Ấn phẩm tạp chí in

QPTD -Chủ Nhật, 04/12/2011, 00:37 (GMT+7)
Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật trong quân đội 5 năm qua và những vấn đề đặt ra
Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) luôn đóng vai trò quan trọng trong xã hội; là cầu nối giữa việc ban hành pháp luật và đưa pháp luật vào cuộc sống; là khâu đầu tiên của hoạt động thực thi pháp luật, giúp cho các tổ chức và cá nhân xác định đúng phạm vi và mức độ điều chỉnh của pháp luật để chấp hành nghiêm chỉnh, đúng pháp luật. Trước yêu cầu của sự nghiệp đổi mới đất nước, xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN, công tác PBGDPL đối với toàn xã hội ta càng có ý nghĩa quan trọng và trở nên bức thiết hơn bao giờ hết. Ngày 09-12-2003, Ban Bí thư Trung ương Đảng đã ra Chỉ thị số 32-CT/TW “Về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác PBGDPL, nâng cao ý thức chấp hành luật pháp của cán bộ, nhân dân”. Trước đó, ngày 17-01-2003, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 13/2003/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình hành động quốc gia PBGDPL từ năm 2003 đến năm 2007.

Ngay sau khi có Quyết định số 13 của Thủ tướng Chính phủ, ngày 07-3-2003, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng (BQP) đã ra Chỉ thị số 21/2003/CT-BQP về việc triển khai công tác PBGDPL trong lực lượng vũ trang 3 thứ quân bao gồm Bộ đội chủ lực, Bộ đội địa phương và Dân quân, tự vệ; tiếp theo, Tổng cục Chính trị đã có Hướng dẫn số 514/HD-CT quán triệt, thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW của Ban Bí thư và Chỉ thị 21 của Bộ trưởng BQP. Trên cơ sở nắm vững và tổ chức thực hiện nghiêm túc các chỉ thị, quyết định, hướng dẫn đó, gần 5 năm qua, công tác PBGDPL trong toàn quân đã đạt được những kết quả quan trọng, thiết thực góp phần xây dựng quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, hoàn thành thắng lợi các nhiệm vụ được giao.

Hội đồng phối hợp (HĐPH) công tác PBGDPL của BQP đã phối hợp chỉ đạo và duy trì hoạt động giữa các cơ quan chức năng của Bộ để thực hiện công tác PBGDPL trong toàn quân; đồng thời, giữ mối liên hệ chặt chẽ với HĐPH công tác PBGDPL của Chính phủ, từ đó tham mưu kịp thời cho lãnh đạo, thủ trưởng Bộ những chủ trương, biện pháp tổ chức thực hiện công tác PBGDPL trong các đơn vị đạt hiệu quả thiết thực. Bên cạnh việc xây dựng các văn bản chỉ đạo nhằm định hướng cho cấp dưới sát với yêu cầu chung và đặc điểm hoạt động của quân đội, hằng năm, BQP đều có kế hoạch công tác PBGDPL thống nhất trong toàn quân; trên cơ sở đó, cơ quan chính trị cấp đầu mối trực thuộc Đảng ủy Quân sự Trung ương triển khai thực hiện đến các đơn vị. Nhằm tăng hiệu quả cho công tác PBGDPL, Bộ chỉ đạo các cơ quan thông tin đại chúng trong quân đội (Báo Quân đội nhân dân, Tạp chí Quốc phòng toàn dân, Chương trình Phát thanh quân đội, Truyền hình quân đội, báo quân khu, quân chủng và các tờ tin của học viện, nhà trường,...) mở các chuyên trang, chuyên mục, tích cực tuyên truyền sâu, rộng trong quân đội và trong nhân dân về pháp luật, nghĩa vụ và trách nhiệm mỗi người trong việc chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật quân đội. Hằng năm, Bộ tổ chức hội nghị tập huấn báo cáo viên toàn quân về những văn bản quy phạm pháp luật quan trọng và văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến lĩnh vực quốc phòng, an ninh. Cùng với đó, việc biên soạn, in ấn, phát hành sách, tài liệu phục vụ cho công tác PBGDPL cũng được chú trọng thực hiện tốt. Ngoài các đề cương giới thiệu về các luật và bộ luật phục vụ cho công tác nghiên cứu, giảng dạy, việc duy trì Bản tin pháp luật (6 số/năm; số lượng 7.000 cuốn/kỳ) và thí điểm phát hành Tờ gấp pháp luật (29.000 tờ/năm 2007) đã trở thành những kênh thông tin quan trọng, góp phần nâng cao hiệu quả công tác PBGDPL. Ngoài ra, BQP còn phối hợp với các bộ, ngành chức năng (Bộ Tư pháp, Bộ Công an, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam) ban hành Thông tư liên tịch “Hướng dẫn việc xây dựng, quản lý và khai thác Tủ sách pháp luật ở cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, trường học”. Trên cơ sở đó, Tổng cục Chính trị đã có Hướng dẫn số 892/HD-CT về việc xây dựng, quản lý và khai thác Tủ sách pháp luật, Ngăn sách pháp luật trong các đơn vị quân đội, được các đơn vị hưởng ứng và có tác dụng tích cực.
