Phần III (Tiếp theo và hết)^*  - Để Cuộc vận động tiếp tục lan tỏa sâu rộng, vững chắc và phát huy hiệu quả thiết thực

Cuộc vận động (CVĐ) "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh" đã trở thành một sinh hoạt chính trị trọng tâm; bước đầu đã phát huy hiệu quả tích cực đối với việc bồi đắp phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ của cán bộ, chiến sĩ quân đội ta. Thực tế đó gắn liền với công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện CVĐ; đồng thời, đánh dấu sự chuyển biến tích cực, từ ý thức tới hành động của mọi cán bộ, đảng viên, quần chúng toàn quân trong việc học tập và làm theo những phẩm chất đạo đức tốt đẹp của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Sự chuyển hóa tự giác đó chính là thước đo để kiểm nghiệm về hiệu quả CVĐ, đảm bảo để CVĐ không rơi vào tình trạng "hình thức", "phong trào" nhất thời…; đồng thời, còn là tiền đề cơ bản để CVĐ tiếp tục phát huy hiệu quả lâu dài. Tuy nhiên, thực tế cũng cho thấy: điều cần thiết đang đặt ra đối với quá trình thực hiện CVĐ tiếp theo là cần có những giải pháp mới để củng cố, tăng cường các nhân tố bảo đảm về tư tưởng và tổ chức; kịp thời phát huy những mặt tích cực, khắc phục những hạn chế, bất cập để hiệu quả CVĐ ngày càng được nhân rộng, có chiều sâu và độ vững chắc.

Quá trình thực hiện CVĐ trong toàn quân vừa qua cho thấy, bên cạnh mặt tích cực được mở rộng, tăng cường, củng cố là chủ yếu, vẫn còn những hạn chế, bất cập, nhất là về sự đều khắp và độ vững chắc. Tình trạng trên có nhiều nguyên nhân, trong đó, trước hết là sự hạn chế về nhận thức, trách nhiệm đối với CVĐ trong một bộ phận cán bộ, đảng viên (kể cả một số ít cán bộ chủ trì). Ở các trường hợp đó, phần nhiều chưa thấy hết mục đích, ý nghĩa, tính chất vừa thiết thực, vừa cơ bản, lâu dài của CVĐ đối với việc xây dựng phẩm chất, đạo đức, lối sống, phong cách quân nhân (cả về trước mắt và lâu dài). Do vậy, sự quan tâm cũng như việc chỉ đạo, tổ chức thực hiện nhiều khi  rơi vào đơn điệu, hình thức, hành chính hóa;  cá biệt ở một số ít tổ chức đảng, đơn vị, việc chỉ đạo, tổ chức thực hiện CVĐ được giao phó cho cơ quan giúp việc. Trong quá trình triển khai thực hiện, một số đơn vị đã không kết hợp đầy đủ, đồng bộ các yếu tố tư tưởng, tổ chức, chính sách để tạo ra sự chuyển biến toàn diện về nhận thức, tình cảm, ý thức, trách nhiệm, ý chí và quyết tâm hành động của mỗi thành viên đối với CVĐ, từ đó đã làm hạn chế không nhỏ tới quá trình chuyển hóa từ học tập tới làm theo. Việc tổ chức thực hiện CVĐ theo nguyên tắc "trên trước, dưới sau; trong trước, ngoài sau", lấy sự gương mẫu của đội ngũ cán bộ, đảng viên làm động lực thúc đẩy toàn đơn vị cùng học tập làm theo, còn chưa được chú trọng đầy đủ, chưa thể hiện rõ nét, đều khắp trong toàn quân. Sự gương mẫu trong lời nói, việc làm, lề lối, tác phong công tác, lối sống ở một số ít cán bộ, đảng viên chưa được thường xuyên nêu cao trước quần chúng. Cá biệt, vẫn còn tình trạng nói không đi đôi với làm; nói nhiều, nói hay nhưng làm ít, làm dở…Mặc dù những biểu hiện trên không phải là phổ biến, thường xuyên, song đó chính là những cản trở không nhỏ, làm hạn chế tới hiệu quả, sự lan tỏa và độ vững chắc của CVĐ ở từng đơn vị cũng như toàn quân.

