Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật là một bộ phận của công tác giáo dục chính trị, tư tưởng nhằm nâng cao ý thức chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội, quy định của đơn vị đối với mỗi quân nhân; là khâu đầu tiên của quá trình thi hành pháp luật, có vai trò quan trọng trong tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa, xây dựng Nhà nước pháp quyền của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân. Nhận thức sâu sắc điều đó, những năm qua, Trường Quân sự Quân khu 5 không ngừng đổi mới công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho các đối tượng với những nội dung, biện pháp đồng bộ, hiệu quả.

Nội dung quan trọng hàng đầu, quyết định đến việc đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật của Nhà trường là tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, phát huy vai trò quản lý điều hành của cán bộ chủ trì các cấp đối với công tác này. Theo đó, Nhà trường thường xuyên quán triệt, giáo dục nâng cao nhận thức cho cấp ủy, cán bộ chủ trì các cấp về vị trí, ý nghĩa của công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật đối với việc xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”. Trên cơ sở đó, từng cấp ủy, cán bộ chủ trì xác định quyết tâm, cụ thể hóa bằng các chương trình, kế hoạch tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật sát thực tiễn đơn vị mình. Định kỳ hằng tháng đánh giá kết quả thực hiện công tác này của từng cơ quan, khoa giáo viên, đơn vị; đồng thời, dự báo tình hình tiếp theo để kịp thời bổ sung nội dung, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo sát với đặc điểm tình hình, yêu cầu nhiệm vụ. Thường xuyên cập nhật các văn bản mới ban hành về tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật; thông báo những biểu hiện, hành vi vi phạm kỷ luật, pháp luật của quân nhân trong Quân khu, toàn quân; khâu yếu, mặt yếu, kinh nghiệm, cách làm sáng tạo, hiệu quả trong duy trì, quản lý, chấp hành kỷ luật, pháp luật ở các cơ quan, khoa giáo viên, đơn vị để kịp thời rút kinh nghiệm và có biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn. Cùng với đó, Nhà trường luôn coi trọng công tác kiện toàn Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật; duy trì nền nếp hoạt động nhịp nhàng, hiệu quả; phát huy tốt vai trò tham mưu cho Đảng ủy, Ban Giám hiệu trong xác định nội dung, lựa chọn hình thức, phương pháp phổ biến, giáo dục phù hợp, hiệu quả cho từng đối tượng, trong từng thời điểm cụ thể. Đẩy mạnh việc xây dựng, bổ sung, hoàn thiện các quy chế, quy định, nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả của Hội đồng trong thực hiện công tác quan trọng này.

Để phù hợp với nhiều đối tượng¹, Nhà trường tích cực đổi mới nội dung, phương pháp, hình thức tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật. Trong đổi mới nội dung, ngoài chương trình, nội dung giáo dục pháp luật chính khóa cho các đối tượng học viên, Nhà trường bám sát định hướng của trên, chủ động chọn lựa các chuyên đề giáo dục pháp luật tại chức, chủ đề tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho các đối tượng, bảo đảm toàn diện, có trọng tâm, trọng điểm, sát với tình hình đơn vị; trong đó, tập trung trang bị những kiến thức cơ bản của các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành. Chú trọng làm rõ những khâu yếu, mặt yếu trong chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội, quy định bảo đảm an toàn trong huấn luyện và những vấn đề thực tiễn đặt ra trong công tác quản lý, chỉ huy bộ đội của Quân khu và Nhà trường, làm cơ sở để mọi quân nhân chấp hành nghiêm pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội.

Một cảnh diễn tại Hội thi tìm hiểu pháp luật, kỷ luật và an toàn giao thông

Về phương pháp, Nhà trường kết hợp chặt chẽ giữa tuyên truyền, giáo dục theo kế hoạch với giáo dục thường xuyên; giáo dục theo chuyên đề với tuyên truyền, phổ biến pháp luật theo chủ đề. Đối với mỗi chuyên đề pháp luật, Nhà trường yêu cầu phải bảo đảm tính chuyên sâu; chú trọng cập nhật thông tin mới, gợi mở nêu vấn đề, liên hệ vận dụng sát nội dung, đối tượng để không chỉ trang bị kiến thức mà còn khơi dậy tình cảm, trách nhiệm, niềm tin của cán bộ, chiến sĩ, học viên đối với pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội để họ tự giác chấp hành. Đối với các chủ đề pháp luật, Nhà trường xây dựng kế hoạch tuyên truyền theo tuần hoặc tháng, gắn với đối tượng nhất định; chú trọng tính ngắn gọn, cập nhật kịp thời, theo diện rộng các văn bản quy phạm pháp luật.

