Do vị trí địa lý và đặc điểm địa bàn, Thị xã Cam Ranh có tầm quan trọng về nhiều mặt, nhất là về quốc phòng-an ninh (QP-AN) đối với tỉnh Khánh Hòa và vùng Nam Trung Bộ, Nam Tây Nguyên. Cam Ranh đang trở thành một trong những trọng điểm phát triển kinh tế-xã hội (KT-XH), đồng thời là địa bàn phòng thủ quan trọng của Tỉnh.

Nhận thức rõ điều đó, trong những năm qua, Ban Chỉ huy Quân sự (BCHQS) Thị xã đã chủ động tham mưu cho Thị ủy, Uỷ ban nhân dân Thị xã đề ra nhiều chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo triển khai toàn diện công tác quân sự, quốc phòng (QS, QP) một cách kịp thời, phù hợp với yêu cầu của tình hình và trực tiếp tổ chức thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ được giao. Nổi lên là, công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, giáo dục quốc phòng-an ninh (GDQP-AN) cho các đối tượng được cấp ủy, chính quyền các cấp của Thị xã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện nghiêm túc, đạt kết quả ngày càng cao. Hằng năm, cùng với việc củng cố, kiện toàn Hội đồng GDQP-AN, Cam Ranh đã chú trọng xây dựng kế hoạch GDQP-AN từ thị xã đến cơ sở; tiến hành rà soát, phân loại đối tượng đi đôi với đổi mới nội dung, phương pháp giáo dục cho phù hợp. Trong quá trình thực hiện, Thị xã quan tâm tới mọi đối tượng, nhất là cán bộ chủ chốt các cấp, đội ngũ bí thư chi bộ thôn, xã, phường đội trưởng... Nội dung giáo dục tập trung vào quán triệt sâu những quan điểm, tư tưởng, các chỉ thị, nghị quyết của Đảng về nhiệm vụ QS, QP, đặc biệt là Nghị quyết Trung ương 8 (khóa IX) về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, Nghị quyết Đại hội X của Đảng và Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ 8; thông qua đó tạo sự thống nhất nhận thức về đối tượng, đối tác, nâng cao ý thức cảnh giác trước mọi âm mưu, thủ đoạn chống phá bằng chiến lược “Diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch. Trong hai năm qua, đã có 13 lượt cán bộ chủ chốt, gần 400 cán bộ trưởng các phòng, ban của Thị xã, cán bộ chủ chốt các xã, phường, thôn và gần 1.000 đảng viên, 23 chức sắc, chức việc các tôn giáo được tham gia các lớp bồi dưỡng kiến thức QP-AN. Công tác GDQP-AN cho học sinh các trường trung học phổ thông được thực hiện có nền nếp, lồng ghép giữa chương trình chính khóa với giáo dục ngoại khóa, đạt hiệu quả thiết thực. Đặc biệt, với số dân trên 130.000 người, gồm nhiều tộc người (Raglai, Kinh, Hoa, Chăm, Êđê...), sống đan xen với nhiều phong tục, tập quán và nét văn hóa khác nhau, nên công tác GDQP-AN cho toàn dân được Thị xã tổ chức thực hiện với nhiều hình thức, biện pháp phong phú, phù hợp với điều kiện thực tế của từng địa bàn, nhất là đối với các xã đảo và đồng bào có đạo. Trong đó, Thị xã coi trọng phát huy vai trò của các tổ chức quần chúng, đội ngũ báo cáo viên và các hội nghề nghiệp ở cơ sở đối với công tác này. Trong quá trình thực hiện, đã kết hợp giữa giáo dục thường xuyên với giáo dục theo từng thời điểm; gắn việc giáo dục với thực hiện các phong trào thi đua, các cuộc thi tìm hiểu lịch sử, truyền thống, các cuộc vận động lớn, nhất là Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”. Nhờ làm tốt công tác giáo dục và sự giác ngộ của nhân dân, trong những năm qua, tình hình chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên các địa bàn của Thị xã luôn ổn định; các hiện tượng khiếu kiện về cơ bản được giải quyết dứt điểm ngay từ cơ sở, không để phát sinh thành "điểm nóng".

Sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ) là nhiệm vụ quan trọng, được Cam Ranh triển khai thực hiện nghiêm túc từ Thị xã đến các đơn vị cơ sở, theo đúng quy định của Tỉnh và Quân khu. Với vai trò nòng cốt của nền quốc phòng toàn dân (QPTD), lực lượng vũ trang (LLVT) Thị xã đã phối hợp chặt chẽ với Công an và các lực lượng khác trên địa bàn tổ chức tuần tra, canh gác, trấn áp tội phạm, giữ vững an ninh nội địa, biển đảo, nhất là bảo vệ an toàn trong các dịp diễn ra Đại hội X của Đảng, bầu cử Đại biểu Quốc hội khóa XII... BCHQS Thị xã thường xuyên chỉ đạo các đơn vị rà soát, bổ sung hoàn chỉnh các kế hoạch tác chiến phòng thủ cơ bản, kế hoạch phòng không nhân dân, kế hoạch phòng chống bão lụt, cứu hộ, cứu nạn, phòng chống cháy nổ, cháy rừng; tổ chức luyện tập các phương án tác chiến bảo vệ các mục tiêu trọng yếu, tác chiến trị an; duy trì nghiêm chế độ giao ban định kỳ giữa ba lực lượng: quân sự, công an, biên phòng. Với khả năng SSCĐ cao, năm 2008, LLVT Thị xã đã chủ động tham gia phòng chống lụt bão, kịp thời tổ chức di dời gần 1.000 hộ dân với hàng nghìn nhân khẩu, vượt qua mưa lũ đến nơi trú ẩn an toàn, góp phần khắc phục nhanh chóng hậu quả bão lụt, ổn định đời sống nhân dân.

Bên cạnh đó, Thị xã chú trọng xây dựng cơ quan quân sự vững mạnh và nâng cao chất lượng tổng hợp của lực lượng dân quân, tự vệ (DQTV) và dự bị động viên (DBĐV), bảo đảm là lực lượng chính trị trung thành của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân, nòng cốt trong củng cố nền QPTD, mà trực tiếp là trong thực hiện nhiệm vụ QS, QP. Cơ quan quân sự Thị xã được rà soát, điều chỉnh, tổ chức biên chế theo đúng quy định; xây dựng chính quy, chấp hành nghiêm kỷ luật, điều lệnh, điều lệ của quân đội; nâng cao chất lượng huấn luyện, trình độ và khả năng SSCĐ, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Đối với BCHQS các xã, phường và BCHQS các cơ quan, tổ chức, Thị xã tập trung củng cố, kiện toàn về tổ chức, bố trí, sắp xếp cán bộ hợp lý nhằm phát huy cao nhất năng lực, sở trường của cán bộ quân sự chủ trì ở từng cơ quan và đơn vị cơ sở. Mặt khác, chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực, trình độ cho đội ngũ cán bộ từ BCHQS Thị xã đến xã, phường bảo đảm có kiến thức toàn diện cả về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội và trình độ chuyên môn nghiệp vụ. Ngoài việc cử cán bộ đi đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ tại các trường của Bộ, Quân khu và thông qua các đợt tập huấn ở Tỉnh, Cam Ranh đặc biệt chú trọng thực hiện việc cấp trên bồi dưỡng cho cấp dưới và động viên, khuyến khích cán bộ tự học, tự nghiên cứu để nâng cao trình độ về mọi mặt.

Lực lượng DBĐV được đăng ký, quản lý chặt chẽ và tổ chức huấn luyện theo đúng Pháp lệnh. Từ điều kiện thực tế của mình, Cam Ranh chú trọng xây dựng đơn vị động viên trong trạng thái SSCĐ cao, đơn vị động viên khẩn cấp làm nhiệm vụ A2, bảo đảm động viên 100% quân số, SSCĐ trong mọi tình huống.

