Bà Rịa- Vũng Tàu là một tỉnh nằm ở cửa ngõ phía đông cả về đường bộ và đường thủy của Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh miền Đông Nam Bộ, nên có vị trí chiến lược rất quan trọng về quốc phòng- an ninh (QP-AN). Trong hai cuộc kháng chiến chống xâm lược, đây là địa bàn diễn ra sự tranh chấp quyết liệt giữa ta và địch. Ngày nay, Bà Rịa - Vũng Tàu được quy hoạch trong Vùng kinh tế trọng điểm phía nam của Tổ quốc. ở đây hội tụ nhiều tôn giáo lớn trên thế giới là: Phật giáo, Công giáo, Cao Đài và Tin Lành, với số lượng tín đồ chiếm trên 50% dân số toàn Tỉnh. Một số thôn, ấp, xã của 2 huyện Châu Đức và Xuyên Mộc có tới hơn 95% dân số theo đạo. Phần lớn đồng bào có đạo sinh sống ở những địa bàn có ý nghĩa quan trọng về QP-AN. Thời gian qua, tại các vùng đồng bào có đạo, tình hình kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội đã có chuyển biến tích cực; đời sống của nhân dân ngày càng được cải thiện, khối đại đoàn kết toàn dân được củng cố, góp phần đẩy mạnh tốc độ phát triển kinh tế, củng cố QP-AN trên địa bàn thêm vững chắc. Tuy nhiên, nơi đây cũng tiềm ẩn nhiều nhân tố có thể gây mất ổn định. Các thế lực thù địch vẫn tiếp tục lợi dụng những hạn chế của chính quyền cơ sở trong quản lý, điều hành, tổ chức thực hiện nhiệm vụ để xuyên tạc chính sách tự do tôn giáo của Đảng và Chính phủ, kích động một số đồng bào giáo dân khiếu kiện đòi đất đai, tổ chức truyền đạo trái pháp luật, lôi kéo, mua chuộc một bộ phận nhân dân không chấp hành chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước ở địa phương… gây tác động, ảnh hưởng nhiều mặt đến đời sống xã hội của đồng bào. Điều đó đòi hỏi việc tăng cường công tác vận động quần chúng (VĐQC) nói chung, đối với đồng bào có đạo nói riêng vừa có tính cấp thiết, vừa là nhiệm vụ cơ bản, lâu dài của cả hệ thống chính trị, trong đó lực lượng vũ trang (LLVT) Tỉnh có vai trò rất quan trọng.

ý thức rõ điều đó, trong nhiều năm qua, LLVT tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu luôn coi công tác VĐQC nói chung, trong vùng đồng bào có đạo nói riêng là một nhiệm vụ thuộc về chức năng cơ bản và truyền thống của LLVT nhân dân; là nhiệm vụ chính trị quan trọng, thường xuyên và lâu dài trong công tác quốc phòng, quân sự địa phương của LLVT Tỉnh. Trên cơ sở quán triệt sâu sắc tinh thần Nghị quyết 8b của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa VI), các Chỉ thị 133, 137 của Đảng ủy Quân sự Trung ương cùng các định hướng lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy Quân khu 7, của Tỉnh ủy Bà Rịa- Vũng Tàu về tăng cường, đổi mới công tác VĐQC, Đảng ủy, Bộ chỉ huy quân sự (BCHQS) Tỉnh đã  làm tốt vai trò tham mưu đối với Tỉnh ủy và ra Nghị quyết chuyên đề số 20/NQ-ĐU để lãnh đạo LLVT trong Tỉnh thực hiện công tác dân vận. Trên cơ sở đó, cấp ủy và Ban chỉ huy quân sự các cấp chủ động ra nghị quyết cấp mình, tổ chức giáo dục, quán triệt sâu sắc đến mọi cán bộ, chiến sĩ ý nghĩa và tầm quan trọng của công tác VĐQC trên địa bàn trong tình hình mới; đồng thời phối hợp với các lực lượng khác xây dựng kế hoạch, nội dung công tác VĐQC gắn với từng giai đoạn, từng nhiệm vụ phát triển kinh tế- xã hội, củng cố QP-AN trên từng huyện, xã, phường, thị trấn. Đảng ủy, BCHQS Tỉnh còn phối hợp với Ban Dân vận Tỉnh