Quán triệt sâu sắc Nghị quyết Đại hội X của Đảng, Nghị quyết Đại hội VIII của Đảng bộ Quân đội và được sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của Đảng ủy Quân sự Trung ương, Bộ Quốc phòng, những năm qua, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu 4 đã lãnh đạo, chỉ đạo lực lượng vũ trang (LLVT) Quân khu thực hiện có hiệu quả các mục tiêu nhiệm vụ quân sự, quốc phòng (QS,QP) mà Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân khu lần thứ 8 đề ra.  

Kết quả nổi bật là, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu đã đánh giá và dự báo sát, đúng tình hình; cùng cấp ủy, chính quyền 6 tỉnh trên địa bàn tạo được sự thống nhất cao về nhận thức, trách nhiệm trong tổ chức thực hiện nhiệm vụ QS,QP. Đồng thời, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các địa phương, đơn vị nâng cao chất lượng, trình độ sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ); thường xuyên theo dõi, quản lý chặt chẽ tình hình địa bàn, xử lý kịp thời các tình huống, không để xảy ra “điểm nóng”; phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chủ động đấu tranh làm thất bại chiến lược “Diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch; thực hiện tốt vai trò nòng cốt trong phòng chống lụt bão, cháy nổ, tìm kiếm, cứu nạn, giảm thiểu thiệt hại về người và tài sản do thiên tai, thảm họa gây ra. Tiềm lực và thế trận của nền quốc phòng toàn dân (QPTD) mà trọng tâm là khu vực phòng thủ (KVPT) được tăng cường, “thế trận lòng dân” được củng cố; khả năng phòng thủ trên tuyến biên giới và biển, đảo được nâng lên bước mới. Công tác giáo dục quốc phòng- an ninh (QP-AN) ngày càng đi vào chiều sâu,  nhất là bồi dưỡng kiến thức QP-AN cho các đối tượng cán bộ, đảng viên và chức sắc, chức việc các tôn giáo, già làng, trưởng bản các dân tộc thiểu số. Chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của LLVT Quân khu có bước chuyển biến đồng đều, toàn diện, có khả năng đối phó hiệu quả với các tình huống xảy ra. Hoạt động sản xuất, xây dựng kinh tế của Quân khu có nền nếp, đạt hiệu quả ngày càng cao cả về kinh tế-xã hội (KT-XH) và QP-AN, nhất là trên tuyến biên giới. Quân khu cũng đã thực hiện có hiệu quả Chỉ thị 35/CT-BQP của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng về hợp tác giúp bạn Lào, góp phần tăng cường mối quan hệ đặc biệt giữa hai nước Việt-Lào, xây dựng tuyến biên giới trên địa bàn hòa bình, hữu nghị, ổn định và phát triển lâu dài...

Những kết quả quan trọng mà LLVT Quân khu đạt được trong thời gian qua đã góp phần giữ vững ổn định chính trị, an ninh trật tự, tạo môi trường thuận lợi thúc đẩy phát triển KT-XH các địa phương. Đây cũng là nền tảng vững chắc cho LLVT Quân khu triển khai thực hiện nhiệm vụ QS,QP trong thời gian tới. Tuy vậy, Quân khu còn phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Các thế lực thù địch vẫn coi địa bàn Quân khu 4 là một trọng điểm chống phá với nhiều âm mưu, thủ đoạn tinh vi. Tình hình an ninh trên tuyến biên giới, ven biển vẫn diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nhiều yếu tố mất ổn định. Một số địa phương còn tồn tại những vấn đề bức xúc (nhất là tình trạng phạm pháp hình sự, buôn lậu, vận chuyển ma túy có vũ khí, di dịch cư trái pháp luật, tệ nạn xã hội, tai nạn giao thông và một số vấn đề liên quan đến giải phóng mặt bằng, tranh chấp đất đai,...), ảnh hưởng đến an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội. Trong khi đó, chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của LLVT Quân khu chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu; tiềm lực và thế trận của nền QPTD còn hạn chế; kinh tế các địa phương tuy có được nâng lên, nhưng vẫn còn là những tỉnh nghèo, đời sống nhân dân vẫn còn nhiều khó khăn; thiên tai, thảm họa có thể bất thường xảy ra, gây hậu quả khó lường...

