Để bảo vệ chính quyền cách mạng non trẻ, ngày 12/09/1945, Chi đội Lê Trực (tiền thân của Trung đoàn 18, Sư đoàn 325, Quân đoàn 2) được thành lập tại xã Đồng Hóa, huyện Tuyên Hóa, tỉnh Quảng Bình. Là một trong những đơn vị thành lập sớm của Quân đội, trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, Trung đoàn không ngừng lớn mạnh và trưởng thành về mọi mặt. Từ đơn vị chủ lực của tỉnh Quảng Bình đã nhanh chóng phát triển thành đơn vị chủ lực cơ động của Mặt trận Bình - Trị - Thiên, tham gia 06 chiến dịch, đánh 670 trận, diệt 5.042 tên, phá huỷ nhiều vũ khí, trang thiết bị kỹ thuật của địch. Đặc biệt, trong Chiến cuộc Đông Xuân 1953 - 1954, Trung đoàn chiến đấu ở chiến trường Trung Lào: Đường 9, Xepon và Lao Bảo (Việt Nam) đều hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, góp phần quan trọng đánh thắng quân Pháp, lập lại hòa bình trên bán đảo Đông Dương.

Trước yêu cầu đòi hỏi cao của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, năm 1964, Trung đoàn được tách ra thành 02 Trung đoàn: 18A và 18B. Trong đó, Trung đoàn 18A chiến đấu tại Tây Nguyên, Bình Định; Trung đoàn 18B sau khi làm nhiệm vụ bảo vệ địa bàn Quân khu 4, trên đường hành quân vào Gia Lai chiến đấu đã diệt gọn 02 Tiểu đoàn thuộc Sư đoàn Không vận số 1 của Mỹ, phát triển chiến đấu xuống địa bàn Phú Yên (quá trình phát triển chiến đấu một số đơn vị mới tiếp tục thành lập lấy phiên hiệu của Trung đoàn 18). Trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975, cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn tham gia giải phóng các tỉnh: Huế, Đà Nẵng, Ninh Thuận, Bình Thuận và cùng với các lực lượng khác của Quân đoàn tổ chức thọc sâu đánh chiếm Dinh Độc Lập, bắt sống toàn bộ cơ quan đầu não của chính quyền ngụy, buộc chúng phải tuyên bố đầu hàng vô điều kiện, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Vừa bước ra từ khói lửa của cuộc chiến tranh chống Mỹ, Trung đoàn cùng các đơn vị bạn tham gia và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chiến đấu bảo vệ biên giới Tây Nam, phía Bắc của Tổ quốc. Đồng thời, thực hiện nghĩa vụ quốc tế giúp nước bạn Campuchia thoát khỏi họa diệt chủng. Với bề dày thành tích trong chiến đấu, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Trung đoàn, Tiểu đoàn 8 và 04 cá nhân vinh dự được Nhà nước tuyên dương Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân; Bộ Quốc phòng và Quân đoàn tặng nhiều phần thưởng thời kỳ đổi mới.

Những năm gần đây, Trung đoàn tiếp tục thực hiện nhiệm vụ trọng tâm là huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu trong bối cảnh có những thuận lợi và khó khăn đan xen. Nhận thức rõ điều đó, Đảng ủy, chỉ huy Trung đoàn tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị phát huy truyền thống đơn vị anh hùng, đoàn kết, chủ động khắc phục khó khăn vươn lên hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Nhiều năm liên tục Trung đoàn đạt danh hiệu “Đơn vị huấn luyện Giỏi”, góp phần quan trọng nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu.

Huấn luyện chiến thuật

Để có được kết quả đó, trước hết, Trung đoàn thường xuyên tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chỉ huy các cấp đối với công tác huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu. Trung đoàn coi đây là giải pháp quan trọng hàng đầu, yếu tố quyết định nâng cao chất lượng huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu. Theo đó, các cơ quan, đơn vị, trước hết là cấp ủy, chỉ huy các cấp quán triệt sâu sắc nghị quyết, chỉ thị, mệnh lệnh của Quân đoàn, Sư đoàn về công tác huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, nhất là Nghị quyết số 253-NQ/ĐUQĐ, ngày 13/6/2013 của Đảng ủy Quân đoàn, Nghị quyết số 33-NQ/ĐU, ngày 28/6/2013 của Đảng ủy Sư đoàn về “Nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn 2013 - 2020 và những năm tiếp theo”. Trên cơ sở đó, Đảng ủy Trung đoàn cụ thể hóa thành nghị quyết chuyên đề lãnh đạo nâng cao chất lượng huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu từng năm; trong đó, chú trọng chỉ rõ hạn chế, khuyết điểm, nguyên nhân, rút ra bài học kinh nghiệm, đồng thời xác định phương hướng, mục tiêu, yêu cầu, nhiệm vụ và các giải pháp, khâu đột phá thực hiện giai đoạn tiếp theo. Trung đoàn chỉ đạo các cơ quan, đơn vị kết hợp công tác thi đua, động viên, khen thưởng những tập thể, cá nhân hoàn thành tốt nhiệm vụ với giáo dục chính trị, tư tưởng, làm cho bộ đội nhận thức sâu sắc huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, xuyên suốt, yếu tố quyết định kết quả hoàn thành nhiệm vụ của mỗi cơ quan, đơn vị, từ đó nâng cao trách nhiệm trong tổ chức thực hiện.

