Quân khu 2 có vị trí chiến lược quan trọng cả về kinh tế - xã hội (KT-XH) và quốc phòng - an ninh (QP-AN) ở hướng Tây Bắc của Tổ quốc. Trên địa bàn Quân khu, nhiều nơi có địa hình hiểm trở; đồng bào các dân tộc thiểu số chiếm 48%, người có đạo chiếm 4,6% dân số. Lợi dụng tình hình đó, các thế lực thù địch đã tăng cường các thủ đoạn “Diễn biến hoà bình” (DBHB) chống phá ta quyết liệt. Chúng triệt để lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo để kích động nhân dân khiếu kiện về đất đai; đẩy mạnh các hoạt động xưng vua, tuyên truyền và phát triển đạo trái pháp luật; tuyên truyền, kích động nói xấu Đảng, Nhà nước, nói xấu chế độ, chia rẽ Đảng với quần chúng, chia rẽ khối đoàn kết các dân tộc, đoàn kết tôn giáo, tìm cách vô hiệu hoá vai trò lãnh đạo, quản lý của cấp ủy, chính quyền cơ sở... Đặc biệt, chúng tìm cách kích động tạo nên làn sóng di cư tự do vào Tây Nguyên, sang Lào (từ đầu năm 2004 đến tháng 9-2008 đã có 2.939 hộ với 16.208 nhân khẩu di cư); lôi kéo những người nhẹ dạ, cả tin, những phần tử thoái hoá, biến chất, nhen nhóm lực lượng làm cơ sở và hoạt động cho bọn phản động ở nước ngoài xâm nhập vào nội địa chống phá ta, v.v. Tất cả những việc làm đó đã gây phức tạp, khó khăn cho cấp ủy, chính quyền các địa phương trong thực hiện nhiệm vụ phát triển KT-XH, củng cố QP-AN.

Nhận thức đúng yêu cầu đấu tranh làm thất bại chiến lược “DBHB” của các thế lực thù địch cũng là một nhiệm vụ trọng yếu của lực lượng vũ trang (LLVT) Quân khu, Đảng ủy và Bộ Tư lệnh Quân khu 2 đã có nhiều chủ trương, giải pháp nhằm nâng cao bản lĩnh chính trị, tăng cường sức đề kháng cho cán bộ, chiến sĩ trước tác động của chiến lược “DBHB”; đồng thời, tích cực, chủ động tham gia cùng cấp ủy, chính quyền địa phương đấu tranh phòng, chống “DBHB” có hiệu quả.

Trước hết, các đơn vị trong Quân khu đã phối hợp với cấp ủy, chính quyền, ban, ngành, đoàn thể các địa phương tích cực tuyên truyền, giáo dục để nhân dân nhận rõ âm mưu, thủ đoạn thâm độc trong chiến lược “DBHB” của các thế lực thù địch. Đây là nội dung hết sức quan trọng, vì trình độ nhận thức của một bộ phận cán bộ, đảng viên (nhất là vùng đồng bào dân tộc thiểu số, đồng bào có đạo) trên địa bàn Quân khu còn nhiều bất cập. Vì vậy, trong công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, bồi dưỡng kiến thức QP-AN cho các đối tượng, Quân khu và các địa phương đã chú trọng vạch trần âm mưu thâm độc, xảo quyệt của các thế lực thù địch trong chiến lược “DBHB” đối với cách mạng nước ta nói chung, với đồng bào dân tộc thiểu số, có đạo trên địa bàn Tây Bắc nói riêng. Đồng thời, thông qua các hoạt động dân vận, xây dựng địa bàn; các hoạt động giao lưu văn hoá, văn nghệ, thể thao, các đơn vị đã chú ý kết hợp tuyên truyền đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước, nhằm củng cố, xây dựng trận địa tư tưởng ngay từ địa phương, cơ sở. Các tổ, đội công tác của Bộ Chỉ huy Quân sự các tỉnh, các đồn Biên phòng, các đơn vị chủ lực của Quân khu đứng chân trên địa bàn đã phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền, đoàn thể vào từng bản, làng, từng cơ sở để tuyên truyền, giúp nhân dân nhận thức đúng đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước (nhất là các chủ trương về phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội, chính sách dân tộc, tôn giáo); những thủ đoạn thâm độc, xảo quyệt của các thế lực thù địch để đồng bào cảnh giác đấu tranh với chúng.

