Nhận thức đúng điều đó, những năm qua, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Vùng tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt công tác này. Vùng làm nhiệm vụ trên vùng biển rộng của sáu tỉnh miền Trung, nơi có nhiều đảo phân tán, xa bờ, khí hậu biển khắc nghiệt, thất thường, với trên 23 nghìn tàu cá các loại của ngư dân. Thực tiễn đó, đặt ra và đòi hỏi trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho ngư dân vừa phải tập trung, thống nhất, vừa phải linh hoạt, sáng tạo trong tổ chức thực hiện; nội dung, biện pháp lãnh đạo phải cụ thể, sát với nghiệp vụ chuyên môn của các đơn vị. Quán triệt sâu sắc các nghị quyết, chỉ thị của Bộ Quốc phòng, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển,… Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Vùng đã ban hành nhiều kế hoạch, hướng dẫn để lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị phối hợp chặt chẽ với các lực lượng, địa phương tuyên tuyền, vận động ngư dân chấp hành nghiêm pháp luật trong khai thác, đánh bắt hải sản; tích cực tham gia bảo vệ chủ quyền biển, đảo. Các cấp ủy, chỉ huy cơ quan, đơn vị đề ra chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nghiêm túc, sát thực tiễn; chủ động xây dựng quy chế, ký kết chương trình phối hợp với cấp ủy, chính quyền các địa phương, Bộ đội Biên phòng các tỉnh, Vùng 3 Hải quân, Kiểm ngư,… tạo cơ sở pháp lý quan trọng trong tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho ngư dân đi vào nền nếp. Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Vùng chú trọng việc phân công nhiệm vụ cụ thể theo chức năng, nhiệm vụ của từng cơ quan, đơn vị; đồng thời, phát huy tính tiền phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên; gắn trách nhiệm người đứng đầu với hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho ngư dân. Tăng cường kiểm tra, tổng kết, đánh giá trên từng mặt công tác, từng nhiệm vụ để rút kinh nghiệm; kịp thời điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp với thực tiễn, bảo đảm sự lãnh đạo, chỉ huy thống nhất, có hiệu lực, hiệu quả trong công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho ngư dân.

Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Vùng thường xuyên chỉ đạo các cơ quan, đơn vị tích cực đổi mới nội dung, hình thức tuyên tuyền, phổ biến pháp luật cho ngư dân. Thông qua việc khảo sát, nắm bắt nhu cầu tìm hiểu pháp luật của từng nhóm đối tượng và đặc điểm cụ thể của các địa phương, nội dung tuyên truyền, phổ biến pháp luật ngày càng đa dạng, được chọn lọc kỹ lưỡng. Tập trung tuyên truyền, phổ biến những kiến thức cơ bản, phổ thông các văn bản pháp luật về biển, đảo của Nhà nước ta và Luật Biển quốc tế; những cơ sở pháp lý, khẳng định chủ quyền của Việt Nam đối với các quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa; những văn bản pháp lý về biển, đảo Việt Nam đã ký kết với các nước có liên quan; tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc, nâng cao ý thức trách nhiệm trong đấu tranh bảo vệ, giữ gìn chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc. Không chỉ chú trọng ngư dân trực tiếp tham gia đánh bắt trên biển, Bộ Tư lệnh Vùng còn lựa chọn những nội dung pháp luật phù hợp với gia đình của họ, như: các văn bản pháp luật về hình sự, dân sự, hôn nhân và gia đình, khiếu nại tố cáo, phòng, chống tội phạm, tai nạn giao thông, v.v.

Ký kết quy chế phối hợp tuyên truyền với huyện đảo Cồn Cỏ, Quảng Trị

Hình thức tuyên truyền, phổ biến pháp luật thường xuyên được đổi mới. Ngoài tuyên truyền miệng, Vùng chú trọng lồng ghép với các hoạt động giao lưu văn nghệ, thể thao, kết nghĩa, thực hiện công tác dân vận,... nhằm làm mềm hóa nội dung luật, tăng tính thuyết phục cho người nghe. Đồng thời, phối hợp với Bộ đội Biên phòng các tỉnh tổ chức cho ngư dân ký cam kết không vi phạm pháp luật khi làm ăn trên biển, không sử dụng những loại ngư lưới cụ bị cấm để đánh bắt hải sản, khi xuất bến phải mang đủ giấy tờ. Đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật được củng cố, kiện toàn, bồi dưỡng về chính trị, nghiệp vụ, chất lượng hoạt động ngày càng được nâng lên.