Đối với các đơn vị, công tác PBGDPL đã được cấp ủy, chỉ huy các cấp chú trọng đúng mức. Nhiều cấp có nghị quyết chuyên đề lãnh đạo thực hiện công tác PBGDPL một cách toàn diện hoặc lãnh đạo một nội dung cụ thể của công tác này sát hợp với đặc điểm, tình hình của đơn vị mình. Đối với những đơn vị mà cấp ủy không ra nghị quyết chuyên đề, nội dung công tác PBGDPL cũng được đưa vào nghị quyết lãnh đạo thường kỳ hoặc đột xuất và được xác định là một trọng tâm trong xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện. HĐPH công tác PBGDPL từng cấp thường xuyên được kiện toàn về số lượng, cơ cấu và nâng cao chất lượng; xây dựng quy chế làm việc và duy trì tốt nền nếp hoạt động, nhất là việc triển khai các mặt công tác, cũng như duy trì chế độ báo cáo, sơ kết, rút kinh nghiệm. Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chỉ huy các đơn vị và sự tham mưu của Hội đồng, hằng năm, các đơn vị đều tổ chức cho bộ đội học tập đầy đủ các luật và bộ luật theo kế hoạch (quân số thường xuyên bảo đảm từ 90-98%; kết quả kiểm tra 100% đạt yêu cầu, trong đó có 70-75% khá và giỏi); đồng thời, căn cứ vào tình hình cụ thể, tổ chức giới thiệu những chuyên đề bổ sung, sát thực với đơn vị. Công tác PBGDPL trong các nhà trường quân đội cũng được tổ chức thực hiện nghiêm túc; kết hợp có hiệu quả giữa trang bị kiến thức bộ môn Nhà nước và Pháp luật với phổ biến, tuyên truyền các luật, bộ luật, giúp học viên nắm chắc hơn kiến thức về pháp luật. Phối hợp chặt chẽ với các địa phương, các đơn vị cũng tổ chức thực hiện chu đáo công tác PBGDPL đối với lực lượng dân quân, tự vệ, dự bị động viên, bảo đảm quân số, thời gian và phù hợp với đặc điểm hoạt động của lực lượng này trên từng địa bàn.
