Ấn phẩm tạp chí in

QPTD -Chủ Nhật, 04/12/2011, 23:00 (GMT+7)
Mấy biện pháp khắc phục khó khăn của Trung tâm Giáo dục quốc phòng Hải Phòng

Trung tâm Giáo dục quốc phòng (GDQP) Hải Phòng trực thuộc Đại học Hải phòng, được thành lập theo Quyết định số 07/2003/QĐ-TTg ngày 09 tháng 01 năm 2003 của Thủ tướng Chính phủ về “Qui hoạch hệ thống trung tâm GDQP sinh viên giai đoạn 2001-2010” và trực tiếp là Quyết định số 2471/QĐ-UB của Chủ tịch Uỷ ban nhân dân thành phố Hải Phòng. Nhiệm vụ chủ yếu của Trung tâm là tổ chức GDQP cho học sinh, sinh viên (HS,SV) thuộc trường Đại học Hải Phòng và các trường đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp, dạy nghề trong khu vực Duyên hải Bắc Bộ; tổ chức tập huấn, bồi dưỡng giáo viên GDQP trên địa bàn Quân khu 3. Ngoài ra, Trung tâm còn tham gia nghiên cứu phương pháp sư phạm quân sự, biên soạn giáo trình và thực hiện một số nhiệm vụ quốc phòng, quân sự khác. 

