Trong công cuộc đổi mới, mở cửa, chủ động hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng của đất nước, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, nhất là khu vực biên giới trên biển, đảo của Tỉnh, là địa bàn hết sức sôi động về hoạt động đầu tư hợp tác trên các lĩnh vực, đặc biệt là dầu khí, cảng biển và dịch vụ du lịch. Quán triệt và triển khai thực hiện Chỉ thị 15/1998/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường chỉ đạo xây dựng và phát triển kinh tế-xã hội (KT-XH), củng cố quốc phòng-an ninh (QP-AN) ở các xã, phường biên giới, hải đảo; Chỉ thị 13/CT-TU, ngày 10-6-1998 của Tỉnh ủy và Kế hoạch số 1911/KH-UB, của Uỷ ban nhân dân tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu chỉ đạo thực hiện 5 nội dung về “Ngày Biên phòng toàn dân”, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) Tỉnh đã ra Nghị quyết chuyên đề và xây dựng kế hoạch thực hiện 5 nội dung “Ngày Biên phòng toàn dân”; trong đó đã xác định rõ: “... cùng với việc xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh, đủ sức hoàn thành nhiệm vụ bảo vệ vững chắc chủ quyền an ninh biên giới biển, đảo, còn phải tích cực tham gia phát triển KT-XH ở địa bàn biên giới”, nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp của các lực lượng và nhân dân khu vực biên giới trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc và xây dựng đất nước thời kỳ CNH, HĐH.

 Xuất phát từ đặc điểm, tình hình khu vực biên giới và nhiệm vụ chính trị được giao, Đảng uỷ, Bộ Chỉ huy BĐBP Tỉnh đã chủ động phối hợp cùng với các sở, ban, ngành của Tỉnh tham gia phát triển KT-XH ở địa bàn biên phòng, gắn với nhiệm vụ bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh biên giới biển, đảo, góp phần tạo môi trường thuận lợi cho hoạt động hợp tác, đầu tư, thực hiện thắng lợi các mục tiêu KT-XH của địa phương. Thông qua công tác kiểm tra, kiểm soát xuất nhập cảnh, BĐBP Tỉnh đã đề xuất cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính tại các Cảng quốc tế, tạo điều kiện cho các đối tác sản xuất, buôn bán, với phương châm “Bề ngoài thông thoáng, bên trong chặt chẽ”. Trong 5 năm qua, BĐBP Tỉnh đã làm thủ tục xuất nhập quá cảnh gần 16 ngàn lượt tàu, với trên 307 ngàn lượt thuyền viên và hành khách và trên 120 triệu tấn hàng hoá; kiểm tra trên 381 ngàn lượt tàu nội địa, gần 13 ngàn lượt thuyền viên; 5.200 lượt máy bay, với gần 60 ngàn lượt khách,… đảm bảo đúng quy định, nhanh gọn, tạo điều kiện đẩy mạnh kinh tế đối ngoại của Tỉnh. Cùng với đó, Đảng uỷ, Bộ Chỉ huy BĐBP Tỉnh còn chủ động tham mưu cho Tỉnh uỷ, Uỷ ban nhân dân Tỉnh thẩm định các dự án đầu tư tại khu vực biên giới biển, đảo, để vừa đáp ứng yêu cầu hợp tác phát triển KT-XH, vừa giữ được yếu tố bí mật về khu vực phòng thủ tỉnh, phòng thủ biên giới theo Nghị định 161/CP về Quy chế khu vực biên giới biển của Chính phủ.

Đối với những địa bàn vùng sâu, vùng xa thuộc khu vực biên giới biển, đảo, các đơn vị, đồn biên phòng tập trung tham mưu cho cấp uỷ, chính quyền các địa phương đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng phát triển ngành nghề, vật nuôi, cây trồng phù hợp với thế mạnh, nguồn nhân lực và đất đai từng địa phương; chủ động cùng các cấp, các ngành có liên quan vận động ngư dân cải hoán phương tiện, chuyển đổi nghề khai thác hải sản với phương châm: “Khai thác, nuôi trồng hải sản hiệu quả và bền vững”; đồng thời, có biện pháp góp phần từng bước giảm thiểu tình trạng ngư dân vi phạm vùng biển các nước trong khu vực để khai thác hải sản.

