Quán triệt quan điểm của Đảng về hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc (BVTQ) trong tình hình mới, những năm qua, Đảng bộ và nhân dân Bà Rịa-Vũng Tàu đã đẩy mạnh kết hợp phát triển kinh tế-xã hội (KT-XH) với tăng cường quốc phòng - an ninh (QP-AN. Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Tỉnh lần thứ tư (nhiệm kỳ 2006-2010) đã xác định: “Chú trọng kết hợp chặt chẽ nhiệm vụ KT-XH với QP-AN, đối ngoại và kinh tế đối ngoại; quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, phương tiện, điều kiện phục vụ chiến đấu đối với lực lượng vũ trang (LLVT)”¹. Trên cơ sở đặc điểm, tiềm năng, thế mạnh của địa phương, Tỉnh chủ trương tập trung phát triển kinh tế biển, dịch vụ cảng biển, du lịch; phấn đấu đưa Bà Rịa-Vũng Tàu trở thành tỉnh công nghiệp, mạnh về kinh tế biển vào đầu thập niên tới; lấy phát triển kinh tế làm nhiệm vụ trung tâm, tạo nền tảng để tăng cường QP-AN, xây dựng Tỉnh: giàu về kinh tế, ổn định về chính trị- xã hội, vững mạnh về quốc QP-AN.

Bà Rịa-Vũng Tàu là tỉnh ven biển miền Đông Nam Bộ, có vị trí chiến lược đối với Quân khu 7 và cả nước; có nhiều tiềm năng phát triển kinh tế, đặc biệt là về dầu khí, cảng biển và du lịch. Những năm qua, nhất là từ khi thực hiện đường lối đổi mới của Đảng, kinh tế của Tỉnh đạt nhiều kết quả quan trọng, chuyển dịch theo hướng CNH,HĐH với cơ cấu công nghiệp, dịch vụ, nông nghiệp. Tốc độ tăng trưởng kinh tế hằng năm bình quân đạt 12,8%. Năng lực sản xuất, kết cấu hai tầng KT-XH tăng nhanh. Cùng với lĩnh vực khai thác dầu khí, Bà Rịa - Vũng Tàu còn là một trong những trung tâm năng lượng, công nghiệp nặng, cảng biển và du lịch của cả nước. Trung tâm điện lực Phú Mỹ và Nhà máy điện Bà Rịa góp phần quan trọng vào nguồn điện năng của cả nước. Công nghiệp nặng phát triển mạnh về sản xuất phân đạm, thép, polyetylen... Hệ thống cảng biển và cảng sông có tiềm năng lớn, đang được khai thác và phát huy hiệu quả. Hiện nay, Tỉnh đã quy hoạch 8 khu công nghiệp tập trung, trong đó có nhiều dự án lớn với công nghệ hiện đại, thu hút hàng chục ngàn lao động trong và ngoài Tỉnh. Hệ thống giao thông đường bộ, đường thủy tương đối hoàn chỉnh, tạo thuận lợi cho phát triển KT-XH và có ý nghĩa quan trọng về QP-AN. Năng lực của các thành phần kinh tế được phát huy; kinh tế tư nhân, kinh tế hộ gia đình được coi trọng; bộ mặt đô thị và nông thôn được đổi mới.

Đáng chú ý là, Tỉnh luôn chú trọng kết hợp phát triển KT-XH với tăng cường QP-AN, tận dụng mọi thành tựu của sự nghiệp CNH, HĐH trên địa bàn để tăng cường tiềm lực QP-AN, thực hiện mỗi bước tăng trưởng kinh tế là một bước tăng cường tiềm lực QP-AN. Việc kết hợp được thực hiện ngay trong quy hoạch, kế hoạch phát triển KT-XH, không để ảnh hưởng đến thế trận QP-AN của khu vực phòng thủ (KVPT). Trong quá trình chỉ đạo, Tỉnh chú trọng việc phát huy tính lưỡng dụng kinh tế-quốc phòng trong các ngành, như: dịch vụ cảng biển, khai thác hải sản, bưu chính-viễn thông, y tế và nhất là trong giao thông-vận tải, với việc ưu tiên xây dựng hệ thống đường bộ trong căn cứ chiến đấu, căn cứ hậu cần-kỹ thuật của KVPT, vừa phục vụ dân sinh, vừa sẵn sàng phục vụ quốc phòng khi chiến tranh xảy ra... Trong phát triển du lịch, Tỉnh chủ trương mở rộng các loại hình du lịch gắn với bảo tồn và phát huy truyền thống văn hóa dân tộc; gắn du lịch với giáo dục truyền thống lịch sử, bồi đắp tinh thần yêu nước trong các thế hệ, nhất là thế hệ trẻ. Theo đó, đã xây dựng Côn Đảo thành khu kinh tế-du lịch và dịch vụ chất lượng cao, gắn với bảo tồn, tôn tạo thành khu di tích cách mạng đặc biệt của đất nước.

