Đoàn C.68, Quân khu 4 được thành lập ngày 28-6-1968 trên đất bạn, do yêu cầu nhiệm vụ của cách mạng hai nước: Việt- Lào. Ngay sau khi thành lập, các đơn vị của Đoàn đã phối hợp cùng quân và dân Trung - Hạ Lào tiến công địch, mở rộng vùng giải phóng, giữ vững hành lang chiến lược của cách mạng hai nước. Đầu năm 1975, Đoàn trở về nước tham gia cuộc Tổng tiến công và nổi dậy giải phóng miền Nam và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ nghi binh trong chiến dịch Tây Nguyên; sau đó, phối hợp với các cánh quân tham gia chiến đấu giải phóng tuyến ven biển miền Trung (từ Thanh An, Phù Cát, Tuy Hòa đến Phan Rang, Đồng Dù), góp phần làm nên thắng lợi của chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử. Sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, do yêu cầu nhiệm vụ mới, Đoàn trở về địa bàn Tây Nguyên, làm nhiệm vụ bám dân, tham gia truy quét tàn quân Phun-rô, xây dựng cơ sở vững mạnh, giữ vững cuộc sống lao động, hòa bình của nhân dân. Năm 1978, theo yêu cầu của Đảng và Nhà nước Lào, Đoàn trở lại làm nhiệm vụ quốc tế, phối hợp với Bạn truy quét phỉ, giữ gìn an ninh nội địa, góp phần giúp Bạn xây dựng lực lượng vũ trang (LLVT) lớn mạnh. Năm 1987, Đoàn trở về nước, làm nhiệm vụ huấn luyện, xây dựng đơn vị, sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ).

Trải qua 40 năm chiến đấu, công tác, huấn luyện, Đoàn đã xây dựng nên truyền thống: Khắc phục khó khăn, đoàn kết lập công, dân tộc - quốc tế trọn vẹn nghĩa tình. Với những thành tích xuất sắc trong chiến đấu và làm nghĩa vụ quốc tế, Đoàn đã được Nhà nước phong tặng danh hiệu Đơn vị Anh hùng LLVT nhân dân; 3 trung đoàn, 4 tiểu đoàn, 5 đại đội và 4 cá nhân của Đoàn được tuyên dương Anh hùng; nhiều tập thể và cá nhân được tặng thưởng các danh hiệu cao quý khác; đồng thời, Đoàn đã được Nhà nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào tặng thưởng 1 huân chương It-sa-la, 1 huân chương Chiến công hạng Nhất; hàng ngàn cá nhân được tặng các phần thưởng cao quý khác của nước Bạn.

Bước vào thời kỳ mới, nhiệm vụ chính trị chủ yếu của Đoàn là huấn luyện, SSCĐ, tham gia cứu hộ, cứu nạn, phòng chống thiên tai, làm công tác dân vận và các nhiệm vụ đột xuất khác. Thực hiện nhiệm vụ trong điều kiện địa bàn đứng chân có nhiều khó khăn: khí hậu khắc nghiệt, hậu quả chiến tranh để lại còn rất nặng nề; tình hình chính trị, xã hội tiềm ẩn những yếu tố dễ gây mất ổn định; các thế lực thù địch thường xuyên tiến hành hoạt động chống phá Đảng, Nhà nước, chúng lợi dụng vấn đề “dân tộc”, “tôn giáo”, hòng gây mất ổn định chính trị ở cơ sở... Để đơn vị hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ, Đảng uỷ, chỉ huy Đoàn đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các đơn vị thực hiện có hiệu quả việc xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện (VMTD), xem đó là một giải pháp cơ bản.