CVĐ là một thời cơ lớn để cán bộ, đảng viên và quần chúng trong toàn quân thể hiện tình cảm, thái độ, trách nhiệm của mình trong phấn đấu, tu dưỡng, rèn luyện về phẩm chất, đạo đức cách mạng để thật sự "cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư" theo tấm gương của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đồng thời, là dịp để kiểm nghiệm về vai trò của cấp ủy, đội ngũ cán bộ chủ trì, chính ủy, chính trị viên, cơ quan chính trị các cấp đối với việc giáo dục, bồi dưỡng, rèn luyện cán bộ, đảng viên và quần chúng về phẩm chất, đạo đức, lối sống trước những tác động và đòi hỏi của tình hình, nhiệm vụ trong thời kỳ mới. Vì vậy, việc nghiêm túc đánh giá đúng hiệu quả thực tế CVĐ cũng như vai trò lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện CVĐ trong hơn hai năm qua không chỉ để làm cơ sở xác định những giải pháp tiếp theo, nhằm tiếp tục nâng cao hiệu quả CVĐ theo mục đích đã xác định, mà còn có ý nghĩa thiết thực đối với yêu cầu xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên, xây dựng cấp ủy, tổ chức đảng các cấp trong toàn quân, cả về trước mắt và lâu dài.

Cùng với toàn Đảng, toàn dân, năm 2009, Đảng bộ Quân đội và các đơn vị trong toàn quân bước vào năm thứ ba thực hiện CVĐ "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh". Trọng tâm CVĐ trong Đảng bộ Quân đội và toàn quân năm nay là: "sửa đổi lối làm việc, đổi mới phương pháp, tác phong, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác, thực hiện chức trách, nhiệm vụ của tổ chức, cơ quan, đơn vị và cán bộ, đảng viên, công nhân viên chức". Việc thực hiện CVĐ năm nay gắn với kỷ niệm 40 năm thực hiện Di chúc của Bác Hồ và kỷ niệm 65 năm ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam. Hiệu quả CVĐ, về lâu dài phải dựa trên ý thức và hành động tự giác của mỗi cá nhân. Tuy nhiên, điều ấy sẽ không tự nhiên có được và sẽ không trở thành đều khắp, vững chắc, một khi thiếu vắng vai trò tổ chức, trước hết là vai trò  của cấp ủy, cán bộ chủ trì, cơ quan chức năng các cấp trong việc xác định chủ trương, phương hướng lãnh đạo thực hiện; triển khai, phối hợp các lực lượng, các giải pháp cả về chính trị tư tưởng, tổ chức, chính sách để tiến hành. Thực tế qua hơn hai năm thực hiện CVĐ cho thấy, vấn đề cốt lõi và xuyên suốt nhất là các cấp phải thường xuyên quán triệt sâu sắc sự chỉ đạo, định hướng của Bộ Chính trị và Đảng ủy Quân sự Trung ương; tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, tạo sự thống nhất cao trong nhận thức cho mọi cán bộ, chiến sĩ về vai trò, ý nghĩa CVĐ. Trong tổ chức thực hiện CVĐ, phải đề cao trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức đảng trong việc xác định những chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện một cách toàn diện, trúng, sát, đúng; đề cao trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức đảng trong kiểm tra, giám sát việc tổ chức thực hiện; nâng cao vai trò tham mưu, tổ chức thực hiện của cơ quan chức năng các cấp; nêu cao tinh thần tiền phong gương mẫu của chính ủy, chính trị viên, cán bộ chủ trì các cấp. Phải gắn chặt giữa học tập và làm theo tấm gương đạo đức của Bác; thực hiện nói phải đi đôi với làm; xây phải đi liền với chống, gắn CVĐ với quá trình thực hiện nhiệm vụ chính trị của đơn vị, với hoạt động theo chức năng và yêu cầu xây dựng cơ quan, đơn vị và tổ chức, đoàn thể. Cùng với đó, căn cứ vào đặc điểm của mình, các đơn vị cần vận dụng, đa dạng hóa các hình thức, phương pháp, lực lượng; đồng thời, quan tâm đầu tư, đảm bảo cơ sở vật chất cho tương xứng với ý nghĩa và giá trị lâu dài của CVĐ, phát huy tinh thần tự giác, tính sáng tạo của mọi cán bộ, đảng viên, quần chúng, tạo thành sức mạnh tổng hợp để đẩy mạnh thực hiện CVĐ đạt chất lượng, hiệu quả… Những vấn đề cơ bản trên có ý nghĩa hết sức thiết thực đối với quá trình tổ chức thực hiện CVĐ trong thời gian tiếp theo. Các cấp cần chú trọng nghiên cứu vận dụng thực hiện cho sát hợp với tình hình, đặc điểm, nhiệm vụ cụ thể của từng tổ chức đảng, từng cơ quan, đơn vị để không ngừng nâng cao hiệu quả thực hiện.