Tuy nhiên, sự phát triển mạnh của các thành phần kinh tế, nhất là thành phần kinh tế ngoài quốc doanh, kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài trên địa bàn cũng đang đặt ra nhiều vấn đề mới, liên quan đến QP-AN; đòi hỏi các cơ quan chức năng phải bám sát chủ trương của Tỉnh, chủ động, nhạy bén trong tổ chức thực hiện. Từ bài học của một số dự án liên doanh với nước ngoài trên địa bàn cho thấy, các cơ quan chức năng của Tỉnh phải thường xuyên phối hợp với các bộ, ban, ngành ở Trung ương và doanh nghiệp trên địa bàn, không để các dự án, nhất là các dự án lớn có yếu tố nước ngoài, ảnh hưởng đến thế trận QP-AN. Mặt khác, việc triển khai xây dựng lực lượng tự vệ theo quy định của Pháp lệnh Dân quân tự vệ trong các doanh nghiệp ngoài quốc doanh cũng bộc lộ những khó khăn, bất cập cả về cơ chế, chính sách và tổ chức thực hiện. Để giải quyết vấn đề đó, các cơ quan chức năng cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền đối với chủ doanh nghiệp và các đối tượng liên quan; đồng thời, chủ động phối hợp tổ chức xây dựng trên cơ sở quy định của Pháp lệnh Dân quân tự vệ.

Là tỉnh ven biển, kinh tế biển ngày càng có vị trí quan trọng, nên việc kết hợp phát triển kinh tế biển với tăng cường, củng cố QP-AN trên biển, đảo luôn đòi hỏi các cấp, các ngành phải đổi mới tư duy, có nhiều biện pháp cụ thể, phù hợp với thực tiễn. Do đó, cùng với việc quán triệt sâu sắc Nghị quyết Trung ương 4 (khóa X) Về chiến lược biển Việt Nam đến năm 2020, từng cơ quan trong Tỉnh cần rà soát các chính sách, chế độ đã ban hành, kể cả việc thực hiện chủ trương kết hợp đánh bắt cá xa bờ với bảo vệ biển, đảo; thực hiện các chính sách thu hút lực lượng tham gia phát triển kinh tế biển và giữ gìn an ninh, trật tự trên biển. Cơ quan quân sự các cấp chú trọng thực hiện tốt chức năng tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương lãnh đạo, chỉ đạo nhiệm vụ QP-AN trên biển; nhất là, tổ chức phối hợp hoạt động của các lực lượng, như: Bộ đội địa phương, Bộ đội Biên phòng, dân quân, tự vệ biển và các đơn vị Hải quân đứng chân trên địa bàn. Thường xuyên nắm chắc tình hình phương tiện tàu, thuyền; rà soát, đăng ký, quản lý lực lượng dự bị động viên theo đúng quy định của Pháp lệnh Về lực lượng Dự bị động viên. Đối với các doanh nghiệp hoạt động trên biển, nếu có đủ điều kiện, phải thành lập lực lượng tự vệ biển theo quy định của Pháp lệnh Dân quân tự vệ, phù hợp với ngành, nghề kinh doanh và ngư trường khai thác, đánh bắt hải sản. Tập trung xây dựng một số doanh nghiệp mạnh làm nòng cốt trong phát triển kinh tế biển của Tỉnh, gắn với tăng cường tiềm lực, thế trận QP-AN trên biển, nhất là trong lĩnh vực khai thác, chế biến dầu khí, vận tải biển, khai thác và chế biến hải sản; xây dựng hệ thống cảng trên sông Thị Vải và ở Côn Đảo. Bên cạnh đó, Tỉnh chủ trương tiếp tục nghiên cứu, có chính sách ưu đãi hợp lý đối với doanh nghiệp, ngư dân tham gia hoạt động QP-AN trên biển, đảo; kết hợp tuyên truyền, giáo dục với quy định tàu, thuyền hoạt động trên biển có trách nhiệm tham gia bảo vệ an ninh, trật tự, chủ quyền vùng biển và các hoạt động cứu nạn, cứu hộ, bảo vệ môi trường biển...; có chính sách ưu tiên cụ thể đối với huyện đảo, chú trọng xây dựng lực lượng và động viên nhân dân trên đảo thực hiện tốt công tác QP-AN theo phương châm mọi người đều có nghĩa vụ bảo vệ biển, đảo.

