Ý thức sâu sắc vị trí, ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác tuyển chọn, gọi công dân nhập ngũ (tuyển quân) đối với xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân, xây dựng nền quốc phòng toàn dân, những năm qua, quận Hoàn Kiếm, Thành phố Hà Nội đã có nhiều chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ, thống nhất, phù hợp với đặc điểm địa bàn là quận trung tâm của Thủ đô, phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn dân trong thực hiện nhiệm vụ này. Nhờ đó, Quận luôn hoàn thành chỉ tiêu tuyển quân được giao, đảm bảo đúng Luật Nghĩa vụ quân sự, dân chủ, công khai, công bằng; chất lượng công dân nhập ngũ ngày càng cao. Từ năm 2015 đến nay, tỷ lệ công dân nhập ngũ có trình độ đại học, cao đẳng và trung học chuyên nghiệp đạt trung bình 72,8%; 100% tân binh đều tự giác, tích cực rèn luyện, không có trường hợp đào bỏ ngũ, vi phạm kỷ luật, được các đơn vị nhận quân, Bộ Tư lệnh Thủ đô đánh giá cao.

Để có được kết quả đó, trước hết, Quận đặc biệt chú trọng công tác lãnh đạo, chỉ đạo, coi đây là giải pháp quan trọng hàng đầu, điều kiện tiên quyết thực hiện tốt công tác tuyển quân, nhất là khi địa phương được giao thực hiện “tròn khâu”. Đồng thời, quán triệt sâu sắc Luật Nghĩa vụ quân sự, chỉ thị, hướng dẫn của Ủy ban nhân dân Thành phố, Bộ Tư lệnh Thủ đô về tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ. Quận ủy, Hội đồng Nghĩa vụ quân sự Quận ra nghị quyết lãnh đạo; Ủy ban nhân dân Quận ra chỉ thị và quyết định giao chỉ tiêu tuyển quân cho các phường; chỉ đạo Ban Chỉ huy Quân sự Quận xây dựng kế hoạch, ban hành văn bản hướng dẫn, tổ chức thực hiện. Cùng với đó, Quận phân công, phân cấp rõ trách nhiệm cho cấp ủy, chính quyền các cấp và phân công các đồng chí Đảng ủy viên bám cơ sở, kiểm tra, đôn đốc các khâu, các bước tuyển quân; lấy kết quả công tác tuyển quân là một tiêu chí đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ chính trị của tập thể, cán bộ chủ trì. Thường xuyên kiện toàn Hội đồng Nghĩa vụ quân sự các cấp và nâng cao hiệu quả hoạt động; phát huy vai trò của Ủy ban Mặt trật Tổ quốc, các ban, ngành, đoàn thể, nhất là vai trò trung tâm, nòng cốt của Ban Chỉ huy Quân sự - Cơ quan Thường trực Hội đồng nghĩa vụ quân sự Quận trong việc tham mưu, hướng dẫn, chỉ đạo, tổ chức thực hiện. Hằng năm, trên cơ sở nghị quyết, chỉ thị của Quận ủy, Ủy ban nhân dân Quận, các phường quán triệt nội dung công tác tuyển quân đến từng tổ đảng, chi bộ, tổ dân phố và tổ chức thực hiện theo nguyên tắc: Đảng lãnh đạo, chính quyền điều hành, Hội đồng Nghĩa vụ quân sự làm tham mưu, cơ quan quân sự là trung tâm hiệp đồng. Bước vào “mùa tuyển quân”, Quận chỉ đạo Ban Chỉ huy Quân sự tổ chức các lớp tập huấn về chủ trương, nội dung hướng dẫn, quy trình và rút kinh nghiệm công tác tuyển quân của năm trước cho các đối tượng liên quan nhằm thống nhất thực hiện.

Thanh niên Quận lên đường nhập ngũ (năm 2020)

Nắm chắc đặc điểm địa bàn, tình hình dân cư, chất lượng công dân, Quận đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền về công tác tuyển quân bằng nhiều hình thức, biện pháp phong phú, sinh động, theo hướng sâu kỹ, thiết thực, hiệu quả. Nội dung tuyên truyền được chắt lọc ngắn gọn, dễ hiểu, tập trung vào những nội dung chủ yếu của Luật Nghĩa vụ quân sự; quyền và nghĩa vụ của công dân đối với nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc; truyền thống vẻ vang của Quân đội nhân dân, Công an nhân dân, các chế độ, chính sách mà quân nhân và gia đình được hưởng khi tại ngũ, xuất ngũ, v.v. Đồng thời, huy động mọi lực lượng tham gia, mở các đợt tuyên truyền cao điểm, trước và trong mùa tuyển quân, in tờ rơi phát đến từng đối tượng, lồng ghép nội dung tuyển quân trong sinh hoạt của các cơ quan, tổ chức, đoàn thể, hội nghị nhân dân, v.v. Đáng chú ý, Quận đã sáng tạo sử dụng bảng điện tử lắp đặt ở những nơi công cộng để thông tin, tuyên truyền đem lại hiệu quả cao. Cùng với tuyên truyền trực tiếp về công tác tuyển quân, Quận chỉ đạo tích cực tuyên truyền về hình ảnh cao đẹp “Bộ đội Cụ Hồ”; tổ chức cho thanh niên nhập ngũ tham quan di tích lịch sử, như: Bảo tàng Lịch sử Quốc gia, Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam,... gián tiếp giáo dục, bồi dưỡng tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc, xây dựng động cơ, trách nhiệm công dân, khích lệ họ phấn đấu trở thành người quân nhân cách mạng. Bằng các hình thức, biện pháp thiết thực, phù hợp, nên nhận thức, ý thức, trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền và nhân dân trên địa bàn Quận về thực hiện Luật Nghĩa vụ quân sự, nhiệm vụ tuyển quân có chuyển biến rõ nét; số thanh niên tự giác viết đơn tình nguyện nhập ngũ ngày càng tăng.

