Để góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Trung ương 4 (Khóa X) của Đảng về "Chiến lược biển Việt Nam đến năm 2020", những năm qua, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân chủng Hải Quân đã có nhiều chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo các đơn vị không ngừng nâng cao chất lượng tổng hợp, trình độ và khả năng sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ), đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc (BVTQ) trong tình hình mới. Trong đó, Bộ Tư lệnh Quân chủng đã tập trung chỉ đạo thực hiện tốt chủ trương "một tập trung, ba đột phá"¹, coi đây là giải pháp quan trọng để các đơn vị khắc phục có hiệu quả các khâu yếu, mặt yếu, tạo bước chuyển biến mạnh mẽ, toàn diện các mặt công tác, hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao.

Để chỉ đạo các đơn vị thực hiện tốt chủ trương trên, trên cơ sở quán triệt Nghị quyết lãnh đạo chuyên đề của Đảng ủy Quân chủng, Bộ Tham mưu (BTM) Quân chủng đã chủ động phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng của Bộ Tư lệnh để hướng dẫn các đơn vị thuộc quyền thực hiện chủ trương "một tập trung, ba đột phá" thống nhất trong toàn Quân chủng. Trong quá trình thực hiện, công tác chỉ đạo đã tập trung đột phá vào nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức cơ sở đảng, cơ quan chỉ huy các cấp, nhất là các đơn vị đóng quân trên biển, đảo, nhà giàn, đơn vị đặc công, hải quân đánh bộ... Cùng với đó, BTM Quân chủng chỉ đạo các đơn vị tăng cường công tác giáo dục, bồi dưỡng nâng cao nhận thức cho cán bộ, chiến sĩ về vị trí, vai trò của biển, đảo đối với sự nghiệp xây dựng và BVTQ; trang bị những kiến thức cơ bản về Pháp lệnh Biển, đảo Việt Nam và Luật Biển quốc tế; về nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, trong đó lực Hải quân làm nòng cốt; nâng cao nhận thức về đối tượng, đối tác, âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch; đồng thời, phát huy phẩm chất cao đẹp của "Bộ đội Cụ Hồ- Người chiến sĩ Hải quân" gắn với cuộc vận động "Học tập, làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh"; bồi dưỡng nâng cao bản lĩnh chính trị, lòng trung thành với Đảng, với Tổ quốc và nhân dân, khắc phục khó khăn, SSCĐ hy sinh để bảo vệ biển, đảo, thềm lục địa của đất nước. Mặt khác, để tránh bị động, bất ngờ, chủ động xử lý chính xác các tình huống bảo vệ biển, đảo, BTM Quân chủng đã tham mưu cho Bộ Tư lệnh Quân chủng các biện pháp tăng cường công tác quản lý, bảo vệ chủ quyền vùng biển, đảo; trong đó, giao quyền chủ động tuần tiễu, trinh sát quản lý vùng biển cho các vùng hải quân. Các đơn vị từ Vùng 1 đến Vùng 5, Đoàn M.25, Hải đoàn M.28, M.29 đã thường xuyên duy trì tốt chế độ tuần tiễu, trinh sát; đồng thời, nắm chắc và thực hiện tốt phương châm chỉ đạo cũng như ý định tác chiến "đoàn kết, phối hợp chặt chẽ, kiên quyết, kiên trì đấu tranh" cản phá thành công các hoạt động của tàu nước ngoài xâm phạm chủ quyền vùng biển nước ta. Các đơn vị cũng chú trọng phát huy vai trò của các lực lượng trinh sát chuyên trách, trinh sát cơ động, quân báo nhân dân trên vùng biển và khu vực trọng điểm; phối hợp chặt chẽ với lực lượng của các quân khu, Bộ đội Biên phòng, Cảnh sát biển, địa phương ven biển..., để nắm tình hình và giải quyết kịp thời các tình huống. Thực hiện chương trình, kế hoạch đối ngoại quân sự của Quân chủng, BTM đã chỉ đạo Vùng 2, Vùng 3, Vùng 4, Vùng 5 Hải quân phối hợp và tổ chức thực hiện tốt các đợt tuần tra chung, viếng thăm Hải quân các nước Thái Lan, Trung Quốc, Căm-pu-chia, Ma-lai-xia, để lại nhiều ấn tượng sâu sắc, góp phần tăng cường, củng cố tình đoàn kết hữu nghị, sự hiểu biết, tin cậy lẫn nhau, xây dựng vùng biển hòa bình, ổn định và phát triển. Bên cạnh đó, thông qua lực lượng quân báo, trinh sát, Quân chủng nắm chắc tình hình, kịp thời tham mưu cho Bộ Quốc phòng, Đảng và Nhà nước các chủ trương, biện pháp nhằm thực hiện tốt công tác đối ngoại quân sự và giải quyết tốt các vấn đề trên biển, giữ vững chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.