Từ tình hình thực tế và điều kiện, khả năng hiện có, BĐBP Tỉnh đã chủ động bàn bạc với các sở, ban, ngành (Giáo dục-Đào tạo, Văn hóa - Thể thao - Du lịch, Hội Nông dân, Hội Phụ nữ,…), vận động cán bộ, công chức, hội viên tích cực “xoá đói, giảm nghèo”, giúp nhau làm kinh tế gia đình, tham gia chương trình phổ cập tiểu học và trung học cơ sở, đưa văn hoá về địa bàn khu dân cư. Trong những năm qua, BĐBP Tỉnh cùng với địa phương mở 26 lớp phổ cập trung học cơ sở, tu sửa và làm mới 17km đường giao thông nông thôn, duy trì đội tuyên truyền văn hóa liên ngành bằng các hoạt động văn hoá-văn nghệ để tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước cho quần chúng nhân dân, góp phần xây dựng đời sống văn hoá khu dân cư, từng bước hạn chế, đẩy lùi tệ nạn xã hội và xoá bỏ những tập tục lạc hậu. Đáng chú ý là, BĐBP Tỉnh đã phát huy có hiệu quả chức năng của 3 Trạm xá quân-dân y tại xã đảo Long Sơn (Thành phố Vũng Tàu), xã Bình Châu (huyện Xuyên Mộc) và địa bàn Cỏ Ống (huyện Côn Đảo). Trong 5 năm gần đây, các trạm xá này đã khám, chữa bệnh cho 3.712 lượt người, cấp thuốc miễn phí quy thành tiền là 32,8 triệu đồng, góp phần khắc phục điểm yếu về chăm sóc sức khoẻ nhân dân, cùng ngành Y tế nâng cao chất lượng hiệu quả mạng lưới y tế cơ sở tại vùng sâu, vùng xa thuộc khu vực biên giới biển, đảo. Đặc biệt, trong những năm qua, hưởng ứng Cuộc vận động “Nhà Đại đoàn kết, nhà tình thương cho người nghèo” và “Mái ấm cho người nghèo nơi biên giới, hải đảo”, cán bộ, chiến sĩ BĐBP Tỉnh đã đóng góp tiền lương, ngày công và trực tiếp vận động các doanh nghiệp, các nhà hảo tâm tài trợ, xây dựng nhà cho người nghèo và công trình dân sinh cho một số địa phương khó khăn, với tổng trị giá hơn 2,5 tỷ đồng.

Những việc làm trên của BĐBP Tỉnh đã góp phần quan trọng củng cố cơ sở chính trị, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân, củng cố lòng tin của nhân dân đối với Đảng, chính quyền địa phương, với chế độ XHCN; đồng thời, tạo cơ sở để các cấp, các ngành và nhân dân hiểu sâu sắc về chức năng, nhiệm vụ của BĐBP; qua đó, tham gia tích cực vào phong trào bảo vệ an ninh biên giới biển, đảo của Tổ quốc và giúp đỡ BĐBP thực hiện tốt chức năng là lực lượng chuyên trách, nòng cốt trong công tác bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia.

Nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới biển, đảo của BĐBP Tỉnh trong những năm qua đã đạt được những kết quả quan trọng, góp phần thúc đẩy sự phát triển KT-XH của địa phương, nhất là các địa phương khu vực biên giới. Để hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ chính trị được giao, Đảng uỷ, Bộ Chỉ huy BĐBP Tỉnh đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các đơn vị, đồn biên phòng thường xuyên tổ chức tập luyện các phương án tác chiến, nâng cao trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu, bảo vệ địa phương. Đồng thời, chủ động nắm tình hình địa bàn trên biển, áp dụng đối sách đấu tranh có hiệu quả với các loại đối tượng, các vụ việc, nhất là các đối tượng lợi dụng tôn giáo hoạt động trái pháp luật, xuất nhập cảnh trái phép qua cửa khẩu (cảng Vũng Tàu), hoặc dùng chất nổ khai thác hải sản, khoáng sản tại các địa bàn trọng điểm, giữ vững an ninh chính trị và trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn. Ngoài việc thực hiện đồng bộ 6 biện pháp công tác biên phòng, BĐBP Tỉnh còn kết hợp cùng các lực lượng Hải quân, Cảnh sát biển, Công an đường thuỷ bảo vệ vùng nội thuỷ, lãnh hải và thềm lục địa của Tổ quốc. Thông qua đó, trực tiếp củng cố, xây dựng thế trận biên phòng toàn dân ngày càng vững chắc.

