Ngay sau khi Luật Giao thông Đường bộ (sửa đổi) có hiệu lực, ngành Xe -Máy quân đội đã triển khai nhiều biện pháp thực hiện và đem lại hiệu quả thiết thực, góp phần tạo chuyển biến tích cực trong đảm bảo an toàn giao thông cho các đơn vị trong toàn quân.

Năm 2009, Luật Giao thông Đường bộ (GTĐB) được sửa đổi và có hiệu lực thi hành. Để tạo sự đồng bộ, thống nhất trong triển khai, Cục Xe - Máy,  Tổng cục Kỹ thuật cùng các cơ quan chức năng đã tham mưu cho Thường vụ Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng (BQP) ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật để hướng dẫn thực hiện¹.

Nhằm đưa Luật GTĐB nhanh chóng đi vào đời sống, hoạt động của các đơn vị, Cục Xe - Máy đã làm tốt việc chỉ đạo công tác tuyên truyền, phổ biến (TT,PB) Luật GTĐB và các văn bản hướng dẫn thi hành; coi đó là một nội dung của công tác TT,PB pháp luật ở đơn vị. Công tác TT,PB, giáo dục Luật GTĐB được triển khai thực hiện thường xuyên trong toàn quân với nhiều nội dung, hình thức phong phú. Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo 50 của BQP đã phối hợp chặt chẽ với Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật BQP và các cơ quan chức năng của Bộ, chỉ đạo các đơn vị tích cực đổi mới hình thức, phương pháp TT,PB về an toàn giao thông (ATGT) theo hướng đa dạng, sát với tình hình của từng đơn vị, địa bàn và với từng đối tượng, như: sinh hoạt quán triệt, học tập, giáo dục truyền thống, thi tuyên truyền viên ATGT, thi tìm hiểu Luật GTĐB²; kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục thường xuyên với giáo dục nhiệm vụ, giáo dục truyền thống với giáo dục nâng cao ý thức tham gia giao thông và bảo đảm ATGT; tích cực tổ chức hoạt động TT,PB các quy định của pháp luật về trật tự, ATGT trên các phương tiện thông tin đại chúng³. Đồng thời, tăng cường công tác hướng dẫn, chỉ đạo các đơn vị cơ sở đẩy mạnh, nâng cao chất lượng công tác TT,PB, giáo dục pháp luật về trật tự, ATGT đến mọi quân nhân, công nhân viên chức quốc phòng. Nội dung TT,PB bám sát nội dung cơ bản của Luật GTĐB và sự chỉ đạo của Chính phủ, Ủy ban ATGT quốc gia. Trong đó, tập trung vào chủ đề hoạt động bảo đảm ATGT hằng năm gắn với quán triệt thực hiện Nghị quyết 88/NQ-CP của Chính phủ về tăng cường các giải pháp trọng tâm bảo đảm trật tự, ATGT; Chỉ thị 18-CT/TW, ngày 04-9-2012 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác bảo đảm trật tự, ATGT đường bộ, đường sắt, đường thủy nội địa và khắc phục ùn tắc giao thông cùng Chương trình hành động kèm theo; Nghị quyết 30/NQ-CP, ngày 01-3-2013 của Chính phủ; Chỉ thị 12/CT-TTg, ngày 23-6-2013 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường giải pháp cấp bách nhằm ngăn chặn tai nạn giao thông nghiêm trọng trong hoạt động vận tải và Chỉ thị 90/CT-BQP, ngày 11-12-2013 của BQP về tăng cường kiểm soát tải trọng xe quân sự. Trong quá trình TT,PB, các cấp đã phát huy tốt vai trò của các tổ chức quần chúng, nhất là Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ, Công đoàn tại các cơ quan, đơn vị, nhà máy, xí nghiệp; thông qua Cuộc vận động xây dựng “Văn hóa giao thông”, Hội thi “Thanh niên Quân đội với văn hóa giao thông”; phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền, nhân dân trên địa bàn và gia đình quân nhân cùng tham gia,… Các cơ quan, đơn vị đã kết hợp chặt chẽ công tác TT,PB, bảo đảm ATGT với phong trào Thi đua Quyết thắng; lấy ATGT là một trong những tiêu chí quan trọng để bình xét thi đua, khen thưởng và đánh giá kết quả xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện. Bên cạnh đó, Ban Chỉ đạo 50 các cấp tăng cường chỉ đạo các đơn vị thuộc quyền đẩy mạnh xây dựng địa bàn an toàn, đơn vị điểm về ATGT và nhân rộng các điển hình tiên tiến về ATGT,... Với nhiều cách tuyên tuyền, giáo dục hiệu quả, đã góp phần nâng cao nhận thức, hiểu biết về Luật GTĐB; làm chuyển biến mạnh mẽ ý thức tự giác chấp hành pháp luật của quân nhân, công nhân viên quốc phòng khi tham gia giao thông.

