Bộ đội Biên phòng tỉnh Hà Giang có nhiệm vụ quản lý 277,556 km đường biên giới tiếp giáp với 02 tỉnh: Vân Nam và Quảng Tây (Trung Quốc). Đây là nhiệm vụ hết sức nặng nề, bởi khu vực biên giới của Tỉnh có 07 huyện, với 32 xã và 02 thị trấn; dân số trên 113.000 người, trong đó đồng bào dân tộc Mông chiếm 61,88%. Không những thế, địa hình nơi đây bị chia cắt, giao thông đi lại khó khăn; trình độ dân trí không đồng đều, nhiều hủ tục lạc hậu còn tồn tại, tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo cao; tình hình hoạt động của các loại tội phạm, di cư tự do, xuất nhập cảnh trái pháp luật,... diễn biến phức tạp. Trước thực tế đó, bám sát chức năng, nhiệm vụ, Bộ đội Biên phòng Tỉnh phát huy vai trò nòng cốt, chuyên trách, huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và toàn dân tham gia quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia, xây dựng khu vực biên giới vững mạnh toàn diện, tạo cơ sở cùng với Bạn xây dựng đường biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển.

Để hoàn thành tốt mục tiêu đó, trước hết, Bộ đội Biên phòng Tỉnh thực hiện tốt chức năng tham mưu cho Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân Tỉnh lãnh đạo, chỉ đạo công tác quản lý, bảo vệ biên giới. Trên cơ sở quán triệt, thực hiện các nghị quyết, chỉ thị của trên về công tác biên phòng, trực tiếp là Nghị quyết số 33-NQ/TW, của Bộ Chính trị (khóa XII) về Chiến lược Bảo vệ biên giới quốc gia, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Tỉnh đã chủ trì tham mưu cho Tỉnh ủy xây dựng các chương trình, kế hoạch hành động, nhằm đưa Chiến lược quan trọng này đi vào cuộc sống. Đồng thời, đề xuất chủ trương, đối sách giải quyết các vấn đề về xây dựng nền biên phòng toàn dân, thế trận biên phòng toàn dân gắn với nền an ninh nhân dân, thế trận an ninh nhân dân khu vực biên giới. Trong đó, chú trọng tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương xây dựng nền biên phòng toàn dân vững mạnh cả về tiềm lực, lực lượng và thế trận, phù hợp với thực tiễn của địa phương, tạo cơ sở, nền tảng để xây dựng khu vực biên giới ổn định về chính trị - xã hội, mạnh về kinh tế, vững về quốc phòng, an ninh, thuận lợi về quan hệ đối ngoại,… góp phần thực hiện thắng lợi Chiến lược Bảo vệ biên giới quốc gia trong tình hình mới.

Nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn dân bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Tỉnh chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, nhất là các đồn biên phòng phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền các cấp làm tốt công tác tuyên truyền, quán triệt, triển khai thực hiện các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, Nhà nước về nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia. Trọng tâm là Đề án “Tăng cường phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, nhân dân khu vực biên giới, giai đoạn 2020 - 2025”, Luật Biên giới quốc gia, 03 văn kiện về biên giới, (Hiệp định về quy chế quản lý biên giới, Hiệp định về cửa khẩu và Quy chế quản lý cửa khẩu trên biên giới đất liền Việt Nam - Trung Quốc); những âm mưu thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch; nhận diện hoạt động xâm phạm chủ quyền lãnh thổ, xâm hại lợi ích quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, v.v. Qua đó, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền và nhân dân, nhất là đồng bào các dân tộc ở khu vực biên giới về sự thiêng liêng, bất khả xâm phạm chủ quyền quốc gia, quốc giới; về nghĩa vụ, trách nhiệm và quyền lợi của mỗi cá nhân, tổ chức trong quản lý, bảo vệ biên giới quốc gia,… từ đó thống nhất nhận thức, tích cực tham gia cùng Bộ đội Biên phòng bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia.

