành tiết kiệm, giữ tốt dùng bền các vũ khí, trang bị hiện có và làm chủ vũ khí, kỹ thuật hiện đại khi được bổ sung. Thực hiện tốt công tác tổng kết cuộc vận động 50 trong toàn quân gắn với Nghị quyết số 32/2007/NQ-CP. Hoàn chỉnh đề án “Quy hoạch công nghiệp quốc phòng đến 2010 và tầm nhìn 2020”; nghiên cứu đổi mới công tác khoa học-công nghệ-môi trường quân sự, nhất là công tác quản lý, phù hợp với yêu cầu của ngành và cải cách quản lý khoa học-công nghệ-môi trường của Nhà nước.

Cùng với các biện pháp trên phải thực hiện tốt công tác đối ngoại quân sự, đặc biệt là đề xuất cho Đảng uỷ Quân sự Trung ương, Bộ Quốc phòng và Nhà nước về nhiệm vụ đối ngoại quân sự khi nước ta đã là thành viên chính thức của WTO và đảm đương vai trò Uỷ viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (niên khóa 2008-2009); quán triệt và triển khai thực hiện nghiêm túc quan điểm, đường lối đối ngoại của Đảng trong lĩnh vực quân sự, quốc phòng, tiếp tục củng cố quan hệ hợp tác quốc phòng với các nước, ưu tiên các nước láng giềng, các nước trong khu vực, các nước lớn, các quan hệ truyền thống; đưa quan hệ hợp tác song phương, đa phương phát triển vào chiều sâu, hiệu quả, ổn định, bền vững, trên tinh thần “Việt Nam là bạn, đối tác tin cậy của các nước trong cộng đồng quốc tế”², vì hoà bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội; đồng thời, góp phần tích cực vào việc tạo dựng và giữ vững môi trường hoà bình, ổn định, phục vụ đắc lực cho sự nghiệp củng cố quốc phòng, an ninh, xây dựng quân đội, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc XHCN, nâng cao uy tín và vị thế của đất nước trên trường quốc tế.

Thượng tướng NGUYỄN KHẮC NGHIÊN

Ủy viên BCH TƯ Đảng, Ủy viên Thường vụ ĐUQSTƯ

Tổng Tham mưu trưởng QĐND Việt Nam

Thứ trưởng Bộ Quốc phòng

1- ĐCSVN - Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X, Nxb CTQG, H. 2006, tr. 108-109.

2- Sđd, tr .112