Nghị quyết 28 của Bộ Chính trị xác định: Xây dựng, củng cố quốc phòng, an ninh là nhiệm vụ trọng yếu thường xuyên; lấy xây dựng “thế trận lòng dân” (TTLD) vững chắc, xây dựng xã, phường, thị trấn vững mạnh toàn diện làm nền tảng.

Quán triệt Nghị quyết số 152/NQ-ĐUQSTW của Đảng ủy Quân sự Trung ương về “Tiếp tục đổi mới, tăng cường công tác dân vận (CTDV) của lực lượng vũ trang (LLVT) trong thời kỳ mới”, những năm qua, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh (BTL) Quân khu 4 luôn phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền các địa phương trên địa bàn lãnh đạo, chỉ đạo các đơn vị đẩy mạnh CTDV, coi "dân vận khéo" là điều kiện quan trọng để xây dựng TTLD vững chắc. Nội dung "dân vận khéo" được xác định là:khéo tuyên truyền, khéo vận động, khéo tổ chức thực hiện, đảm bảo thiết thực và đạt hiệu quả cao trong CTDV. Theo đó, các cấp đã chủ động, tích cực đổi mới nội dung, hình thức, biện pháp tiến hành CTDV sát với từng đối tượng, địa bàn và điều kiện hoạt động của đơn vị.

Là một địa bàn chiến lược quan trọng của đất nước; đồng thời, là một trung tâm tôn giáo lớn của cả nước (với 1.107.737 tín đồ - chiếm 10,55% dân số), có 14 dân tộc anh em cùng chung sống, còn tồn tại nhiều tàn dư của chiến tranh (gần 30 nghìn người từng là ngụy quân, ngụy quyền trong chế độ cũ),... bên cạnh những thuận lợi cơ bản, các địa phương thuộc Quân khu 4 còn đứng trước nhiều khó khăn. Đáng chú ý là, nhận thức của các tầng lớp nhân dân chưa đồng đều, sự tác động mặt trái của cơ chế thị trường và quá trình hội nhập kinh tế thế giới đã và đang làm nảy sinh nhiều tiêu cực, ảnh hưởng đến sự giác ngộ mục tiêu, lý tưởng và ý thức bảo vệ Tổ quốc của nhân dân... Trước thực tế đó, cấp ủy, chỉ huy các cấp trong Quân khu đã chú trọng lãnh đạo, chỉ đạo các đơn vị thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động quần chúng, nâng cao lòng yêu nước XHCN, niềm tự hào về truyền thống của dân tộc, truyền thống kiên trung, bất khuất, gắn bó với Đảng, với cách mạng của địa phương; động viên các tầng lớp nhân dân đoàn kết, tích cực thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật Nhà nước, nhất là các chủ trương, chính sách, pháp luật về dân tộc, tôn giáo, về nhiệm vụ quốc phòng-an ninh trong tình hình mới; nâng cao nhận thức về nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc và âm mưu, thủ đoạn “Diễn biến hòa bình" của các thế lực thù địch, đặc biệt là âm mưu lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo, dân chủ, nhân quyền hòng lôi kéo, kích động, chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc, gây "tự diễn biến" trong nhân dân.

Để nâng cao hiệu quả tuyên truyền, các đơn vị chú trọng kết hợp chặt chẽ giữa tuyên truyền miệng, tuyên truyền bằng các phương tiện thông tin đại chúng với tuyên truyền thông qua các hội thi tìm hiểu truyền thống, giao lưu văn hóa, văn nghệ và hoạt động kết nghĩa; kết hợp tuyên truyền tập trung với đi sâu vào từng đối tượng, từng địa bàn, từng thời điểm. 5 năm qua, LLVT Quân khu đã trực tiếp tuyên truyền cho 66.900 lượt người, cung cấp 11.185 tin, bài và chuyên mục trên sóng phát thanh, truyền hình; bồi dưỡng kiến thức quốc phòng-an ninh cho 237.249 cán bộ xã (phường), 2.820 lượt chức sắc, chức việc tôn giáo; phối hợp giáo dục quốc phòng cho 95% học sinh, sinh viên; vận động 400 hộ đồng bào Mông cam kết không di dịch cư tự do, vượt biên trái phép, tiếp tay cho phỉ, không tái trồng cây thuốc phiện; tuyên truyền, vận động hàng ngàn lượt giáo dân nhận rõ hành động cực đoan trái với giáo lý và pháp luật của một số chức sắc tôn giáo. Những việc làm đó đã góp phần tạo sự đồng thuận xã hội trong các tầng lớp nhân dân, khơi dậy và nâng cao tinh thần cảnh giác cách mạng, ý thức bảo vệ địa phương, cơ sở, bảo vệ Tổ quốc của từng người dân và vô hiệu hóa mọi âm mưu chống phá của các thế lực thù địch.