Đặc điểm, cũng là khó khăn lớn nhất của Trung tâm là do mới thành lập nên tổ chức biên chế chưa ổn định, đội ngũ cán bộ, giáo viên còn hạn chế cả về số lượng và chất lượng, chưa có kinh nghiệm tổ chức, giảng dạy môn học GDQP; cơ sở vật chất phải chuẩn bị từ đầu. Trong khi đó, số lượng sinh viên có nhu cầu học tập tại Trung tâm rất lớn. Hằng năm, trường Đại học Hải Phòng tuyển sinh từ 1.500 đến 1.800 sinh viên hệ chính qui, theo học ở 19 chuyên ngành khác nhau và có xu hướng ngày càng mở rộng. Theo qui hoạch, qui mô tổ chức đào tạo của Trung tâm trước mắt là 5.000 HS,SV/năm và đến năm 2010 là 10.000 HS,SV/năm. Từ năm học 2006, Trung tâm phải tiếp nhận và tổ chức GDQP cho HS,SV của 6 trường đại học và một số trường cao đẳng, trung học chuyên nghiệp, dạy nghề trên địa bàn Quân khu 3, như Đại học Điều dưỡng Nam Định, Đại học Sư phạm kỹ thuật Hưng Yên, Đại học Y khoa Thái Bình...
Trước những khó khăn đó, lãnh đạo, chỉ huy Trung tâm đã thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, tập trung trước hết vào nhiệm vụ ổn định tổ chức, chuẩn bị cơ sở vật chất, củng cố, xây dựng hệ thống nhà ở, giảng đường, bãi tập... Trong điều kiện Trung tâm mới được thành lập, chưa được Nhà nước cấp kinh phí, Đảng ủy, Ban Giám hiệu trường Đại học Hải Phòng đã chủ động ứng từ nguồn vốn trên 6 tỷ đồng mua sắm vật chất, giáo trình, tài liệu, đồ dùng, thiết bị giảng dạy môn học và ổn định điều kiện làm việc, sinh hoạt cho cán bộ, giáo viên; đã mua 600 suất quân trang đồng bộ, 750 cuốn giáo trình GDQP dành cho sinh viên đại học, cao đẳng; súng tập được bảo đảm từ 8-15 sinh viên/ một khẩu. Trên cơ sở hệ thống ký túc xá, giảng đường đã có, Trung tâm tích cực tổ chức tu sửa, củng cố nâng cấp đồng bộ các công trình phục vụ sinh hoạt, học tập của cán bộ và HS,SV.
Đội ngũ cán bộ, giáo viên được xác định là nhân tố cơ bản, quan trọng quyết định chất lượng, hiệu quả GDQP, vì vậy Trung tâm hết sức quan tâm đến công tác chuẩn bị đội ngũ cán bộ, giáo viên. Yêu cầu đặt ra đối với giáo viên được tuyển chọn về Trung tâm là có phẩm chất chính trị cao, có trình độ chuyên môn vững, có năng lực giảng dạy tốt và có tinh thần trách nhiệm cao đối với nhiệm vụ xây dựng Trung tâm vững mạnh. Ban đầu đội ngũ cán bộ, giáo viên của Trung tâm gồm 07 sĩ quan biệt phái do Quân khu 3 điều động về làm nòng cốt. Đó là những đồng chí được đào tạo cơ bản tại các học viện của quân đội, có trình độ cử nhân và có nghiệp vụ sư phạm, đã qua giảng dạy tại các trường quân sự quân khu, tỉnh. Để nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, giáo viên, Trung tâm đã tổ chức đợt tập huấn 10 ngày, nhằm bồi dưỡng nội dung, phương pháp sư phạm quân sự, trong đó chú trọng những vấn đề về quan điểm, đường lối quốc phòng, quân sự của Đảng. Ngoài ra, Trung tâm còn tổ chức đoàn cán bộ tham gia lớp tập huấn của Bộ Giáo dục và Đào tạo; tổ chức đoàn tham quan Trung tâm GDQP Huế và Trung tâm GDQP Hà Nội 1...  Do số lượng giáo viên GDQP chưa đáp ứng yêu cầu, nên Trung tâm đã phối hợp với trường Quân sự thành phố Hải phòng và Ban Chỉ huy Quân sự quận Kiến An,  mời một số đồng chí sĩ quan tham gia giảng dạy theo chế độ thỉnh giảng.
Để nâng cao chất lượng giáo dục ngay từ khóa học đầu tiên, Trung tâm đã tổ chức tốt việc quán triệt các văn bản chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, quán triệt đặc điểm tình hình, nhiệm vụ, những khó khăn của Trung tâm tới từng cán bộ, giáo viên, công nhân viên. Đối với HS,SV, trước khi bước vào học tập, Trung tâm  đều quán triệt sâu sắc vị trí, nhiệm vụ của môn học trong việc thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện; xác định rõ đây là môn học chính khóa, được coi trọng và hòa nhập như các môn học khác. Qua đó tạo chuyển biến về trách nhiệm của mỗi HS,SV đối với môn học.