Trong công tác huấn luyện, SSCĐ, BTM Quân chủng đã chỉ đạo các đơn vị quán triệt, tổ chức thực hiện tốt phương châm huấn luyện "cơ bản, thiết thực, vững chắc", coi trọng huấn luyện đồng bộ, chuyên sâu, nhất là huấn luyện theo các phương án quản lý, bảo vệ biển, đảo; tập trung huấn luyện có chiều sâu theo các tình huống chiến đấu và huấn luyện đối kháng, lấy mục tiêu "nâng cao chất lượng quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo" làm mục tiêu để huấn luyện cho các đơn vị. Nét mới trong công tác huấn luyện, SSCĐ năm 2009 là, Quân chủng đã chỉ đạo các đơn vị huấn luyện sát với thực tế về lực lượng, phương tiện, vũ khí trang bị, đặc điểm địa bàn, nâng cao khả năng cơ động, tác chiến ở các vùng biển, đảo; tích cực truyền thụ kinh nghiệm chiến đấu cho bộ đội. Đây là cách làm sáng tạo, nhằm đưa các lực lượng huấn luyện sát với điều kiện chiến đấu, đáp ứng tốt hơn với những diễn biến phức tạp trên biển. Trong quá trình huấn luyện, các đơn vị đã tích cực đổi mới nội dung, phương pháp huấn luyện sát với từng đối tượng; coi trọng công tác huấn luyện cho lực lượng trực tiếp thực hiện nhiệm vụ ngoài biển, đảo theo các phương án; chú trọng huấn luyện cá nhân, phân đội tàu, huấn luyện tác chiến hiệp đồng, diễn tập chỉ huy cơ quan, huấn luyện cơ động đường dài, xử lý tình huống trong điều kiện thời tiết phức tạp, sóng to, gió lớn, đêm tối, địch chế áp điện tử; huấn luyện kết hợp với rèn luyện kỷ luật. Dưới sự chỉ đạo của Bộ Tư lệnh Quân chủng, BTM đã nghiên cứu xây dựng hệ thống kế hoạch tác chiến, kế hoạch sử dụng lực lượng, phương tiện phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ của từng đơn vị, nhất là lực lượng cơ động tác chiến trên các hướng, địa bàn chiến lược; nắm chắc tình hình, kịp thời điều chỉnh, bổ sung kế hoạch, quyết tâm tác chiến sát đặc điểm, yêu cầu, nhiệm vụ; đồng thời, chỉ đạo các đơn vị tăng cường diễn tập 2 bên và diễn tập đối kháng trên biển, chú trọng diễn tập theo mô hình Cụm lực lượng trung đoàn, lữ đoàn trên bản đồ, thực binh trên biển phối hợp các lực lượng tàu chiến đấu, Phòng không, Tên lửa bờ, giữa tàu với đảo, giữa đảo với Hải quân đánh bộ, Đặc công, Công binh… Thông qua diễn tập, các lực lượng tham chiến nâng cao được trình độ kỹ thuật, chiến thuật, trình độ tổ chức chỉ huy, cách đánh hiệp đồng và xử lý tốt các tình huống trên biển. Cùng với đó, BTM đã tham mưu cho Quân chủng đề ra các chủ trương, biện pháp nhằm phát huy trí tuệ, khả năng sáng tạo của Học viện Hải quân, các công ty, xí nghiệp đóng tàu và cán bộ, chiến sĩ các cơ quan, đơn vị tích cực nghiên cứu khoa học, ứng dụng vào cải tiến, sản xuất vũ khí, phương tiện kỹ thuật chiến đấu trong điều kiện cho phép, nhằm nâng cao năng lực đấu tranh ngăn chặn các hoạt động xâm phạm, cướp biển, lấn chiếm vùng biển của ta; bảo vệ các hoạt động thăm dò, khảo sát và hoạt động sản xuất của ngư dân…; qua đó, góp phần tạo điều kiện cho các ngành, nghề kinh tế biển của nước ta phát triển đúng với tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 (Khóa X) của Đảng đã xác định.