Để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác PBGDPL, bên cạnh tổ chức học tập chuyên đề theo kế hoạch, các đơn vị còn coi trọng lồng ghép nội dung PBGDPL vào công tác giáo dục chính trị-tư tưởng; sử dụng nhiều hình thức, biện pháp tuyên truyền, giáo dục phong phú, sinh động (tiểu phẩm văn nghệ, thi tìm hiểu pháp luật, thi báo tường, giao lưu với đơn vị kết nghĩa...) nhằm tăng tính hấp dẫn, nâng cao hiệu quả PBGDPL. Những yêu cầu chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật quân đội đều được các đơn vị gắn kết vào nội dung của  phong trào thi đua quyết thắng; trong đó, các tiêu chuẩn bảo đảm an toàn trong huấn luyện, diễn tập, hành quân dã ngoại hoặc tham gia giao thông,... đều được xác định là những chỉ tiêu thi đua quan trọng khi bình xét thành tích của tập thể và cá nhân hằng năm. Những năm qua, hưởng ứng các phong trào thi đua do Nhà nước, quân đội phát động, điển hình là các phong trào “Giành 3 đỉnh cao quyết thắng”, “Tháng an toàn giao thông”, “Tuần lễ an toàn giao thông Quốc gia”..., các đơn vị trong toàn quân đều tích cực tham gia và hoàn thành các chỉ tiêu đề ra. Việc tổ chức một số phiên tòa xét xử lưu động, tại chỗ về những vụ án điển hình ở một số đơn vị đã có tính giáo dục và răn đe cao. Đây là một hình thức hỗ trợ tích cực cho các hoạt động PBGDPL hằng năm.
  Với những nỗ lực vượt bậc, công tác PBGDPL trong quân đội 5 năm qua đã thiết thực góp phần nâng cao nhận thức cho cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, đơn vị về tầm quan trọng, sự cần thiết phải tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác PBGDPL; đồng thời, tạo sự thống nhất cao về tư tưởng, trách nhiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện công tác này ở các cấp. Điều quan trọng nhất là, nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật quân đội của tuyệt đại đa số đảng viên, cán bộ, chiến sĩ, công nhân, viên chức quốc phòng, lao động hợp đồng trong toàn quân được nâng lên rõ rệt. Số vụ vi phạm pháp luật, kỷ luật giảm đáng kể; nhiều đơn vị không để xảy ra vụ việc nghiêm trọng. Qua đây, công tác PBGDPL của quân đội có thêm nhiều kinh nghiệm; HĐPH công tác PBGDPL các cấp ngày càng khẳng định rõ vai trò, vị trí trong việc tham mưu, điều phối và duy trì hoạt động giữa các cơ quan chức năng, bảo đảm công tác PBGDPL được triển khai đúng trọng tâm, đúng kế hoạch và sát với sự phát triển của tình hình nhiệm vụ... Tuy còn một số hạn chế về nội dung, phương pháp, công tác quản lý quân số học tập; việc gắn giáo dục với rèn luyện quân nhân; việc nắm bắt tư tưởng của bộ đội,v.v., song có thể khẳng định rằng, những thành tựu của công tác PBGDPL trong quân đội 5 năm qua là cơ bản, có ý nghĩa tạo đà phát triển cho những năm tiếp theo.
Hiện nay, quân đội ta thực hiện nhiệm vụ trong bối cảnh đất nước đang có những bước chuyển mình quan trọng, đan xen giữa cơ hội và thách thức, giữa thời cơ lớn và nguy cơ không thể xem thường. Một trong những yêu cầu quan trọng để sự nghiệp CNH, HĐH đất nước được đẩy mạnh, hội nhập kinh tế quốc tế có hiệu quả, xây dựng thành công và bảo vệ vững chắc Tổ quốc XHCN là phải tập trung xây dựng Nhà nước Việt Nam pháp quyền XHCN. Quân đội ta là một thành viên của hệ thống chính trị của đất nước; là công cụ bảo vệ Nhà nước, bảo vệ pháp luật; vì vậy, trước hết phải trở thành một tổ chức vững mạnh toàn diện, có tính kỷ luật cao; mọi thành viên trong quân đội phải là những người có ý thức công dân và ý thức pháp luật mẫu mực.