Cán bộ đồn Biên phòng Lũng Cú đưa các con nuôi của đơn vị đến trường học

Cùng với đó, Bộ đội Biên phòng Tỉnh tích cực tham gia xây dựng, củng cố hệ thống chính trị ở cơ sở; phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân khu vực biên giới. Bám sát sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng và Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Giang, Bộ đội Biên phòng Tỉnh xây dựng và thực hiện nghiêm Quy chế phối hợp giữa Đảng ủy Bộ đội Biên phòng Tỉnh với huyện ủy 07 huyện biên giới; giữa đảng ủy các đồn Biên phòng với đảng ủy các xã, thị trấn biên giới và thực hiện tốt các quy chế, chương trình phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể địa phương theo phân cấp. Thông qua thực hiện Quy chế phối hợp, Bộ đội Biên phòng Tỉnh nắm vững tình hình mọi mặt của địa bàn cả về nội biên, ngoại biên, có nhiều biện pháp quản lý biên giới, phòng, chống tội phạm, xây dựng, củng cố hệ thống chính trị cơ sở, các tổ chức chính trị - xã hội cũng như xử lý kịp thời, hiệu quả các vụ việc xảy ra trên biên giới, v.v. Từ năm 2013 đến nay, Bộ đội Biên phòng Tỉnh đã lựa chọn, tham mưu cho địa phương thường xuyên cơ cấu 34 vị trí là cán bộ đồn Biên phòng vào cấp ủy xã, thị trấn biên giới; cử 145 cán bộ, đảng viên tham gia sinh hoạt tại các chi bộ thôn, bản biên giới và 353 đảng viên phụ trách giúp đỡ 1.653 hộ gia đình khu vực biên giới, góp phần quan trọng nâng cao năng lực lãnh đạo của cấp ủy, điều hành của chính quyền địa phương biên giới.

Đáng chú ý, thực hiện Kế hoạch số 3961/KH-BTL, ngày 30/10/2015 của Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng và Kế hoạch số 123/KH-UBND, ngày 23/5/2016 của Ủy ban nhân dân Tỉnh về việc triển khai thực hiện Chỉ thị số 01/CT-TTg, ngày 09/01/2015 của Thủ tướng Chính phủ “Về việc tổ chức phong trào toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia trong tình hình mới”, Bộ đội Biên phòng Tỉnh tham mưu, giúp Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân Tỉnh triển khai các dự án bố trí, sắp xếp ổn định khu dân cư biên giới; rà soát, bổ sung, điều chỉnh quy hoạch các điểm dân cư gần các đồn, trạm biên phòng. Đồng thời, tích cực tham gia giúp dân xóa đói, giảm nghèo; xây dựng thôn, bản văn hóa,... thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội gắn với xây dựng nền biên phòng toàn dân vững mạnh. Từ năm 2015 đến nay, Bộ đội Biên phòng Tỉnh phối hợp với các sở, ban, ngành lãnh đạo, chỉ đạo các địa phương triển khai thực hiện hiệu quả 07 dự án phát triển kinh tế - xã hội với tổng mức đầu tư gần 150 tỉ đồng, tập trung ở các lĩnh vực: chuyển đổi cơ cấu vật nuôi, cây trồng, khai hoang làm ruộng lúa nước, duy trì các trạm quân - dân y kết hợp, xây dựng đường giao thông nông thôn và các công trình phúc lợi dân sinh. Xây dựng 178 ngôi nhà “Đại đoàn kết” tặng các hộ nghèo, 02 điểm trường trị giá trên 07 tỉ đồng, 30 ngôi nhà “Mái ấm Chữ thập đỏ - Biên phòng”. Phối hợp triển khai các dự án nuôi bò sinh sản luân chuyển, ngân hàng bò, bò giống giúp người nghèo biên giới với tổng số 2.319 con; giúp đỡ 03 xã: Phú Lũng, huyện Yên Minh; Lũng Cú, huyện Đồng Văn; Xín Mần, huyện Xín Mần, đạt chuẩn nông thôn mới. Thực hiện Chương trình “Nâng bước em tới trường” và Mô hình “Con nuôi đồn Biên phòng” đã nhận nuôi, hỗ trợ hàng chục cháu nhỏ có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn,… tạo niềm tin yêu của đồng bào các dân tộc đối với Bộ đội Biên phòng ở khu vực biên giới.