Hai là, các đơn vị đã tích cực tham gia củng cố, kiện toàn, nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị (HTCT) ở cơ sở. Một trong những thủ đoạn nguy hiểm mà các thế lực thù địch thường chống phá ta, là lợi dụng sự yếu kém, khuyết điểm của chính quyền cơ sở. Bởi vậy, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu đã chỉ đạo các đơn vị tích cực tham gia góp phần xây dựng HTCT cơ sở vững mạnh toàn diện; coi đó vừa là động lực, vừa là khâu then chốt để thực hiện tốt 2 nhiệm vụ chiến lược: xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; đồng thời, là biện pháp làm thất bại mọi thủ đoạn “DBHB”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch ngay từ cơ sở. LLVT Quân khu đã phối hợp với cấp ủy, chính quyền các địa phương tập trung xây dựng các tổ chức trong HTCT ở cơ sở vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức, đủ sức lãnh đạo, vận động nhân dân các dân tộc thực hiện có hiệu quả chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân; trong đó, đặc biệt coi trọng việc nâng cao chất lượng hiệu quả hoạt động của các tổ chức đảng, nhất là cấp chi bộ, củng cố cấp ủy, phát triển đảng viên, xoá tình trạng bản “trắng” đảng viên, bồi dưỡng, đào tạo nguồn cán bộ dân tộc thiểu số tại chỗ, v.v. Việc làm trên được thực hiện theo phương châm làm đâu chắc đấy, yếu gì bồi dưỡng đó, bồi dưỡng trực tiếp, làm mẫu, thậm chí có nơi phải thực hiện “dắt tay chỉ việc”, nhằm giúp cơ sở nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ (cả về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, ý thức trách nhiệm, lẫn năng lực thực hiện nhiệm vụ) cũng như kiện toàn các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức quần chúng hoạt động đúng chức năng, nhiệm vụ, bảo đảm hiệu quả. Từ năm 2002 đến năm 2008, Quân khu đã thành lập 1.098 tổ, đội công tác chuyên ngành, liên ngành và 50 đội công tác theo Chỉ thị 123; cử 3.928 lượt cán bộ, chiến sĩ xuống 1.188 lượt thôn, bản, xã để giúp các địa phương xây dựng, củng cố HTCT. Ngoài ra, thông qua các đợt tuyển quân hằng năm, Quân khu còn tích cực tham gia cùng cấp ủy, chính quyền địa phương làm tốt công tác tạo nguồn cán bộ cho cơ sở. Đồng thời, LLVT Quân khu cũng hết sức chú ý phát huy vai trò của các già làng, trưởng bản, trưởng thôn, những người có uy tín của các dòng tộc trong phòng, chống, làm thất bại chiến lược “DBHB”; theo đó, chủ động trang bị cho họ những kiến thức cần thiết để xử lý những vấn đề chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội và QP-AN ở cơ sở theo đúng quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước.

Ba là, kết hợp gắn phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội với củng cố QP-AN. Kinh tế miền núi, vùng dân tộc thiểu số ở Tây Bắc chậm phát triển, tỉ lệ hộ đói nghèo cao, cơ cấu kinh tế còn lạc hậu, cơ sở hạ tầng yếu kém, nhất là về giao thông, thủy lợi, điện, nước, trường học, y tế, trình độ dân trí. Trên địa bàn Quân khu hiện còn 05 xã không có đường ô tô đến được trung tâm, 101 xã chưa có điện lưới quốc gia, 69 xã chưa phủ sóng truyền hình, 06 xã chưa có điện thoại; tỉ lệ hộ đói, nghèo còn 29,7%, trình độ dân trí thấp, nhiều tập quán lạc hậu chưa được khắc phục, v.v. Đây là những vấn đề đang đặt ra đối với đảng bộ, chính quyền và nhân dân địa phương; đồng thời, cũng là những điểm mà các thế lực thù địch lợi dụng để chống phá. Nhằm góp phần khắc phục tình trạng trên, LLVT Quân khu đã phối hợp với các địa phương triển khai nhiều chương trình, dự án, tập trung vào phát triển KT-XH, xây dựng kết cấu hạ tầng, xoá đói, giảm nghèo, như: Chương trình 327 trồng rừng phủ xanh đất trống, đồi trọc; Chương trình 135 xoá đói, giảm nghèo; Chương trình 134 giải quyết đất ở, đất sản xuất cho các hộ đồng bào dân tộc; tích cực thực hiện Nghị quyết 37 của Bộ Chính trị về phát triển KT-XH, củng cố QP -AN các tỉnh trung du, miền núi Bắc Bộ đến năm 2010, các dự án xây dựng đường giao thông nông thôn, thủy lợi, điện, nước sạch, trường học, trạm y tế xã. Các đoàn kinh tế - quốc phòng và doanh nghiệp của Quân khu đã phối hợp với chính quyền địa phương thực hiện tốt chủ trương sắp xếp, bố trí lại dân cư, nhất là ở địa bàn vùng cao, biên giới; thực hiện định canh, định cư, ngăn chặn tình trạng du canh, du cư, phá rừng làm rẫy. Các đơn vị bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương, bộ đội Biên phòng đã tích cực tham gia cùng cấp ủy, chính quyền địa phương trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ phát triển KT-XH, củng cố QP-AN; khảo sát thực trạng bản, làng để giải quyết ngay những vấn đề bức xúc, như tình trạng thiếu lương thực, tranh chấp đất đai...; nâng cấp các cơ sở khám, chữa bệnh quân - dân y kết hợp. LLVT Quân khu còn tích cực giúp cơ sở, nhất là vùng sâu, vùng xa, biên giới thực hiện có hiệu quả cuộc vận động xây dựng đời sống văn hoá ở khu dân cư, xây dựng bản, làng, gia đình văn hoá, giữ vững thuần phong mỹ tục, chống mê tín dị đoan, bài trừ các hủ tục. Đồng thời, tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương trong huấn luyện lực lượng dân quân, tự vệ và lực lượng dự bị động viên, hoạt động tác chiến trị an, xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc, v.v. Những việc làm tích cực, thiết thực đó đã góp phần củng cố “thế trận lòng dân”, làm nền tảng phát huy sức mạnh tổng hợp trong đấu tranh phòng, chống “DBHB”.