Do đó, thời gian tới, cần tiếp tục tổ chức quán triệt sâu sắc Chỉ thị số 32-CT/TW của Ban Bí thư và Quyết định số 13/2003/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ; tạo sự chuyển biến tích cực trong nhận thức, trách nhiệm của lãnh đạo, chỉ huy các cấp đối với công tác PBGDPL. Thường xuyên kiện toàn HĐPH công tác PBGDPL các cấp về mặt tổ chức, nhân sự; nâng cao trách nhiệm của các thành viên Hội đồng trong việc thực hiện chức năng tham mưu, chỉ đạo, phối hợp hoạt động, nâng cao hiệu quả công tác PBGDPL. Chú trọng làm tốt công tác nghiên cứu, xây dựng kế hoạch PBGDPL; thường xuyên kiểm tra, theo dõi việc triển khai thực hiện kế hoạch và tổ chức sơ, tổng kết, rút kinh nghiệm kịp thời. Thường xuyên tổ chức tập huấn nâng cao trình độ, kỹ năng, phương pháp sư phạm, bồi dưỡng kinh nghiệm thực tiễn, bảo đảm để đội ngũ báo cáo viên, giáo viên pháp luật, giáo viên chính trị, cán bộ quản lý ở các đơn vị, nhà trường đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu của công tác PBGDPL trong tình hình mới. Tích cực triển khai thực hiện chủ trương tuyển dụng sinh viên tốt nghiệp khá, giỏi hệ chính quy tại các trường chuyên ngành luật để bồi dưỡng, phát triển thành những giáo viên chuyên giảng dạy về pháp luật trong các đơn vị và nhà trường quân đội.
Trước mắt, các đơn vị tiếp tục tổ chức cho các đối tượng quân nhân học tập đầy đủ các chuyên đề về pháp luật theo chương trình, kế hoạch hằng năm của BQP; chú trọng nâng cao chất lượng, tăng cường tính thực tiễn của các bài giảng; tập trung quán triệt Quyết định 2530/2000/QĐ-BQP và Quyết định 82/QĐ-BQP của Bộ trưởng BQP về “xử lý kỷ luật đối với những hành vi vi phạm chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự”; Chỉ thị số 25/CT-TM của Tổng Tham mưu trưởng về “quản lý, sử dụng xe mô tô, xe gắn máy trong quân đội”. Tiếp tục phổ biến sâu rộng nội dung các văn bản quy phạm pháp luật quy định chi tiết các luật, pháp lệnh, các văn bản liên quan đến quốc phòng, an ninh; các quy định, quy tắc bảo đảm an toàn trong huấn luyện, diễn tập, hành quân dã ngoại. Đặc biệt, cần tổ chức học và học lại Luật Giao thông đường bộ; coi đó là một nội dung trọng tâm của công tác PBGDPL hiện nay. Việc tổ chức học tập Luật Giao thông đường bộ cần gắn với việc quán triệt sâu, rộng Nghị quyết số 32/2007/NQ-CP ngày 29/6/2007 của Chính phủ “về một số giải pháp cấp bách kiềm chế tai nạn giao thông và ùn tắc giao thông”; Chỉ thị số 128/2007/CT-BQP ngày 25/8/2007 của Bộ trưởng BQP về việc thực hiện Nghị quyết 32 của Chính phủ; qua đó, tạo sự chuyển biến đồng bộ, toàn diện về nhận thức, ý thức, trách nhiệm, thái độ, hành vi chấp hành Luật khi tham gia giao thông một cách tự giác cho mọi quân nhân. Đặc biệt, cần tuyên truyền mạnh mẽ, xây dựng thói quen đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông bằng xe máy đối với mọi quân nhân.
