Vùng 2 Hải quân có nhiệm vụ làm nòng cốt trong bảo vệ chủ quyền biển đảo, thềm lục địa phía Nam Tổ quốc; chủ trì, phối hợp quản lý nhà nước về biển, đảo với các tỉnh (thành phố) ven biển phía Nam¹. Đây là địa bàn trọng yếu trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, tăng cường quốc phòng - an ninh, bảo vệ Tổ quốc của Đảng, Nhà nước ta. Trong thực hiện nhiệm vụ, bên cạnh thuận lợi, Vùng 2 Hải quân gặp nhiều khó khăn về môi trường hoạt động; sự chống phá của các thế lực thù địch bằng chiến lược “Diễn biến hòa bình”; sự tác động của mặt trái kinh tế thị trường; diễn biến trên vùng biển, đảo phức tạp, hoạt động xâm phạm chủ quyền, quyền chủ quyền, thềm lục địa của tàu nước ngoài, tình hình buôn lậu, vận chuyển hàng hóa trái pháp luật có xu hướng gia tăng; các đơn vị của Vùng đóng quân phân tán, trang bị, phương tiện hoạt động còn hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu, v.v. Những khó khăn trên tác động không nhỏ đến tư tưởng, tâm lý, đời sống và chất lượng thực hiện nhiệm vụ của bộ đội. Trong bối cảnh đó, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Vùng đã đề ra nhiều chủ trương, giải pháp lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện toàn diện các mặt công tác. Trong đó, chủ trì, phối hợp với các lực lượng đứng chân trên địa bàn và cấp ủy, chính quyền các địa phương quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh biên giới biển, đảo, nhất là phối hợp tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho bộ đội và nhân dân trong khu vực, đồng thời xác định đây là một giải pháp quan trọng.

Để công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật có hiệu quả, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Vùng đã tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo đối với công tác này. Quán triệt nghị quyết, chỉ thị, kế hoạch, hướng dẫn của trên, trực tiếp là Nghị quyết Trung ương 4 (khóa X) của Đảng về Chiến lược Biển Việt Nam đến năm 2020; Kế hoạch 8358/KH-BQP, ngày 19-10-2013 của Bộ Quốc phòng và hướng dẫn của Bộ Tư lệnh Quân chủng Hải quân về thực hiện Đề án “Tăng cường tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, nhân dân vùng biên giới, hải đảo giai đoạn 2013 - 2016”, căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ của đơn vị và thực tiễn địa bàn, Đảng ủy Vùng đã ra Nghị quyết chuyên đề lãnh đạo thực hiện công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật. Cấp ủy, chính ủy, chính trị viên và người chỉ huy các cấp cụ thể hóa nghị quyết, đưa vào chương trình, kế hoạch tổ chức thực hiện; phát huy vai trò của cơ quan chính trị, cán bộ chính trị và các tổ chức quần chúng, bảo đảm nghị quyết thực sự có hiệu lực, hiệu quả. Các đơn vị đã gắn công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật với các mặt công tác, như: giáo dục chính trị, tư tưởng; huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu; rèn luyện, quản lý kỷ luật; tuyên truyền biển, đảo. Đồng thời, công tác này được các đơn vị lồng ghép và đưa thành một nội dung trong phong trào Thi đua Quyết thắng và các cuộc vận động của các cấp, các ngành, nhất là Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”. Qua đó, góp phần xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh, đơn vị vững mạnh toàn diện, hoàn thành tốt nhiệm vụ quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới biển, đảo, thềm lục địa phía Nam của Tổ quốc.