Bốn là, thường xuyên phối hợp chặt chẽ với lực lượng Công an, Bộ đội Biên phòng, cấp ủy, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể địa phương xử lý kịp thời những vấn đề mới nảy sinh, không để các thế lực thù địch lợi dụng. Đảng ủy và Bộ Tư lệnh Quân khu đã chỉ đạo các cơ quan quân sự địa phương, đơn vị đóng quân trên địa bàn chủ động tham mưu và phối hợp chặt chẽ với lực lượng có liên quan tích cực bám nắm địa bàn, bám dân, kiên trì vận động, thuyết phục nhân dân không nghe theo kẻ xấu lôi kéo, kích động. Đồng thời, thường xuyên làm tốt công tác tuyên truyền, bồi dưỡng kiến thức QP-AN cho các đối tượng, nhất là chức sắc, chức việc các tôn giáo, các già làng, trưởng dòng họ, người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số, học sinh, sinh viên (từ đầu năm 2005 đến tháng 9-2008 đã bồi dưỡng kiến thức QP-AN cho 182.877/425.509 người thuộc các đối tượng; trong đó có 412/2.117 chức sắc, chức việc tôn giáo; riêng năm 2008 được 217 già làng, trưởng bản và 100 chức sắc, chức việc tôn giáo) để lực lượng này làm hạt nhân trong tuyên truyền và giữ gìn an ninh chính trị, trật tự, an toàn trên địa bàn. Thực hiện nghiêm túc Quyết định 107/2003/ TTg của Thủ tướng Chính phủ về phối hợp hoạt động giữa công an với các đơn vị quân đội, LLVT Quân khu đã phối hợp giải quyết tốt các vấn đề phức tạp, như truyền đạo trái pháp luật, vượt biên trái phép, vi phạm quy chế biên giới, di dịch cư tự do, tranh chấp đất đai, mâu thuẫn nội bộ, khiếu kiện đông người, gây mất trật tự công cộng. Bên cạnh đó, Bộ Tư lệnh Quân khu đã chỉ đạo cơ quan quân sự các cấp phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương tích cực đấu tranh chống mọi luận điệu sai trái, thù địch diễn ra trong từng đơn vị, địa phương; huy động sức mạnh tổng hợp của các phương tiện thông tin đại chúng, sử dụng tờ rơi bằng chữ các dân tộc thiểu số để phản bác quyết liệt các thông tin xuyên tạc, luận điệu sai trái. Đặc biệt, Quân khu đã chỉ đạo đội ngũ báo cáo viên phối hợp với cơ quan chức năng các địa phương tích cực tới tận các bản làng, thôn xóm để tuyên truyền miệng và đối thoại trực tiếp với dân, đưa đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước đến hầu hết người dân. Điều đó đã góp phần tạo sự đồng thuận xã hội trong thực hiện nhiệm vụ phát triển KT-XH, củng cố QP-AN trên địa bàn Quân khu.          

Mặc dù trên địa bàn có sự chống phá quyết liệt của các thế lực thù địch, nhưng LLVT Quân khu 2 đã phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền và nhân dân các địa phương kịp thời giải quyết các “vấn đề phức tạp” ngay từ cơ sở, không để bùng phát thành “vấn đề lớn”, nên tình hình an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên toàn Quân khu vẫn ổn định.

Phòng, chống và làm thất bại chiến lược “DBHB” của các thế lực thù địch là cuộc đấu tranh cam go, quyết liệt, phức tạp và lâu dài. Để thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mình, góp phần cùng cả nước làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn của chiến lược đó, LLVT Quân khu tiếp tục phát huy kết quả đã đạt được, phối hợp chặt chẽ hơn với các cấp, các ngành, các lực lượng đấu tranh vô hiệu hoá mọi âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch ngay từ cơ sở, góp phần giữ vững chủ quyền biên giới quốc gia và sự ổn định chính trị trên địa bàn Quân khu trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN.

Thiếu tướng, ThS. NGUYỄN VĂN CHỈNH

Ủy viên thường vụ Đảng ủy, Phó Tư lệnh Quân khu