Đối với lực lượng DQTV, Thị xã tập trung xây dựng theo hướng “vững mạnh, rộng khắp”, có số lượng và tỷ lệ hợp lý, chất lượng cao, nhất là chất lượng về chính trị. Đặc biệt, Thị xã coi trọng công tác xây dựng chi bộ Quân sự và phát triển đảng viên trong lực lượng DQTV. Bằng nhiều hình thức, biện pháp, như: giao chỉ tiêu cho các cơ sở; chủ động phát hiện, tạo nguồn phát triển đảng viên; phối hợp với Trung tâm Bồi dưỡng chính trị Thị xã tổ chức các lớp bồi dưỡng kiến thức về Đảng  trong lực lượng DQTV..., đến nay, 100% cán bộ xã (phường) đội trưởng, xã (phường) đội phó là đảng viên, tỷ lệ đảng viên trong DQTV đạt gần 18%; đảm bảo lực lượng này luôn được đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp về mọi mặt của tổ chức đảng. Với quan điểm xây dựng toàn diện, nhưng có trọng tâm, trọng điểm, Thị xã tập trung xây dựng lực lượng DQTV nòng cốt, cơ động; ưu tiên xây dựng DQTV phòng không, dân quân biển, dân quân thường trực và các đội thanh niên xung kích ở các địa bàn trọng điểm về QP-AN. Trong quá trình thực hiện, Thị xã chú trọng phương châm: tổ chức đến đâu củng cố vững chắc ngay đến đó, gắn với địa bàn và tổ chức sản xuất, bảo đảm thực sự là lực lượng nòng cốt thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ QS, QP ngay từ cơ sở.

Bên cạnh đó, Thị xã cũng tập trung nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác huấn luyện, diễn tập theo các phương án tác chiến đã được phê duyệt; nhất là diễn tập KVPT Thị xã, diễn tập vận hành cơ chế theo tinh thần Nghị quyết 02 của Bộ Chính trị đối với cấp xã (phường), diễn tập phòng chống lụt bão, phòng chống cháy nổ, cháy rừng. Năm 2008, Thị xã đã tổ chức 1 cuộc diễn tập chỉ huy cơ quan, 5 cuộc diễn tập vận hành cơ chế ở các phường: Cam Lợi, Cam Phú và các xã Cam Thành Nam, Cam Thịnh Đông và Cam Lập, đạt kết quả tốt.     

Với chủ trương đúng đắn, giải pháp phù hợp, sát với tình hình, công tác QS, QP của Thị xã Cam Ranh đã và đang đạt hiệu quả thiết thực, góp phần bảo vệ vững chắc địa phương trong mọi tình huống, giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn, tạo điều kiện thúc đẩy phát triển KT-XH, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân. Từ những kết quả trên đây, BCHQS  Thị xã rút ra một số kinh nghiệm chủ yếu sau:

1. Thường xuyên quán triệt sâu sắc các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, Nhà nước, Quân đội, Quân khu 5 và của Tỉnh về công tác QS, QP ở địa phương cho mọi cán bộ, đảng viên và nhân dân; trong đó, đi sâu quán triệt những quan điểm, tư tưởng đổi mới về nhiệm vụ QS, QP, về xây dựng nền QPTD, thế trận QPTD gắn với thế trận ANND, đặc biệt là xây dựng “thế trận lòng dân” ngày càng vững chắc. Qua đó, nâng cao nhận thức, quyết tâm và trách nhiệm của toàn dân, trước hết là đội ngũ cán bộ các cấp, các ngành đối với nhiệm vụ QS, QP; đồng thời, làm cơ sở để tổ chức thực hiện có hiệu quả, phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương.

2. Huy động mọi nguồn lực, khai thác tốt tiềm năng, lợi thế của địa phương ven biển, tập trung đẩy mạnh phát triển KT-XH, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân, tạo cơ sở nền tảng để củng cố, tăng cường QP-AN nói chung, đầu tư kinh phí, đáp ứng yêu cầu thiết yếu của công tác QS, QP nói riêng trên địa bàn.

3. Nâng cao hiệu quả hoạt động cơ chế lãnh đạo của Đảng đối với nhiệm vụ quốc phòng, nhất là nâng cao hiệu lực lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền cũng như vai trò, trách nhiệm của các tổ chức quần chúng, các đoàn thể ở cơ sở, tạo sự đồng thuận rộng rãi và tham gia tích cực của cả hệ thống chính trị và toàn dân trong thực hiện nhiệm vụ QS, QP.

4. Phát huy vai trò của cơ quan quân sự trong việc tham mưu, hiệp đồng và trực tiếp tổ chức thực hiện nhiệm vụ; thường xuyên giữ mối liên hệ với cấp ủy, chính quyền, các đoàn thể và nhân dân địa phương; phối hợp chặt chẽ với lực lượng Công an, Biên phòng và các lực lượng khác trên địa bàn để hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.

Thượng tá LÊ VIỆT HỒNG

Ủy viên Ban Thường vụ Thị ủy

Chỉ huy trưởng Ban CHQS Thị xã