Ngay sau ngày tái lập (01-01-2004), Tỉnh uỷ, Uỷ ban nhân dân (UBND) tỉnh Lai Châu đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh phát triển kinh tế, bảo đảm chính sách an sinh xã hội; tăng cường tiềm lực, thế trận khu vực phòng thủ (KVPT) Tỉnh.

Là một tỉnh miền núi, biên giới; nằm ở cửa ngõ phía Tây Bắc của Tổ quốc, Lai Châu được xác định là địa bàn chiến lược trọng yếu về quốc phòng-an ninh (QP-AN). Những năm qua, tỉnh Lai Châu đã quán triệt sâu sắc, vận dụng sáng tạo đường lối đổi mới của Đảng vào điều kiện thực tiễn địa phương, tập trung huy động và sử dụng có hiệu quả mọi nguồn lực đầu tư phát triển kinh tế-xã hội (KT-XH) gắn với xây dựng KVPT về chiều sâu, ngày càng vững chắc, đạt được những thành tựu quan trọng.

Nền kinh tế của Tỉnh có nhiều chuyển biến tích cực, hầu hết các chỉ tiêu phát triển KT-XH 5 năm (2005-2010) đều đạt và vượt mục tiêu do Đại hội Đảng bộ Tỉnh lần thứ 11 đề ra: tốc độ tăng trưởng (GDP) bình quân đạt 13%/năm. Năm 2010, thu nhập bình quân đầu người của Tỉnh đạt 8 triệu đồng/người (gấp 2,4 lần so với năm 2005); cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực, theo hướng giảm dần tỷ trọng nông, lâm nghiệp, tăng tỷ trọng công nghiệp, thương mại, dịch vụ; ngành nông, lâm nghiệp có bước phát triển khá, lương thực bình quân đầu người đạt trên 400kg/người/năm, giữ vững an ninh lương thực. Đặc biệt, từ năm 2008 đến nay, Tỉnh đã đầu tư trồng gần 7.000 ha cây cao su, trở thành loại cây công nghiệp quan trọng góp phần tăng thu nhập cho đồng bào. Hệ thống cơ sở hạ tầng phục vụ phát triển KT-XH và bảo đảm QP-AN được quan tâm đầu tư xây dựng, nhất là thị xã Lai Châu, thị trấn Tam Đường, Phong Thổ và những vùng nông thôn; các tuyến đường giao thông quan trọng được mở rộng, nâng cấp, 97/98 xã có đường ô tô đến trung tâm xã; hệ thống thuỷ lợi, nước sinh hoạt, các công trình văn hoá-xã hội được đầu tư sửa chữa, xây mới, đã có 80% dân số nông thôn được dùng nước hợp vệ sinh, 80% số xã có điểm bưu điện văn hoá xã. Công tác xoá đói giảm nghèo của Tỉnh đạt kết quả khá (bình quân giảm 5-7%/năm), góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo năm 2010 còn 24%; hoàn thành công tác di dân tái định cư để xây dưng công trình Thuỷ điện Sơn La sớm trước 1 năm so với kế hoạch; các điểm tái định cư được đầu tư xây dựng ổn định, bảo đảm cho nhân dân chuyển đến có cuộc sống từng bước tốt hơn nơi ở cũ... Những kết quả đó đã góp phần quan trọng phát triển kinh tế, chính trị, xã hội, không ngừng cải thiện đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân; tăng cường nguồn lực vật chất-kỹ thuật của KVPT.

Cùng với đẩy mạnh phát triển KT-XH, Tỉnh đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ QP-AN; lực lượng, thế trận KVPT tỉnh, huyện được tăng cường; thế trận quốc phòng toàn dân (QPTD) gắn với thế trận an ninh nhân dân (ANND) và thế trận biên phòng toàn dân được củng cố vững chắc. Chất lượng tổng hợp, trình độ sẵn sàng chiến đấu của lực lượng vũ trang (LLVT) được nâng cao. Các lực lượng quân đội, công an, bộ đội biên phòng phát huy tốt vai trò, chức năng, thực hiện phối hợp chặt chẽ có hiệu quả; nắm chắc, xử lý thông tin chính xác, kịp thời tham mưu giúp cấp uỷ, chính quyền địa phương thực hiện tốt các nhiệm vụ quốc phòng, quân sự địa phương, đối ngoại, phát triển KT-XH; an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội ổn định, biên giới quốc gia, chủ quyền lãnh thổ được giữ vững, quan hệ hữu nghị, hợp tác với tỉnh Vân Nam, Trung Quốc được mở rộng...

