Ngay sau khi Luật Giáo dục quốc phòng và an ninh có hiệu lực, Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh Hà Nội 2 đã kịp thời tổ chức phổ biến, quán triệt, cụ thể hóa và triển khai thực hiện bằng nhiều nội dung, biện pháp phù hợp với đặc điểm, nhiệm vụ của mình.

Huấn luyện bắn súng AK cho sinh viên.

Trải qua 15 năm xây dựng, trưởng thành, Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh (GDQP&AN) Hà Nội 2 thuộc Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 đã tổ chức GDQP&AN cho gần 200.000 sinh viên của Nhà trường và 15 trường đại học, cao đẳng trên địa bàn Hà Nội, Vĩnh Phúc, Phú Thọ theo phân luồng của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT). Từ năm 2002, Trung tâm là một trong những cơ sở được Bộ GD&ĐT lựa chọn giao nhiệm vụ đào tạo giáo viên GDQP&AN. Từ đó đến nay, Trung tâm đã đào tạo 08 khóa giáo viên GDQP&AN ghép môn (531 sinh viên đã tốt nghiệp ra trường), đang đào tạo 273 sinh viên dài hạn tập trung chính quy 04 năm ngành GDQP&AN và 35 học viên đào tạo văn bằng 2 GDQP&AN; hoàn thành 10 khóa đào tạo giáo viên GDQP&AN ngắn hạn cho 470 học viên; trong đó, phối hợp với các địa phương: Hải Dương, Ninh Bình, Hà Nội, đào tạo 219 giáo viên GDQP&AN, góp phần khắc phục tình trạng thiếu giáo viên giảng dạy môn học này ở các trường trung học phổ thông. Hiện nay, Trung tâm đang đào tạo 04 đối tượng¹ với lưu lượng trung bình hằng năm gần 20.000 sinh viên. Luật GDQP&AN được ban hành tạo cơ sở pháp lý thuận lợi, đồng thời, khẳng định vị trí quan trọng của công tác này trong tình hình mới. Ý thức sâu sắc điều đó và yêu cầu, nhiệm vụ được giao, Trung tâm đã và đang đẩy mạnh triển khai thực hiện Luật GDQP&AN.

Trước hết, Trung tâm chú trọng làm tốt công tác quán triệt, tuyên truyền, phổ biến Luật và các văn bản hướng dẫn thi hành. Bám sát hướng dẫn của cấp trên, Trung tâm tổ chức quán triệt các nội dung cơ bản của Luật, Nghị định 13/2014/NĐ-CP, ngày 25-2-2014 của Chính phủ Quy định chi tiết và biện pháp thi hành Luật GDQP&AN đến tất cả cán bộ, giảng viên (CB,GV), nhân viên. Thông qua quán triệt, học tập, đội ngũ CB,GV của Trung tâm không những nắm được những nội dung cơ bản của Luật mà còn ý thức rõ hơn về vinh dự đối với công việc đang làm; từ đó tích cực, tự giác, đề cao trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ. Để đạt hiệu quả cao, Trung tâm thực hiện đa dạng hình thức tuyên truyền, phổ biến, kết hợp học tập, quán triệt với tăng cường tuyên truyền trên hệ thống truyền thanh nội bộ, băng rôn, pa-nô, khẩu hiệu,… nên tạo được sức lan tỏa rộng rãi. Đặc biệt, Trung tâm đã gắn phổ biến, quán triệt Luật GDQP&AN với quán triệt Nghị quyết 29-NQ/TW, ngày 04-11-2013 của Hội nghị Trung ương 8 (khóa XI) “Về đổi mới căn bản, toàn diện GD&ĐT, đáp ứng yêu cầu CNH,HĐH trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng XHCN và hội nhập quốc tế”, xem đây là thời cơ thuận lợi để Trung tâm triển khai thực hiện, vận dụng vào quá trình GD&ĐT.

