Bình Phước là tỉnh miền núi, biên giới và cũng là địa bàn chuyển tiếp từ Nam Tây Nguyên về vùng Đông Nam Bộ nên có vị trí chiến lược quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Những năm qua, bằng ý chí tự lực, tự cường, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, Đảng bộ, chính quyền, nhân dân và lực lượng vũ trang (LLVT) tỉnh Bình Phước đã đạt được nhiều kết quả to lớn: kinh tế phát triển; đời sống vật chất, văn hóa, tinh thần của nhân dân các dân tộc từng bước được cải thiện; nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, thế trận biên phòng toàn dân được củng cố, “thế trận lòng dân” trên địa bàn “phên dậu” phía Tây Nam Tổ quốc được giữ vững.

Tuy nhiên, Bình Phước vẫn là tỉnh nghèo, cơ sở hạ tầng yếu kém, mặt bằng dân trí thấp, kinh tế chậm phát triển... nên quá trình triển khai nhiệm vụ quân sự, quốc phòng ở địa phương còn nhiều khó khăn. Hơn nữa, cùng với Tây Nguyên, trên địa bàn tỉnh Bình Phước, các thế lực thù địch vẫn đang đẩy mạnh thực hiện chiến lược “diễn biến hòa bình”, kết hợp với bạo loạn lật đổ. Một số hoạt động như tổ chức truyền đạo trái pháp luật, dùng tiền mua chuộc, kích động, lôi kéo một bộ phận đồng bào dân tộc thiểu số nhẹ dạ cả tin tham gia khiếu kiện,... được chúng thực hiện ngày càng tinh vi, xảo quyệt. Cùng với đó, ảnh hưởng mặt trái của kinh tế thị trường, một số tệ nạn xã hội chưa được ngăn chặn và đẩy lùi; phương tiện tham gia giao thông tăng nhanh nhưng cơ sở hạ tầng về giao thông còn bất cập... Những yếu tố trên đã tác động nhiều mặt tới quá trình thực hiện nhiệm vụ, nhất là trong việc chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật quân đội của cán bộ, chiến sĩ trong LLVT Tỉnh.

Xuất phát từ yêu cầu, nhiệm vụ và thực tế tình hình trên địa bàn, Đảng ủy, Bộ chỉ huy quân sự (BCHQS) Tỉnh đã xác định: để nâng cao sức mạnh tổng hợp và trình độ sẵn sàng chiến đấu, cùng với việc tập trung huấn luyện, LLVT Tỉnh phải thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, nhằm tạo ra sự chuyển biến mới về chất trên các mặt công tác, trong đó tập trung nâng cao hiệu quả công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) là một giải pháp rất quan trọng.

Trước hết, Đảng ủy, BCHQS Tỉnh đã tập trung chỉ đạo cấp ủy, người chỉ huy các cấp  tổ chức cho cơ quan, đơn vị học tập, nghiên cứu quán triệt một cách nghiêm túc, đầy đủ và cụ thể các chỉ thị, quyết định của Đảng, Nhà nước và Quân đội về công tác PBGDPL, tạo sự chuyển biến rõ rệt về nhận thức trong LLVT địa phương đối với công tác này. Công tác PBGDPL được xem là một nội dung quan trọng của công tác Đảng, công tác chính trị, giúp cho mọi cán bộ, chiến sĩ nâng cao ý thức tự giác chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật quân đội, góp phần nâng cao sức mạnh tổng hợp, trình độ và khả năng sẵn sàng chiến đấu của LLVT địa phương. Đảng ủy, BCHQS Tỉnh đã tập trung chỉ đạo việc kiện toàn Hội đồng phối hợp công tác PBGDPL của Tỉnh để giúp việc chỉ đạo, triển khai kế hoạch công tác đến từng cán bộ, chiến sĩ trong LLVT một cách có hiệu quả. Hội đồng do Chính ủy BCHQS Tỉnh làm Chủ tịch, đại diện các phòng, ban cơ quan chức năng thuộc cơ quan BCHQS Tỉnh làm thành viên. Hội đồng đã ban hành Qui chế hoạt động, trong đó phân công rõ trách nhiệm cho từng thành viên phụ trách cụ thể từng cơ quan, đơn vị để theo dõi, tổ chức, thực hiện công tác này và chỉ đạo việc thành lập Hội đồng PBGDPL ở cơ quan, đơn vị trực thuộc. Trên cơ sở đó, Hội đồng các cấp đã chủ động phối hợp với cơ quan chức năng địa phương tiến hành tổ chức kiểm tra đột xuất việc thực hiện kế hoạch công tác PBGDPL ở các cơ quan, đơn vị trực thuộc; tổ chức sơ kết, tổng kết theo định kỳ, rút ra những bài học kinh nghiệm, kịp thời khắc phục những tồn tại, yếu kém và xác định phương hướng, biện pháp thực hiện công tác PBGDPL có chất lượng hơn.

