Môi trường văn hóa có vai trò quan trọng, trực tiếp xây dựng, hoàn thiện nhân cách người quân nhân cách mạng, phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, góp phần xây dựng đơn vị vững mạnh về chính trị, nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu, hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao. Với nhiệm vụ đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, nhân viên chuyên môn kỹ thuật cho các đơn vị trong Quân đoàn, những năm qua, Trường Quân sự Quân đoàn 3 luôn chăm lo xây dựng môi trường văn hóa với những nội dung giải pháp thiết thực, hiệu quả; xây dựng Nhà trường thực sự là nơi nuôi dưỡng, rèn luyện, phát triển nhân cách người quân nhân cách mạng.

Chung tay xây dựng môi trường, cảnh quan đơn vị xanh - sạch - đẹp

Thực hiện điều đó, Đảng ủy, Ban Giám hiệu Nhà trường tăng cường lãnh đạo nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cấp ủy, chỉ huy các cấp trong tổ chức xây dựng môi trường văn hóa. Từng cơ quan, khoa giáo viên, đơn vị coi xây dựng môi trường văn hóa là nhiệm vụ không thể thiếu trong hoạt động của đơn vị mình. Từ đó, thực hiện lồng ghép các mục tiêu, tiêu chuẩn xây dựng môi trường văn hóa vào các nội dung, nhiệm vụ cụ thể trong nghị quyết lãnh đạo, kế hoạch công tác hằng tháng, quý, năm, sát với đặc điểm, nhiệm vụ của đơn vị để tổ chức thực hiện. Trong đó, chú trọng gắn nội dung xây dựng môi trường văn hóa với tiêu chuẩn xây dựng cấp ủy trong sạch, vững mạnh, các tổ chức quần chúng, hội đồng quân nhân vững mạnh, đơn vị vững mạnh toàn diện.

Để thuận lợi trong thực hiện, Nhà trường chỉ đạo cấp ủy, chỉ huy các cấp xây dựng các nội dung, chỉ tiêu cụ thể trong xây dựng Đơn vị văn hóa sát với nhiệm vụ của đơn vị; thực hiện đồng bộ hóa với các nội dung, chỉ tiêu phong trào Thi đua Quyết thắng, học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, Cuộc vận động Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới, phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, v.v. Kết hợp chặt chẽ sự chỉ đạo hướng dẫn của trên với phát huy tính năng động, sáng tạo của đơn vị trong xây dựng môi trường văn hóa. Thường xuyên thực hiện tốt công tác giáo dục cho cán bộ, học viên, chiến sĩ nắm chắc mục đích, yêu cầu, tiêu chuẩn, nội dung xây dựng môi trường văn hóa để họ nêu cao ý thức trách nhiệm trong thực hiện; lấy kết quả xây dựng môi trường văn hóa làm một trong những tiêu chí đánh giá việc hoàn thành nhiệm vụ của cá nhân, tập thể.

Nhà trường chú trọng xây dựng yếu tố chính trị của môi trường văn hóa để tạo nên nội lực giúp mỗi cán bộ, học viên, chiến sĩ vượt qua khó khăn, loại bỏ tư tưởng tiêu cực, lạc hậu, tạo đề kháng trước quan điểm, tư tưởng thù địch, phản văn hóa, trái với thuần phong mỹ tục xâm nhập vào đơn vị. Cùng với đó, Nhà trường tăng cường các biện pháp hướng dẫn hành động, động viên, khích lệ nhân tố tích cực, củng cố, tăng cường niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng, mục tiêu, lý tưởng xã hội chủ nghĩa; luôn nêu cao cảnh giác cách mạng, không hoang mang, dao động trước diễn biến phức tạp của tình hình. Đồng thời, xây dựng, rèn luyện cho cán bộ, chiến sĩ, học viên hình thành thói quen phấn đấu theo chuẩn mực về quan điểm, thái độ, lối sống có văn hóa; nhận thức rõ việc xây dựng, hoàn thiện nhân cách quân nhân cách mạng vừa là yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng, chiến đấu của Quân đội, vừa là nhu cầu của mỗi quân nhân trong việc hoàn thiện nhân cách.