Đào tạo giáo viên, giảng viên GDQP&AN là một trong những nội dung quan trọng được xác định trong Luật. Để thực hiện tốt vấn đề này, góp phần xây dựng, chuẩn hóa đội ngũ giáo viên, giảng viên GDQP&AN; đồng thời, hoàn thành nhiệm vụ được giao, Trung tâm coi trọng nâng cao chất lượng đào tạo giáo viên GDQP&AN. Trên cơ sở chương trình khung quy định của Bộ GD&ĐT cho từng đối tượng đào tạo, Trung tâm chỉ đạo các khoa, bộ môn và đội ngũ giảng viên tích cực cập nhật, bổ sung những thông tin mới đảm bảo nội dung, chương trình đào tạo luôn theo kịp sự phát triển của thực tiễn. Trung tâm thực hiện giảng dạy chuyên sâu theo chuyên ngành; áp dụng phương pháp dạy - học theo hướng tích cực, coi người học là trung tâm và đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ thông tin, khai thác có hiệu quả các phương tiện, trang thiết bị phục vụ giảng dạy, như: biên soạn giáo án điện tử, xây dựng biểu đồ, sơ đồ, minh họa bằng hình ảnh, video clip, v.v. Để nâng cao chất lượng giảng dạy, các khoa, bộ môn căn cứ vào trình độ, khả năng, sở trường của giảng viên để giao chuyên đề phù hợp. Đồng thời, chấp hành nghiêm các quy định phê duyệt giáo án, tổ chức giảng thử; duy trì nền nếp rút kinh nghiệm giảng dạy hằng tuần, hằng tháng, kịp thời khắc phục hạn chế, nhân rộng những kinh nghiệm hay. Trong quá trình lên lớp, giảng viên kết hợp chặt chẽ giữa lý thuyết và thực hành; giảng theo những tình huống buộc sinh viên phải suy luận tìm ra phương án giải quyết; tăng cường đối thoại, gợi ý giúp học viên tham gia tranh luận, biểu đạt tư tưởng, khơi dậy tư duy sáng tạo, nghiên cứu, tìm tòi và khả năng tự học. Cùng với đó, Trung tâm chú trọng nâng cao chất lượng thực tập của sinh viên; cuối khóa học viên được đi thực tập 02 lần, mỗi lần 01 tháng, thực hành giảng dạy môn học GDQP&AN cho học sinh các trường trung học phổ thông trên địa bàn. Nhờ đó, học viên được làm quen, cọ xát với thực tế, tích lũy kinh nghiệm, nâng cao năng lực chuyên môn.

Yêu cầu đặt ra đối với giáo viên GDQP&AN rất cao và có tính đặc thù. Bên cạnh kiến thức về chuyên ngành, kỹ năng sư phạm, giáo viên GDQP&AN phải có bản lĩnh, tác phong của nhà giáo quân sự. Vì vậy, Trung tâm hết sức coi trọng kết hợp chặt chẽ giữa học tập và rèn luyện kỷ luật, xây dựng tác phong của người giáo viên tương lai. Trung tâm thực hiện quản lý, tổ chức học tập, rèn luyện học viên theo đúng Điều lệnh, Điều lệ, các chế độ trong ngày, trong tuần của Quân đội, quy định của Nhà trường; xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, đảm bảo an toàn tuyệt đối trong mọi hoạt động.

Luật GDQP&AN tạo cơ sở pháp lý, điều kiện thuận lợi cho hoạt động của Trung tâm, nhưng cũng đặt ra yêu cầu đòi hỏi cao về chất lượng GDQP&AN. Do đó, song song với nhiệm vụ đào tạo giáo viên GDQP&AN, Trung tâm xác định nâng cao chất lượng công tác GDQP&AN cho sinh viên là nội dung thiết thực trong thực hiện Luật. Phát huy kết quả, kinh nghiệm đã đạt được, Trung tâm tiếp tục tăng cường phối hợp với các trường có sinh viên đến học tập để thống nhất cụ thể, chi tiết nội dung, chương trình, thời gian về học tại Trung tâm cho từng trường. Hiện nay, Trung tâm đang trong giai đoạn xây dựng cơ bản nên hệ thống giảng đường, phòng học chuyên dùng, nơi ăn ở cho sinh viên còn thiếu. Để khắc phục tình trạng này, Trung tâm liên hệ với Trường Cao đẳng nghề Cơ điện, Trường Cao đẳng Công nghiệp Phúc Yên để sinh viên đến đây học tập, rèn luyện. Trong quá trình học tập, Trung tâm biên chế sinh viên thành tiểu đội, trung đội, đại đội; đồng thời, duy trì nghiêm chế độ ôn luyện trên giảng đường, ngoài thao trường, uốn nắn từng động tác cho sinh viên. Nội dung học tập tập trung vào quan điểm cơ bản của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về quốc phòng - an ninh; âm mưu, thủ đoạn chiến lược “Diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch. Bên cạnh đó, trang bị cho sinh viên những kỹ năng quân sự cần thiết; rèn luyện tư thế, tác phong của người chiến sĩ, làm quen với nếp sống quân sự. Trong thời gian qua, trước diễn biến phức tạp trên biển Đông, Trung tâm kịp thời chỉ đạo các khoa giáo viên lồng ghép tuyên truyền, phổ biến chủ trương, quan điểm của Đảng, Nhà nước ta về bảo vệ chủ quyền biển, đảo; định hướng tư tưởng, nhận thức cho sinh viên. Vì thế, các em đều có nhận thức đúng đắn về chủ quyền biển, đảo; tích cực tham gia các hoạt động, như: Thi tìm hiểu chủ quyền biển, đảo Việt Nam; quyên góp ủng hộ các lực lượng làm nhiệm vụ trên biển, v.v.

Nhằm khắc phục tình trạng ngại học, tạo ra sự phấn khởi, hấp dẫn đối với sinh viên trong học tập, góp phần nâng cao chất lượng môn học, Trung tâm tăng cường tổ chức hoạt động ngoại khóa phù hợp với môi trường, điều kiện của Trung tâm và tâm lý sinh viên. Các hoạt động ngoại khóa được tổ chức trong suốt thời gian khóa học, như: giao lưu văn hóa, văn nghệ; thi đấu thể thao; tổ chức trò chơi quân sự, nói chuyện chuyên đề, tham quan thực tế các đơn vị quân đội, bảo tàng, di tích lịch sử, chiếu phim tư liệu, v.v. Qua đó, giúp sinh viên bồi đắp thêm kiến thức, gắn kết chặt chẽ với nhau hơn.