Trên cơ sở quán triệt, nắm chắc quan điểm, đường lối quốc phòng, quân sự của Đảng, BTM chỉ đạo các đơn vị phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nhân dân tích cực sản xuất kinh doanh, làm ăn trên biển kết hợp tham gia bảo vệ chủ quyền biển, đảo. BTM phối hợp với Bộ Chỉ huy Quân sự các tỉnh trên địa bàn thực hiện tốt công tác tuyển quân, xây dựng lực lượng; trong đó, coi trọng xây dựng lực lượng dân quân, tự vệ biển và lực lượng dự bị động viên; tăng cường giáo dục quốc phòng-an ninh, giáo dục pháp luật, nhất là Luật Biển cho nhân dân các địa phương ven biển, nhằm nâng cao nhận thức và trách nhiệm của người dân đối với nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.

Cùng với thực hiện chủ trương "một tập trung", BTM đã phát huy tốt vai trò tham mưu cho Quân chủng trong chỉ đạo các cơ quan, đơn vị thuộc quyền tổ chức thực hiện tốt "ba đột phá". Trước hết, đột phá về xây dựng nền nếp chính quy, BTM chỉ đạo các đơn vị quán triệt và thực hiện tốt Chỉ thị 37 của Đảng ủy Quân sự Trung ương và Chỉ thị 85 của Tổng Tham mưu trưởng về xây dựng chính quy trong quân đội; Chỉ thị 917 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng về xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện; Nghị quyết của Thường vụ Đảng ủy Quân chủng về "Tăng cường rèn luyện kỷ luật, xây dựng nền nếp chính quy, đổi mới phong cách tác phong công tác, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới". Theo đó, BTM chỉ đạo các đơn vị duy trì nghiêm kế hoạch huấn luyện, đặc biệt là nhiệm vụ trực ban, trực chiến, trực chỉ huy; duy trì và đổi mới phong cách, tác phong công tác và thực hiện tốt chức trách, nhiệm vụ của cán bộ, chiến sĩ cơ quan, đơn vị các cấp; đẩy mạnh xây dựng đơn vị điểm và nhân rộng điển hình; thực hiện tốt quy định về mang mặc, lễ tiết, tác phong quân nhân, nhất là việc xưng hô, chào hỏi, bảo đảm thống nhất trong lễ nghi, hội họp và trọng thị trong hoạt động đối ngoại quân sự; phát huy nội lực tu sửa, mua sắm trang bị, doanh cụ, xây dựng, sửa chữa doanh trại, thao trường, bãi tập đẹp, thống nhất và đúng quy định.

Để tạo đột phá trong công tác quản lý bộ đội, BTM chỉ đạo các đơn vị tăng cường phát huy vai trò của tổ chức Đảng, chính quyền, các tổ chức quần chúng và Hội đồng quân nhân để quản lý quân nhân thuộc quyền; coi trọng quản lý về chất lượng quân nhân; quản lý tư tưởng, quản lý tốt các mối quan hệ xã hội của quân nhân. Năm 2009, 100% cán bộ, chiến sĩ toàn Quân chủng yên tâm công tác, xác định tốt nhiệm vụ, không có trường hợp thoái thác nhiệm vụ và đơn vị bị bất ngờ tư tưởng, không có hiện tượng vi phạm kỷ luật nghiêm trọng; tỷ lệ vi phạm kỷ luật thông thường giảm so với năm 2008 là 0,05%.