Do đặc thù địa bàn có nhiều hộ dân tạm trú ở hầu hết các khu vực, dành nhà ở chính thức tại Quận để kinh doanh phát triển kinh tế, nhất là số nhà dân nằm trong khu phố cổ Hà Nội và những người đang làm việc trong các tổ chức mà thường xuyên không có mặt tại gia đình. Vì vậy, để thực hiện tốt công tác tuyển quân, Quận duy trì nghiêm các bước trong quy trình tuyển quân, đặc biệt là công tác đăng ký, phúc tra, quản lý nguồn sẵn sàng nhập ngũ; chỉ đạo các phường làm tốt việc đăng ký nguồn thực hiện nghĩa vụ quân sự, nhất là đăng ký lần đầu và đăng ký bổ sung công dân tốt nghiệp các trường đại học, cao đẳng, trung học nghề trở về nơi cư trú. Đồng thời, chỉ đạo cơ quan Quân sự, Công an phối hợp nắm chắc nhân, hộ khẩu, địa chỉ tạm trú, nơi làm việc, hoàn cảnh gia đình,... phục vụ công tác đăng ký, quản lý nguồn, khắc phục tình trạng lập thiếu, sót hoặc có tên nhưng không biết người đó ở đâu, v.v. Đây là cơ sở quan trọng để Quận tiến hành sơ tuyển, xét duyệt công dân nhập ngũ. Với phương châm không để lọt vào lực lượng vũ trang những công dân không đủ tiêu chuẩn, Quận đặc biệt coi trọng công tác xét duyệt, tuyển chọn; chỉ đạo triển khai các bước nghiêm túc, công khai, công bằng, dân chủ, đúng Luật ở cả ba cấp, từ tổ dân phố, phường (khối cơ quan, đơn vị tiến hành từ phòng - ban, cơ quan) đến cấp Quận. Danh sách công dân đủ tiêu chuẩn nhập ngũ, công dân thuộc diện được tạm miễn, tạm hoãn nghĩa vụ đều được thông báo, niêm yết công khai ở nơi cư trú, nên không xảy ra hiện tượng tiêu cực, tạo niềm tin, sự đồng thuận cao trong nhân dân.

Thực hiện mục tiêu tuyển người nào chắc người đó, cùng với xét duyệt, thẩm định kỹ các tiêu chuẩn về phẩm chất chính trị, đạo đức, trình độ văn hóa, Quận đặc biệt chú trọng công tác khám sức khỏe. Hội đồng khám sức khỏe quân sự cấp Quận được tuyển chọn kỹ lưỡng và đảm bảo cơ sở vật chất, trang, thiết bị tốt nhất. Trước khi tổ chức khám tuyển, Hội đồng tiến hành tập huấn thống nhất về nội dung, phương pháp, cách thức nhằm thực hiện đúng quy định về tuyển chọn gọi công dân nhập ngũ. Nhờ đó, việc khám tuyển sức khỏe được tiến hành chặt chẽ, nghiêm túc, đảm bảo chính xác, khách quan, chất lượng được nâng lên. Nhiều năm qua, công dân của Quận nhập ngũ không có trường hợp bị loại vì lý do sức khỏe; những trường hợp dùng các biện pháp, thủ thuật để gian lận, trốn tránh nghĩa vụ đều được phát hiện. Cùng với đó, Quận quản lý chặt chẽ công dân trúng tuyển sau khi khám sức khỏe và phát lệnh nhập ngũ; chỉ đạo cơ quan quân sự hiệp đồng với các đơn vị nhận quân để chốt quân số, làm cơ sở chuẩn bị cho lễ giao, nhận quân.

Để thực hiện tốt công tác tuyển quân, Quận quan tâm và làm tốt công tác chính sách hậu phương Quân đội. Các phường tổ chức các tổ công tác với đầy đủ thành phần: cơ quan Quân sự, Mặt trận Tổ quốc, Cựu Chiến binh, Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên,... đến gặp gỡ, động viên gia đình và công dân nhập ngũ cả về tinh thần, vật chất; tổ chức các hoạt động giao lưu, gặp mặt biểu dương, tặng quà, v.v. Quận cũng phối hợp với các cơ quan, doanh nghiệp động viên, cam kết tiếp nhận công dân sau khi hoàn thành nghĩa vụ quân sự trở lại làm việc, tạo động lực tinh thần để công dân yên tâm nhập ngũ. Mặt khác, Quận chỉ đạo các lực lượng chức năng, nhất là cơ quan Tư pháp và Công an xử lý những trường hợp vi phạm Luật Nghĩa vụ Quân sự, nâng cao hiệu quả giáo dục, răn đe, đảm bảo sự công bằng trong thực hiện nghĩa vụ công dân. Đồng thời, làm tốt công tác chuẩn bị và tổ chức lễ giao nhận quân, đảm bảo trang trọng, thực sự là “Ngày hội Tòng quân”, nhằm tiếp tục xây dựng niềm tin, niềm vinh dự, tự hào và trách nhiệm cho các tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ trẻ đối với nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc.

Những kết quả đồng thời cũng là những kinh nghiệm trong công tác tuyển chọn, gọi công dân nhập ngũ đã và đang được quận Hoàn Kiếm triển khai thực hiện, phấn đấu hoàn thành tốt công tác tuyển quân năm 2021, góp phần nâng cao chất lượng thanh niên nhập ngũ, lập thành tích chào mừng Đại hội lần thứ XIII của Đảng.

PHẠM TUẤN LONG, Chủ tịch Ủy ban nhân dân Quận