Việc triển khai thực hiện Nghị quyết số 51-NQ/TW của Bộ Chính trị (khoá IX) về “Tiếp tục hoàn thiện cơ chế lãnh đạo của Đảng, thực hiện chế độ một người chỉ huy gắn với thực hiện chế độ chính uỷ, chính trị viên (CU, CTV) trong Quân đội nhân dân Việt Nam” trong toàn quân đã được hơn 2 năm, bước đầu đem lại hiệu quả thiết thực.

Đối với tỉnh Bến Tre, việc quán triệt và tổ chức thực hiện nghiêm túc Nghị quyết này có ý nghĩa vô cùng quan trọng, nhằm tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác quân sự, quốc phòng địa phương, nâng cao chất lượng tổng hợp của lực lượng vũ trang (LLVT), hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ. Vì vậy, Nghị quyết 51 của Bộ Chính trị không những được quán triệt trong Đảng bộ Quân sự, mà còn được phổ biến sâu, rộng trong toàn Đảng bộ Tỉnh, tạo sự thống nhất cao trong hệ thống chính trị. Để lãnh đạo, tổ chức thực hiện tốt Nghị quyết số 51, Tỉnh ủy Bến Tre đã có Chỉ thị số 09-CT/TU; Ban Tổ chức Tỉnh ủy có kế hoạch tổ chức học tập cho đội ngũ đảng viên, cán bộ từ Tỉnh đến cơ sở. Riêng đối với LLVT Tỉnh, cùng với Nghị quyết số 51 của Bộ Chính trị, Chỉ thị số 09-CT/TU của Tỉnh ủy, cán bộ, đảng viên các cơ quan, đơn vị còn được tổ chức nghiên cứu, quán triệt Nghị quyết số 513-NQ/ĐUQSTW và Quyết định số 85-QĐ/ĐUQSTW của Đảng ủy Quân sự Trung ương, nhằm thống nhất cao về nhận thức, quan điểm, thái độ và biện pháp thực hiện theo đúng tinh thần chỉ đạo của trên.

Vấn đề được lãnh đạo, chỉ huy các cấp trong LLVT Tỉnh quan tâm nhiều nhất là việc chuẩn bị về nhân sự bổ nhiệm CU, CTV sao cho vừa bảo đảm đủ về số lượng các chức danh, vừa đáp ứng yêu cầu về chất lượng. Khó khăn đặt ra đối với  LLVT Tỉnh là, cán bộ (trong đó có cán bộ chính trị) được đào tạo cơ bản, chính quy không nhiều, chủ yếu là đào tạo ngắn hạn và tại chức (lúc triển khai Nghị quyết, chỉ có 20% đã qua đào tạo cán bộ chính trị tại các trường của Bộ và Quân khu); hầu hết cán bộ chính trị chưa trải qua chế độ CU, CTV và ít kinh nghiệm thực tiễn. Mặt khác, một số cấp uỷ, cán bộ chủ trì các cấp còn có sự băn khoăn, lấn cấn về mặt tư tưởng, nhất là việc giải quyết các mối quan hệ công tác, bảo đảm hiệu lực lãnh đạo của tổ chức đảng và sự đoàn kết trong chỉ huy, lãnh đạo đơn vị. Để giải quyết vấn đề này, Đảng uỷ Quân sự Tỉnh tập trung lãnh đạo, chỉ đạo khắc phục mọi khó khăn về tổ chức, nhanh chóng bố trí đầy đủ cán bộ theo đúng yêu cầu và hướng dẫn của Cục chính trị Quân khu; đồng thời, làm tốt công tác tư tưởng, giải quyết những vướng mắc về nhận thức, tạo sự đoàn kết, thống nhất trong lãnh đạo, chỉ huy các cơ quan, đơn vị. Tỉnh đã chỉ đạo cơ quan chức năng rà soát lại tình hình đội ngũ cán bộ nói chung và cán bộ chính trị nói riêng, cả về trình độ, năng lực, phẩm chất chính trị-đạo đức, phong cách, tác phong công tác,... Trên cơ sở đó, thực hiện kế hoạch sắp xếp, điều chuyển, bổ nhiệm cán bộ theo đúng kế hoạch, thời gian đề ra. Quan điểm của Tỉnh là, mạnh dạn bố trí cán bộ, bảo đảm đủ các chức danh theo tinh thần của Nghị quyết; quá trình tiếp theo sẽ từng bước thực hiện kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ cho đội ngũ này, bảo đảm cơ chế được vận hành sớm, đồng thời tạo nguồn thay thế, bổ sung tiếp theo.