 Ngoài nghị quyết chuyên đề về công tác PBGDPL cho đơn vị, trong các nghị quyết thường kỳ, Đảng ủy, BCHQS Tỉnh đã chỉ đạo các Đảng bộ, chi bộ phải đánh giá cụ thể tình hình thực hiện công tác PBGDPL, tình hình chấp hành kỷ luật của cơ quan, đơn vị mình; đưa nội dung công tác này trở thành một trong những tiêu chuẩn đánh giá tổ chức Đảng trong sạch vững mạnh, đơn vị vững mạnh toàn diện (VMTD) và được cụ thể hóa vào chỉ tiêu các phong trào thi đua của đơn vị. Theo chỉ đạo của BCHQS Tỉnh, Hội đồng phối hợp PBGDPL của Tỉnh đã nghiêm túc triển khai, quán triệt tới cấp ủy, người chỉ huy các cơ quan, đơn vị Chỉ thị số 32-CT/TƯ của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác PBGDPL, các chỉ thị, nghị quyết của Chính phủ, Bộ Quốc phòng về công tác PBGDPL trong Quân đội và Chỉ thị 245/CT-TL của Tư lệnh Quân khu thực hiện cuộc vận động “7 không” g?n v?i Ch? th? 235/CT-ĐU của Thường vụ Đảng uỷ Quân khu 7 về “Xây dựng chi bộ 4 tốt, đảng viên 5 tốt”... Hội đồng còn chú trọng việc phối hợp chặt chẽ công tác PBGDPL với công tác giáo dục chính trị nhằm xây dựng bản lĩnh chính trị vững vàng, tư tưởng kiên định; nâng cao ý thức tự giác chấp hành pháp luật, rèn luyện kỷ luật, phát huy dân chủ, mở rộng đối thoại giữa cán bộ và chiến sĩ, giữa cấp trên với cấp dưới, tạo sự thống nhất cao để xây dựng đơn vị VMTD. Trong những năm qua, 99% cán bộ, chiến sĩ, công nhân viên quốc phòng và 100% chiến sĩ mới được tổ chức học tập các văn bản, chỉ thị của cấp trên về chấp hành pháp luật Nhà nước, Điều lệnh Quản lý bộ đội và qui định của cơ quan, đơn vị. Nhờ vậy, không còn hiện tượng đảo, bỏ ngũ, vắng mặt trái phép; tình trạng uống rượu, bia buổi trưa ở cơ quan, đơn vị đã chấm dứt; việc thực hiện không hút thuốc ở nơi làm việc đạt tỷ lệ 96,3%; các vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng không xảy ra... Những kiến thức đã được trang bị trong quá trình PBGDPL đã giúp cho LLVT làm tốt công tác dân vận, xây dựng cơ sở chính trị vững mạnh, góp phần củng cố vững chắc “thế trận lòng dân” trên địa bàn.