ủy tham mưu cho Tỉnh ủy, ủy ban nhân dân Tỉnh ban hành qui chế phối hợp với 6 đoàn thể: Thanh niên, Phụ nữ, Công đoàn, Hội Nông dân, Hội Cựu Chiến binh, Hội Chữ thập đỏ về công tác dân vận; lãnh đạo, chỉ đạo các địa phương tổ chức triển khai sát với địa bàn, phù hợp với từng đối tượng và đặc thù từng vùng dân cư; đồng thời chủ động tham gia xây dựng quy chế phối hợp tổ chức các lực lượng đứng chân trên địa bàn làm công tác VĐQC, thực hiện có nề nếp chương trình phối hợp hoạt động giữa BCHQS Tỉnh với Hội Cựu chiến binh, Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên…nhằm triển khai các kế hoạch thường kỳ và đột xuất về công tác VĐQC trên các địa bàn trọng điểm, nhất là vùng đồng bào có đạo. Nhờ đó, công tác VĐQC ở vùng đồng bào có đạo của LLVT Tỉnh luôn nhận được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ của cấp ủy Đảng, người chỉ huy các cấp và được thực hiện có nề nếp, theo kế hoạch chặt chẽ, ngày càng hiệu quả; khơi dậy được tinh thần trách nhiệm cao và tính sáng tạo của mọi cán bộ, chiến sỹ trực tiếp tham gia nhiệm vụ này.

Kinh nghiệm của Bà Rịa- Vũng Tàu cho thấy, để công tác VĐQC của LLVT đạt hiệu quả thiết thực, nhất là trong vùng đồng bào có đạo, LLVT phải xắn tay  tham gia xây dựng cơ sở chính trị của địa phương vững mạnh toàn diện, nhất là ở các vùng trọng điểm. Nhận thức rõ: xây dựng cơ sở chính trị vững mạnh toàn diện là trách nhiệm chung của toàn Đảng bộ, chính quyền, các đoàn thể và LLVT Tỉnh, Đảng ủy, BCHQS Tỉnh đã căn cứ vào Chỉ thị 133 và Chỉ thị 773 của Bộ Quốc phòng về tăng cường tổ, đội công tác xây dựng cơ sở; các chỉ thị của Quân khu 7 và Tỉnh ủy về biên chế, tổ chức hoạt động của các tổ, đội công tác để tổ chức lực lượng tham gia xây dựng cơ sở chính trị địa phương; tham mưu giúp cấp ủy, chính quyền địa phương thực hiện tốt các nhiệm vụ phát triển kinh tế- xã hội, củng cố QP-AN, xây dựng tổ chức cơ sở Đảng và các tổ chức quần chúng, chủ động phòng ngừa từ xa không để xảy ra “điểm nóng” trên địa bàn. Theo tinh thần đó, Đảng ủy, BCHQS Tỉnh đã có kế hoạch quản lý, chỉ đạo hoạt động cụ thể đối với số cán bộ được Quân khu tăng cường; đồng thời lựa chọn từ cơ sở những đồng chí có lập trường kiên định, phẩm chất đạo đức trong sáng, tinh thần trách nhiệm cao, có kiến thức về công tác dân vận, sau khi được bồi dưỡng nghiệp vụ, biên chế vào các tổ công tác tăng cường cho địa bàn trọng điểm. Khi về cơ sở, các tổ công tác đã phối hợp cùng các cơ quan, ban ngành, đoàn thể, cơ quan quân sự địa phương tuyên truyền, vận động quần chúng nhân dân; tích cực khai thác mọi nguồn tin trong dân và phối hợp cùng các lực lượng khác nắm chắc tình hình để có kế hoạch giúp cấp ủy, chính quyền cơ sở xử lý kịp thời những vụ việc “nóng”, không để lây lan, kéo dài; vận động đồng bào có đạo không nghe theo những luận điệu xuyên tạc, kích động và hoạt động chống phá của các thế lực thù địch. Đồng thời, giúp cấp ủy, chính quyền địa phương khảo sát, đánh giá, phân loại cụ thể mức độ, thực trạng tình hình ở các địa bàn xung yếu để có kế hoạch xây dựng cơ sở sát với thực tiễn. Các tổ công tác đã tích cực cùng địa phương, cơ sở tìm nhiều biện pháp xây dựng, củng cố hệ thống chính trị, lực lượng dân quân, tự vệ (DQTV), dự bị động viên. Quá trình tham gia xây dựng cơ sở, BCHQS