Để xây dựng đội ngũ CB,GV đảm bảo đủ về số lượng, có chất lượng toàn diện, tâm huyết với nghề nghiệp, Trung tâm đã triển khai đồng bộ nhiều biện pháp sát với đặc điểm, tình hình. Trước hết, tham mưu với Đảng ủy, Ban Giám hiệu đề nghị Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội quan tâm, bổ sung thêm và giữ ổn định số sĩ quan biệt phái cho Trung tâm để làm công tác quản lý; đồng thời, đảm nhiệm giảng dạy các môn chuyên ngành. Về phía nhà trường tăng cường cử giảng viên lên lớp các môn lý luận chung. Cùng với đó, Trung tâm coi trọng xây dựng đội ngũ CB,GV có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức tốt, trình độ chuyên môn vững, có năng lực giảng dạy và tinh thần trách nhiệm với công việc. Trung tâm đẩy mạnh công tác tập huấn, bồi dưỡng, đào tạo để nâng cao trình độ, năng lực, kinh nghiệm giảng dạy, từng bước chuẩn hóa đội ngũ giảng viên. Những giảng viên mới về Trung tâm đều được cử đi bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm. Hằng năm, Trung tâm xây dựng kế hoạch, tạo điều kiện cho giảng viên đi đào tạo chính quy và tại chức ở các trường trong và ngoài Quân đội. Trung tâm khuyến khích đội ngũ CB,GV nêu cao tinh thần tự học, tự nghiên cứu; kết hợp vừa giảng dạy vừa học tập; tích cực tham gia hội thi giảng viên dạy giỏi ở các cấp nhằm nâng cao trình độ giảng dạy. Đồng thời, yêu cầu CB,GV hằng năm phải có đề tài nghiên cứu khoa học, sáng kiến, kinh nghiệm, coi đây là một tiêu chí để đánh giá năng lực của CB,GV. Mặt khác, Trung tâm phát huy vai trò, trách nhiệm của các phòng, khoa trong việc quản lý, giáo dục, rèn luyện đội ngũ CB,GV; phấn đấu giỏi về chuyên môn nghiệp vụ, mẫu mực về lối sống, tác phong làm việc, hoàn thành tốt nhiệm vụ quản lý, giảng dạy, nghiên cứu khoa học, là tấm gương sáng về phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” cho sinh viên noi theo. Với cách làm này, đến nay, 100% CB,GV của Trung tâm có chuyên môn khá, giỏi; số CB,GV có trình độ đại học và sau đại học chiếm trên 76,9%; phấn đấu đến năm 2016 sẽ chuẩn hóa đội ngũ giảng viên theo quy định của Bộ GD&ĐT.

Quy hoạch xây dựng hệ thống trung tâm GDQP&AN là một khâu quan trọng trong tiến trình thực hiện Luật. Thời gian qua, Trung tâm GDQP&AN Hà Nội 2 đã được phê duyệt đầu tư xây dựng cơ bản tại vị trí mới. Để thực hiện tốt chủ trương này, Trung tâm tích cực phối hợp với Nhà trường và các đơn vị có liên quan đẩy nhanh tiến độ xây dựng, sớm hoàn thiện để đưa vào hoạt động. Đồng thời, Trung tâm tích cực huy động các nguồn lực đầu tư các trang thiết bị phục vụ giảng dạy theo hướng đồng bộ, hiện đại với đầy đủ hệ thống giảng đường, thao trường, phòng học chuyên dùng, nơi ăn ở cho sinh viên. Trung tâm tích cực mua sắm cơ sở vật chất, giáo trình, tài liệu phục vụ học tập, nghiên cứu của học viên, giảng viên. Đồng thời, liên hệ với cơ quan chức năng bảo đảm đủ số lượng súng cấp 5 đã vô hiệu hóa chuyển sang huấn luyện sát với thực tế, đạt hiệu quả cao.

Thực hiện đồng bộ các vấn đề nêu trên là nội dung thiết thực trong việc thực hiện Luật GDQP&AN của Trung tâm GDQP&AN Hà Nội 2. Đây cũng là biện pháp để Trung tâm hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị được giao, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác GDQP&AN trong tình hình mới.

Thượng tá, ThS. PHAN XUÂN DŨNG, Phó Giám đốc Trung tâm
______________________

1 - 1. Đào tạo dài hạn tập trung 04 năm ngành thể dục thể thao ghép môn giáo dục quốc phòng và giáo dục công dân ghép môn giáo dục quốc phòng; 2. Đào tạo dài hạn tập trung chính quy 04 năm ngành GDQP&AN; 3. Đào tạo văn bằng 2 giáo viên GDQP&AN hệ 18 tháng và 24 tháng; 4. Đào tạo, cấp chứng chỉ GDQP&AN cho sinh viên.