Thứ hai, Đảng ủy, BCHQS Tỉnh hết sức quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo đổi mới nội dung, hình thức công tác PBGDPL phù hợp với từng đối tượng, Hằng năm, căn cứ vào chỉ thị, hướng dẫn của Bộ Quốc phòng, của Quân khu và đặc điểm, tình hình của cơ quan, đơn vị, Hội đồng đã giúp Đảng ủy, BCHQS Tỉnh xây dựng chương trình, nội dung PBGDPL cụ thể, phù hợp với từng đối tượng. Đối với cán bộ lãnh đạo, chỉ huy của cơ quan, đơn vị, nội dung được tập trung vào việc nâng cao ý thức trách nhiệm, năng lực quán triệt, nghiên cứu, tổ chức triển khai thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật Nhà nước, các chỉ thị, hướng dẫn của trên… Đối tượng là hạ sĩ quan, chiến sĩ, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân viên quốc phòng, chú trọng vào nội dung giáo dục ý thức trách nhiệm chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật quân đội, xây dựng nền nếp chính qui, thực hiện nghiêm các qui định, nguyên tắc chuyên môn, nghiệp vụ và chấp hành mệnh lệnh của người chỉ huy. Đối với các đội công tác 123 đi xây dựng cơ sở, nội dung đi sâu vào giáo dục, bồi dưỡng chủ trương, chính sách, pháp luật liên quan đến các lĩnh vực: tôn giáo, dân tộc, quản lý, sử dụng đất đai, công tác phòng chống ma túy… Đối với lực lượng dân quân, tự vệ, dự bị động viên, nội dung tập trung vào giáo dục, phổ biến, tuyên truyền Pháp lệnh Dân quân, tự vệ và Dự bị động viên, kết hợp với phổ biến các chỉ thị, hướng dẫn của trên về các hoạt động khác của lực lượng này ở địa phương như dân vận và các chính sách dân tộc, tôn giáo…

Là tỉnh có hơn 40 dân tộc, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm hơn 20% dân số toàn Tỉnh; trên địa bàn có 3 tôn giáo chính là Phật giáo, Thiên chúa giáo và đạo Tin Lành, nên số chiến sĩ trong LLVT địa phương là con em đồng bào dân tộc thiểu số, có đạo chiếm tỷ lệ đáng kể. Với đối tượng này, bên cạnh việc thực hiện nghiêm túc nội dung, chương trình PBGDPL do trên quy định, chúng tôi chú trọng giáo dục những nội dung liên quan đến chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về vấn đề dân tộc, tôn giáo; đồng thời, đổi mới phương pháp truyền đạt cho phù hợp với trình độ, mặt bằng kiến thức của anh em. Ngoài việc tổ chức lên lớp theo các chương trình giáo dục cơ bản đã được qui định, các cơ quan, đơn vị thường xuyên tổ chức các hoạt động bổ trợ ngoại khóa, tăng thời lượng “trực quan”, lấy những vụ việc “người thật, việc thật” ở địa phương, cơ quan, đơn vị trong việc chấp hành điều lệnh kỷ luật quân đội, tham gia giao thông, tình hình chấp hành Luật Nghĩa vụ quân sự, Pháp lệnh Bảo vệ rừng, Luật Biên giới quốc gia... trên địa bàn để tuyên truyền, giáo dục, giúp họ có ý thức tự rèn luyện nâng cao kiến thức để vận dụng vào thực tế cuộc sống và xử lý tình huống phù hợp với những qui định của pháp luật. Trong năm qua, Tỉnh đã tổ chức thông báo kết quả xét xử các vụ án hình sự, tình hình vi phạm kỷ luật, phạm tội trong LLVT Quân khu và trong Tỉnh cho hơn 5.000 lượt cán bộ, chiến sĩ… Những biện pháp đó đã thiết thực góp phần nâng cao ý thức tự giác rèn luyện và chấp hành kỷ luật của bộ đội, làm giảm các vụ vi phạm kỷ luật xuống còn 0,3%; toàn Tỉnh không có chiến sĩ đào, bỏ ngũ, không xảy ra tệ nạn ma túy, cờ bạc trong LLVT; công tác tuyển quân đạt 100% chỉ tiêu với chất lượng cao, đảng viên nhập ngũ trước 6 tháng đạt trên 5%... Các đội K72 qui tập mộ liệt sĩ, đội công tác xây dựng cơ sở 123 thường đi công tác lẻ, dài ngày, song do được phổ biến những kiến thức về pháp luật, các chính sách dân tộc, tôn giáo... nên đã làm tốt công tác dân vận với nhân dân nước bạn Cam-pu-chia và ở địa bàn công tác vùng sâu, biên giới, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Hội đồng còn chú trọng việc phát hiện những cán bộ là người dân tộc thiểu số có năng khiếu sư phạm, có kiến thức về pháp luật để đào tạo, bồi dưỡng xây dựng đội ngũ giáo viên, tuyên truyền viên làm nòng cốt trong PBGDPL.