Những năm gần đây, hệ thống chính trị cơ sở trên địa bàn Quân khu, nhất là vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số và vùng có đông đồng bào tôn giáo đã được các cấp, các ngành quan tâm xây dựng, củng cố, nhưng nhìn chung còn nhiều hạn chế. Đây chính là kẽ hở mà các thế lực thù địch thường lợi dụng để tuyên truyền, kích động, gieo rắc hoài nghi, hòng làm suy giảm lòng tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ. Quán triệt Chỉ thị số 36/2005/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về “Tiếp tục chỉ đạo xây dựng cơ sở vững mạnh toàn diện đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ QP-AN trong tình hình mới”, Đảng ủy, BTL Quân khu đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các đơn vị phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền các địa phương, kiên trì thực hiện 5 nội dung xây dựng cơ sở xã, phường, cụm an toàn làm chủ - sẵn sàng chiến đấu; trong đó, lấy xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh là cơ sở, nền tảng để thực hiện mục tiêu “Yên dân, ổn định và phát triển”. Cơ quan quân sự các cấp đã làm tốt vai trò tham mưu, đề xuất cho cấp ủy, chính quyền và ban chỉ đạo cùng cấp, từ việc xây dựng kế hoạch đến triển khai, kiểm tra, đôn đốc thực hiện; chú trọng tham mưu xây dựng cơ sở vùng trọng điểm, xung yếu, cơ sở yếu kém kéo dài và cơ sở có tình hình tôn giáo phức tạp. Trọng tâm là xây dựng, củng cố, kiện toàn nâng cao chất lượng hoạt động của các tổ chức đảng, chính quyền, đoàn thể quần chúng, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên; chấn chỉnh việc thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở, đấu tranh với những biểu hiện quan liêu, xa rời quần chúng; xử lý kiên quyết các vụ việc tham ô, tham nhũng; giải quyết mọi vấn đề bức xúc trong nội bộ nhân dân.

Quán triệt, triển khai thực hiện Chỉ thị 123 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng về "Củng cố, kiện toàn tổ chức và hoạt động của đội công tác tham gia xây dựng cơ sở địa phương", Quân khu đã thành lập 28 đội công tác, gồm những đồng chí có phẩm chất, đạo đức tốt, được tập huấn, bồi dưỡng kiến thức toàn diện về kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng-an ninh, được học tiếng dân tộc thiểu số và tìm hiểu phong tục, tập quán của địa phương. 5 năm qua, cán bộ, chiến sĩ các đội công tác đã nêu cao bản chất, truyền thống tốt đẹp của Bộ đội Cụ Hồ, thực hiện đúng phương châm "3 bám, 4 cùng", phát huy tốt chức năng, nhiệm vụ, nhất là trong tham gia xây dựng hệ thống chính trị và giữ vững sự ổn định chính trị ở cơ sở. Bằng nhiều biện pháp cụ thể, thiết thực, các đội công tác đã chủ động tham mưu, hướng dẫn, duy trì nền nếp hoạt động của các tổ chức, đổi mới, nâng cao chất lượng sinh hoạt đảng, bồi dưỡng phát triển đội ngũ đảng viên, đội ngũ cán bộ thôn (bản); nâng cao hiệu quả hoạt động của chính quyền, đoàn thể trong triển khai vận động nhân dân thực hiện các chương trình, dự án và nâng cao hiệu quả CTDV của địa phương; đấu tranh ngăn chặn tình trạng lôi kéo đồng bào Mông di dịch cư tự do, buôn bán ma túy, tái trồng cây thuốc phiện, cài cắm, móc nối với phỉ.