Xuyên suốt quá trình xây dựng môi trường văn hóa của Nhà trường là tập trung xây dựng các mối quan hệ đúng mực. Mỗi cán bộ, học viên, chiến sĩ là một nhân cách độc lập trong các mối quan hệ tôn trọng lẫn nhau trên cơ sở tự giác chấp hành nghiêm pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội, nền nếp, chế độ Điều lệnh, Điều lệ, quy định của đơn vị. Nhà trường đẩy mạnh xây dựng chính quy, cải cách hành chính quân sự, duy trì nền nếp, tác phong làm việc khoa học, giờ nào việc nấy. Giải quyết hài hòa các mối quan hệ giữa lãnh đạo với chỉ huy, giữa giáo viên với học viên, cấp dưới nể trọng cấp trên, cấp trên tôn trọng cấp dưới, không có biểu hiện bè phái, gia trưởng, quân phiệt. Nêu cao tính tiền phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên, giáo viên, đảm bảo cho họ không ngừng vươn lên tự hoàn thiện mình, mô phạm trong từng lời nói và hành động, không chỉ truyền thụ cho học viên tri thức, kỹ năng, mà còn là những giá trị, chuẩn mực đạo đức “Bộ đội Cụ Hồ”. Trong giao tiếp luôn chân thành, cởi mở, văn minh, lịch sự; trong quan hệ với nhân dân luôn giữ đúng 12 điều kỷ luật, 10 lời thề danh dự của quân nhân. Nhà trường luôn coi trọng tạo ra dư luận tích cực để đấu tranh chống mọi biểu hiện tiêu cực, tư tưởng lạc hậu, sai trái trong Đơn vị. Đồng thời, quan tâm giải quyết thỏa đáng những vướng mắc về tư tưởng, tình cảm nảy sinh trong cuộc sống hằng ngày của mỗi cán bộ, học viên, chiến sĩ các vụ việc vi phạm kỷ luật Quân đội, quy định của đơn vị đều được xử lý kịp thời, công khai, minh bạch. Nhờ đó, toàn Trường luôn có dư luận tích cực khi ủng hộ cái đúng, cái mới, phê phán các biểu hiện tiêu cực, trái với Điều lệnh, lễ tiết, tác phong quân nhân và các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc.

Cùng với đó, Nhà trường thường xuyên quan tâm xây dựng đời sống văn hóa, tinh thần tốt đẹp, lành mạnh, phong phú trong Đơn vị. Chú trọng kết hợp chặt chẽ giữa việc bảo đảm chế độ, định mức, tiêu chuẩn đời sống văn hóa tinh thần cho bộ đội theo Thông tư số 104/2014/TT-BQP, ngày 13/8/2014 của Bộ Quốc phòng với việc phát huy các nguồn lực tại Đơn vị. Hoạt động văn hóa - văn nghệ, thể dục - thể thao được lãnh đạo, chỉ huy các cấp quan tâm đúng mức, duy trì có nền nếp các hoạt động, như: tổ chức sinh nhật, chia tay đồng đội, diễn đàn thanh niên nhân các dịp lễ, Tết, ngày truyền thống, v.v. Nhiều hội thi, cuộc thi tìm hiểu pháp luật, tìm hiểu truyền thống, thi báo cáo viên, tuyên truyền viên,… bằng hình thức sân khấu hóa tạo không khí vui tươi, mang lại hiệu quả giáo dục thiết thực. Nhà trường luôn quan tâm xây dựng lực lượng văn nghệ, thể dục - thể thao nòng cốt tham gia hội thi do cấp trên, địa phương trên địa bàn đóng quân tổ chức đạt kết quả tốt. Điều đó đã tạo nên đời sống văn hóa tinh thần lành mạnh cho cán bộ, học viên, chiến sĩ yên tâm công tác, yêu mến đơn vị.

Với phương châm: kết hợp chặt chẽ sự đầu tư của trên với tính năng động, tự lực của đơn vị, những năm qua, Nhà trường tập trung đầu tư xây dựng cảnh quan môi trường văn hóa chính quy, xanh, sạch, đẹp. Bên cạnh sự đầu tư của cấp trên, Nhà trường đã phát huy tốt truyền thống tự lực, tự cường, đoàn kết, vượt khó để hoàn thiện kết cấu hạ tầng, doanh trại, cảnh quan môi trường đơn vị. Từ quỹ vốn tăng gia sản xuất, tận dụng vật liệu sẵn có tại chỗ và bằng công sức, sự sáng tạo của bộ đội, các đơn vị đã tích cực xây dựng, củng cố nhiều công trình, như: phòng cắt tóc thanh niên, bể bơi, phòng intenet, khuôn viên văn hóa; củng cố, nâng cấp nhà truyền thống, thư viện, Phòng Hồ Chí Minh,… phục vụ có hiệu quả nhu cầu hoạt động văn hóa, tinh thần bộ đội.