Về công tác tư tưởng, thông qua các lớp tập huấn cán bộ, quán triệt Nghị quyết và giao nhiệm vụ, cấp uỷ các cấp chú trọng làm rõ mục đích, ý nghĩa của Nghị quyết 51; khẳng định Nghị quyết ra đời là nhằm tiếp tục hoàn thiện cơ chế lãnh đạo của Đảng, bảo đảm cho nguyên tắc Đảng lãnh đạo quân đội tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt được củng cố, tăng cường, nguyên tắc tập trung dân chủ được giữ vững; đó là cơ sở để người chỉ huy, CU, CTV và cơ quan chính trị đề cao trách nhiệm, năng động, sáng tạo, góp phần xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ. Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế và trước tác động từ mặt trái của kinh tế thị trường, việc thực hiện chế độ CU, CTV sẽ thiết thực góp phần nâng cao chất lượng tổng hợp của LLVT Tỉnh, trước hết là chất lượng chính trị, bảo đảm để mọi đảng viên, cán bộ, chiến sĩ giữ vững lập trường, đề cao cảnh giác cách mạng, chủ động đấu tranh làm thất bại chiến lược “Diễn biến hòa bình”, âm mưu “phi chính trị hóa” quân đội của các thế lực thù địch. Công tác tư tưởng đã kịp thời giải quyết những ý kiến còn hoài nghi về tính khả thi của Nghị quyết; những nhận thức lệch lạc cho rằng, cán bộ chính trị sẽ “lên ngôi” hoặc những băn khoăn về giải quyết mối quan hệ công tác giữa lãnh đạo với chỉ huy, cấp trên và cấp dưới,... Cùng với đó, công tác tư tưởng cũng chú trọng việc bồi dưỡng phẩm chất, năng lực, xác định động cơ, trách nhiệm; khắc phục ảnh hưởng từ cơ chế cũ đến thói quen, phong cách làm việc, nhất là tâm lý cấp phó còn đè nặng hoặc sự tự ti về tuổi tác, kinh nghiệm, vốn sống,... của CU, CTV.

Do lãnh đạo và chỉ đạo chặt chẽ cả về mặt tổ chức nhân sự và công tác tư tưởng, nên khi Nghị quyết chính thức có hiệu lực (19-5-2006), ngay từ đợt đầu, Tỉnh đã sắp xếp đủ 100% các chức danh chính ủy, phó chính ủy, chính trị viên và chính trị viên phó, có trình độ, phẩm chất và năng lực phù hợp với yêu cầu của cơ chế mới. Sau hơn 2 năm Nghị quyết 51 đi vào cuộc sống, có thể khẳng định rằng, chế độ một người chỉ huy gắn với chế độ CU, CTV trong LLVT Bến Tre đã phát huy hiệu quả trên thực tế. Đội ngũ CU, CTV trong LLVT Tỉnh đã nhanh chóng đảm nhận và thực hiện đúng vai trò, vị trí ở các cấp. Với vai trò là người chủ trì về chính trị, đội ngũ CU, CTV đã ngày càng trưởng thành trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ; tính năng động không ngừng được nâng cao; những biểu hiện trông chờ, ỷ lại hoặc dựa dẫm vào người chỉ huy từng bước được khắc phục. Theo sự phân công phụ trách, CU, CTV đã chủ động quán xuyến công việc, đi sâu giải quyết những vấn đề thuộc phạm vi chức trách, nhiệm vụ của mình; nắm vững quy chế làm việc của cấp ủy, nghị quyết, mệnh lệnh của người chỉ huy cấp trên và nghị quyết của cấp ủy, mệnh lệnh của người chỉ huy cấp mình; chủ động đề xuất, bàn bạc thống nhất phương hướng lãnh đạo, tổ chức, chỉ huy, quản lý đơn vị thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ. Trong chỉ đạo tiến hành công tác đảng, công tác chính trị, CU, CTV đã thường xuyên nắm vững tư tưởng, tâm tư, nguyện vọng của đảng viên, cán bộ, quần chúng; tiến hành có hiệu quả công tác giáo dục, tuyên truyền, thuyết phục; đồng thời, luôn tỏ rõ sự mẫu mực trong lời nói, việc làm;... góp phần phát huy sức mạnh tổng hợp, xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện, hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao. CU, CTV đã đóng góp quan trọng vào việc thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở, tạo điều kiện thuận lợi cho quần chúng tham gia đóng góp ý kiến cho lãnh đạo, chỉ huy các cấp và tham gia ý kiến vào chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng cơ quan, đơn vị. Phần lớn CU, CTV trong các cơ quan, đơn vị LLVT Tỉnh đã thể hiện là “người chị” gần gũi, “người anh” công bằng, xứng đáng là một trong những trụ cột vững chắc để cán bộ, chiến sĩ gửi trọn niềm tin.