Kế thừa, phát huy kết quả, kinh nghiệm đạt được và để hoàn thành tốt nhiệm vụ QS,QP trong tình hình mới, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu tập trung lãnh đạo, chỉ đạo LLVT Quân khu tăng cường đoàn kết, tạo sự thống nhất cao về ý chí và hành động, chủ động khắc phục khó khăn, phát huy vai trò nòng cốt thực hiện thắng lợi các mục tiêu nhiệm vụ QS, QP của Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp đề ra. Theo đó, Quân khu triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp, trong đó tập trung vào những nội dung chủ yếu sau.  

Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao chất lượng, trình độ SSCĐ của LLVT Quân khu lên một bước mớí; trong đó, đột phá vào việc nâng cao khả năng phòng chống “Diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ và “tự diễn biến”, thường xuyên phối hợp chặt chẽ với công an, biên phòng và các lực lượng khác theo dõi, quản lý chặt chẽ tình hình địa bàn, dự báo đúng âm mưu, thủ đoạn và hoạt động của các thế lực thù địch (nhất là các vùng trọng điểm, biên giới), chủ động xử lý kịp thời, có hiệu quả các tình huống có thể xảy ra, không để địch tạo cớ can thiệp, không bị động bất ngờ. Các cơ quan, đơn vị tập trung nâng cao khả năng, trình độ SSCĐ; trọng tâm là: bổ sung hoàn chỉnh các phương án tác chiến sát với yêu cầu mới; duy trì nghiêm túc, chặt chẽ chế độ trực chỉ huy, trực ban, trực chiến ở các cấp, kết hợp với tăng cường thanh tra, kiểm tra công tác SSCĐ; tích cực đổi mới nội dung, phương pháp, nâng cao chất lượng diễn tập KVPT tỉnh, huyện. Chỉ đạo Công ty Hợp tác kinh tế, các Đoàn kinh tế-quốc phòng (KT-QP) phối hợp chặt chẽ với các lực lượng của bạn Lào và cấp ủy, chính quyền địa phương nơi đóng quân xây dựng tuyến biên giới hòa bình, hữu nghị, ổn định lâu dài; ngăn chặn có hiệu quả tình trạng di dịch cư, truyền đạo trái pháp luật, buôn bán, vận chuyển ma túy có vũ khí và phòng chống xâm nhập, cài cắm móc nối của bọn phản động trong và ngoài nước. Tiếp tục đầu tư xây dựng, hoàn thiện các công trình chiến đấu trên các địa bàn trọng điểm, nhất là tuyến biên giới, biển, đảo; đẩy nhanh tiến độ khảo sát và xây dựng công trình chiến đấu ở các căn cứ hậu phương tỉnh. Chỉ đạo các đơn vị chủ động làm tốt công tác chuẩn bị, tổ chức huấn luyện theo các phương án để thực hiện tốt vai trò nòng cốt trong phòng chống lụt bão, tìm kiếm, cứu nạn, cháy rừng...

Phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn dân, đẩy mạnh xây dựng nền QPTD, xây dựng thế trận QPTD gắn với thế trận an ninh nhân dân mà nền tảng là KVPT các địa phương; xây dựng cơ sở, Cụm an toàn làm chủ-SSCĐ vững mạnh toàn diện. Cơ quan quân sự các địa phương cần nâng cao năng lực tham mưu cho cấp ủy, chính quyền về tổ chức thực hiện công tác QS,QP địa phương; trong đó, chú trọng tham mưu về kết hợp kinh tế với quốc phòng, quốc phòng với kinh tế, nhất là trên địa bàn trọng điểm về QP-AN, các dự án có vốn đầu tư nước ngoài. Thực hiện tốt chức năng quản lý nhà nước đối với công tác quốc phòng địa phương, trọng tâm là tăng cường thanh tra, kiểm tra thực hiện nhiệm vụ quốc phòng theo Nghị định 119/2004/NĐ-CP của Thủ tướng Chính phủ ở các ban, ngành, địa phương. Cơ quan quân sự các cấp cần phát huy vai trò tham mưu, nòng cốt trong công tác giáo dục QP-AN; thường xuyên kiện toàn, nâng cao hiệu quả hoạt động của Hội đồng Giáo dục QP-AN; tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục QP-AN cho các đối tượng, trước hết là bồi dưỡng kiến thức QP-AN cho đội ngũ cán bộ, đảng viên; đồng thời, tăng cường công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao ý thức, tri thức về QP-AN cho toàn dân. Trên cơ sở rà soát, đánh giá đúng thực chất nền QPTD, có kế hoạch từng bước xây dựng, hoàn thiện, bảo đảm sự liên hoàn, vững chắc của thế trận QPTD, sẵn sàng chuyển hóa thành thế trận chiến tranh nhân dân khi có chiến tranh, góp phần giữ vững thế trận QPTD liên hoàn trong cả nước. Các cơ quan quân sự địa phương cần chủ động hơn nữa trong việc tham mưu cho cấp ủy, chính quyền quán triệt, triển khai thực hiện Nghị quyết số 28-NQ/TW, ngày 28-5-2008 của Bộ Chính trị “Về tiếp tục xây dựng các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thành KVPT vững chắc trong tình hình mới”. Kiên trì thực hiện và nâng cao chất lượng hoạt động xây dựng cơ sở, Cụm an toàn làm chủ -SSCĐ phù hợp với thực tiễn hiện nay, trước hết tập trung vào những cơ sở khu vực biên giới, vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn. Tiếp tục đổi mới nội dung, phương pháp diễn tập KVPT tỉnh, huyện và diễn tập chiến đấu-trị an các xã, phường, thị trấn đạt kết quả thiết thực.   

Thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ sản xuất, xây dựng kinh tế. Tiếp tục hoàn chỉnh phương án sắp xếp, đổi mới, phát triển, nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp quân đội theo Quyết định của Chính phủ và Bộ Quốc phòng; thực hiện chuyển đổi Công ty Hợp tác kinh tế (Công ty mẹ) thành Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên; hoàn thành cổ phần hóa Công ty Thanh Sơn, bảo đảm cho các doanh nghiệp phát triển ổn định và bền vững. Tiếp tục đầu tư công nghệ, mở rộng sản xuất, nhất là các lĩnh vực mà mình có thế mạnh, như: thủy điện, khai khoáng, cao su...; tăng cường hợp tác với các đối tác trong nước và nước ngoài, trước hết là bạn Lào, nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp.

Đẩy nhanh tiến độ xây dựng các Khu KT-QP trên địa bàn (Mường Lát - Thanh Hóa, Kỳ Sơn - Nghệ An, Khe Sanh - Lao Bảo - tỉnh Quảng Trị, ASo - ALưới - tỉnh Thừa Thiên - Huế). Các Đoàn KT-QP phải thực sự là lực lượng nòng cốt trong việc giúp dân xóa đói, giảm nghèo, làm tốt công tác vận động quần chúng, tham gia xây dựng cơ sở chính trị địa phương, chống di dịch cư trái pháp luật, buôn bán, vận chuyển ma túy có vũ khí, củng cố QP-AN trong vùng dự án. Trước mắt, rà soát lại các hạng mục và cơ cấu đầu tư để hoàn thành các mục tiêu dự án; trong đó, ưu tiên các công trình phục vụ trực tiếp cho sản xuất và đời sống của đồng bào các dân tộc, nhất là xây dựng các công trình thủy lợi, nước sinh hoạt, khai hoang, các chương trình khuyến nông, khuyến lâm...; khẩn trương triển khai dự án mở rộng Khu KT-QP Kỳ Sơn sang Quế Phong theo quyết định của Bộ Quốc phòng.

Các cơ quan, đơn vị cần phát huy thế mạnh tại chỗ, đẩy mạnh tăng gia sản xuất quanh bếp, quanh vườn, tổ chức sản xuất tập trung (theo mô hình 3 cấp), quản lý tốt nguồn vốn đầu tư và sản phẩm thu hoạch, bảo đảm đủ rau ăn (kể cả thời điểm giáp vụ), tự túc 80% nhu cầu thịt, cá, góp phần cải thiện đời sống của bộ đội .  