Về hình thức, cùng với lên lớp tập trung đối với các chuyên đề, Nhà trường linh hoạt vận dụng các hình thức mang tính trực quan, sinh động để chuyển tải những nội dung pháp luật theo các chủ đề đã xác định, như: diễn đàn, tọa đàm, đối thoại, hội thi tìm hiểu, thi xử lý tình huống pháp luật, sân khấu hóa, v.v. Thực hiện tốt việc lồng ghép nội dung giáo dục pháp luật với các hoạt động khác, như: thông báo chính trị, Ngày chính trị và văn hóa tinh thần. Đồng thời, tích cực ứng dụng công nghệ thông tin, vận dụng sáng tạo bài giảng “ba tiêu ch픲 để nâng cao chất lượng, hiệu quả tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật. Coi trọng việc phát huy vai trò của các thiết chế văn hóa; nâng cao hiệu quả hoạt động của Nhà truyền thống, ngăn sách, Tủ sách pháp luật, Phòng đọc điện tử, Phòng Hồ Chí Minh, hệ thống bảng tin, pa nô, áp phích, truyền thanh nội bộ. Đây là kênh thông tin quan trọng để tuyên truyền đường lối, quan điểm của Đảng, pháp luật Nhà nước, điều lệnh, điều lệ Quân đội, quy định của đơn vị đến với cán bộ, chiến sĩ nhanh nhất, trực quan nhất, góp phần thiết thực nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật của Nhà trường. Các cơ quan, khoa giáo viên, đơn vị có nhiều biện pháp nhằm khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi cho cán bộ, học viên tra cứu, tìm hiểu kiến thức nói chung, pháp luật nói riêng. Kết hợp chặt chẽ việc tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật với đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, Cuộc vận động Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới; duy trì nghiêm nền nếp, hiệu quả Ngày pháp luật, “Mỗi tuần học một điều luật”, hoạt động của “Tổ tư vấn tâm lý, pháp lý quân nhân”, thực hiện tốt “Năm mẫu mực về Điều lệnh - Chính quy” ở các cấp.

Phát huy lợi thế từ môi trường sư phạm, Nhà trường tập trung nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên, báo cáo viên, tuyên truyền viên, làm nòng cốt trong công tác tuyền truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật. Trong điều kiện không có biên chế giáo viên chuyên ngành về giáo dục pháp luật, Nhà trường giao cho những giáo viên có chuyên ngành gần, đủ năng lực, trình độ, có kinh nghiệm trong giảng dạy đảm nhiệm các nội dung, chương trình giáo dục pháp luật cho các đối tượng học viên. Để bảo đảm chất lượng, Nhà trường thực hiện nghiêm quy trình sư phạm đối với mỗi bài giảng pháp luật, nhất là khâu thông qua giáo án trước khi thực hành lên lớp. Đối với đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật (được lựa chọn từ cơ quan, khoa giáo viên, đơn vị), Nhà trường yêu cầu không chỉ có trình độ lý luận, năng khiếu sư phạm, có kinh nghiệm thực tiễn trong nắm, hiểu đặc điểm tâm - sinh lý học viên, mà còn phải tham gia các lớp bồi dưỡng, tập huấn nâng cao trình độ, kiến thức pháp luật, kinh nghiệm và kỹ năng tuyên truyền. Không chỉ tích cực tham gia các lớp tập huấn do Quân khu, địa phương tổ chức, Nhà trường còn tạo điều kiện để đội ngũ này tham gia đầy đủ các lớp bồi dưỡng kiến thức pháp luật, các đợt học tập, triển khai các văn bản quy phạm pháp luật mới ban hành, tham gia các Hội thi Báo cáo viên pháp luật do Quân khu và địa phương tổ chức. Nhờ đó, đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật của Nhà trường có sự tiến bộ về mọi mặt, làm chủ nội dung, sáng tạo trong phương pháp truyền đạt, đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ.