Để nâng cao hiệu quả công tác PBGDPL, HĐPH công tác PBGDPL các cấp cần coi trọng hơn nữa việc chỉ đạo các đơn vị tích cực đổi mới hình thức, phương pháp tuyên truyền, giáo dục; phát huy tính chủ động, sáng tạo của cơ sở, tìm ra nhiều loại hình hoạt động phong phú, sinh động, phù hợp với đặc điểm của mỗi đơn vị; qua đó đưa những nội dung pháp luật thấm sâu vào nhận thức, ý thức, tạo bước chuyển về chất trong thái độ, hành vi chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật quân đội ở từng quân nhân. Cần coi trọng hơn nữa lồng ghép nội dung PBGDPL vào các hoạt động công tác đảng, công tác chính trị, nhất là công tác thi đua, hoạt động văn hóa-văn nghệ; bám sát và hưởng ứng tích cực các phong trào thi đua do Chính phủ và quân đội phát động; từ đó dấy lên trong đơn vị, cơ quan những đợt thi đua đột kích, góp phần khắc phục, đẩy lùi khâu yếu, mặt yếu. Chú trọng phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền, đoàn thể các địa phương nơi đóng quân để nâng cao hiệu quả công tác PBGDPL, thực hiện tốt kế hoạch tuyên truyền, PBGDPL trong lực lượng dân quân, tự vệ và dự bị động viên. Tiếp tục chỉ đạo, kiểm tra các cơ quan, đơn vị trong việc xây dựng, khai thác, phát huy tác dụng của Tủ sách pháp luật, Ngăn sách pháp luật. Chỉ đạo báo chí quân đội tích cực tham gia công tác tuyên truyền, PBGDPL; có nhiều bài viết mang tính tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận, tuyên truyền, phổ biến kinh nghiệm tiến hành công tác PBGDPL ở các đơn vị cơ sở, làm bài học cho toàn quân nghiên cứu, vận dụng. Duy trì thường xuyên và hiệu quả hoạt động của Bản tin pháp luật; tiến tới phát triển Bản tin pháp luật thành Tạp chí với nội dung, hình thức phong phú, hấp dẫn và mạng lưới cộng tác viên rộng rãi hơn.
Hiệu quả công tác PBGDPL đòi hỏi các đơn vị phải triển khai đồng bộ nhiều biện pháp, kết hợp chặt chẽ giữa công tác tư tưởng với công tác tổ chức; giữa tuyên truyền, giáo dục, thuyết phục với công tác quản lý hành chính, duy trì nền nếp chính quy, ngăn ngừa, răn đe và thực hiện kỷ luật quân sự tự giác, nghiêm minh. Do đó, cấp ủy, chỉ huy các cấp  và các ngành chức năng cần coi trọng lãnh đạo, chỉ đạo làm tốt công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm; duy trì nghiêm các chế độ trực chỉ huy, trực ban, công tác đóng quân canh phòng, công tác phòng gian, bảo mật; có biện pháp quản lý, kiểm tra thường xuyên quân số, vũ khí, trang bị, cơ sở vật chất của đơn vị; chú ý việc giải quyết cho quân nhân, nhất là số hạ sĩ quan, chiến sĩ khi ra ngoài doanh trại phải được quán triệt, giáo dục tốt, để không vi phạm pháp luật Nhà nước, kỷ luật quân đội, nhất là khi tham gia giao thông. Đồng thời, phải thường xuyên duy trì mối liên hệ chặt chẽ với cơ quan bảo vệ pháp luật trong và ngoài quân đội, kịp thời xử lý nghiêm minh những hành vi vi phạm pháp luật, điều lệnh quân đội, làm bài học răn đe đối với mọi quân nhân.
Thượng tướng Phan Trung Kiên
Ủy viên BCHTƯ Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng
 

Ý kiến bạn đọc (0)

ENGLISH
中文
Đọc tạp chí in
Giấy phép số 478/GP-BTTTT, Bộ Thông tin và Truyền thông, cấp ngày 27/7/2021.
Tổng Biên tập: Thiếu tướng, ThS. TẠ QUANG CHUYÊN
Phó Tổng Biên tập: Đại tá, ThS. HOÀNG VĂN TRƯỜNG; Đại tá, PGS, TS. NHÂM CAO THÀNH; Đại tá, ThS. NGUYỄN MẠNH TUẤN
© 2013 Bản quyền thuộc về Tạp chí Quốc phòng toàn dân. Bảo lưu mọi quyền
Địa chỉ: 38A - Lý Nam Đế - Hoàn Kiếm - Hà Nội; ĐT: (024)38.457.044; (069)552.364
Fax: (024)37.473.956 - Email: thukytoasoan.qptd@gmail.com
Đại diện phía Nam: 161-163, Trần Quốc Thảo, Quận 3, TP Hồ Chí Minh; Fax: (028) 62.905.671; ĐT: (069) 667.446