Việc củng cố, kiện toàn, phát huy vai trò Hội đồng tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật và tổ báo cáo viên pháp luật được Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Vùng coi trọng. Theo đó, ở cấp Vùng và lữ đoàn trực thuộc thành lập Hội đồng; Vùng có Tổ báo cáo viên chuyên trách, các đơn vị có cán bộ chuyên trách, hoặc kiêm nhiệm làm công tác này. Hằng năm, bên cạnh việc rà soát, bổ sung, hoàn thiện Quy chế hoạt động, Hội đồng và Tổ báo cáo viên được cấp ủy, chỉ huy các cấp kịp thời kiện toàn đảm bảo số lượng, chất lượng, cơ cấu, thành phần. Các thành viên Hội đồng, cán bộ chuyên trách, tổ báo cáo viên các cấp là những cán bộ, đảng viên (chủ yếu là cán bộ chính trị) có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức tốt, có kiến thức, kinh nghiệm và năng lực tổ chức tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật. Vì vậy, lực lượng này luôn phát huy tốt vai trò, trách nhiệm, hoạt động có nền nếp, đúng quy chế, đạt hiệu quả cao. Cùng với đó, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Vùng chỉ đạo các đơn vị đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục nâng cao kiến thức, nhận thức cho cán bộ, chiến sĩ về ý nghĩa, tầm quan trọng, nội dung của công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật. Quá trình thực hiện, kết hợp chặt chẽ giữa các lực lượng, phương tiện, giữa giáo dục thường xuyên, đột xuất, với giáo dục theo chuyên đề, chủ đề, đa dạng hóa hình thức, v.v. Đồng thời, các đơn vị phát huy dân chủ, thực hiện có hiệu quả Ngày Chính trị và văn hóa tinh thần ở cơ sở, Ngày Pháp luật; phát huy vai trò của báo cáo viên pháp luật. Nhờ đó, công tác truyên truyền, phổ biến pháp luật được đẩy mạnh, với sự tham gia của mọi tổ chức, cá nhân, nhất là lực lượng nòng cốt, góp phần tích cực vào việc xây dựng nền nếp chính quy, rèn luyện kỷ luật, tác phong quân nhân, tăng cường quan hệ quân dân.

Vùng đã chủ động phối hợp với các tổ chức, lực lượng trên địa bàn và địa phương có biên giới biển, cảng biển đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật. Để việc phối hợp có hiệu quả, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Vùng đã xây dựng kế hoạch, xác định nội dung hiệp đồng cụ thể, chặt chẽ với đơn vị có liên quan, nhất là với cấp ủy, chính quyền địa phương. Đồng thời, tổ chức tập huấn cho cán bộ lãnh đạo, chỉ huy các đơn vị và cấp ủy, chính quyền địa phương cùng cơ quan chức năng để thống nhất nhận thức, nâng cao kiến thức, năng lực phối hợp tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật về biển, đảo cho bộ đội và nhân dân. Nội dung, chương trình tập huấn khá toàn diện, trọng tâm là chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật Nhà nước, kiến thức cơ bản về biển, đảo². Gần đây, Bộ Tư lệnh Vùng còn phối hợp với Ban Tuyên giáo một số tỉnh (thành phố) tổ chức Hội nghị Báo cáo viên, Hội nghị Thông tin thời sự chuyên đề về biển, đảo dưới hình thức trực tuyến đến tổ chức đảng cơ sở trong Đảng bộ. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ với Sở Tư pháp, Đài Phát thanh và Truyền hình các tỉnh (thành phố) trên địa bàn in tờ rơi, tờ gấp, tài liệu, sách hỏi - đáp pháp luật về biển, đảo, xây dựng đĩa DVD với nội dung thiết thực, ngắn, gọn, rõ, hấp dẫn, cấp cho các đơn vị để tuyên truyền cho bộ đội và nhân dân trên địa bàn³. Phối hợp với Sở Giáo dục - Đào tạo, các trường đại học, cao đẳng, trung tâm giáo dục quốc phòng và an ninh, xây dựng các “kịch bản truyền thông” (là sự kết hợp giữa kịch bản tuyên truyền viên trẻ với kịch bản phóng sự truyền hình, lấy lời của tuyên truyền viên thay cho lời bình của biên tập viên) để vừa tuyên truyền cho học sinh, sinh viên, vừa thiết thực xây dựng đội ngũ tuyên truyên viên trẻ, nhiệt tình, hoạt động thường xuyên, góp phần làm lan tỏa công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật và biến đối tượng tuyên truyền thành chủ thể tuyên truyền. Việc phối hợp với Bộ Chỉ huy Quân sự, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng, Chi cục Bảo vệ nguồn lợi thủy, hải sản,… để tổ chức tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho lực lượng dân quân tự vệ biển, chủ tầu hoạt động đánh bắt hải sản xa bờ, dài ngày trên biển và những doanh nghiệp, cá nhân hoạt động trên lĩnh vực hậu cần nghề cá,… được Bộ Tư lệnh Vùng chú trọng thực hiện, bằng nhiều biện pháp thích hợp. Cùng với đó, đối với nhà dàn DK 1, tàu trực của Vùng khi gặp gỡ, tiếp xúc với ngư dân trên biển, đều chủ động tuyên truyền, làm rõ các quy định trong quá trình hoạt động trên biển, nhất là về an toàn hàng hải, khu vực cấm đánh bắt thủy, hải sản, kỹ năng xử lý khi có tình huống, quy định về an toàn hàng hải trong cảng biển, quy định về xuất, nhập khẩu và tặng ngư cụ, phương tiện an toàn, thông tin, v.v. Đối với tầu, thuyền nước ngoài, lựa chọn những nội dung liên quan đến chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán trên thềm lục địa thuộc vùng biển của nước ta và an ninh cảng, biển, quy trình, thủ tục xuất, nhập cảnh, xuất, nhập khẩu theo pháp luật Việt Nam và những thông lệ quốc tế để tuyên truyền, phổ biến, thông qua các hình thức tuyên truyền miệng, phát tờ rơi, báo ảnh khi làm nhiệm vụ. Ngoài việc tiến hành đồng bộ những giải pháp trên, Vùng còn xây dựng mô hình điểm để nhân rộng⁴. Đồng thời, phối hợp xây dựng các chuyên mục về an ninh biển, đảo trên đài phát thanh và truyền hình, chuyên trang trên báo chí của các tỉnh (thành phố) ở khu vực.