Quá trình tổ chức GDQP, mặc dù còn nhiều khó khăn nhưng Trung tâm luôn thực hiện đầy đủ chương trình theo qui định, gồm 4 học phần, chia làm 2 phần chính: phần trang bị kiến thức cơ bản đối với tất cả sinh viên và phần gắn với chuyên ngành đào tạo. Khối sư phạm, thể thao 210 tiết; khối kinh tế, kỹ thuật 165 tiết; khối trung học chuyên nghiệp, dạy nghề 75 tiết. Để nâng cao chất lượng từng bài giảng, Trung tâm luôn duy trì chặt chẽ chế độ thông qua giáo án, bài giảng cho giáo viên trước khi lên lớp; chú trọng bố trí hợp lý giữa thời gian học lý thuyết và thời gian thực hành, phù hợp với điều kiện giảng đường, thao trường, bãi tập hiện có.
Trên cơ sở nội dung qui định, Trung tâm thực hiện giáo dục toàn diện cả ý thức, tri thức quốc phòng và kỹ năng quân sự cần thiết. Trong đó chú trọng nội dung nâng cao hiểu biết cho HS,SV về đường lối quốc phòng, quân sự của Đảng; một số nội dung cơ bản về nghệ thuật quân sự Việt Nam; nhận thức về chiến lược “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch đối với cách mạng Việt Nam. Ngoài ra, Trung tâm còn coi trọng giáo dục lòng yêu nước, truyền thống quê hương cho sinh viên bằng các hoạt động ngoại khóa thiết thực như tổ chức sinh hoạt văn hóa, văn nghệ, thi tìm hiểu truyền thống Quân đội...
Cùng với việc xây dựng nội dung chương trình, Trung tâm luôn coi trọng, khuyến khích giáo viên nghiên cứu đổi mới phương pháp giáo dục, nhất là việc vận dụng phương pháp giảng dạy tích cực, khêu gợi vấn đề cho sinh viên tìm hiểu, thảo luận. Qua đó, nâng cao tính chủ động, sáng tạo, sự say mê, hứng thú của sinh viên trong quá trình học tập. Công tác kiểm tra, hội thao được thực hiện nghiêm túc, với nhiều hình thức phong phú như trắc nghiệm, viết bài... Trung tâm xác định đó là những biện pháp quan trọng để nâng cao chất lượng dạy-học, qua đó đánh giá thực chất kết quả học tập, làm cơ sở rút kinh nghiệm cho các khóa tiếp theo. Trên cơ sở qui chế, hướng dẫn thực hiện môn học, Trung tâm thực hiện cấp giấy chứng chỉ sau khi sinh viên hoàn thành môn học và đạt kết quả theo qui định.
Một thuận lợi rất cơ bản của Trung tâm là có khuôn viên riêng, có nhà ở tập trung cho sinh viên khi học tập môn GDQP. Do vậy, Trung tâm có điều kiện thực hiện tốt yêu cầu giáo dục toàn diện, nhất là chế độ rèn luyện sinh viên ngay từ ngày đầu tập trung theo nền nếp của Quân đội. Sau khi tập trung, sinh viên được biên chế thành tiểu đội, trung đội, đại đội có sĩ quan chỉ huy, được mang mặc trang phục thống nhất; thực hiện nghiêm túc 10 chế độ trong ngày, 3 chế độ trong tuần, tổ chức quản lý 24/24 giờ. Trong thời gian học tập, Trung tâm còn phát động thi đua, tổ chức chấm điểm nội vụ, vệ sinh, biểu dương kịp thời những đơn vị, cá nhân điển hình... Kinh nghiệm cho thấy, ban đầu có em nhận thức chưa đúng nên chấp hành thời gian và nền nếp sinh hoạt, học tập chưa nghiêm. Song nếu kiên quyết thực hiện các em sẽ nhanh chóng nhận thức đúng và chấp hành tốt; nhiều em đã thực sự hứng thú, say mê với môn học. Sau khi hoàn thành môn học, các em không chỉ thu được kết quả về ý thức, kiến thức quốc phòng, quân sự mà còn  chuyển biến tốt về nền nếp, tác phong sinh hoạt, học tập.
