Công tác đảng, công tác chính trị là bộ phận quan trọng trong hoạt động lãnh đạo của Đảng; “linh hồn, mạch sống” của Quân đội, góp phần giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với Quân đội; làm cho Quân đội tuyệt đối trung thành với Đảng, Tổ quốc và Nhân dân, vững mạnh về chính trị, làm cơ sở để nâng cao sức mạnh tổng hợp, trình độ và khả năng sẵn sàng chiến đấu. Tiến hành và nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác đảng, công tác chính trị là yêu cầu cơ bản, thường xuyên trong xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của Quân đội ta. Mỗi giai đoạn cách mạng và mỗi loại hình đơn vị, có những yêu cầu khác nhau đối với việc thực hiện nội dung, biện pháp tiến hành công tác đảng, công tác chính trị.

Trong tình hình mới, nhiệm vụ xây dựng lực lượng Cảnh sát biển Việt Nam “tinh, gọn, mạnh, có tính chuyên nghiệp cao”, theo hướng “Cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại”, được Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện, bảo đảm hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền, quản lý an ninh trật tự, an toàn và bảo đảm chấp hành pháp luật trên các vùng biển, thềm lục địa Việt Nam trong mọi tình huống, hoàn cảnh. Nhiệm vụ quan trọng đó đặt ra những yêu cầu mới, đòi hỏi phải tăng cường và nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả công tác đảng, công tác chính trị với những nội dung, biện pháp phù hợp.

Để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đặt ra, công tác đảng, công tác chính trị phải tiến hành đồng bộ nhiều giải pháp; trong đó, tập trung thực hiện tốt một số vấn đề cơ bản sau:  

Trước hết, đẩy mạnh công tác tư tưởng, củng cố vững chắc trận địa tư tưởng của Đảng trong lực lượng Cảnh sát biển. Đẩy mạnh công tác tư tưởng, củng cố vững chắc trận địa tư tưởng của Đảng là vấn đề đặc biệt quan trọng, bảo đảm cho lực lượng Cảnh sát biển thực sự “tinh, gọn, mạnh, có tính chuyên nghiệp cao”, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ. Thực hiện vấn đề này, phải không ngừng tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, bản chất giai cấp công nhân, tính nhân dân và tính dân tộc; làm cho cán bộ, chiến sĩ trung thành tuyệt đối với chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh; giữ vững trận địa tư tưởng của Đảng trong lực lượng Cảnh sát biển. Trong bất kỳ hoàn cảnh nào, cán bộ, chiến sĩ Cảnh sát biển Việt Nam cũng luôn tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; tin tưởng và nỗ lực thực hiện thắng lợi đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật Nhà nước, nhiệm vụ của Quân đội, của Cảnh sát biển Việt Nam; không dao động về lập trường tư tưởng, thoái thác nhiệm vụ; sẵn sàng chiến đấu, hy sinh bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.

Nâng cao chất lượng quản lý, định hướng tư tưởng, nhất là trước những diễn biến phức tạp, nhạy cảm, đảm bảo tính đúng đắn, kịp thời, nhạy bén của công tác tư tưởng. Dự báo chính xác tình hình và chiều hướng phát triển tư tưởng của cán bộ, chiến sĩ trước những tác động của tình hình; có biện pháp ngăn ngừa, khắc phục và vô hiệu hóa tư tưởng tiêu cực, khuyến khích tư tưởng tích cực, tiến bộ; kết hơp chặt chẽ giữa “xây” và “chống” trong công tác tư tưởng. Quản lý tốt các quan hệ xã hội quân nhân, nhất là quan hệ ngoài xã hội, trong ngày nghỉ, giờ nghỉ. Thực hiện tốt phân loại tư tưởng, bảo đảm  chính xác, trên cơ sở đó, có giải pháp phù hợp xử lý đúng đắn đối với từng trường hợp, từng tình huống, hoàn cảnh. Thường xuyên thực hiện tốt việc bồi dưỡng, khích lệ những tư tưởng tích cực gắn với đấu tranh kiên quyết với những tư tưởng tiêu cực, lạc hậu, tạo động lực tinh thần cho cán bộ, chiến sĩ phấn đấu vươn lên, khắc phục mọi khó khăn, gian khổ, hoàn thành tốt nhiệm vụ. Chủ động, kịp thời đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn chống phá trên lĩnh vực chính trị tư tưởng, thúc đẩy “phi chính trị hóa” Quân đội ta của các thế lực thù địch, giữ vững trận địa tư tưởng của Đảng. Kiên quyết đấu tranh chống các quan điểm sai trái, thù địch, phản động, phòng, chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, tạo sự thống nhất về chính trị, tư tưởng trong toàn lực lượng; bất luận trong hoàn cảnh, tình huống nào cũng không để xảy ra bị động, bất ngờ về tư tưởng.