Tỉnh đã chỉ đạo các tổ, đội công tác thường xuyên rút kinh nghiệm tại chỗ, phát hiện những nhân tố tích cực, điển hình để tham mưu, giúp  cấp ủy, chính quyền địa phương qui hoạch nguồn cán bộ cơ sở và bồi dưỡng các nhân tố tích cực trong đội ngũ cán bộ xã đội, cán bộ thôn, ấp, dân quân, giáo viên...tạo nguồn phát triển đảng viên mới, làm hạt nhân chính trị tại địa bàn vùng đồng bào có đạo, bởi đây là những lực lượng vừa trực tiếp tham gia công tác ở cơ sở, vừa có uy tín trong cộng đồng dân cư. Mặt khác, thực hiện Hướng dẫn số 40-HD/BTCTW, BCHQS Tỉnh đã chỉ đạo các tổ, đội công tác gặp gỡ, tranh thủ giới chức sắc trong các tôn giáo hợp pháp để tuyên truyền chính sách, chủ trương phát triển đảng viên trong giáo dân; trong đó, chú trọng bồi dưỡng các tín đồ ưu tú, là chức sắc, chức việc nhằm tạo nhân tố mới tập hợp đồng bào có đạo tích cực thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, đẩy mạnh phát triển kinh tế- xã hội, cải thiện đời sống, bảo vệ an ninh chính trị, giữ gìn trật tự thôn, ấp. Đây là vấn đề nhạy cảm và phức tạp, nên Tỉnh ủy thường xuyên chỉ đạo các tổ công tác tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương tuân thủ nghiêm ngặt qui trình và những qui định đã ban hành. Bằng các biện pháp đồng bộ, tổng hợp, LLVT Tỉnh đã cùng cấp ủy, chính quyền địa phương tạo được nhiều nguồn phát triển đảng từ các quần chúng ưu tú trong vùng đồng bào có đạo, góp phần từng bước xóa hẳn những “vùng trắng” đảng viên. Riêng 2 huyện Châu Đức và Xuyên Mộc, lúc khảo sát có 17 thôn, ấp của 9 xã chưa có đảng viên; đến nay đã hoàn tất hồ sơ chuẩn bị kết nạp được 15/ 44 quần chúng ưu tú đã qua bồi dưỡng về Đảng. Đến cuối năm 2006, đã kết nạp đảng, xóa “vùng trắng” đảng viên được 8/17 thôn, ấp… Các đoàn thể chính trị- xã hội như: Mặt trận Tổ quốc, Hội Cựu chiến binh, Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên và lực lượng DQTV…trên những địa bàn đồng bào có đạo đều được củng cố, có nhiều  hoạt động mang lại hiệu quả cao trong tham gia củng cố QP- AN địa phương.

Để làm tốt công tác VĐQC trong vùng đồng bào có đạo, LLVT Tỉnh đã vận dụng tốt các hình thức dân vận cơ bản của quân đội một cách linh hoạt, sáng tạo, phù hợp từng hoàn cảnh, từng đối tượng trên địa bàn. Hằng năm, BCHQS Tỉnh chỉ đạo LLVT địa phương, mà nòng cốt là các “tổ dân vận”, “chiến sĩ dân vận” phối hợp cùng lực lượng khác thực hiện phương châm “bám dân, bám cơ sở, bám địa bàn”; đồng thời hết sức tôn trọng phong tục, tập quán của đồng bào, chấp hành nghiêm chỉnh chính sách tôn giáo và pháp luật của Nhà nước; tích cực tìm hiểu, nắm chắc động thái, diễn biến tình hình, tuyên truyền, giáo dục, vận động nhân dân tự giác đấu tranh, ngăn chặn có hiệu quả các phần tử xấu đội lốt tôn giáo truyền đạo trái pháp luật, tung tin kích động, chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc. Các tổ công tác đã tích cực tổ chức tuyên truyền đường lối, chính sách dân tộc, tôn giáo nhất quán của Đảng và Nhà nước ta, khơi dậy lòng tự hào, tự tôn dân tộc, truyền thống đấu tranh cách mạng hào hùng của quê hương, giúp  đồng bào có đạo nhận thức đúng chính sách đại đoàn kết dân tộc. Qua đó, làm rõ bộ mặt thật của kẻ xấu lợi dụng sự nhẹ dạ, cả tin của một bộ phận nhân dân, tung tin thất thiệt nói xấu Đảng, chính