Trước hết, cấp uỷ, người chỉ huy các cấp trong Đoàn đặc biệt coi trọng việc nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác huấn luyện, SSCĐ, xây dựng nền nếp chính quy, vì đây là những yếu tố cốt lõi bảo đảm cho Đoàn hoàn thành nhiệm vụ chính trị của mình. Theo đó, trong công tác huấn luyện, cùng với thực hiện nghiêm túc chỉ thị, chương trình, kế hoạch huấn luyện của cấp trên, Đoàn luôn chú trọng làm tốt tất cả các khâu, từ xây dựng kế hoạch, tập huấn cán bộ, chuẩn bị thao trường, thông qua giáo án đến tổ chức hội thi, hội thao và kiểm tra đánh giá kết quả,...; bảo đảm thực hiện tốt phương châm huấn luyện “cơ bản, thiết thực, vững chắc”, sát với nhiệm vụ và tình huống dự kiến; coi trọng cả huấn luyện quân sự và giáo dục chính trị, rèn luyện chính quy, nâng cao năng lực tổ chức, chỉ huy, hiệp đồng chiến đấu của cán bộ, đặc biệt là khả năng thực hành của các phân đội. Quân số huấn luyện của các đơn vị luôn được bảo đảm; kết quả huấn luyện của Đoàn hằng năm đều đạt từ 76 - 82,6% khá, giỏi. Thực hiện nhiệm vụ SSCĐ, các đơn vị luôn quán triệt và chấp hành nghiêm các chỉ thị, mệnh lệnh của cấp trên; đồng thời, chú trọng giáo dục cho cán bộ, chiến sĩ (CBCS) nhận thức sâu sắc tình hình, nhiệm vụ của cách mạng, của quân đội, nhất là nhiệm vụ của đơn vị trong mỗi giai đoạn và trong từng thời điểm. Qua đó bồi dưỡng cho CBCS tinh thần cảnh giác cách mạng, ý thức SSCĐ, nêu cao trách nhiệm đối với nhiệm vụ được giao. Các chế độ trực SSCĐ luôn được duy trì thành nền nếp; các phương án chiến đấu, kế hoạch bảo vệ địa bàn, tham gia cứu hộ, cứu nạn, phòng chống thiên tai thường xuyên được bổ sung, hoàn thiện thông qua tổ chức diễn tập và kiểm tra, rút kinh nghiệm. Do đó, việc nắm địa bàn của từng phân đội, đơn vị được thực hiện tốt; khi có tình huống đột xuất xảy ra phải cơ động lực lượng (điển hình là cứu dân trong các đợt thiên tai lớn mấy năm gần đây), CBCS của Đoàn đều có mặt kịp thời, xử lý có hiệu quả các yêu cầu đặt ra. Trong xây dựng nền nếp chính quy, rèn luyện kỷ luật, lãnh đạo và chỉ huy các cấp luôn coi trọng công tác giáo dục nâng cao ý thức tự giác, trách nhiệm của CBCS; đồng thời, phát huy vai trò của các tổ chức, đoàn thể, tạo nên sức mạnh tổng hợp làm chuyển biến cơ bản tác phong làm việc, chế độ công tác của CBCS. Đến nay, mọi hoạt động của Đoàn đã đi vào nền nếp; các chế độ công tác ngày, tuần được thực hiện tốt ở tất cả các đơn vị và cơ quan; lễ tiết, tác phong quân nhân có chuyển biến tích cực; tỷ lệ vi phạm kỷ luật giảm, chỉ còn dưới 0,20%.

Nhận thức rõ sự vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức là đảm bảo cơ bản để đơn vị thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị trung tâm, lãnh đạo, chỉ huy Đoàn rất quan tâm nâng cao hiệu lực công tác đảng, công tác chính trị; chú trọng gắn xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh (TSVM) với xây dựng cơ quan, đơn vị VMTD, xây dựng cấp ủy với xây dựng đội ngũ cán bộ chủ trì các cấp; nâng cao chất lượng sinh hoạt của các tổ chức đảng, phát huy vai trò của đội ngũ cán bộ, đảng viên trong thực hiện nhiệm vụ xây dựng đơn vị; kịp thời điều chỉnh, bổ sung cán bộ, đảng viên, bảo đảm tỷ lệ lãnh đạo theo yêu cầu đề ra. Nhờ đó, đến nay 100% đại đội chiến đấu đủ quân của Đoàn đã có cấp ủy. Các nguyên tắc, chế độ sinh hoạt Đảng luôn được chấp hành nghiêm túc, việc phân tích chất lượng đảng viên và tổ chức đảng được tiến hành chặt chẽ. Chất lượng cấp uỷ, tổ chức cơ sở đảng trong Đảng bộ hằng năm được nâng lên. Trong năm 2007, toàn Đảng bộ có 94,87% chi bộ và 95,97% cấp ủy đạt TSVM; không có đảng bộ, chi bộ yếu kém. Đoàn luôn nắm chắc số lượng, chất lượng đội ngũ cán bộ các cấp; chỉ đạo, hướng dẫn và thực hiện chặt chẽ, đúng nguyên tắc, quy trình công tác cán bộ, bảo đảm dân chủ, khách quan, không để xảy ra sai sót trong công tác quy hoạch, điều động, bổ nhiệm, đề bạt, chuyển ra, đi học,... tạo được sự đoàn kết, thống nhất cao trong cơ quan, đơn vị. Công tác giáo dục chính trị, tư tưởng đã tập trung vào xây dựng bản lĩnh chính trị, trau dồi phẩm chất, đạo đức cách mạng, làm cho CBCS nâng cao nhận thức chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng, nhất là những quan điểm về quân sự - quốc phòng, nhiệm vụ của quân đội và của đơn vị. Đối với các đơn vị đóng quân trên địa bàn khó khăn, phức tạp, Đoàn hết sức quan tâm giáo dục cho CBCS đề cao cảnh giác trước những thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch. Hưởng ứng Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, 100% cán bộ, đảng viên, chiến sĩ đã đăng ký phấn đấu làm theo tấm gương của Bác; qua đó, đã tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về trách nhiệm, đạo đức, lối sống trong CBCS, góp phần đẩy lùi tiêu cực và ảnh hưởng của tệ nạn xã hội vào đơn vị. Trong xây dựng nội bộ, Đoàn đặc biệt chú trọng tăng cường đoàn kết, dân chủ, kỷ luật; thực hiện có hiệu quả quy chế dân chủ ở cơ sở, quan tâm tạo điều kiện để mọi thành viên phát huy sự chủ động, sáng tạo vào thực hiện nhiệm vụ.

