Xuất phát từ nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc và yêu cầu xây dựng quân đội thời kỳ mới, Bộ Quốc phòng đã ban hành Chỉ thị 917/1999/CT-QP, chỉ đạo các đơn vị trong toàn quân triển khai xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện (VMTD). Năm 2003, Đoàn B5 được Bộ Quốc phòng và Bộ Tư lệnh Quân khu 7 giao nhiệm vụ xây dựng điểm về VMTD theo Chỉ thị 41/CT-TM của Tổng Tham mưu trưởng. Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Thường vụ Đảng ủy Quân khu, trực tiếp là Ban Chỉ đạo xây dựng điểm đơn vị VMTD Đoàn B5 và sự giúp đỡ của các cơ quan Bộ, cơ quan Quân khu, Đoàn đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, xác định rõ những nội dung, chỉ tiêu, những khâu đột phá chủ yếu; đồng thời, động viên cán bộ, chiến sĩ toàn Đoàn phát huy tinh thần đoàn kết, tự lực tự cường, chủ động khắc phục khó khăn, quyết tâm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ xây dựng đơn vị VMTD theo tiêu chí của Bộ. Trong đó, Đoàn tập trung vào những nội dung chủ yếu sau:

Một là, xây dựng đơn vị vững mạnh về chính trị. Đảng ủy, Chỉ huy Đoàn xác định đây là nội dung quan trọng hàng đầu trong xây dựng đơn vị VMTD. Vì xây dựng đơn vị vững mạnh về chính trị không chỉ đơn thuần là tiêu chuẩn số 1 trong số 5 tiêu chuẩn quy định chung của Bộ, mà còn là yêu cầu cơ bản đối với một đơn vị chủ lực, sẵn sàng cơ động chiến đấu trên địa bàn chiến lược, tuyến biên giới Tây Nam của Tổ quốc. Hơn nữa, Đoàn B5 còn được cấp trên chỉ đạo xây dựng điểm đơn vị VMTD; theo đó, yêu cầu các chỉ tiêu phải thực hiện đúng chuẩn mực, thực chất. Vì vậy, Đảng ủy, Chỉ huy Đoàn coi việc xây dựng đơn vị vững mạnh về chính trị là nhiệm vụ trọng yếu, xuyên suốt quá trình xây dựng đơn vị VMTD.

Trên cơ sở quán triệt sâu sắc các chỉ thị, hướng dẫn của Bộ và Quân khu về xây dựng điểm đơn vị VMTD, Đoàn mở nhiều đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng trong toàn Đảng bộ và đơn vị, nhằm nâng cao nhận thức và xác định rõ niềm vinh dự, trách nhiệm của cán bộ, chiến sĩ. Các đợt sinh hoạt được tổ chức ở nhiều cấp, làm nhiều đợt, tiến hành từ trên xuống, từ dưới lên; cấp ủy, cán bộ chủ chốt kiểm điểm trước, theo tinh thần dân chủ, cởi mở, không thành kiến với thiếu sót, khuyết điểm cũ, tạo điều kiện cho cán bộ, chiến sĩ tự rèn luyện, phấn đấu vươn lên, yên tâm tư tưởng xây dựng đơn vị, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ. Đồng thời, đẩy mạnh giáo dục, tuyên truyền chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, truyền thống của quân đội, của đơn vị 2 lần Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân để khơi dậy ý thức trách nhiệm và niềm tự hào của cán bộ, chiến sĩ, làm dấy lên làn sóng mới trong thực hiện nhiệm vụ chính trị của đơn vị.