Trong những năm gần đây, BĐBP Tỉnh đã phát hiện, bắt giữ, xử lý 5 vụ tàu nước ngoài vi phạm chủ quyền, 52 vụ nhập cảnh không đúng mục đích ghi trong hộ chiếu; thu thập trên 3.600 tin, trong đó có 1.844 tin có giá trị phục vụ cho công tác nghiệp vụ; xử lý 42 vụ việc liên quan đến hoạt động lợi dụng tôn giáo; đấu tranh xử lý vi phạm pháp luật 1.056 vụ, gồm 1.881 đối tượng; xử phạt vi phạm hành chính 1.361 vụ,… với số tiền phạt hơn 2,2 tỷ đồng; phối hợp với các lực lượng chức năng đấu tranh 38 vụ, gồm 43 đối tượng, phạt tiền hơn 300 triệu đồng; điều tra, phát hiện, bắt giữ và làm thủ tục chuyển cơ quan chức năng xử lý 229 vụ, 629 đối tượng, thu giữ 7.379 tép heroin, 0,7 kg thuốc phiện,… Kết quả đó đã góp phần bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới và an ninh, trật tự trên địa bàn.

Cùng với đó, BĐBP Tỉnh còn thường xuyên phối hợp với Công an Tỉnh, Đội chống buôn lậu, gian lận thương mại Hải quan Tỉnh và các cơ quan hữu quan, phát hiện đấu tranh làm rõ và xử lý hàng trăm vụ việc trên các lĩnh vực: thương mại, kinh doanh xăng dầu, quản lý, khai thác tài nguyên biển, giao thông thuỷ nội địa,... góp phần giữ vững an ninh, trật tự, tạo điều kiện và môi trường thuận lợi để các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh tại địa bàn biên phòng yên tâm làm ăn, đóng góp vào nguồn thu ngân sách của địa phương. Ngoài ra, các đơn vị BĐBP Tỉnh còn tích cực tham gia công tác cứu hộ, cứu nạn trên biển; phối hợp chặt chẽ với Tổng Công ty Khí Việt Nam (PV GAS); Xí nghiệp liên doanh Dầu khí (VIETSOPETRO) thường xuyên tổ chức các chương trình truyền thông an ninh trên biển và bảo vệ an toàn các công trình dầu khí ở thềm lục địa.

Nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới biển, đảo trong giai đoạn hiện nay đang đặt ra những yêu cầu mới, ngày càng cao, đòi hỏi BĐBP nói chung, BĐBP tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu nói riêng, phải tiếp tục nỗ lực phấn đấu, thực hiện tốt các biện pháp biên phòng, góp phần cùng quân và dân cả nước bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh biên giới của Tổ quốc. Để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy BĐBP Tỉnh đang tập trung triển khai thực hiện các nghị quyết, chỉ thị của Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Biên phòng; của Tỉnh ủy, Uỷ ban nhân dân Tỉnh về việc tham gia phát triển KT-XH ở khu vực biên giới gắn với bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới biển, đảo. Căn cứ vào sự phát triển của từng khu vực, Đảng uỷ, Bộ Chỉ huy sẽ xác định các khâu đột phá, địa bàn, ngành nghề cần chú trọng tập trung đầu tư để tham mưu cho cấp ủy, chính quyền các biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện; đồng thời, tổ chức khảo sát thực trạng KT-XH một cách cụ thể, làm cơ sở xác định quy mô, cách làm, trách nhiệm từng ngành trong xây dựng và phát triển KT-XH ở khu vực biên giới biển, đảo.

Về lâu dài, các cơ quan chức năng cần nghiên cứu, xây dựng cơ chế xác định trách nhiệm tham gia phát triển KT-XH ở khu vực biên giới biển, đảo cho các lực lượng, trong đó có BĐBP. Bởi vì, việc tham gia phát triển KT-XH ở khu vực này không chỉ góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân nơi đây, mà còn là cơ sở để phát huy vai trò, sức mạnh tổng hợp của nhân dân trong việc quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới biển, đảo của Tổ quốc.

Đại tá TRƯƠNG VĂN TÀI

Tỉnh ủy viên, Chỉ huy trưởng BĐBP Tỉnh