Những thành tựu đó đã khẳng định sự phát triển vượt bậc của Tỉnh sau gần 7 năm tái lập. Tuy vậy, Lai Châu vẫn là một trong những tỉnh nghèo nhất cả nước; quy mô nền kinh tế nhỏ bé; hạ tầng KT-XH còn thấp kém, chưa đáp ứng yêu cầu phát triển KT-XH và bảo đảm QP-AN của Tỉnh... Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Lai Châu lần thứ 12 đã nghiêm túc kiểm điểm những yếu kém này; đồng thời, xác định mục tiêu 5 năm (2011-2015) và những chủ trương, giải pháp chủ yếu, đó là: Tiếp tục huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực, tập trung phát triển kinh tế, phấn đấu GDP tăng trưởng bình quân đạt 16-17 %/năm; xây dựng đồng bộ hạ tầng KT-XH... Kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế với nâng cao dân trí, giảm nghèo bền vững, không ngừng chăm lo cải thiện đời sống vật chất, văn hoá, tinh thần của nhân dân; tăng cường tiềm lực QP-AN, mở rộng quan hệ đối ngoại, giữ vững ổn định chính trị, trật tự, an toàn xã hội, bảo vệ vững chắc chủ quyền biên giới, lãnh thổ của Tổ quốc, đưa Lai Châu cơ bản ra khỏi tình trạng kém phát triển...

Thực hiện định hướng đó, thời gian tới, Tỉnh ủy, UBND Tỉnh tiếp tục tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh phát triển KT-XH, tạo cơ sở, nền tảng vững chắc cho củng cố QP-AN, xây dựng KVPT về chiều sâu, đáp ứng yêu cầu cao của sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc. Trên lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, Tỉnh chủ trương phát triển toàn diện theo hướng tập trung, chuyên canh quy mô lớn gắn với công nghiệp chế biến và hình thành các vùng sản xuất tập trung, thâm canh, tăng vụ; khai hoang mở rộng diện tích canh tác, đưa tiến bộ khoa học-kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao chất lượng và giá trị sản xuất hàng hoá... Cùng với đó, Tỉnh tiếp tục huy động nguồn vốn đầu tư phát triển nhanh diện tích cây cao su; tích cực chăm sóc, bảo vệ diện tích đã trồng, đưa một số diện tích vào khai thác. Chỉ đạo các địa phương đẩy mạnh thâm canh cây chè; phát triển cây công nghiệp ngắn ngày và một số cây có lợi thế (thảo quả, dược liệu); phát triển chăn nuôi, nhất là chăn nuôi đại gia súc theo vùng với quy mô phù hợp; khai thác lợi thế các hồ thuỷ điện, thuỷ lợi trên địa bàn để nuôi trồng thuỷ sản. Các cơ quan chức năng chủ động rà soát, sửa đổi, bổ sung cơ chế, chính sách thu hút các doanh nghiệp trong và ngoài Tỉnh đầu tư vào việc trồng, bảo vệ và phát triển rừng, hình thành các vùng rừng sản xuất tập trung, quy mô lớn. Trong phát triển nông, lâm nghiệp phải gắn chặt việc triển khai thực hiện các chương trình, dự án tái định cư với bố trí, sắp xếp lại dân cư và xây dựng nông thôn mới..., nhằm từng bước tạo việc làm ổn định, tăng thu nhập, cải thiện đời sống nhân dân, ổn định dân cư trên địa bàn, nhất là vùng biên giới; tăng cường nguồn lương thực, thực phẩm phục vụ dân sinh, giữ vững an ninh lương thực và bảo đảm nguồn dự trữ lương thực, thực phẩm của KVPT; tăng cường lực lượng tại chỗ, tham gia giữ gìn an ninh chính trị và bảo vệ địa phương, cơ sở. Về phát triển công nghiệp, thương mại, dịch vụ: Tỉnh tập trung mọi nguồn lực đẩy nhanh tiến độ thi công, sớm đưa một số công trình thuỷ điện (Huổi Quảng, Bản Chát) vào vận hành; đầu tư và mở rộng một số cơ sở khai thác, chế biến khoáng sản, sản xuất vật liệu xây dựng; tạo điều kiện, khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư xây dựng nhà máy xi măng; phát triển công nghiệp chế biến nông, lâm sản gắn với quy hoạch các vùng nguyên liệu; xây dựng hạ tầng khu công nghiệp Mường So, Tam Đường và cụm công nghiệp thị xã Lai Châu; phấn đấu giá trị sản xuất công nghiệp tăng bình quân 55-57%/năm, đáp ứng yêu cầu phát triển KT-XH và bảo đảm nhiệm vụ QP-AN trên địa bàn.

Là một tỉnh miền núi, biên giới, có địa hình phức tạp, đa dạng, do đó Tỉnh chỉ đạo tập trung xây dựng, phát triển cơ sở hạ tầng KT-XH, coi đó là khâu đột phá cho phát triển KT-XH nhanh, bền vững và bảo đảm QP-AN. Trong đó, ưu tiên tập trung nguồn lực cho các công trình trọng điểm: hoàn thành nâng cấp các tuyến quốc lộ, dự án đường giao thông phía Tây huyện Mường Tè; quy hoạch, xây dựng hệ thống cảng ở các hồ thuỷ điện và phát triển hệ thống giao thông đường  thuỷ; tăng cường đầu tư phát triển mạng lưới bưu chính, viễn thông, điện, bệnh viện, nước sạch; kiên cố hóa trường, lớp; thực hiện tốt các mục tiêu chương trình y tế quốc gia trên địa bàn.