Thực hiện Nghị quyết Trung ương 6 (khóa X) “Về nâng cao năng lực, sức chiến đấu của các tổ chức cơ sở Đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên”, Nghị quyết 235 của Thường vụ Đảng ủy Quân khu “Về xây dựng chi bộ 4 tốt, đảng viên 5 tốt”, Đảng ủy, Chỉ huy Đoàn chỉ đạo tập trung vào các giải pháp “Khắc phục yếu kém đối với các tổ chức cơ sở Đảng chưa trong sạch, vững mạnh, xây dựng chi bộ đại đội có cấp ủy”. Trong quá trình đó, Đoàn chú trọng giáo dục, bồi dưỡng nâng cao phẩm chất, năng lực cho đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là bí thư, cấp ủy các cấp, đảng viên là cán bộ chủ trì, cán bộ mới ra trường và đảng viên mới... Năm 2007, kết nạp được 228 đảng viên; 100% chi bộ đại đội có chi ủy, tỉ lệ lãnh đạo đạt 26,03%. Hiện tại, Đoàn đang triển khai thực hiện cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, bước đầu tạo được sự chuyển biến trong nhận thức và hành động của cán bộ, chiến sĩ. Nhờ đó, cán bộ, chiến sĩ trong Đoàn luôn đoàn kết, thống nhất, các hiện tượng tiêu cực bị đẩy lùi, 100% cán bộ, chiến sĩ sẵn sàng nhận và hoàn thành nhiệm vụ được giao.

Hai là, nâng cao chất lượng huấn luyện chiến đấu. Đây là nhiệm vụ cơ bản, thường xuyên của Đoàn, đồng thời cũng là một trong những tiêu chí xây dựng đơn vị VMTD theo quy định của Bộ. Trên cơ sở nghị quyết chuyên đề của Đảng uỷ Đoàn lãnh đạo đơn vị thực hiện công tác huấn luyện chiến đấu, tranh thủ sự hỗ trợ về ngân sách của trên, Đoàn đã tích cực củng cố thao trường, bãi tập, đầu tư xây dựng các công trình huấn luyện một cách bài bản, chính quy, sát thực tế chiến đấu. Cùng với đó, Đoàn hết sức chú trọng bồi dưỡng, tập huấn cán bộ theo phân cấp; chọn những cán bộ có trình độ, năng lực đưa vào tổ giáo viên chuyên trách làm nòng cốt trong các lớp tập huấn, để cán bộ sau khi tập huấn, trở về đơn vị, có thể hoàn thành tốt cương vị phụ trách và thực hiện được vai trò: “trong huấn luyện là người thầy giáo; trong sinh hoạt là người anh cả và trong chiến đấu, diễn tập là người chỉ huy, cấp trên”. Đoàn chỉ đạo các cơ quan, đơn vị tích cực đổi mới tổ chức phương pháp huấn luyện, thống nhất công tác tham mưu huấn luyện; đồng thời, bám sát phương châm “cơ bản, thiết thực, vững chắc”, vận dụng tốt các quan điểm, nguyên tắc và các mối kết hợp để tổ chức huấn luyện cho chiến sĩ và phân đội; chú trọng huấn luyện thực hành, tăng cường huấn luyện ban đêm, huấn luyện dã ngoại; kết hợp huấn luyện với rèn luyện thể lực để nâng cao sức dẻo dai và khả năng cơ động của bộ đội; huấn luyện phù hợp với địa hình tác chiến và tổ chức biên chế, trang bị kỹ thuật hiện có; chú trọng huấn luyện cách đánh truyền thống của quân đội, của đơn vị. Đối với phân đội binh chủng, huấn luyện đảm bảo đúng, đủ nội dung theo kế hoạch, đảm bảo “đồng bộ, chuyên sâu” để khai thác, sử dụng có hiệu quả khí tài, trang bị và hiệp đồng thao tác trong khẩu đội một cách thành thạo; chú trọng nâng cao chất lượng hợp luyện giữa các bộ phận. Nhờ đó, chất lượng huấn luyện, diễn tập của Đoàn luôn đạt kết quả tốt. Năm 2004, Đoàn tham gia diễn tập MN-04 có bắn đạn thật, đảm bảo an toàn về người, trang bị kỹ thuật, đạt chất lượng cao, được Bộ Quốc phòng và Quân khu 7 tặng Bằng khen; năm 2006, diễn tập (trung đoàn bộ binh có tăng cường binh khí, kỹ thuật tiến công địch phòng ngự) đạt loại giỏi; năm 2007, tham gia Hội thao trung đội súng máy phòng không 12,7 mm đạt giải nhất và Hội thao ngành Công binh đạt giải nhì toàn quân... Từ 2004 đến nay, năm nào cũng có 2 trung đoàn được trên công nhận huấn luyện giỏi, 1 trung đoàn huấn luyện thể lực và hoạt động thể thao giỏi. Theo chỉ đạo của trên, năm 2008, Đoàn sẽ tổ chức diễn tập chỉ huy, cơ quan 1 bên 2 cấp, có tăng cường gọn một trung đoàn bộ binh trong biên chế và có tổ chức bắn đạn thật để đưa công tác huấn luyện sát gần với thực tế chiến đấu. Đây là bước thực nghiệm cho Bộ Quốc phòng, nên Thường vụ Đảng ủy Đoàn phải tập trung lãnh đạo chặt chẽ để hoàn thành tốt nhiệm vụ.