Để phát huy sức mạnh tổng hợp trong tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho ngư dân, Vùng tăng cường phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng, Bộ đội Biên phòng các tỉnh, Vùng 3 Hải quân và cấp ủy, chính quyền địa phương. Thực tế cho thấy, các chi cục bảo vệ nguồn lợi thủy sản, nghiệp đoàn nghề cá và chính quyền các địa phương là những đơn vị chủ quản trực tiếp quản lý số lượng, chất lượng, biết rõ quy luật đánh bắt của bà con ngư dân, nắm chắc thời gian, địa điểm phù hợp có thể tập hợp đông đủ bà con để tuyên truyền. Do đó, Vùng đã chủ động phối hợp, lựa chọn thời điểm phù hợp để công tác tuyên truyền đạt hiệu quả cao. Thường vụ Đảng ủy Vùng đã ký kết phối hợp thực hiện Chương trình công tác dân vận: “Cảnh sát biển đồng hành với ngư dân” với Ban Thường vụ Tỉnh ủy các tỉnh: Quảng Nam, Quảng Ngãi, Quảng Trị; giao Bộ Tư lệnh Vùng phối hợp với Ban Dân vận tỉnh ủy các tỉnh thực hiện; xây dựng Kế hoạch Phối hợp tổ chức Hội nghị tuyên truyền cho ngư dân không vi phạm vùng biển nước ngoài khi đánh bắt hải sản với Ban tuyên giáo 06 tỉnh trên địa bàn,… để cụ thể hóa nội dung phối hợp tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho ngư dân giữa các cơ quan, đơn vị của Vùng với các bên liên quan. Trên cơ sở đó, các cơ quan, đơn vị phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền, ban, ngành, đoàn thể địa phương xây dựng kế hoạch, đề cương tuyên truyền, bảo đảm khoa học, chặt chẽ cho từng thời điểm, từng giai đoạn; phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng lực lượng, tích cực triển khai sâu rộng, hiệu quả, thiết thực. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ với Vùng 3 Hải quân, Bộ đội Biên phòng các tỉnh để xây dựng nội dung, kế hoạch tuyên truyền phù hợp, tránh chồng chéo, không để “vùng lõm”, bỏ sót địa bàn tuyên truyền.

Nói đi đôi với làm, các cơ quan, đơn vị thuyết phục ngư dân bằng những việc làm cụ thể, thiết thực. Để làm được điều đó, Vùng chỉ đạo thực hiện tốt công tác dân vận, tham gia xây dựng cơ sở chính trị địa phương vững mạnh; phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, xóa đói giảm nghèo; đồng hành với ngư dân vươn khơi, bám biển. Thấu hiểu những khó khăn, nhọc nhằn mưu sinh trên biển của bà con ngư dân, cùng với việc tuyên truyền, giáo dục pháp luật, các cơ quan, đơn vị đã có nhiều hoạt động thiết thực, hỗ trợ ngư dân giảm bớt khó khăn trong cuộc sống; tất cả hướng đến mục tiêu đảm bảo ngư dân hiểu rõ và đánh bắt trên ngư trường an toàn, hiệu quả.