Để công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật đạt kết quả thực chất, bền vững, Nhà trường chú trọng gắn công tác này với quản lý, rèn luyện kỷ luật, xây dựng chính quy. Các cơ quan, đơn vị duy trì chặt chẽ các chế độ, nền nếp chính quy trong ngày, trong tuần, nhất là chế độ trực chỉ huy, trực ban, trực chiến, trực sẵn sàng chiến đấu. Tăng cường quản lý quân số, nắm và xử lý tốt tình hình, diễn biến tư tưởng bộ đội, nhất là trong ngày nghỉ, giờ nghỉ; tránh tư tưởng chủ quan, xả hơi, buông lỏng quản lý. Cùng với xây dựng và thực hiện tốt kế hoạch hoạt động của từng cơ quan, khoa giáo viên, đơn vị một cách chặt chẽ, khoa học, Nhà trường tổ chức có hiệu quả các hoạt động ngoài giờ, tạo thành một quy trình khép kín để bộ đội vừa thực hiện tốt các chế độ, nền nếp học tập, công tác vừa có thời gian nghỉ ngơi, vui chơi, giải trí. Thực hiện tốt Quy chế Dân chủ cơ sở, đẩy mạnh thi đua dạy tốt, học tốt, quản lý tốt, tăng cường cải cách hành chính quân sự, đổi mới phong cách, tác phong công tác, tạo môi trường thuận lợi để cán bộ, chiến sĩ, học viên tự giác tu dưỡng, rèn luyện kỷ luật.

Phát huy vai trò các tổ chức, các lực lượng, tạo sự thống nhất, sức mạnh tổng hợp trong công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật. Thực tiễn cho thấy, mỗi cấp ủy, tổ chức đảng, tổ chức chỉ huy, tổ chức quần chúng, Hội đồng quân nhân có vai trò quan trọng là cầu nối trực tiếp để chuyển tải nội dung tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật đến với từng quân nhân. Do vậy, Nhà trường yêu cầu các tổ chức, lực lượng, theo chức năng, nhiệm vụ được giao, chủ động nắm chắc tình hình, kịp thời tham mưu, đề xuất các giải pháp đổi mới nội dung, phương pháp tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật phù hợp và làm nòng cốt trong tổ chức thực hiện.

Với quyết tâm đổi mới, bằng những giải pháp đồng bộ, hiệu quả, công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật của Nhà trường những năm qua có chuyển biến tiến bộ. Điều đó được thể hiện qua việc duy trì, chấp hành nghiêm nền nếp chế độ chính quy ở từng cơ quan, khoa giáo viên, đơn vị; xây dựng ý thức tổ chức kỷ luật tự giác, nghiêm minh; tác phong quân nhân; đức tính nhẫn nại, tỉ mỉ; tinh thần đoàn kết, vượt khó, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt nhiệm vụ trong mọi điều kiện, hoàn cảnh. Nhận thức, kiến thức pháp luật của mỗi quân nhân được nâng cao còn giúp họ chủ động hơn trong việc tham gia, giám sát hoạt động quản lý, chỉ huy, góp phần đấu tranh phòng, chống vi phạm pháp luật, giữ nghiêm kỷ cương, kỷ luật trong đơn vị mình. Nhờ đó, tình hình vi phạm pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội của Nhà trường những năm qua giảm cả về số lượng vụ việc và tính chất vi phạm, là “điểm sáng” về an toàn trong huấn luyện, an toàn giao thông.

Những thành công và kinh nghiệm trên là tiền đề, động lực để Trường Quân sự Quân khu 5 tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, góp phần xây dựng Nhà trường vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”, hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao.

Đại tá HUỲNH VĂN TRÔNG, Chính ủy Nhà trường
________________

1 - Mỗi năm Nhà trường tiếp nhận đào tạo, bồi dưỡng trên 45 đối tượng, lưu lượng trên 4.600 học viên.

2 - Dạy học tích cực gắn với giáo án điện tử và bản đồ tư duy.