Hai là, nâng cao chất lượng giáo dục chính trị, phổ biến, giáo dục pháp luật, chú trọng giáo dục nhiệm vụ xây dựng lực lượng Cảnh sát biển “tinh, gọn, mạnh, có tính chuyên nghiệp cao” trong tình hình mới. Nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị, lãnh đạo tư tưởng, quán triệt nhiệm vụ xây dựng lực lượng Cảnh sát biển Việt Nam “tinh, gọn, mạnh, có tính chuyên nghiệp cao”. Thực hiện tốt “một tập trung, ba đột phá về công tác đảng, công tác chính trị”; thực hiện hiệu quả Đề án “Đổi mới công tác giáo dục chính trị tại đơn vị trong giai đoạn mới”. Đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp giáo dục chính trị phù hợp với từng đơn vị; kết hợp chặt chẽ giáo dục chính trị với tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật và dự báo, nắm, quản lý, định hướng, giải quyết tốt tư tưởng bộ đội. 

Tập trung giáo dục cho cán bộ, chiến sĩ nhận thức sâu sắc các nghị quyết, chỉ thị của cấp trên, nhất là Nghị quyết Trung ương 4 (khóa X) về “Chiến lược biển Việt Nam đến năm 2020”; Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XI) về “Chiến lược Bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”; Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XII) về “Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”; Nghị quyết 33-NQ/TW của Bộ Chính trị (khóa XII) về “Chiến lược Bảo vệ biên giới quốc gia”; “Chiến lược Quốc phòng Việt Nam”; “Chiến lược Quân sự Việt Nam”; “Chiến lược An ninh quốc gia”; “Chiến lược Bảo vệ Tổ quốc trên không gian mạng” và “Luật Cảnh sát biển Việt Nam”, … làm cho mọi cán bộ, chiến sĩ luôn nhận thức đúng đắn tình hình, nhiệm vụ, nhận rõ “đối tượng”, “đối tác”, không mơ hồ, mất cảnh giác, không bị động, bất ngờ, thực hiện tốt chức trách, nhiệm vụ được giao.

Cùng với đó, cần tập trung giáo dục nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, chiến sĩ đối với nhiệm vụ xây dựng lực lượng Cảnh sát biển “tinh, gọn, mạnh, có tính chuyên nghiệp cao” trong tình hình mới. Đây là nội dung đặc biệt quan trọng của công tác đảng, công tác chính trị, có ý nghĩa trực tiếp quyết định đến chất lượng, hiệu quả xây dựng lực lượng. Thực hiện tốt giáo dục truyền thống đơn vị Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân thời kỳ đổi mới; truyền thống “Kiên quyết dũng cảm, khắc phục khó khăn, đoàn kết hiệp đồng, giữ nghiêm pháp luật”, vì chủ quyền an ninh, an toàn biển, đảo của Tổ quốc. Nâng cao niềm tự hào của cán bộ, chiến sĩ được cống hiến, hy sinh, tiếp nối truyền thống vẻ vang của Cảnh sát biển Việt Nam anh hùng. Làm cho mọi cán bộ, chiến sĩ nhận thức rõ nhiệm vụ, đề cao cảnh giác, sẵn sàng chấp nhận hy sinh, thực hiện tốt nhiệm vụ thực thi pháp luật trên biển, góp phần giữ vững an ninh, trật tự, an toàn và chấp hành pháp luật Việt Nam, các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên trên các vùng biển, thềm lục địa của Việt Nam.