Sự kết hợp trong lĩnh vực chính trị- xã hội với QP-AN trên địa bàn được Tỉnh chú trọng thực hiện ngay trong quá trình xây dựng hệ thống chính trị các cấp. Trước hết, Tỉnh ủy tập trung nâng cao năng lực, sức chiến đấu của các tổ chức đảng, phát huy vai trò của tổ chức đảng và đảng viên trong thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, quân sự địa phương; chú trọng nâng cao hiệu quả công tác bồi dưỡng, giáo dục QP-AN cho cán bộ, đảng viên. Đến nay, đã có 22.448 cán bộ các cấp, các ngành và chức sắc, chức việc các tôn giáo được trang bị kiến thức QP-AN. Trong đó, có 8 cán bộ lãnh đạo chủ chốt của Tỉnh; 338 cán bộ lãnh đạo chủ chốt cấp huyện, thành phố, thị xã, giám đốc sở, ban ngành của Tỉnh; 1.696 cán bộ lãnh đạo chủ chốt cấp xã (phường, thị trấn), trưởng (phó) phòng, ban cấp huyện...và 7.765 cán bộ cấp thôn, bản và tương đương. Bên cạnh đó, Tỉnh cũng đã tổ chức bồi dưỡng kiến thức QP-AN cho 12.244 đảng viên và cán bộ các tổ chức quần chúng ở cơ sở; 397 chức sắc, chức việc các tôn giáo. Công tác giáo dục QP-AN cho học sinh, sinh viên và toàn dân cũng được các cơ quan chức năng triển khai thực hiện đạt kết quả đáng khích lệ. Cùng với việc phát huy vai trò của các phương tiện thông tin đại chúng, Tỉnh chỉ đạo tổ chức nhiều hoạt động mang ý nghĩa giáo dục QP-AN, góp phần xây dựng, bồi đắp niềm tự hào dân tộc, lòng yêu nước, yêu chế độ, ý chí quyết tâm BVTQ cho toàn dân.

Để nâng cao chất lượng, hiệu quả xây dựng chính trị-xã hội ở cơ sở, Tỉnh đã tích cực triển khai Chỉ thị 16-CT/TW ngày 05-10-2002 của Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa IX) Về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với lực lượng dân quân, tự vệ và lực lượng dự bị động viên trong tình hình mới. Đến nay, trên địa bàn tỉnh đã thành lập được 81/82 chi bộ quân sự xã (phường, thị trấn); tỷ lệ đảng viên trong dân quân đạt 9,76%, góp phần xây dựng cơ sở chính trị vững mạnh. Điểm nổi bật là, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh đã chủ động tham mưu, phối hợp cùng cấp ủy, chính quyền cơ sở thực hiện có hiệu quả công tác phát triển đảng viên ở 42 thôn, ấp “trắng” đảng viên; trong đó có 27 đảng viên mới ở 9/10 thôn, ấp vùng đồng bào Công giáo. Trong 5 năm qua, các lực lượng trong Tỉnh đã tổ chức được 256 đợt làm công tác dân vận với 56.270 lượt người tham gia; giải quyết 81 vụ khiếu kiện về đất đai và mâu thuẫn trong nhân dân; tiến hành 26 đợt ngăn chặn truyền đạo và xây dựng cơ sở hành đạo trái pháp luật... Thường xuyên tuyên truyền, vận động nhân dân phát huy quyền làm chủ, tích cực tham gia xây dựng Đảng, chính quyền các cấp. Bên cạnh đó, Tỉnh luôn quan tâm chỉ đạo thực hiện tốt chính sách hậu phương quân đội; tập trung giúp đỡ thương binh, gia đình liệt sĩ, Mẹ Việt Nam anh hùng, người có công với cách mạng; đẩy mạnh chương trình “Xóa đói, giảm nghèo”… Đến nay, Tỉnh đã xây dựng được trên 200 ngôi nhà tình nghĩa; 100% Mẹ Việt Nam anh hùng được phụng dưỡng; quy tập 299 mộ liệt sĩ về nghĩa trang… Các hoạt động đó đã góp phần quan trọng củng cố lòng tin của nhân dân đối với Đảng, với chế độ XHCN, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân, tạo ra “thế trận lòng dân” vững chắc trong KVPT tỉnh; làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn trong chiến lược “Diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch trên địa bàn.