Có thể khẳng định, công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật đã được Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Vùng 2 Hải quân tiến hành thường xuyên, liên tục, gắn với nhiệm vụ chính trị của Đơn vị và địa phương, với nhiều hình thức sáng tạo, hiệu quả. Nhờ đó, bộ đội và nhân dân trong khu vực đã có sự chuyển biến rõ rệt về nhận thức, ý thức tôn trọng, chấp hành pháp luật. Năm 2016, số vụ việc vi phạm kỷ luật của bộ đội giảm xuống dưới 0,2%; vụ việc vi phạm pháp luật về biển, đảo của các đối tượng trong địa bàn giảm 35% so với năm 2015. Kết quả đó đã góp phần xây dựng địa bàn an toàn, tăng cường mối quan hệ quân dân, xây dựng Đảng bộ Vùng trong sạch, vững mạnh, Đơn vị vững mạnh toàn diện, hoàn thành tốt nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biên giới biển, đảo Tổ quốc, tạo môi trường thuận lợi để các địa phương ven biển đẩy mạnh phát triển kinh tế biển gắn với tăng cường thế trận quốc phòng - an ninh trên biển.

Chuẩn Đô đốc NGUYỄN PHONG CẢNH, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Vùng

__________________           

1 - Bình Thuận, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu, thành phố Hồ Chí Minh, Tiền Giang, Bến Tre, Trà Vinh, Sóc Trăng, Bạc Liêu và Đồng Tháp.

2 - Nghị quyết Trung ương 4 (khóa X) về “Chiến lược Biển Việt Nam đến năm 2020”; Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982; Luật Biển Việt Nam; cơ sở pháp lý khẳng định chủ quyền của Việt Nam đối với các quần đảo trên Biển Đông; Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC); Bộ quy tắc ứng xử mang tính pháp lý của các bên ở Biển Đông (COC); Hiệp định hợp tác nghề cá giữa Việt Nam - Trung Quốc; Nghị định 50/2008/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý, bảo vệ an ninh, trật tự tại cửa khẩu, cảng biển; các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về phát triển kinh tế biển và hỗ trợ ngư dân khi tham gia khai thác thủy, hải sản trên biển; Bộ Luật Hình sự; Luật Giao thông đường biển, v.v.

3 - Từ năm 2013 - 2016, Vùng đã tổ chức biên soạn 12 đề cương; ghi âm, in sao 15 đĩa DVD; tiếp nhận, in ấn và cấp phát 11.500 tờ rơi, tờ gấp để tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho các đối tượng. Tổ chức tuyên truyền 106 buổi, với gần 33 nghìn lượt người tham gia.

4 - Vùng chọn Căn cứ 696 làm điểm về thực hiện Ngày Pháp luật; Chi đội Kiểm ngư số 02 làm điểm về xây dựng Tủ sách Pháp luật và Báo cáo viên pháp luật.