Ba là, tập trung xây dựng nền nếp chính quy, rèn luyện kỷ luật. Các chỉ thị của cấp trên về xây dựng nền nếp chính quy, nhất là chính quy về sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ), lễ tiết tác phong, mang mặc, đi lại... được Đoàn quán triệt và cụ thể hóa, phù hợp với đặc điểm, tình hình của đơn vị. Đảng ủy, Chỉ huy Đoàn tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị thực hiện nghiêm các chỉ thị, kế hoạch của Quân khu về SSCĐ; kịp thời bổ sung, điều chỉnh các văn kiện, kế hoạch tác chiến cơ bản và kế hoạch chuyển trạng thái SSCĐ cho phù hợp với thực tiễn và yêu cầu, nhiệm vụ từng giai đoạn. Duy trì nghiêm túc các chế độ trực chỉ huy, trực chiến, trực phòng không theo chỉ lệnh SSCĐ của Tư lệnh Quân khu; thường xuyên tổ chức luyện tập các phương án SSCĐ, nâng cao khả năng cơ động và trình độ SSCĐ của bộ đội, luyện tập các kế hoạch bảo vệ cơ quan, đơn vị, phòng chống cháy nổ... Bên cạnh đó, chế độ giao ban, kiểm tra thường xuyên và đột xuất, kiểm tra chéo giữa các đơn vị được duy trì chặt chẽ để kịp thời rút kinh nghiệm, chấn chỉnh những biểu hiện sai, phổ biến, nhân rộng những điển hình tiên tiến về thực hiện nhiệm vụ SSCĐ. Đồng thời, Đoàn tăng cường phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền và lực lượng vũ trang nơi đóng quân, nắm chắc tình hình, có phương án phối hợp tác chiến, đảm bảo an toàn khu vực đóng quân, vành đai đơn vị.

Trong quản lý bộ đội, Đoàn chú trọng rèn luyện kỷ luật, tổ chức thực hiện có hiệu quả “Năm điều lệnh” đã làm chuyển biến căn bản về nhận thức và hành động trong chấp hành kỷ luật, nhất là lễ tiết tác phong; quán triệt và tổ chức thực hiện nghiêm túc Chỉ thị 245 của Tư lệnh Quân khu về cuộc vận động “7 không” ở các cơ quan và đơn vị. Đoàn còn tăng cường công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho bộ đội. Nhờ đó, đơn vị không còn tình trạng đào bỏ ngũ, vắng mặt trái phép, không vi phạm kỷ luật, không để xảy ra mất an toàn về người và vũ khí, trang bị, không xảy ra tai nạn giao thông...

Bốn là, chủ động công tác bảo đảm hậu cần, chăm lo cải thiện, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho bộ đội. Ngoài nhiệm vụ xây dựng đầy đủ các văn kiện, kế hoạch Hậu cần từ cấp Đoàn đến cấp phân đội cho tất cả các nhiệm vụ SSCĐ và chiến đấu của đơn vị, đảm bảo phân cấp dự trữ vật chất đúng theo Chỉ lệnh 336/CL-HC của Quân khu, Đoàn tập trung bảo đảm hậu cần cấp cơ sở, chú trọng chăm lo đời sống vật chất, tinh thần của bộ đội. Hệ thống nhà ăn, nhà bếp của Đoàn khang trang, sạch sẽ, bảng, biển chính quy, sổ sách đăng ký theo dõi đầy đủ theo đúng yêu cầu tiêu chuẩn xây dựng đơn vị VMTD.