Tuy vậy, hiệu lực chỉ đạo thực hiện sự kết hợp trong lĩnh vực chính trị-xã hội với QP-AN của chính quyền ở một số địa phương chưa cao; công tác chính sách còn những khó khăn; công tác quản lý nhà nước về tôn giáo ở một số nơi chưa được coi trọng; môi trường sinh thái ở một số khu vực bị ô nhiễm, khả năng kiểm soát môi trường cũng chưa đáp ứng yêu cầu… Vì vậy, trong thời gian tới, các cấp, các ngành trong Tỉnh tiếp tục quán triệt và thực hiện tốt quan điểm: tăng trưởng kinh tế phải gắn liền với phát triển xã hội, bảo đảm QP-AN, bảo vệ môi trường sinh thái. Đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức cho nhân dân về đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước. Xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc vững chắc; thực hiện có hiệu quả Quy chế dân chủ ở cơ sở gắn với các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước...

Cùng với việc tập trung phát triển KT-XH, Tỉnh uỷ, Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân, Tỉnh luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo công tác QP-AN, chú trọng kết hợp giữa QP-AN với KT-XH; xây dựng KVPT tỉnh, thế trận quốc phòng toàn dân ngày càng vững chắc, gắn với thế trận an ninh nhân dân, góp phần giữ vững ổn định chính trị, trật tự, an toàn xã hội, tạo môi trường thuận lợi cho phát triển kinh tế nhanh, bền vững. Trong quá trình thực hiện sự kết hợp, Tỉnh ủy coi trọng lãnh đạo xây dựng lực lượng và thế trận quốc phòng cả trên đất liền và biển, đảo; xây dựng bộ đội địa phương vững mạnh toàn diện, có cơ cấu hợp lý; lực lượng dân quân, tự vệ có chất lượng tổng hợp ngày càng cao; lực lượng dự bị động viên được đăng ký, quản lý và tổ chức huấn luyện, diễn tập theo quy định của Pháp lệnh. Các chế độ giáo dục, huấn luyện được thực hiện tốt, bảo đảm cho LLVT không chỉ hoàn thành tốt nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, mà còn tích cực tham gia phát triển KT-XH, xây dựng cơ sở chính trị-xã hội trên địa bàn; đồng thời là lực lượng nòng cốt trong phòng, chống thiên tai, cứu nạn, cứu hộ... Lực lượng quân sự, công an tập trung thực hiện tốt Quy chế phối hợp bảo vệ an ninh, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn; cùng các ban, ngành đoàn thể tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương giải quyết kịp thời các vụ việc phức tạp ở cơ sở, không để kéo dài, tạo thành “điểm nóng”, góp phần giữ vững ổn định chính trị, tạo điều kiện phát triển KT-XH trên từng địa bàn.

Phát huy truyền thống cách mạng, tinh thần đoàn kết, thống nhất, Đảng bộ, các tầng lớp nhân dân và LLVT tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu tiếp tục phấn đấu, quyết tâm vượt qua thử thách, xây dựng Tỉnh giàu về kinh tế, ổn định về chính trị- xã hội, vững mạnh về QP-AN; thực hiện tốt quan điểm “Kết hợp phát triển KT-XH với tăng cường sức mạnh quốc phòng và an ninh trên cơ sở phát huy mọi tiềm năng của đất nước”² mà Nghị quyết Đại hội X của Đảng đã xác định, góp phần cùng cả nước thực hiện thắng lợi sự nghiệp xây dựng và BVTQ trong tình hình mới.

Nguyễn Tuấn Minh

Ủy viên BCHTƯ Đảng

Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND Tỉnh

________________

1-  Đảng bộ tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu- Văn kiện Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ IV,VT. 2006, tr.42.

2- ĐCSVN- Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X, Nxb CTQG, H. 2006,tr.110