Nhằm khắc phục tình trạng chất lượng đội ngũ cán bộ ở cơ sở chưa đồng đều, có nơi vừa thiếu, vừa yếu, Đảng ủy, BTL Quân khu đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, nhà trường tích cực tham gia tạo nguồn cán bộ cho cơ sở; thông qua công tác tuyển chọn nhập ngũ, tuyển sinh, bồi dưỡng, kết nạp đảng viên, đào tạo chỉ huy trưởng quân sự xã (phường, thị trấn) để bồi dưỡng, phát triển nguồn cán bộ địa phương. 5 năm qua, LLVT Quân khu đã tham mưu, phối hợp củng cố, kiện toàn được gần 750 tổ chức đảng, 910 tổ chức chính quyền, 1.300 tổ chức đoàn thể quần chúng, góp phần xóa tình trạng "trắng" đảng viên và không có chi bộ ở hàng chục thôn (bản).

Kinh tế, văn hóa, xã hội phát triển, đời sống nhân dân ổn định là một trong những vấn đề quan trọng để xây dựng TTLD vững chắc. Từ ý nghĩa đó, các đơn vị trong Quân khu đã tích cực hướng về cơ sở, tham gia giúp các địa phương và nhân dân đẩy mạnh thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội, xóa đói, giảm nghèo và triển khai thực hiện có hiệu quả các cuộc vận động. Hằng năm, thông qua huấn luyện dã ngoại kết hợp làm CTDV, cán bộ, chiến sĩ các đơn vị đã tích cực giúp các địa phương và nhân dân xây dựng cơ sở hạ tầng, cải tạo giao thông, đào đắp, nạo vét kênh mương nội đồng, củng cố trường học, trạm y tế, giúp đỡ các gia đình chính sách, neo đơn xóa nhà tranh tre, dột nát; khám, chữa bệnh cho nhân dân và tổ chức các hoạt động giao lưu văn hóa, văn nghệ, thể thao, góp phần làm cho đời sống tinh thần của địa phương ngày một khởi sắc. Riêng năm 2008, các đơn vị đã tu sửa được 33 km đường giao thông liên thôn, liên xã, nạo vét được 14 km kênh, mương nội đồng, xây dựng 14 cống, tu sửa 11 trường học, 7 bệnh xá; vận động và giúp đỡ 80 hộ gia đình đồng bào dân tộc thiểu số cải tạo hệ thống chuồng trại, công trình vệ sinh. Các đoàn kinh tế-quốc phòng đã kết hợp triển khai thực hiện có hiệu quả các chương trình, dự án trồng rừng, khoanh nuôi, bảo vệ rừng; chủ động tổ chức làm điểm, làm mẫu về kỹ thuật canh tác, chăn nuôi cho đồng bào học tập; cung cấp giống, vốn phát triển sản xuất; giúp dân xây dựng các khu định canh, định cư, thực hiện chương trình nước sạch, xây dựng các công trình phúc lợi. Đến nay, đã vận động và hỗ trợ nhân dân trồng được 175 ha cây trên đất đồi trọc; khoanh nuôi, bảo vệ 525 ha rừng, xây dựng 36 km đường vào các xã vùng dự án, 9 trường tiểu học, 4 bệnh xá, 10 nhà trung tâm giáo dục cộng đồng, tạo việc làm cho 700 hộ đồng bào.

Bằng ý thức và trách nhiệm của mình, LLVT Quân khu đã tích cực thực hiện tốt chính sách xã hội và chính sách hậu phương quân đội cùng các phong trào "Đền ơn đáp nghĩa", "Uống nước nhớ nguồn", Cuộc vận động "Ngày vì người nghèo". Từ đóng góp của cán bộ, chiến sĩ và sự hỗ trợ của Bộ Quốc phòng, 5 năm qua, Quân khu đã xây dựng được 341 Nhà đồng đội, Nhà tình nghĩa cho các quân nhân có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, các gia đình neo đơn, gia đình chính sách; tổ chức khám, chữa bệnh cho 73.398 lượt nhân dân và cấp thuốc miễn phí trị giá 1,46 tỷ đồng; quy tập được 4.171 hài cốt liệt sĩ trong và ngoài nước; triển khai thực hiện có hiệu quả nhiều tồn đọng chiến tranh; khen thưởng, giải quyết chế độ, chính sách đối với những người có công với nước.