Để thực hiện tốt Luật GTĐB, các cơ quan, đơn vị tăng cường công tác đăng ký, quản lý và kiểm định các loại phương tiện GTĐB. Theo quy định của Luật GTĐB, BQP đã ban hành Thông tư 33/TT-BQP, ngày 08-4-2010, quy định về đăng ký và quản lý xe cơ giới của Quân đội sử dụng vào mục đích quốc phòng; Thông tư 34/TT-BQP, ngày 08-4-2010, quy định về kiểm tra an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường xe ô tô quân sự. Cục đã thường xuyên chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra việc duy trì hệ thống sổ sách đăng ký, nền nếp cập nhật, báo cáo của các đơn vị theo quy định; thực hiện tốt công tác quản lý đăng ký xe - máy quân sự, cất giữ phương tiện tại các kho tàng, nhà xe; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và thực hiện chính quy hóa trong quản lý, khai thác trang bị kỹ thuật và công tác kiểm định xe ô tô quân sự. Ở tất cả các loại hình đơn vị, khi thực hiện nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, diễn tập, hành quân cơ động lực lượng bằng phương tiện xe - máy đều được tổ chức chỉ huy chặt chẽ, quán triệt, nhắc nhở đội ngũ lái xe chấp hành nghiêm quy định về ATGT. Khi hành quân theo đội hình, lái xe đã chấp hành nghiêm quy định về tốc độ, cự ly hành quân. Nhờ làm tốt việc đăng ký, quản lý, việc sử dụng xe máy của các cơ quan, đơn vị đã thực hiện theo đúng quy định của BQP và Luật GTĐB, 100% các phương tiện khi tham gia giao thông đều được kiểm định an toàn kỹ thuật. Từ năm 2010 - 2014, đã kiểm định trên 250.000 lượt xe ô tô quân sự, chất lượng phương tiện xe - máy quân sự đã được nâng lên, góp phần bảo đảm trật tự, ATGT, hạn chế các vụ tai nạn; tỷ lệ tai nạn giao thông vì lý do kỹ thuật năm 2010 là 0,6%, đến nay, tình trạng đó cơ bản đã được khắc phục.

Đẩy mạnh công tác đào tạo và quản lý người điều khiển phương tiện là biện pháp quan trọng trong thực hiện Luật GTĐB. Các trung tâm và trường nghề quân đội đã làm tốt chức năng đào tạo lái xe để bổ sung, thay thế cho lực lượng lái xe quân sự; đồng thời, thực hiện dạy nghề cho quân nhân hoàn thành nghĩa vụ quân sự trở về địa phương. Thực hiện quy định của Luật GTĐB và Thông tư 32/2010/TT-BQP, ngày 08-4-2010 của BQP, quy định về đào tạo, sát hạch lái xe quân sự; các trường nghề, trung tâm đào tạo lái xe được thống nhất về nội dung, chương trình đào tạo, cơ sở vật chất, kỹ thuật nghiệp vụ, quy trình sát hạch theo các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành, kết hợp với những nội dung đặc thù của lái xe quân sự. Từ năm 2010 đến năm 2014, các trường, trung tâm đào tạo lái xe đã đào tạo, sát hạch, cấp đổi, cấp mới cho trên 7.000 người lái xe ô tô quân sự và giấy phép cho gần 10.000 người điều khiển mô tô. Công tác huấn luyện nghiệp vụ, bổ túc lái xe hằng năm được các đơn vị thực hiện nghiêm túc; kết hợp chặt chẽ giữa công tác đào tạo với tổ chức các hội thi, hội thao, như: “Xe tốt, lái xe an toàn”, “Cán bộ, thợ sửa chữa, lái xe giỏi” cấp cơ sở và toàn quân, góp phần nâng cao trình độ nghiệp vụ, nhận thức và ý thức chấp hành các quy định pháp luật về bảo đảm trật tự, ATGT của đội ngũ lái xe quân đội.