Hệ thống đường nội bộ, nhà ở, giảng đường học tập của học viên được xây dựng mới và cải tạo khang trang, sạch đẹp. Cảnh quan môi trường được quan tâm đầu tư với hàng trăm chậu cây cảnh, hàng chục nghìn mét vuông thảm cỏ. Ở các cơ quan, khoa giáo viên, đơn vị đều có cây bóng mát và ghế đá, khuôn viên phục vụ sinh hoạt, nghỉ ngơi sau giờ học tập, làm việc. Thường xuyên củng cố, nâng cấp, xây dựng, phát huy công năng của các thiết chế văn hóa: hệ thống bảng tin, pa nô, áp phích, băng cờ, khẩu hiệu được tu sửa, làm mới với trị giá hàng trăm triệu đồng được bố trí thống nhất, thường xuyên đổi mới nội dung, hình thức phù hợp góp phần tuyên truyền, giáo dục, cổ vũ bộ đội thực hiện nhiệm vụ. Nhà trường tăng cường duy trì nghiêm nền nếp chính quy, bố trí nơi ăn, ở, học tập, sinh hoạt, vui chơi giải trí gọn gàng, sạch đẹp; thao trường, bãi tập chính quy phù hợp với nhiệm vụ chính trị của từng cơ quan, đơn vị. Nhà trường thường xuyên quán triệt, giáo dục cán bộ, chiến sĩ nâng cao ý thức giữ gìn, sử dụng có hiệu quả, bền lâu cơ sở vật chất của môi trường văn hóa. Trong các hội thi “Doanh trại chính quy, xanh - sạch - đẹp” do Quân đoàn tổ chức, Nhà trường luôn được đánh giá tốt, đạt kết quả cao.

Môi trường văn hóa của Nhà trường luôn có quan hệ chặt chẽ và chịu ảnh hưởng của môi trường văn hóa xã hội, trực tiếp là môi trường văn hóa ở địa phương nơi Đơn vị đóng quân. Do vậy, Nhà trường luôn chủ động, tích cực phối hợp chặt chẽ với địa phương trong xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, gắn kết chặt chẽ Cuộc vận động xây dựng “Đơn vị có môi trường văn hóa tốt” với phong trào “Toàn dân xây dựng đời sống văn hóa” trên địa bàn đóng quân, giúp cho môi trường văn hóa của Nhà trường đa dạng về nội dung, hình thức hoạt động, giúp cho bộ đội tiếp nhận thêm những giá trị văn hóa tốt đẹp của địa phương để làm giàu tri thức của mình. Đồng thời, chỉ đạo các cơ quan, khoa giáo viên, đơn vị chủ động xây dựng kế hoạch, tăng cường các hoạt động giao lưu, kết nghĩa với địa phương nơi đóng quân bằng nhiều nội dung, hình thức phong phú, mang lại hiệu quả thiết thực, như: phụng dưỡng Mẹ Việt Nam Anh hùng; giúp đỡ gia đình có công, gia đình có hoàn cảnh khó khăn, tổ chức các hoạt động giao lưu, diễn đàn, tọa đàm, trao đổi,… góp phần tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành tốt đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, hướng đến tôn vinh những giá trị văn hóa, đạo đức truyền thống, xây dựng mối đoàn kết quân dân tốt.

Từ năm 2015 đến nay, Nhà trường đã vận động, quyên góp ủng hộ quỹ “Đền ơn đáp nghĩa”, “Vì người nghèo”, ủng hộ nạn nhân chất độc da cam, đồng bào bị bão lụt,... trên 600 triệu đồng; huy động hàng nghìn ngày công giúp nhân dân khắc phục thiên tai, tu sửa các công trình phúc lợi. Tham gia xây dựng Nhà tình nghĩa, Nhà đồng đội, Ngôi nhà 100 đồng để tạo dựng mái ấm ổn định cho gia đình Người có công và quân nhân có hoàn cảnh khó khăn, thể hiện sâu sắc đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, “Tương thân, tương ái” của người Việt Nam. Thông qua việc giới thiệu đảng viên sinh hoạt nơi cư trú, nhiều đảng viên tích cực đề xuất với cấp ủy, chính quyền địa phương chủ trương, biện pháp xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, đấu tranh bài trừ tệ nạn xã hội tại địa phương. 100% các hộ gia đình quân nhân đều đạt danh hiệu Gia đình văn hóa, không có con, em cán bộ thuộc diện cá biệt trong trường học và khu dân cư. Kết quả đạt được trong xây dựng môi trường văn hóa đã góp phần cho Nhà trường hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, ba năm liên tục (2017, 2018, 2019) được Thủ tướng Chính phủ tặng cờ trong thực hiện phong trào Thi đua Quyết thắng, Bộ Quốc phòng và Bộ Tư lệnh Quân đoàn tặng Cờ Đơn vị tiêu biểu xuất sắc 5 năm (2015 - 2020) và nhiều phần thưởng khác.

Sự phát triển của nhiệm vụ càng đặt ra yêu cầu cao hơn đối với công tác xây dựng môi trường văn hóa. Phát huy kết quả đạt được, Trường Quân sự Quân đoàn 3 tiếp tục đổi mới, sáng tạo, đẩy mạnh xây dựng môi trường văn hóa, tạo động lực góp phần xây dựng Nhà trường “chính quy”, “mẫu mực”, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.

Đại tá ĐỖ VĂN NGỌC, Chính ủy Nhà trường