Quá trình thực hiện, chỉ huy các cấp tăng cường kiểm tra, đôn đốc, quản lý, điều hành huấn luyện chặt chẽ, bảo đảm “tập trung, thống nhất, đồng bộ, hiệu quả, không chồng chéo”. Đồng thời, lấy kết quả kiểm tra huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu làm tiêu chí đánh giá chất lượng hoàn thành nhiệm vụ của cấp ủy, chỉ huy các cấp, phân loại cán bộ gắn với đánh giá chất lượng đảng viên làm cơ sở để xem xét, đề nghị khen thưởng, đề bạt, bổ nhiệm hằng năm. Nhờ đó, đội ngũ cán bộ, chỉ huy các cấp, cán bộ, đảng viên phát huy tốt vai trò, trách nhiệm, khắc phục tư tưởng đơn giản trong huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu dẫn đến hạ thấp chỉ tiêu, yêu cầu, thậm chí bớt xén nội dung, thời gian huấn luyện.

Thực hiện đột phá nâng cao chất lượng huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu là nội dung trọng tâm được Trung đoàn thực hiện bằng nhiều giải pháp hiệu quả, phù hợp. Hằng năm, trước khi bước vào huấn luyện, Trung đoàn chú trọng làm tốt công tác chuẩn bị từ con người cho đến cơ sở vật chất; huy động mọi nguồn lực đầu tư làm mới, tu sửa thao trường, bãi tập và phát huy các sáng kiến, cải tiến mô hình, học cụ, trang thiết bị phục vụ huấn luyện. Chủ động xây dựng kế hoạch, tiến trình biểu huấn luyện, hệ thống văn bản hướng dẫn, giáo án, bài giảng,… đảm bảo đủ về số lượng, từng bước nâng cao chất lượng, đúng quy định, hướng dẫn của Điều lệ công tác tham mưu, huấn luyện chiến đấu. Do đặc điểm đội ngũ cán bộ trẻ mới ra trường kinh nghiệm, trình độ thực hành huấn luyện còn hạn chế, Đảng ủy, chỉ huy Trung đoàn làm tốt công tác tập huấn, bồi dưỡng cán bộ theo phân cấp. Nội dung tập huấn, bồi dưỡng tập trung vào các khâu yếu, mặt yếu, nội dung mới, chưa thống nhất, nhằm nâng cao trình độ, tổ chức, phương pháp thực hành huấn luyện, xây dựng kế hoạch, tiến trình biểu, đăng ký, thống kê, quân số, nội dung, thời gian, kết quả huấn luyện. Chỉ đạo, kiểm tra, giám sát các tiểu đoàn, đại đội duy trì nghiêm chế độ bồi dưỡng cán bộ và thông qua giáo án theo phân cấp. Thông qua tập huấn, bồi dưỡng, đánh giá thực chất trình độ, năng lực của đội ngũ cán bộ, làm cơ sở sắp xếp, bố trí công việc phù hợp và có kế hoạch kèm cặp, bồi dưỡng trong quá trình công tác. Nhờ đó, 100% cán bộ của Trung đoàn huấn luyện được theo phân cấp, trong đó có 96% cán bộ tiểu đoàn, 75% cán bộ đại đội, trung đội huấn luyện đạt khá, giỏi.