Sau khi Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị ban hành Quyết định số 1723/ QĐ-CT (ngày 01 tháng 12 năm 2007) về chức trách, nhiệm vụ, mối quan hệ công tác của CU, CTV, chủ nhiệm chính trị và chức năng, nhiệm vụ, mối quan hệ công tác của cơ quan chính trị các cấp, Đảng ủy Quân sự, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh đã nhanh chóng phổ biến, quán triệt và đưa vào vận dụng trong toàn LLVT Tỉnh. Đến nay, về cơ bản, mối quan hệ giữa đội ngũ CU, CTV với người chỉ huy các cấp ở Bến Tre đã thể hiện rõ sự cộng đồng trách nhiệm, phối hợp nhịp nhàng, hài hòa; mọi việc trong lãnh đạo, chỉ huy đều thường xuyên có sự bàn bạc, trao đổi cặn kẽ và đi đến sự thống nhất cao. Người chỉ huy và CU, CTV các cấp luôn đề cao nguyên tắc tập trung dân chủ, coi việc bảo đảm nguyên tắc tập thể lãnh đạo, phân công cá nhân phụ trách là chìa khóa, động lực để phát huy sức mạnh của tổ chức và vai trò, trách nhiệm của mỗi cá nhân. Có thể nói rằng, Nghị quyết 51 đi vào cuộc sống đã thực sự góp phần tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với quân đội, tạo ra chất lượng mới trong các mối quan hệ của đơn vị; đặc biệt, giữa người chỉ huy và CU, CTV, vì lợi ích chung là bảo đảm cho đơn vị hoàn thành mọi nhiệm vụ. Cùng với người chỉ huy, đội ngũ CU, CTV trở thành trung tâm đoàn kết, tấm gương  mẫu mực trong chấp hành các nghị quyết của Đảng cũng như trong rèn luyện phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, phong cách và tác phong công tác. Họ là những người đi đầu trong thực hiện Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, nói đi đôi với làm; không lợi dụng chức vụ, quyền hạn để vụ lợi cá nhân; không kéo bè, kéo cánh, gây mất đoàn kết trong cơ quan, đơn vị.

Điều đáng nói là, từ khi thực hiện chế độ CU, CTV đến nay, chất lượng tổng hợp của LLVT Bến Tre đã có sự chuyển biến tích cực. Sự đoàn kết, thống nhất trong nội bộ cấp ủy, nội bộ chỉ huy và giữa cấp ủy với chỉ huy các cấp được tăng cường. Đó là cơ sở quan trọng để nâng cao hiệu lực lãnh đạo, chỉ huy, quản lý; phát huy sức mạnh tổng hợp của cơ quan, đơn vị, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ. Trong 2 năm qua (2007-2008), tình hình tư tưởng trong LLVT Tỉnh cơ bản ổn định; cán bộ, chiến sĩ tuyệt đối tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng; có nhận thức đúng đắn về tình hình, nhiệm vụ cách mạng, nhiệm vụ quân đội trong bối cảnh mới; thấy rõ thuận lợi, khó khăn của đất nước, quân đội và của Tỉnh nhà; nhận thức đúng đối tượng và đối tác, không mơ hồ, mất cảnh giác trước chiến lược “Diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch; có quyết tâm xây dựng LLVT, xây dựng địa phương vững mạnh toàn diện. Tình hình chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật quân đội trong LLVT Tỉnh cũng chuyển biến rõ nét; nền nếp chính quy, ý thức tổ chức kỷ luật của mọi cán bộ, chiến sĩ được nâng cao; 100% cán bộ, chiến sĩ chấp hành nghiêm mệnh lệnh cấp trên; không có cán bộ, chiến sĩ vi phạm pháp luật và kỷ luật nghiêm trọng; 94,21% đảng viên đủ tư cách hoàn thành tốt nhiệm vụ, trong đó có 14,49% hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ; 79,52% hoàn thành tốt nhiệm vụ. Với những chuyển biến đó, năm 2007, LLVT Bến Tre được Bộ Quốc phòng tặng cờ thi đua xuất sắc và năm 2008 được Bộ Tư lệnh Quân khu 9 đề nghị Chính phủ tặng Cờ thi đua.

Bên cạnh kết quả đạt được, việc triển khai thực hiện Nghị quyết 51 của Bộ Chính trị trong LLVT Bến Tre cũng còn những hạn chế. Do trình độ của đội ngũ CU, CTV còn có khoảng cách so với yêu cầu, nên một số đồng chí còn lúng túng trước nhiệm vụ được giao; một số ít CU, CTV thực hiện chức trách, nhiệm vụ còn hạn chế, nhất là về phong cách, tác phong công tác; giải quyết mối quan hệ công tác chưa hài hoà;... Điều đó phần nào hạn chế đến hiệu lực lãnh đạo, chỉ huy, quản lý cơ quan, đơn vị.

Trước yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, để hoàn thành công tác quân sự, quốc phòng địa phương, Đảng uỷ Quân sự, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Bến Tre sẽ tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo; đề cao tính chủ động, tích cực, phát huy những kết quả đã có, khắc phục những tồn tại, hạn chế, bảo đảm cho chế độ một người chỉ huy gắn với chế độ CU, CTV trong LLVT Tỉnh ngày càng được thực hiện đầy đủ, hiệu quả hơn. Mong rằng, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị và Quân khu 9 tiếp tục quan tâm, tạo điều kiện để Tỉnh có thêm nhiều cán bộ chính trị được đào tạo cơ bản, làm nguồn xây dựng đội ngũ CU, CTV trong LLVT Tỉnh có chất lượng ngày càng cao, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.

Đại tá Nguyễn Văn Lăng

Chính ủy BCHQS Tỉnh