Để khắc phục tình trạng giá cả tăng đột biến và nhiều nguồn cung cấp thực phẩm không đảm bảo tiêu chuẩn vệ sinh, an toàn, Đoàn thực hiện quy hoạch tập trung và phân cấp bảo đảm hậu cần cho từng đơn vị; đẩy mạnh công tác tăng gia sản xuất, tự cung cấp thực phẩm, cải thiện bữa ăn cho bộ đội; tổ chức 4 trạm chế biến giết mổ tập trung, bảo đảm các loại thịt, giá đỗ và muối nén rau, củ, quả cho đơn vị cơ sở. Với giải pháp đó, sản lượng thịt, cá, rau, củ quả của Đoàn đều đạt và vượt chỉ tiêu; một số sản phẩm rẻ hơn giá thị trường (thịt 2-4 ngàn/kg, cá 3-4 ngàn/kg); các đơn vị đều tự túc 100% rau xanh, 80% thịt, cá; nhiều bếp nuôi quân cấp tiểu đoàn liên tục đạt danh hiệu “Bếp nuôi quân giỏi”... đảm bảo nhiệt lượng bình quân 3.378 kcal/người/ngày cho bộ đội; quân số khỏe tham gia huấn luyện, SSCĐ đạt 98,8%. Phấn đấu cuối năm 2008, Đoàn quy hoạch lại các khu tăng gia, sản xuất, đảm bảo 7 loại thực phẩm không mua ngoài thị trường, thực hiện có hiệu quả Chỉ thị số 10 của Tư lệnh Quân khu 7 về công tác hậu cần.

Hưởng ứng phong trào “Xây dựng, quản lý doanh trại chính quy, xanh - sạch - đẹp”, Đoàn tận dụng giờ nghỉ, ngày nghỉ của bộ đội và trích từ quỹ tăng gia, đầu tư cải tạo, trồng mới được gần 215.000 m2 cỏ, hơn 300 vườn hoa và hơn 3.000 cây cảnh, hàng trăm ngàn cây ăn trái, lấy gỗ. Toàn Đoàn có 2 câu lạc bộ quân nhân, 16 phòng Hồ Chí Minh; các đại đội đều được cấp ti vi màu. Ngày nghỉ cuối tuần, các đơn vị đều tổ chức hoạt động văn hóa, thể thao, giao lưu, kết nghĩa... góp phần nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần, giúp cho bộ đội thư giãn sau thời gian tập luyện, tạo sự gắn bó với đơn vị.

Đến nay, Đoàn B5 đã trải qua 5 năm xây dựng đơn vị VMTD theo tiêu chí của Bộ. Cán bộ, chiến sĩ Đoàn B5 đã có sự chuyển biến vượt bậc về nhận thức tư tưởng và hành động, yên tâm, phấn khởi, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ. 5 năm liền (2004-2008), Đảng bộ Đoàn đạt trong sạch, vững mạnh; công tác SSCĐ được duy trì nghiêm; tổ chức huấn luyện chiến đấu đạt hiệu quả cao; đời sống vật chất, tinh thần của bộ đội được cải thiện... Tháng 6-2008, Bộ Quốc phòng kiểm tra, nhận xét các tiêu chuẩn xây dựng đơn vị VMTD của Đoàn đạt giỏi. Kết quả khích lệ đó chính là phần thưởng vô giá, tô đậm thêm truyền thống của đơn vị 2 lần Anh hùng; là nguồn cổ vũ, động viên, giúp cho cán bộ, chiến sĩ của Đoàn tiếp tục đẩy mạnh xây dựng đơn vị VMTD có chiều sâu, bền vững.

Đại tá Võ Minh Lương

Đoàn trưởng