Ba là, phát huy vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, tổ chức đảng, đề cao trách nhiệm của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ chủ trì các cấp trong tiến hành công tác đảng, công tác chính trị. Công tác đảng, công tác chính trị là mặt công tác cơ bản của cấp ủy, chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy; tiến hành công tác đảng, công tác chính trị là trách nhiệm của mọi tổ chức, lực lượng, của cán bộ, đảng viên, trong đó tổ chức đảng, đội ngũ cán bộ chính trị các cấp giữ vai trò nòng cốt. Nhiệm vụ xây dựng lực lượng Cảnh sát biển Việt Nam “tinh, gọn, mạnh, có tính chuyên nghiệp cao” đặt ra yêu cầu phải phát huy cao nhất vai trò, trách nhiệm của Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển, của các cấp ủy, tổ chức đảng, chỉ huy và đội ngũ cán bộ chính trị các cấp trong toàn lực lượng. Tiếp tục quán triệt, thực hiện tốt đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, phát luật của Nhà nước, chỉ thị, nghị quyết của Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng, trực tiếp là Nghị quyết 51-NQ/TW của Bộ Chính trị (khóa IX), Nghị quyết 513-NQ/ĐUQSTW của Đảng ủy Quân sự Trung ương (nay là Quân ủy Trung ương) về “Tiếp tục hoàn thiện cơ chế lãnh đạo của Đảng, thực hiện chế độ một người chỉ huy gắn với thực hiện chế độ chính ủy, chính trị viên trong Quân đội nhân dân Việt Nam”.

Chú trọng xây dựng các cấp ủy, tổ chức đảng trong lực lượng Cảnh sát biển vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng lực lượng trong tình hình mới. Theo đó, cần quán triệt sâu sắc tinh thần Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ X; bám sát đặc điểm và thực tiễn hoạt động của cán bộ, chiến sĩ, thực hiện nội dung, biện pháp phù hợp, không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo toàn diện, sức chiến đấu và tính sáng tạo, thực sự là hạt nhân lãnh đạo chính trị của đơn vị; gắn xây dựng tổ chức cơ sở đảng trong sạch, vững mạnh với xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện. Tập trung quán triệt, thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng gắn với Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ Chính trị, Chỉ thị 87-CT/QUTW của Thường vụ Quân ủy Trung ương về “Đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”, ngăn chặn những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ và Chỉ thị 202 của Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển về thực hiện Phong trào “Bốn tốt, bốn không, bốn chống”¹. Phát huy vai trò tiền phong, gương mẫu của đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ chủ trì, đội ngũ cán bộ chính trị; giải quyết hài hòa mối quan hệ giữa lãnh đạo và chỉ huy; gắn nêu cao ý thức trách nhiệm, vai trò tiền phong, gương mẫu với kết quả hoàn thành nhiệm vụ cán bộ, đảng viên.

Cùng với đó, cần đổi mới phương thức lãnh đạo của tổ chức đảng các cấp phù hợp với thực tiễn hoạt động đặc thù của lực lượng Cảnh sát biển; chú trọng bồi dưỡng nâng cao trình độ, năng lực lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức quán triệt, thực hiện các nghị quyết về công tác đảng, công tác chính trị cho cấp ủy viên, nhất là bí thư cấp ủy từ chi bộ đến Đảng ủy Cảnh sát biển. Hiệu quả lãnh đạo của các cấp ủy, tổ chức đảng phải được thể hiện ở việc quán triệt và thực hiện nghiêm túc các chỉ thị, nghị quyết, hướng dẫn của cấp trên và mức độ hoàn thành nhiệm vụ của đơn vị. Vì thế, nội dung lãnh đạo về công tác đảng, công tác chính trị trong các nhiệm vụ phải đảm bảo tính toàn diện, song cần đi sâu vào những nhiệm vụ cơ bản, khâu then chốt, giải quyết dứt điểm những vấn đề cụ thể, thiết thực, những bức xúc, cấp thiết đặt ra trong quá trình thực hiện nhiệm vụ của các cơ quan, đơn vị. Khắc phục tình trạng chung chung, nội dung dàn trải, trùng lặp, sao chép, mô phỏng nghị quyết, chỉ thị, hướng dẫn của cấp trên, thiếu thiết thực, cụ thể; tránh mọi biểu hiện nghị quyết một đường, tổ chức thực hiện một nẻo, thiếu kiểm tra, giám sát thực hiện.