Song song với phát triển KT-XH, Tỉnh ủy Lai Châu tiếp tục tăng cường lãnh đạo,  chỉ đạo củng cố QP-AN, đẩy mạnh xây dựng KVPT về chiều sâu, ngày càng vững chắc, nhằm bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ của Tổ quốc, giữ vững ổn định chính trị, tạo điều kiện thúc đẩy KT-XHphát triển. Trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, quân sự địa phương, Tỉnh coi trọng phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn dân, của cả hệ thống chính trị và tăng cường sự phối hợp giữa các sở, ban, ngành địa phương, trong đó LLVT mà trực tiếp là cơ quan quân sự các cấp đóng vai trò nòng cốt; tập trung thực hiện tốt hơn nhiệm vụ xây dựng nền QPTD, góp phần bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; giữ vững ổn định chính trị và môi trường hòa bình, hữu nghị, hợp tác cùng phát triển trên tuyến biên giới. Theo đó, Tỉnh chỉ đạo xây dựng KVPT một cách toàn diện; trong đó, coi trọng việc tăng cường các tiềm lực QP-AN, tiềm lực chính trị-tinh thần, tiềm lực kinh tế; thường xuyên rà soát, điều chỉnh, bổ sung, tổ chức luyện tập, diễn tập  các phương án, kế hoạch tác chiến KVPT Tỉnh, huyện và diễn tập cụm tác chiến biên phòng, chiến đấu trị an, phòng chống lụt bão, phòng chống cháy rừng, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn. Trên cơ sở đó, từng bước hoàn thiện, vận hành tốt cơ chế lãnh đạo QP-AN của cấp uỷ, chính quyền địa phương các cấp; phát huy sức mạnh của toàn dân, của cả hệ thống chính trị để xây dựng và từng bước hoàn thiện thế trận QPTD gắn với thế trận ANND và thế trận biên phòng toàn dân ở từng địa phương, cơ sở. Cùng với phát triển KT-XH, Tỉnh tập trung lãnh đạo, chỉ đạo hoàn thành công tác quy hoạch, từng bước đầu tư xây dựng căn cứ chiến đấu, căn cứ hậu phương, căn cứ hậu cần-kỹ thuật của Tỉnh và các huyện; hoàn thành nhiệm vụ rà phá vật cản; gắn kết việc thực hiện chính sách xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân với tăng cường “thế trận lòng dân”, sẵn sàng chiến đấu bảo vệ địa phương. Các cấp uỷ, chính quyền thường xuyên chăm lo xây dựng cơ sở chính trị, nhất là cơ sở xã (phường, thị trấn) vững mạnh, an toàn, làm chủ; thực hiện tốt công tác quy hoạch, điều chỉnh bố trí dân cư, ổn định cuộc sống nhân dân phục vụ cho nhiệm vụ phát triển KT-XH gắn với tăng cường tiềm lực QP-AN trên các hướng trong KVPT.

Tỉnh ủy, UBND Tỉnh coi trọng việc củng cố, kiện toàn, nâng cao chất lượng, trước hết là chất lượng chính trị, năng lực công tác của cơ quan quân sự, biên phòng, công an các cấp đủ sức tham mưu giúp cấp ủy, chính quyền địa phương về nhiệm vụ QP-AN trên địa bàn có hiệu quả; xây dựng LLVT nhân dân có bản lĩnh chính trị vững vàng, tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc và nhân dân, sẵn sàng nhận và hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao. Thực hiện tốt quy chế phối hợp giữa quân đội với công an và bộ đội biên phòng theo Quyết định 107/2003/TTg của Thủ tướng Chính phủ (nay là Nghị định số 77/2010/NĐ-CP của Chính phủ), góp phần cùng toàn dân giữ vững ổn định chính trị, vô hiệu hóa các hoạt động phá hoại của các thế lực thù địch. Tỉnh thường xuyên chăm lo xây dựng lực lượng dân quân tự vệ “vững mạnh, rộng khắp”, có số lượng hợp lý, chất lượng cao, nhất là chất lượng chính trị, đảm bảo tỷ lệ 2,3% so với số dân; trong đó, tỷ lệ đảng viên đạt 16% trở lên. Lực lượng dự bị động viên được đăng ký, quản lý, sắp xếp, biên chế theo chỉ tiêu trên giao, bảo đảm đúng chuyên nghiệp quân sự từ 70-75%.

Phát huy những thành tựu đã đạt được, Đảng bộ, chính quyền, LLVT và nhân dân các dân tộc tỉnh Lai Châu đang nỗ lực thực hiện thắng lợi mục tiêu phát triển KT-XH và nhiệm vụ QP-AN mà Đại hội đại biểu Đảng bộ Tỉnh lần thứ 12 đã xác định, phấn đấu đưa Lai Châu cơ bản ra khỏi tình trạng kém phát triển.

LÒ VĂN GIÀNG

Bí thư Tỉnh uỷ