quyền; vận động đồng bào hưởng ứng, tham gia các phong trào “Thi đua yêu nước”, “Bảo vệ an ninh Tổ quốc”, “Sống tốt đời, đẹp đạo”, phòng chống tội phạm, tệ nạn xã hội...Trong 5 năm qua, LLVT Tỉnh đã tiến hành được 2.978 đợt tuyên truyền cho 351.861 lượt người về các nội dung; trong đó có hàng trăm buổi về Luật Nghĩa vụ quân sự cho hơn 2.500 lượt người, hơn 600 buổi về Pháp lệnh DQTV cho hơn 60 nghìn lượt người, hơn 400 buổi về chủ trương giải tỏa đất đai cho hơn 2.500 lượt người (có hàng nghìn người dân có đạo tham gia). LLVT Tỉnh còn chủ động tiến hành nhiều hoạt động kết nghĩa, giao lưu văn hóa, văn nghệ… giữa đoàn thanh niên đơn vị với địa phương; đồng thời triển khai nghiêm túc kế hoạch hành quân dã ngoại về nguồn, vừa huấn luyện vừa tham gia tuyên truyền, vận động nhân dân xây dựng cơ sở chính trị vững mạnh; giúp dân sản xuất, làm đường giao thông liên ấp, nạo vét kênh, mương nội đồng, phòng chống thiên tai, bão lụt, thực hiện chính sách đền ơn, đáp nghĩa, xây dựng nhà tình thương, nhà văn hóa,v.v. Quán triệt và triển khai Chỉ thị 773/2001/CT-QP của Bộ Quốc phòng, BCHQS Bà Rịa- Vũng Tàu đã đẩy mạnh công tác dân vận trong DQTV; tích cực tìm nhiều biện pháp nâng cao trình độ nhận thức, năng lực dân vận cho cán bộ, chiến sỹ DQTV để họ làm tốt chức năng của lực lượng vũ trang quần chúng, không thoát ly sản xuất, đủ sức phối hợp có hiệu quả với công an, bộ đội biên phòng…tham gia vô hiệu hóa các âm mưu, thủ đoạn phá hoại của các thế lực thù địch; góp phần giải quyết các vụ việc phức tạp trên địa bàn. Khi nẩy sinh “điểm nóng”, triệt để chấp hành sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền địa phương, chủ động phối hợp với các lực lượng triển khai theo kế hoạch được thống nhất, khoanh gọn địa bàn, quản lý chặt chẽ, tập trung lực lượng giải quyết dứt điểm, không để lây lan, kéo dài. Nhờ vậy, các vụ khiếu kiện tập thể về đất đai trong vùng đồng bào có đạo đã giảm hẳn; các vụ tranh chấp đất đai ở vùng đồng bào có đạo thuộc huyện Xuyên Mộc, Tân Thành và thành phố Vũng Tàu đã được giải quyết ổn thỏa; các vụ truyền đạo trái pháp luật, tự ý xây dựng cơ sở thờ tự (ở Tân Thành) được phát hiện kịp thời, giúp chính quyền có biện pháp giải quyết hợp tình, hợp lý, bảo đảm sự đoàn kết thống nhất giữa cấp uỷ, chính quyền, đồng bào có đạo và nhân dân địa phương. Công tác tuyển chọn và gọi thanh niên nhập ngũ, tổ chức xây dựng lực lượng DQTV và dự bị động viên có nhiều tiến bộ; an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững, đời sống vật chất, văn hóa, tinh thần của nhân dân được cải thiện, lòng tin của dân với Đảng, chính quyền, quân đội được tăng cường, “thế trận lòng dân” ngày càng được củng cố.

Trong thời gian tới, nhiệm vụ phát triển kinh tế- xã hội, củng cố QP- AN của tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu tiếp tục đòi hỏi các cấp, các ngành, trong đó có LLVT trên địa bàn phải đẩy mạnh và nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác VĐQC, nhất là trong vùng đồng bào có đạo, nhằm tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân, đẩy lùi các tệ nạn xã hội, làm thất bại âm mưu và các thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, góp phần giữ vững sự ổn định chính trị trên địa bàn.

Đại tá Mã Thành Sơn

Chính ủy BCHQS Tỉnh