Bốn là, chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp vững mạnh, có phẩm chất, năng lực và uy tín ngang tầm yêu cầu nhiệm vụ xây dựng lực lượng Cảnh sát biển “tinh, gọn, mạnh, có tính chuyên nghiệp cao”. Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn coi trọng vấn đề cán bộ, coi đây là “gốc” của công việc, là một vấn đề then chốt quyết định sự thành bại của cách mạng. Người khẳng định: “Muôn việc thành công hoặc thất bại, đều do cán bộ tốt hoặc kém”². Thực hiện lời dạy của Người, trong tình hình mới, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển, cấp ủy các cấp tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ vững mạnh, đặc biệt đội ngũ cán bộ chính trị, có phẩm chất, trình độ, năng lực toàn diện và uy tín ngang tầm nhiệm vụ; coi đó là công việc “gốc”, có ý nghĩa quyết định đến chất lượng, hiệu quả công tác đảng, công tác chính trị trong xây dựng lực lượng Cảnh sát biển “tinh, gọn, mạnh, có tính chuyên nghiệp cao”.

Các cấp ủy, tổ chức đảng trong Đảng bộ cần quán triệt và thực hiện nghiêm các nghị quyết, chỉ thị, hướng dẫn của trên, nhất là Nghị quyết Trung ương 7 (khóa XII) của Đảng về “Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược, đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ”; Nghị quyết 109-NQ/QUTW, ngày 11-02-2019 của Quân ủy Trung ương về “Xây dựng đội ngũ cán bộ Quân đội, nhất là cấp chiến dịch, chiến lược đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới”; Nghị quyết 620-ĐU, ngày 15-7-2019 của Đảng ủy Cảnh sát biển về “Xây dựng đội ngũ cán bộ Cảnh sát biển đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới”; Quyết định 2048/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Xây dựng lực lượng Cảnh sát biển đến năm 2020 và những năm tiếp theo”; Quyết định 1357/QĐ-BQP của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng về “Tổ chức lại lực lượng Cảnh sát biển”. Thực hiện đúng “Quy chế công tác cán bộ trong Quân đội nhân dân Việt Nam” của Quân ủy Trung ương và “Quy chế công tác cán bộ” của Đảng ủy Cảnh sát biển Việt Nam. Thường xuyên kiện toàn đội ngũ cán bộ và cơ quan huấn luyện có số lượng, cơ cấu hợp lý, có phẩm chất chính trị, năng lực tham mưu, chỉ đạo, hướng dẫn, quản lý, điều hành huấn luyện ngang tầm yêu cầu nhiệm vụ.

Năm là, đổi mới nội dung, đa dạng hóa hình thức, biện pháp tiến hành công tác đảng, công tác chính trị trong xây dựng lực lượng Cảnh sát biển. Chất lượng, hiệu quả xây dựng lực lượng Cảnh sát biển “tinh, gọn, mạnh, có tính chuyên nghiệp cao” phụ thuộc rất lớn vào việc đổi mới nội dung, hình thức, biện pháp tiến hành công tác đảng, công tác chính trị. Đây cũng là yêu cầu khách quan, thường xuyên, nhằm làm cho công tác đảng, công tác chính trị không rơi vào đường mòn, lối cũ, hình thức, đơn điệu, kém chất lượng và hiệu quả; là công việc quan trọng trực tiếp nâng cao chất lượng, hiệu quả tiến hành công tác đảng, công tác chính trị.