Cùng với đó, các đơn vị đã tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm Luật GTĐB; coi đó là một trong những nhiệm vụ quan trọng trong việc thi hành Luật GTĐB và hạn chế những tai nạn đáng tiếc xảy ra. BQP đã chỉ đạo các cơ quan chuyên ngành và các đơn vị tăng cường công tác kiểm tra bảo đảm trật tự, ATGT đối với các phương tiện xe - máy quân sự; chỉ đạo các đội Kiểm soát quân sự, Kiểm tra xe quân sự phối hợp với lực lượng Cảnh sát giao thông, tăng cường kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về trật tự, ATGT đối với quân nhân và phương tiện quân sự khi tham gia giao thông. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng xử lý nghiêm các hành vi là nguyên nhân trực tiếp gây tai nạn giao thông, như: vi phạm tốc độ, vi phạm quy định về tải trọng, đi không đúng phần đường, làn đường, tránh, vượt không đúng quy định, điều khiển phương tiện có nồng độ cồn vượt quá quy định,... Trong 5 năm, lực lượng chức năng trong Quân đội đã kiểm tra hơn 30.000 lượt xe ô tô quân sự hoạt động trên đường, về cơ bản người điều khiển và các phương tiện quân sự tham gia giao thông đều chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật Nhà nước và kỷ luật của Quân đội. Một số trường hợp vi phạm quy định đã được chấn chỉnh và xử lý kịp thời. Năm 2014, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường kiểm soát tải trọng xe, BQP đã ban hành Chỉ thị 90/CT-BQP, ngày 11-12-2013 để chỉ đạo các đơn vị quân đội chấp hành nghiêm quy định về tải trọng khi tham gia giao thông. Các quân khu, các tỉnh (thành phố) triển khai lực lượng Kiểm soát quân sự phối hợp với lực lượng Cảnh sát giao thông, Thanh tra giao thông kiểm tra việc chấp hành quy định đối với các xe quân sự trong hoạt động vận tải hàng hóa. Cục Xe - Máy đã phối hợp với Thanh tra BQP và các cơ quan liên quan kịp thời phát hiện và xử lý hàng chục vụ vi phạm của chủ phương tiện sử dụng giấy phép lái xe giả, biển số xe quân sự giả để hoạt động phi pháp.

Thực hiện tốt những biện pháp trên, trong 5 năm qua, tai nạn giao thông trong toàn quân đã giảm trên cả 3 tiêu chí: số vụ, số người chết, số người bị thương; số ki-lô-mét an toàn bình quân tăng so với chỉ tiêu của Ban Chỉ đạo 50-BQP đề ra (tai nạn giao thông xe ô tô quân sự giảm trung bình 12,5%/năm, tai nạn giao thông xe mô tô giảm 10,5%/năm). Đặc biệt, 6 tháng đầu năm 2014, tích cực hưởng ứng và triển khai đồng bộ, quyết liệt “Năm ATGT - 2014”, số vụ tai nạn ô tô quân sự giảm 47,6%, giảm 50% số người chết và giảm 34,6% số người bị thương. Số ki-lô-mét an toàn đạt 8.800.000 km/vụ A,B (chỉ tiêu năm 2014 là 3.000.000 km/vụ A,B); tai nạn xe ô tô, mô tô cá nhân giảm 22,8% vụ, 23,3% người chết và 26,85% người bị thương. Kết quả đó đã khẳng định sự chỉ đạo quyết liệt, nghiêm túc của BQP và lãnh đạo, chỉ huy các đơn vị trong toàn quân đối với việc thực hiện Luật GTĐB, bảo đảm để Luật này phát huy được hiệu lực trong Quân đội, góp phần giảm thiểu tai nạn GTĐB, nâng cao chất lượng phục vụ cho nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu và các mặt công tác khác.

Phát huy kết quả đã đạt được, những năm tới, Cục Xe - Máy tiếp tục làm tốt công tác tham mưu, hướng dẫn cho các cơ quan, đơn vị trong toàn quân tăng cường thực hiện tốt hơn nữa các biện pháp tuyên truyền, tổ chức, quản lý, tạo chuyển biến mạnh mẽ, vững chắc về thực hiện Luật GTĐB và bảo đảm ATGT, đẩy lùi tai nạn giao thông trong Quân đội.

Đại tá, ThS. PHẠM VĂN KHÁNH, Cục trưởng Cục Xe - Máy
_________________________

1 - Đến nay, đã có 49 văn bản được ban hành, trong đó: Thường vụ Quân ủy Trung ương ban hành 01 chỉ thị; BQP ban hành 08 thông tư, 04 chỉ thị;  Ban Chỉ đạo 50/BQP ban hành 36 văn bản.

2 - Năm 2009, Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật BQP đã tổ chức phát động cuộc thi “Tìm hiểu Luật GTĐB Việt Nam”. Toàn quân có 58/58 cơ quan, đơn vị trực thuộc tham gia, lựa chọn trên 400.000 bài dự thi cấp toàn quân; có nhiều đơn vị đạt thành tích cao, như: Bộ Tổng tham mưu, Tổng cục Kỹ thuật, Tổng cục 2, Tổng cục Công nghiệp quốc phòng, Quân khu 3, Học viện Quân y, Trường Sĩ quan Lục quân 1, v.v.

3 - Trong 5 năm qua, đã có hơn 5.200 tin, bài phản ánh hoạt động về thực hiện Cuộc vận động 50, Năm ATGT của các cơ quan, đơn vị. Ngoài ra, các cơ quan, đơn vị đã chủ động củng cố, bổ sung trên 500 pa-nô, in ấn cấp phát 5.000 biển báo hiệu đường bộ, 300.000 cuốn tài liệu, 25.000 áp phích tuyên truyền về ATGT.