Thứ ba, thường xuyên phối hợp cùng các lực lượng khác trên địa bàn đẩy mạnh công tác tuyên truyền PBGDPL cho toàn dân, góp phần nâng cao trình độ dân trí, giữ vững kỷ cương, pháp luật của Nhà nước. Phát huy vai trò cơ quan trung tâm điều hành, Hội đồng phối hợp PBGDPL Tỉnh đã chủ động xây dựng kế hoạch, chương trình hoạt động giữa LLVT với các cơ quan, ban, ngành địa phương, các đơn vị như Đoàn 778 của Quân khu, Binh đoàn 16 của Bộ… đứng trên địa bàn cùng tổ chức PBGDPL cho các tầng lớp nhân dân có hiệu quả. Hằng năm, thông qua các đợt hành quân dã ngoại, đi lao động giúp dân, tổ chức hoạt động giao lưu kết nghĩa... LLVT địa phương còn phối hợp với các tổ chức, đoàn thể quần chúng ở địa phương sử dụng các phương tiện thông tin đại chúng như phát thanh, truyền hình, báo chí, đặc biệt phát huy vai trò đội văn nghệ xung kích, đội chiếu phim màn ảnh rộng của LLVT… để tuyên truyền phổ biến pháp luật cho các tầng lớp nhân dân. Trong đó, chương trình truyền hình và truyền thanh của Tỉnh với chuyên mục “Quốc phòng toàn dân” được duy trì có nền nếp. Các buổi phát hình, phát thanh đều tập trung phản ảnh những nội dung về công tác quân sự, quốc phòng và có thời lượng hợp lý tuyên truyền về Luật Nghĩa vụ quân sự, Pháp lệnh dân quân tự vệ, Pháp lệnh Dự bị động viên, Luật Bảo vệ biên giới và những chính sách về dân tộc, tôn giáo… cho các tầng lớp nhân dân. Năm 2006 đã phát tin, hình được 1.319 lần cho 913.000 lượt người dân; phát động thi tìm hiểu các luật về đất đai, khiếu nại, tố cáo, bảo vệ, phát triển rừng, được nhân dân tham gia đông đảo; tổ chức tuyên truyền công tác phòng, chống HIV/AIDS, ma túy… cho hơn 1.000 lượt cán bộ, chiến sĩ trong LLVT Tỉnh. Tổ chức tốt cuộc thi tìm hiểu về Luật Nghĩa vụ quân sự từ cơ sở đến cấp huyện, thị xã cho 94 đội gồm 1.415 đoàn viên thanh niên với gần 20 nghìn lượt người dân tham gia cổ vũ.

Bằng các biện pháp thiết thực và tổng hợp, công tác PBGDPL trong LLVT Tỉnh đã có hiệu quả cao, góp phần trực tiếp  nâng cao ý thức tổ chức kỷ luật, thống nhất ý chí và hành động từ cơ quan đến đơn vị; góp phần nâng cao chất lượng tổng hợp, khả năng và trình độ sẵn sàng chiến đấu của LLVT địa phương đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ thời kỳ mới. Đồng thời, công tác PBGDPL cho các LLVT Tỉnh còn góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn.

Đại tá Võ Quyết chiến

Chính ủy BCHQS Tỉnh