Với nhiều biện pháp thiết thực, phù hợp, phát huy tinh thần nỗ lực, tích cực chuẩn bị và được lãnh đạo, chỉ huy Quân khu 3, Uỷ ban nhân dân thành phố Hải Phòng nhiệt tình ủng hộ, tạo điều kiện nên chỉ sau 3 tháng kể từ khi thành lập, Trung tâm đã tổ chức khóa GDQP đầu tiên cho 517 sinh viên với kết quả 92,2% đạt yêu cầu, trong đó có 50,6% khá, giỏi. Đến nay, Trung tâm đã tổ chức GDQP cho 1.319 sinh viên, kết quả kiểm tra kết thúc môn học, quân bình trên 90% đạt yêu cầu, trong đó có gần 70% đạt loại khá, giỏi. Thông qua học tập, nhận thức về nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, về âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch đối với cách mạng nước ta, ý thức kỷ luật, trách nhiệm và tinh thần tập thể, tác phong nền nếp sinh hoạt của HS,SV được nâng lên rõ rệt.
Kết quả trên so với nhiều trung tâm khác trong cả nước chưa phải là cao, nhưng đã phản ánh sự nỗ lực, quyết tâm cao của đội ngũ cán bộ, giáo viên, công nhân viên của Trung tâm. Khẳng định tính hơn hẳn của Trung tâm về chất lượng GDQP so với tổ chức GDQP ở từng trường đại học, cao đẳng trong những năm trước đó.
Tuy nhiên, trước yêu cầu, nhiệm vụ, nhất là nhu cầu GDQP cho HS,SV ngày càng mở rộng, Trung tâm còn nhiều khó khăn, hạn chế, trong đó, vấn đề cấp bách hiện nay là thiếu giáo viên. Vì vậy chúng tôi đề nghị cấp trên nghiên cứu, xác định biên chế cụ thể, trên cơ sở đó kịp thời điều động, bổ sung cho Trung tâm đủ số giáo viên, công nhân viên theo qui định, tạo điều kiện cho Trung tâm hoàn thành nhiệm vụ được giao. Mặt khác, trong điều kiện đội ngũ giáo viên cơ hữu không phải trong thời gian ngắn có đủ ngay, nên việc thực hiện kết hợp chặt chẽ giữa đội ngũ giáo viên của Trung tâm với đội ngũ giáo viên thỉnh giảng từ các nhà trường, đơn vị quân đội không chỉ là vấn đề trước mắt mà còn diễn ra trong một số năm nữa. Do vậy, đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Quốc phòng sớm ban hành qui chế thống nhất, làm cơ sở để các Trung tâm phối hợp, hiệp đồng với các đơn vị liên quan.
Về chương trình môn học, qua thực tiễn chúng tôi thấy, bài “Thông tin khoa học quân sự” trong chương trình đối với sinh viên các trường đại học, cao đẳng ít tác dụng và giáo viên thường thiếu tài liệu cập nhật, nên bỏ hoặc được thay thế bằng bài khác; đồng thời nên bổ sung nội dung về kỹ thuật khắc phục vật cản, công sự ngụy trang. Để khắc phục thực sự tình trạng “coi nhẹ” môn học, góp phần xây dựng ý thức tự giác, quyết tâm phấn đấu của từng sinh viên, cùng với qui định cấp chứng chỉ môn học, Bộ Giáo dục và Đào tạo cần có qui chế tính điểm; điểm của môn GDQP cần được tính điểm trung bình chung trong kết quả học tập của sinh viên.
Trước nhu cầu mở rộng đối tượng được GDQP tại Trung tâm và yêu cầu nâng cao chất lượng đào tạo, đề nghị cấp trên đẩy mạnh việc triển khai xây dựng theo qui hoạch tổng thể đã được phê duyệt, đúng với yêu cầu phát triển thành một trung tâm GDQP cơ bản, hiện đại của khu vực trong giai đoạn mới.
 
Đại tá Phạm Ngọc Thành
Ủy viên Hội đồng GDQP Quân khu 3

 

Ý kiến bạn đọc (0)

ENGLISH
中文
Đọc tạp chí in
Giấy phép số 478/GP-BTTTT, Bộ Thông tin và Truyền thông, cấp ngày 27/7/2021.
Tổng Biên tập: Thiếu tướng, ThS. TẠ QUANG CHUYÊN
Phó Tổng Biên tập: Đại tá, ThS. HOÀNG VĂN TRƯỜNG; Đại tá, PGS, TS. NHÂM CAO THÀNH; Đại tá, ThS. NGUYỄN MẠNH TUẤN
© 2013 Bản quyền thuộc về Tạp chí Quốc phòng toàn dân. Bảo lưu mọi quyền
Địa chỉ: 38A - Lý Nam Đế - Hoàn Kiếm - Hà Nội; ĐT: (024)38.457.044; (069)552.364
Fax: (024)37.473.956 - Email: thukytoasoan.qptd@gmail.com
Đại diện phía Nam: 161-163, Trần Quốc Thảo, Quận 3, TP Hồ Chí Minh; Fax: (028) 62.905.671; ĐT: (069) 667.446