So với cả nước, địa bàn Quân khu 4 là nơi chịu đựng nhiều nhất sự tác động khắc nghiệt của thời tiết. Do đó, Đảng ủy, BTL Quân khu thường xuyên lãnh đạo, chỉ đạo các đơn vị làm tốt vai trò là lực lượng nòng cốt, xung kích trong việc ứng phó, phòng, chống thiên tai, bão, lũ, bảo vệ tính mạng, tài sản của nhân dân. Hằng năm, các đơn vị trong Quân khu đều xây dựng kế hoạch, tổ chức lực lượng thường trực, chuẩn bị sẵn các phương án, phương tiện, cơ số lương thực, thực phẩm, thuốc men; khi có tình huống xảy ra, nhanh chóng giúp dân sơ tán nhà cửa, tài sản, cứu người bị nạn, khắc phục hậu quả, ổn định sản xuất và đời sống. Một số cán bộ, chiến sĩ LLVT Quân khu đã dũng cảm hy sinh trong cuộc chiến đấu vô cùng gian khổ này, làm cho hình ảnh "Bộ đội Cụ Hồ" ngày càng tỏa sáng trong lòng nhân dân.

 Từ những việc làm và kết quả đã đạt được, LLVT Quân khu có thêm một số kinh nghiệm "dân vận khéo" để tiếp tục xây dựng TTLD vững chắc trong tình hình mới.

Một là, cấp ủy, chỉ huy các cấp phải nhận thức đúng đắn vai trò của CTDV, thường xuyên quán triệt, vận dụng đúng đắn, sáng tạo quan điểm, đường lối CTDV của Đảng và tư tưởng Hồ Chí Minh về dân vận trong tình hình mới.

Hai là, phải không ngừng đổi mới nội dung, hình thức, biện pháp CTDV phù hợp với từng nhiệm vụ, loại hình đơn vị, đối tượng và địa bàn; gắn chặt yêu cầu xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện với thực hiện 5 tiêu chuẩn Đơn vị dân vận tốt.

Ba là, xây dựng TTLD là quy tụ lòng người, do đó CTDV phải quán triệt phương châm gần dân, gần cơ sở để nắm bắt tư tưởng, tình cảm, tâm tư, nguyện vọng, vướng mắc trong dân, từ đó có biện pháp tuyên truyền, vận động phù hợp.

Bốn là, CTDV phải luôn đặt dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chỉ huy các cấp; đồng thời, luôn phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể và các lực lượng trên địa bàn, nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp trong tổ chức thực hiện.

Năm là, chú trọng kiện toàn, bồi dưỡng nâng cao phẩm chất, kiến thức, kỹ năng làm CTDV cho cán bộ, chiến sĩ, nhất là đội ngũ cán bộ chuyên trách làm CTDV; thường xuyên sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm, khen thưởng, biểu dương kịp thời những tập thể, cá nhân có thành tích "dân vận khéo".

Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy: "Việc dân vận rất quan trọng. Dân vận kém thì việc gì cũng kém. Dân vận khéo thì việc gì cũng thành công". Trước yêu cầu mới của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc XHCN nói chung, nhiệm vụ của Quân khu 4 nói riêng, cấp ủy, chỉ huy các cấp cần tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo, phối hợp thực hiện tốt CTDV, làm cho "dân vận khéo" trở thành một phong trào sâu, rộng, hiệu quả trong LLVT Quân khu, thiết thực góp phần xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân, khu vực phòng thủ vững chắc, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ trong tình hình mới.

Thiếu tướng TRƯƠNG ĐÌNH QUÝ

Phó Chính ủy Quân khu