Yêu cầu đổi mới nội dung, đa dạng hóa hình thức, biện pháp tiến hành công tác đảng, công tác chính trị trong xây dựng lực lượng Cảnh sát biển “tinh, gọn, mạnh, có tính chuyên nghiệp cao” là phải bảo đảm tính chính trị, khoa học và hiệu quả; tính cơ bản và hệ thống, cập nhật được thông tin mới, trang bị được kiến thức toàn diện; đồng thời, trực tiếp góp phần vào xây dựng hệ thống phẩm chất, nhân cách cần thiết cho người chiến sĩ Cảnh sát biển, vừa phục vụ hiệu quả nhiệm vụ trực tiếp trước mắt, vừa bảo đảm cơ bản, lâu dài cho nhiệm vụ xây dựng lực lượng. Việc đổi mới đó phải đặt dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo thống nhất từ Tổng cục Chính trị, các cơ quan chức năng của Bộ Quốc phòng, Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển đến đơn vị cơ sở và nêu cao tinh thần trách nhiệm, tính năng động, sáng tạo trong tổ chức thực hiện của cấp ủy, thủ trưởng đơn vị, cơ quan chính trị các cấp trong lực lượng Cảnh sát biển.

Hiện nay, cần tập trung nâng cao hiệu quả công tác đảng, công tác chính trị trong các nhiệm vụ, trọng tâm là: huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, bảo vệ chủ quyền biển, đảo; phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, tìm kiếm, cứu hộ cứu nạn; tuần tra, kiểm tra, kiểm soát, duy trì thực thi pháp luật trên các vùng biển, đảo; đối ngoại quốc phòng, v.v. Tích cực đổi mới nội dung, hình thức công tác dân vận phù hợp với từng địa bàn; nhân rộng Chương trình “Cảnh sát biển đồng hành với ngư dân” trên các xã, huyện đảo với sự tham gia của lãnh đạo cấp ủy, chính quyền, các tổ chức chính trị - xã hội ở địa phương. Thực hiện tốt công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho ngư dân và nhân dân ven biển; việc thực thi pháp luật và giải quyết các tình huống trên biển phải bảo đảm đúng đối sách, quan điểm của Đảng, không manh động hoặc ngả nghiêng trước cám dỗ của những biểu hiện tiêu cực.

Thường xuyên quan tâm củng cố, kiện toàn các tổ chức quần chúng trong toàn lực lượng; tăng cường tuyên truyền, giáo dục, quán triệt vai trò, trách nhiệm của các tổ chức quần chúng đối với nhiệm vụ xây dựng lực lượng “tinh, gọn, mạnh, có tính chuyên nghiệp cao”; hướng dẫn các tổ chức quần chúng tích cực đổi mới nội dung, hình thức hoạt động, xây dựng được những mô hình hoạt động thiết thực, hiệu quả, thu hút được đông đảo hội viên, đoàn viên tham gia. Quan tâm tốt hơn nữa việc chăm lo đời sống vật chất và tinh thần của cán bộ, chiến sĩ, nhất là cán bộ, chiến sĩ có hoàn cảnh khó khăn, làm tốt công tác chính sách và chính sách hậu phương Quân đội. Đẩy mạnh xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh ở các đơn vị Cảnh sát biển, xây dựng đời sống văn hóa, tinh thần của cán bộ, chiến sĩ. Qua đó, bồi dưỡng, xây dựng phẩm chất trung thành, đoàn kết, kỷ luật, kỷ cương, ý chí vươn lên, tinh thần tận tụy, sáng tạo, trách nhiệm cho mọi cán bộ, chiến sĩ Cảnh sát biển Việt Nam trong thực hiện nhiệm vụ.

Trung tướng, PGS, TS. HOÀNG VĂN ĐỒNG, Chính ủy Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam
______________

1 - Bốn tốt: chính trị, tư tưởng tốt; chuyên môn nghiệp vụ tốt; đoàn kết nội bộ, đoàn kết quân dân tốt; nền nếp chính quy, rèn luyện kỷ luật tốt. Bốn không: không đánh cờ bài ăn tiền, đánh đề, cá độ, vay nợ tài sản không có khả năng chi trả; không mua bán, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng trái phép chất ma túy; không sử dụng rượu, bia sai quy định; không hút thuốc lá nơi làm việc, địa điểm công cộng. Bốn chống: chống can thiệp, chống tiếp tay, chống bao che, chống làm ngơ.

2 - Hồ Chí Minh - Toàn tập, Tập 5, Nxb CTQG, H. 2011, tr. 280.