Với phương châm “mưa dầm, thấm lâu”, cán bộ, chiến sĩ của Vùng đã đến từng tàu cá ngư dân để cấp phát tờ rơi và trực tiếp trao đổi, hướng dẫn cho họ  nội dung về Luật Biển Việt Nam, Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển 1982, Luật Cảnh sát biển Việt Nam năm 2018, Luật Biển của các nước có vùng biển giáp ranh, vùng biển chồng lấn hoặc đang có tranh chấp để ngư dân không vi phạm vùng biển nước khác khi đánh bắt hải sản, hạn chế thiệt hại và ảnh hưởng đến công tác đối ngoại. Thực hiện chương trình “Cảnh sát biển đồng hành với ngư dân”, Vùng đã cấp phát hàng ngàn tờ rơi tuyên truyền các loại, trên 500 cuốn sổ tay pháp luật, hơn 1.500 áo phao cá nhân, hơn 500 lá cờ Tổ quốc tại huyện đảo Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi; huyện Cồn Cỏ, xã Triệu An, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị. Tổ chức tuyên truyền biển, đảo, phổ biến pháp luật cho cán bộ, chiến sĩ và ngư dân, với trên 1.500 lượt người tham gia, cấp phát trên 2.000 tờ rơi và kết hợp tặng hơn 100 áo phao, phao cứu sinh cá nhân, trên 600 suất quà cho ngư dân xã Tịnh Sơn, huyện Sơn Tịnh; xã Bình Đông, huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi; huyện Gio Linh, Vĩnh Linh, xã Triệu An, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị.

Cùng với đó, các cơ quan, đơn vị đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền, kết hợp với tổ chức các cuộc thi tìm hiểu, giao lưu văn nghệ, tặng quà hỗ trợ học sinh nghèo tại các xã ven biển. Năm 2019, Vùng đã tổ chức Cuộc thi tìm hiểu “Em yêu biển, đảo quê hương” tại Trường Trung học cơ sở xã Triệu An, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị và Trường Trung học cơ sở xã An Hải, huyện đảo Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi, kết hợp tặng 36 xe đạp, trị giá 72 triệu đồng; 50 suất học bổng cho học sinh nghèo vượt khó, mỗi suất trị giá một triệu đồng và 200 đầu sách các loại. Đồng thời, kết hợp tổ chức đêm giao lưu văn nghệ “Tổ quốc nhìn từ biển” và tặng 40 suất quà cho gia đình chính sách, hộ ngư dân có hoàn cảnh khó khăn tại huyện đảo Lý Sơn; phối hợp với Hội thầy thuốc trẻ tỉnh Quảng Ngãi khám bệnh, cấp thuốc miễn phí cho 180 lượt người; cấp phát trên 200 tờ rơi cho 15 thuyền của ngư dân tại âu thuyền xã An Hải; tặng 15 thùng quà, 15 túi cứu thương và 170 lá cờ Tổ quốc, v.v. Với sự hỗ trợ về kiến thức pháp luật, sự động viên, giúp đỡ của cán bộ, chiến sĩ Vùng, ngư dân trên địa bàn luôn vững vàng bám biển, tự tin vươn khơi vừa đánh bắt hải sản, vừa bảo vệ chủ quyền biển, đảo.

Nghề đánh bắt hải sản hiện nay đòi hỏi nhiều quy định khắt khe về truy xuất nguồn gốc, cũng như luật pháp của các nước trong khu vực xử lý rất nghiêm những tàu cá vi phạm vùng biển đánh bắt. Do đó, Vùng tăng cường tuyên truyền cho ngư dân không vi phạm vùng biển nước ngoài trong quá trình đánh bắt; kịp thời thông báo cho lực lượng Cảnh sát biển và các cơ quan chức năng khi phát hiện tàu nước ngoài vi phạm vùng biển của Tổ quốc để có biện pháp xử lý. Đồng thời, tăng cường đảm bảo an toàn cho ngư dân trong mọi điều kiện. Nhờ đó, tình trạng ngư dân Việt Nam vi phạm vùng biển nước ngoài trong quá trình đánh bắt cơ bản chấm dứt. Quý I, năm 2020 chưa phát hiện tàu cá Việt Nam bị nước ngoài bắt giữ vì vi phạm chủ quyền của họ trong quá trình đánh bắt. Đó là kết quả của quá trình nỗ lực, triển khai đồng bộ, kiên trì công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật đối với bà con ngư dân thời gian qua của Vùng. Vì thế, Vùng Cảnh sát biển 2 luôn là điểm tựa vững chắc cho bà con ngư dân vươn khơi, bám biển, góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc.

Đại tá LÊ HUY SINH, Chính ủy Vùng.