Trên cơ sở chú trọng toàn diện, kết hợp đồng bộ các yếu tố chính trị tư tưởng, tổ chức, chính sách đảm bảo, cần tập trung trước hết vào việc: tiếp tục tăng cường, phát huy đầy đủ, thường xuyên vai trò của cấp ủy, Ban Chỉ đạo CVĐ, cơ quan chính trị và đội ngũ cán bộ, đảng viên (nhất là cán bộ chủ trì) các cấp trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức và gương mẫu thực hiện CVĐ. Quá trình thực hiện CVĐ của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta hiện nay nói chung; việc gìn giữ, bồi đắp phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ trong quân đội ta nói riêng, được tiến hành trong sự tác động đa chiều của bối cảnh kinh tế, chính trị, xã hội đang diễn ra. Bên cạnh những tác động thuận lợi, quá trình đó phải đối đầu với nhiều thách thức; trong đó, đáng kể nhất là sự tác động bởi mặt trái của cơ chế thị trường và tiến trình đẩy mạnh hội nhập kinh tế quốc tế. Cùng với đó, là sự tăng cường hoạt động chống phá của các thế lực thù địch bằng chiến lược "Diễn biến hòa bình", hòng tạo sự "tự diễn biến" trong nội bộ ta.

 Thực tế đó đặt ra yêu cầu trực tiếp đối với CVĐ trong quân đội hiện nay là cần phải có những giải pháp tích cực, hiệu quả hơn nữa để củng cố, nâng cao ý thức, trách nhiệm, tình cảm, động cơ tự giác phấn đấu, học tập, tu dưỡng, rèn luyện về phẩm chất đạo đức, lối sống cách mạng, phong cách công tác của mọi cán bộ, đảng viên, quần chúng. Việc nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, giáo dục về tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh; ý nghĩa, mục đích, nội dung thực hiện CVĐ cần được kết hợp chặt chẽ với tăng cường công tác giáo dục về truyền thống, bản chất quân đội, truyền thống đơn vị. Phong trào "người tốt, việc tốt"; việc nêu gương các tập thể, cá nhân điển hình về thực hiện CVĐ cần được tổ chức thường xuyên và nhân rộng trong các đơn vị, các tổ chức, đoàn thể. Để CVĐ phát huy hiệu quả thiết thực, sâu rộng và lâu dài, cùng với việc củng cố, bồi đắp những giá trị tốt đẹp, phải hết sức chú trọng ngăn chặn và kiên quyết đấu tranh khắc phục, bài trừ những sai lệch về nhận thức, tư tưởng; những biểu hiện suy thoái về phẩm chất, đạo đức, lối sống đang biểu hiện dưới các hình thức, mức độ khác nhau trong một bộ phận cán bộ, đảng viên quân đội, trước hết là các biểu hiện thực dụng, vụ lợi, trung bình chủ nghĩa, cục bộ, bè cánh, "dĩ hòa vi quý"… Yêu cầu đó chỉ có thể thực hiện tốt, một khi có sự gắn kết chặt chẽ giữa tiến hành CVĐ với thực hiện các yêu cầu xây dựng tổ chức đảng, xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên, phát huy tốt chức năng công tác kiểm tra, giám  sát và vai trò của cấp ủy, cán bộ chủ trì, trên cơ sở nguyên tắc tập trung, dân chủ và tinh thần tự phê bình, phê bình. Thực hiện được những yêu cầu đó là thiết thực gìn giữ và bồi đắp phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ; đảm bảo để quân đội ta tiếp tục góp phần xứng đáng cùng toàn Đảng, toàn dân thực hiện thắng lợi sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước trong thời kỳ mới.

KHẮC THƯỜNG-ĐÌNH PHIẾM

_________

^* Xem: Tạp chí Quốc phòng toàn dân,  số 4 và 5-2009