Đi liền với công tác giúp dân phát triển kinh tế - xã hội, Bộ đội Biên phòng Tỉnh tích cực bám, nắm địa bàn, thường xuyên làm tốt công tác tham mưu, giúp cấp ủy, chính quyền địa phương đổi mới nâng cao tính thiết thực, hiệu quả của “Ngày Biên phòng toàn dân”, các phong trào: “Quần chúng tham gia tự quản đường biên, cột mốc và giữ gìn an ninh trật tự xóm (bản) khu vực biên giới”, v.v. Đến nay, đã có 900 hộ gia đình, với 110 tập thể đăng ký tham gia tự quản 170 km đường biên; 386 hộ với 886 nhân khẩu đăng ký trông coi, bảo vệ 95 cột mốc; 928 tổ với trên 28.300 lượt thành viên tham gia cùng Bộ đội Biên phòng tuần tra, bảo vệ an ninh, trật tự bản, làng biên giới,… tăng cường mối đoàn kết, gắn bó máu thịt giữa Bộ đội Biên phòng với nhân dân, xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc trên vùng “phên giậu” của Tổ quốc.

Cùng với các nội dung, giải pháp trên, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Tỉnh tập trung lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao chất lượng công tác sẵn sàng chiến đấu, đấu tranh phòng, chống tội phạm trên khu vực biên giới. Các cơ quan, đơn vị Biên phòng Tỉnh thường xuyên rà soát, điều chỉnh, bổ sung hoàn thiện phương án, kế hoạch bảo vệ biên giới, kế hoạch chiến đấu bảo vệ cơ quan, đồn, trạm và các kế hoạch phòng, chống thiên tai, cháy nổ, cháy rừng, tìm kiếm cứu nạn. Duy trì nghiêm nền nếp, chế độ sẵn sàng chiến đấu; tăng cường luyện tập, diễn tập nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu. Phối hợp chặt chẽ với các ngành, lực lượng trong nắm, đánh giá, dự báo tình hình, phòng ngừa và đấu tranh với các loại tội phạm, chống buôn lậu, gian lận thương mại và tệ nạn xã hội, làm trong sạch địa bàn. Trước diễn biến phức tạp của đại dịch Covid-19, năm 2020 và 2021, Bộ đội Biên phòng Tỉnh đã quán triệt, thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Quốc phòng, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng, triển khai thực hiện tốt “nhiệm vụ kép” vừa bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới, vừa phòng, chống dịch Covid-19 hiệu quả. Bộ đội Biên phòng Tỉnh đã phối hợp với các lực lượng: Công an, Quân sự, Y tế, Kiểm lâm,... triển khai 68 tổ chốt cố định và 17 tổ kiểm soát cơ động, quản lý chặt chẽ biên giới, đường mòn, lối mở, siết chặt công tác kiểm tra, kiểm soát tại các cửa khẩu, ngăn chặn xuất, nhập cảnh trái phép. Tiếp nhận, hướng dẫn kê khai y tế, kiểm tra thân nhiệt, thống kê, phân loại và bàn giao về các địa điểm cách ly gần 3.000 người, không để dịch bệnh lây lan, giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội khu vực biên giới.

Để xây dựng khu vực biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác, phát triển, đi vào chiều sâu, vững chắc, một mặt, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Tỉnh tiếp tục quán triệt, hiện thực hóa quan điểm, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về xây dựng khu vực biên giới vững mạnh. Mặt khác, đẩy mạnh xây dựng cơ quan, đồn, trạm biên phòng vững mạnh toàn diện, thực sự là lực lượng nòng cốt, chuyên trách cùng toàn dân quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia. Tích cực tham mưu triển khai các chương trình, dự án thực hiện Nghị quyết số 16-NQ/TW, ngày 10/10/2017 của Bộ Chính trị về “phát triển kinh tế - xã hội các xã biên giới đất liền kết hợp với tăng cường và củng cố quốc phòng, an ninh, đối ngoại”.  Đồng thời, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện hiệu quả các chương trình mục tiêu quốc gia về phòng, chống tội phạm ở khu vực biên giới; tăng cường công tác phối hợp giữa các lực lượng theo Nghị định số 03/2019/NĐ-CP, ngày 05/9/2019 của Chính phủ; nâng cao hiệu quả, tính thiết thực của phong trào quần chúng tham gia tự quản, bảo vệ đường biên, cột mốc; tăng cường quan hệ đối ngoại với chính quyền và lực lượng bảo vệ biên giới nước Bạn,… tạo nền tảng bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia, xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, góp phần bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa.

Đại tá HOÀNG NGỌC ĐỊNH, Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Tỉnh