Là một đơn vị điểm của Quân khu về xây dựng môi trường văn hoá, xây dựng “Đơn vị không có ma tuý, tội phạm ma tuý”, những năm qua, Đoàn C.68 hết sức chăm lo tạo dựng và phát triển môi trường văn hoá trong sạch, lành mạnh trong đơn vị và trên địa bàn. Trên cơ sở sử dụng có hiệu quả nguồn ngân sách do trên cấp và huy động sự đóng góp của CBCS, các đơn vị đã đầu tư nhiều công sức, tiền của cho việc xây dựng phòng Hồ Chí Minh, thư viện, Nhà truyền thống, củng cố Nhà văn hoá, Câu lạc bộ, vườn hoa, cây cảnh. Các hoạt động văn hoá, thể thao được chú trọng đẩy mạnh; các tổ, đội văn nghệ xung kích hoạt động tích cực, góp phần làm cho đời sống văn hoá, tinh thần của bộ đội ngày càng được nâng cao.

Cùng với đó, Đoàn đã lãnh đạo, chỉ đạo các đơn vị tập trung giáo dục CBCS nêu cao tinh thần tự lực, tự cường, đẩy mạnh tăng gia, sản xuất cải thiện đời sống, thực hành tiết kiệm. Ngoài việc tiếp nhận và sử dụng có hiệu quả nguồn vật chất, tài chính do trên cấp, Đoàn còn tổ chức các khu tăng gia tập trung, tạo nguồn thu cho các đơn vị; củng cố và nâng cao hiệu quả hệ thống vườn, giàn, ao, chuồng; duy trì nơi giết mổ tập trung, nâng cao chất lượng chế biến các loại thực phẩm,... Hiện nay, hầu hết các đơn vị đều tự túc được rau xanh; thực hiện tốt cả 3 khâu: quản lý, chế biến và vệ sinh an toàn thực phẩm, góp phần cải thiện bữa ăn và bảo đảm sức khoẻ của bộ đội. Năm 2007, Đoàn xây dựng được 80% bếp nuôi quân giỏi, quản lý tốt; quân số khỏe đạt 98,8%; cơ sở vật chất được quản lý chặt chẽ, tiết kiệm, không để xảy ra hiện tượng tiêu cực, tạo niềm tin cho CBCS. Công tác kỹ thuật cũng luôn được chú trọng thực hiện tốt, bảo đảm đồng bộ vũ khí, trang bị, điều chuyển, bảo dưỡng, sửa chữa, niêm cất theo định kỳ; bảo đảm an toàn tuyệt đối kho tàng và “giữ tốt dùng bền” các loại vũ khí, trang bị.

Làm nhiệm vụ trên một địa bàn chiến lược, Đoàn C.68 ý thức sâu sắc vị trí và trọng trách của mình trong việc tăng cường sức mạnh khu vực phòng thủ, làm nòng cốt của nền quốc phòng toàn dân trên địa bàn Quân khu và cả nước. Vì vậy, phát huy thành tích của một đơn vị được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen về: “Làm tốt công tác dân vận trong 10 năm đổi mới”, CBCS của Đoàn nêu cao bản chất, truyền thống “Bộ đội Cụ Hồ”, tích cực tham gia xây dựng cơ sở chính trị địa phương vững mạnh; phối hợp chặt chẽ với các địa phương phát hiện và xử lý kịp thời các vấn đề phức tạp nảy sinh trên địa bàn; tham gia giúp dân phát triển kinh tế - xã hội, xoá đói giảm nghèo, tiến hành các hoạt động “đền ơn, đáp nghĩa”, giúp dân phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội.

Xây dựng đơn vị VMTD đã thực sự là một giải pháp cơ bản để động viên ý thức, trách nhiệm của CBCS và phát huy vai trò của mọi tổ chức, mọi mặt hoạt động của Đoàn vào thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị của mình. Trong thời gian tới, để bảo đảm cho Đoàn hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao, xứng đáng là đơn vị chủ lực trên địa bàn chiến lược của Quân khu và cả nước, việc tăng cường và nâng cao chất lượng, hiệu quả, xây dựng đơn vị VMTD tiếp tục là mối quan tâm hàng đầu của Đảng uỷ, chỉ huy Đoàn C.68.

Đại tá Nguyễn Hữu Truyền

Đoàn trưởng