Đối với công tác bảo đảm an toàn, nhất là an toàn giao thông được Quân chủng xác định là một trong những nhiệm vụ quan trọng, mang tính cấp bách. Để thực hiện tốt nhiệm vụ này, BTM Quân chủng chỉ đạo các đơn vị thực hiện nhiều giải pháp quyết liệt; trong đó, chú trọng phối hợp chặt chẽ với cơ quan chức năng và công an giao thông các tỉnh trên địa bàn đóng quân tổ chức tuyên truyền, giáo dục về Luật Giao thông đường bộ, đường thủy, các quy định, biện pháp hạn chế tai nạn giao thông cho cán bộ chiến sĩ; tổ chức tập huấn nâng cao kiến thức cho cán bộ các cấp về công tác phòng, chống cháy, nổ, nhất là bảo đảm an toàn kho tàng, cầu cảng, doanh trại; đẩy mạnh các phong trào thi đua: "Thanh niên với kỷ luật và an toàn giao thông"; "Xanh - sạch - đẹp, bảo đảm an toàn vệ sinh lao động và an toàn giao thông"; "Ba dứt điểm, bốn an toàn"; đồng thời, có các biện pháp xử lý nghiêm các cá nhân, đơn vị vi phạm.

Từ những giải pháp và kết quả trên, Quân chủng rút ra một số bài học kinh nghiệm, nhằm tiếp tục vận dụng trong lãnh đạo, chỉ đạo các đơn vị thực hiện tốt chủ trương "một tập trung, ba đột phá" trong thời gian tới.

Một là, thường xuyên chăm lo xây dựng Quân chủng vững mạnh về chính trị, làm cơ sở để nâng cao chất lượng tổng hợp, trình độ và khả năng SSCĐ bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc đối với mọi cán bộ, chiến sĩ toàn Quân chủng.

Hai là, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện tốt việc "đổi mới phương pháp dự báo, nắm tình hình trên biển", nhằm nâng cao năng lực quản lý, bảo vệ chủ quyền biển, đảo đối với các cấp trong Quân chủng.

Ba là, tích cực đổi mới nội dung, phương pháp, nâng cao chất lượng huấn luyện SSCĐ cho các lực lượng, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ BVTQ.

Bốn là, nắm chắc đường lối, quan điểm quốc phòng, quân sự của Đảng, xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh trong thế trận chiến tranh nhân dân trên hướng biển.

Năm là, quán triệt cho cán bộ, chiến sĩ nâng cao nhận thức về tầm quan trọng trong xây dựng chính quy, quản lý bộ đội, bảo đảm an toàn, nhất là, an toàn giao thông hiện nay.

Sáu là, chỉ đạo các cơ quan hướng dẫn cho các đơn vị tổ chức thực hiện chủ trương "một tập trung, ba đột phá" thống nhất, đồng bộ, hiệu quả; thực hiện tốt công tác đối ngoại quân sự trên biển.

Bảy là, phát huy vai trò của các tổ chức, tinh thần tự giác, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên và chiến sĩ toàn Quân chủng thực hiện tốt nhiệm vụ được giao.           

Tám là, cơ quan chức năng tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, nắm chắc tình hình hoạt động của các đơn vị, thường xuyên tổng hợp tình hình báo cáo để Quân chủng có chủ trương, biện pháp xử lý phù hợp.

Trong thời gian tới, phát huy kết quả đã đạt được, Quân chủng tiếp tục chỉ đạo các đơn vị tích cực huấn luyện nâng cao trình độ và khả năng SSCĐ, kết hợp chặt chẽ giữa huấn luyện và rèn luyện kỷ luật, xây dựng đơn vị chính quy - an toàn, chủ động nắm chắc và giải quyết tốt mọi tình huống trên biển, góp phần giữ vững chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.

Đại tá PHẠM XUÂN HOÀNH

Phó tham mưu trưởng Quân chủng

_________

1- Tập trung: nâng cao hơn nữa năng lực quản lý, bảo vệ chủ quyền biển, đảo, khả năng SSCĐ chống lấn chiếm, chống xung đột, chống bị tập kích bất ngờ; đột phá: xây dựng chính quy; quản lý bộ đội; bảo đảm an toàn, nhất là an toàn giao thông.