Thường xuyên chăm lo xây dựng, nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của LLVT, đủ khả năng là lực lượng nòng cốt trong thực hiện nhiệm QS,QP trên địa bàn. Theo đó, vấn đề quan trọng hàng đầu là xây dựng LLVT Quân khu vững mạnh về chính trị, tư tưởng, làm cho mọi cán bộ, chiến sĩ có nhận thức đúng về tình hình, nhiệm vụ, về bản chất, âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch đối với cách mạng nước ta, trực tiếp là đối với địa bàn Quân khu 4; tuyệt đối trung thành với Đảng, Tổ quốc và nhân dân; có bản lĩnh chính trị vững vàng, loại trừ các biểu hiện tiêu cực, suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống; năng động, sáng tạo, chủ động khắc phục khó khăn, sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao trong mọi tình huống.

Trên cơ sở quy định của Bộ về tổ chức, biên chế, thường xuyên rà soát, có kế hoạch điều chỉnh, bổ sung quân số phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ của Quân khu, bảo đảm toàn diện, hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm; ưu tiên cho các đơn vị làm nhiệm vụ SSCĐ, phòng chống khủng bố. Nâng cao chất lượng tuyển quân hằng năm, gắn với kế hoạch phân bổ chỉ tiêu hợp lý cho từng địa phương, vùng miền, làm cơ sở tạo nguồn cán bộ địa phương sau khi hoàn thành nghĩa vụ quân sự . Bên cạnh lực lượng thường trực, chú trọng xây dựng lực lượng dân quân, tự vệ “vững mạnh, rộng khắp”, duy trì tỷ lệ khoảng 1,6 % so với số dân, có cơ cấu cân đối giữa lực lượng nòng cốt và lực lượng rộng rãi, chú trọng xây dựng dân quân vùng biên giới, trên biển đảo, vùng Công giáo, vùng dân tộc thiểu số; đồng thời, nâng cao chất lượng giáo dục, huấn luyện, hiệu quả hoạt động, thực sự là lực lượng nòng cốt bảo đảm QP-AN ở cơ sở. Đẩy mạnh xây dựng, quản lý, huấn luyện lực lượng dự bị động viên có trình độ SSCĐ cao, khả năng huy động nhanh, kịp thời bổ sung cho các đơn vị quân đội khi có nhu cầu.

Tiếp tục đổi mới nội dung, phương pháp, nâng cao chất lượng huấn luyện theo phương châm “cơ bản, thiết thực, vững chắc”; coi trọng huấn luyện đồng bộ và chuyên sâu, sát với thực tế chiến đấu và nhiệm vụ, địa bàn hoạt động của từng đơn vị, nhất là các đơn vị làm nhiệm vụ đánh địch trên địa bàn rừng núi, các đơn vị đặc nhiệm. Chú trọng huấn luyện dã ngoại dài ngày, huấn luyện theo các phương án phòng, chống lụt bão, tìm kiếm, cứu nạn, phòng, chống cháy nổ; huấn luyện lực lượng chống khủng bố, diễn tập hiệp đồng các lực lượng trên địa bàn của KVPT; nghiên cứu, triển khai huấn luyện đánh địch trên biển, đảo. Các cơ quan, đơn vị tập trung tạo bước chuyển biến cơ bản, vững chắc về nền nếp chính quy, rèn luyện kỷ luật, hạn chế thấp nhất tỷ lệ vi phạm kỷ luật quân đội, mất an toàn giao thông, tai nạn trong huấn luyện, lao động. Tiếp tục quán triệt Chỉ thị 917/1999/CT-QP của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, đẩy mạnh xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện, tạo cơ sở nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của LLVT Quân khu lên một bước mới, thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ QS,QP, góp phần cùng cấp ủy, chính quyền, nhân dân các tỉnh giữ vững ổn định chính trị, an ninh trật tự, tạo điều kiện thuận lợi thúc đẩy phát triển KT-XH các địa phương, cùng toàn quân và cả nước xây dựng thành công và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN.

Trung tướng NGUYỄN HỮU CƯỜNG

Tư lệnh Quân khu