Để nâng cao chất lượng huấn luyện, Trung đoàn tập trung quán triệt, thực hiện phương châm “cơ bản, thiết thực, vững chắc”, coi trọng huấn luyện đồng bộ, chuyên sâu cho các đối tượng; tích cực đổi mới nội dung, phương pháp huấn luyện bảo đảm phù hợp với đối tượng tác chiến trong chiến tranh hiện đại. Nội dung huấn luyện toàn diện cả chính trị, quân sự, hậu cần, kỹ thuật,… trong đó lấy huấn luyện chiến thuật làm trung tâm, kỹ thuật làm cơ sở; đi sâu huấn luyện theo phương án, tình huống chiến đấu, huấn luyện làm chủ vũ khí, trang bị, phương tiện trong biên chế, huấn luyện tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn, phòng, chống thiên tai, dịch bệnh,… đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ thực tiễn đặt ra. Trong quá trình huấn luyện, Trung đoàn thực hiện đúng quy trình từ thấp đến cao, từ đơn giản đến phức tạp, coi trọng huấn luyện thực hành để bộ đội thuần thục các phương án; đồng thời, thường xuyên nâng cao chất lượng hội thi, hội thao, kiểm tra, đánh giá thực chất kết quả huấn luyện, làm cơ sở lựa chọn đội tuyển có chất lượng tham gia hội thi, hội thao cấp trên, đạt kết quả cao¹ và có kế hoạch, biện pháp nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn tiếp theo. Hằng năm, Trung đoàn đều tổ chức các cuộc diễn tập vòng tổng hợp có thực binh bắn đạn thật cấp trung đội, đại đội và tham gia diễn tập trong đội hình chiến đấu của Sư đoàn. Thông qua diễn tập, nâng cao trình độ chỉ huy chiến đấu của đội ngũ cán bộ các cấp và khả năng hiệp đồng chiến đấu của phân đội, góp phần quan trọng nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của Trung đoàn.

Cùng với đó, Trung đoàn thường xuyên quán triệt và triển khai thực hiện hiệu quả các nghị quyết, chỉ thị, kế hoạch của trên về công tác sẵn sàng chiến đấu; duy trì nghiêm các chế độ trực chỉ huy, trực ban, phân đội trực chiến, tuần tra canh gác, nhất là trong dịp lễ, Tết và các sự kiện chính trị trọng đại của đất nước theo đúng Chỉ lệnh số 668/CL-BTL, ngày 19/5/2017 của Tư lệnh Quân đoàn về công tác sẵn sàng chiến đấu. Các cơ quan, đơn vị kịp thời điều chỉnh, bổ sung hệ thống văn kiện, kế hoạch sẵn sàng chiến đấu, phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn, phòng, chống cháy nổ, cháy rừng, cứu sập và luyện tập thành thục các phương án, sẵn sàng cơ động khi có tình huống xảy ra.

Ngoài ra, Trung đoàn chú trọng bảo đảm đầy đủ, kịp thời công tác hậu cần, kỹ thuật phục vụ các nhiệm vụ, ưu tiên nhiệm vụ huấn luyện, diễn tập và sẵn sàng chiến đấu. Đối với công tác bảo đảm hậu cần, Trung đoàn chỉ đạo các cơ quan, đơn vị duy trì đầy đủ lượng dự trữ vật chất sẵn sàng chiến đấu, coi trọng đảm bảo kịp thời, quản lý chặt chẽ kinh phí, ngân sách huấn luyện; tích cực tăng gia sản xuất nâng cao đời sống, sức khỏe bộ đội, đảm bảo quân số khỏe tham gia huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu luôn đạt và vượt chỉ tiêu. Đối với công tác bảo đảm kỹ thuật, do vũ khí, trang bị đã qua nhiều năm sử dụng, thiếu đồng bộ và xuống cấp, Trung đoàn chỉ đạo các cơ quan, đơn vị quán triệt, thực hiện nghiêm Cuộc vận động 50 và các chỉ thị, hướng dẫn về công tác kỹ thuật của Sư đoàn, Quân đoàn; kết hợp chặt chẽ giữa quản lý, khai thác, sử dụng với nâng cao chất lượng bảo quản, bảo dưỡng, sữa chữa, bảo đảm giữ tốt, dùng bền. Đồng thời, duy trì hiệu quả nền nếp, chế độ công tác kỹ thuật, bảo đảm số lượng, chất lượng vũ khí, trang bị phục vụ huấn luyện, diễn tập, sẵn sàng chiến đấu.

Hướng tới kỷ niệm 75 năm Ngày truyền thống (12/9/1945 - 12/9/2020), cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn 18 tiếp tục phấn đấu nâng cao hơn nữa chất lượng công tác huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, tập trung xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao, xứng đáng với truyền thống “Đoàn kết, Kiên cường, Tích cực, Chủ động, Quyết thắng” và danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.

Trung tá NGUYỄN MẠNH HÀ, Trung đoàn trưởng
_________________

1 - Năm 2015, tham gia Hội thi Phòng cháy, chữa cháy và cứu hộ, cứu nạn cấp Quân đoàn đạt giải Nhì; Hội thi cán bộ giảng dạy chính trị, báo cáo viên giỏi cấp Quân đoàn đạt giải Nhất; năm 2016 Hội thi Diễn tập Chỉ huy - Cơ quan một bên, một cấp trên bản đồ cấp Quân đoàn đạt giải Nhì, v.v.