Lữ đoàn Công binh 131 (Quân chủng Hải quân) có nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, bảo đảm công binh chiến đấu; xây dựng công trình quân sự, quốc phòng trên các đảo và trong đất liền; phòng, chống cháy nổ, bão lụt, tìm kiếm, cứu hộ cứu nạn, v.v. Trước yêu cầu của sự nghiệp bảo vệ chủ quyền biển, đảo trong tình hình mới, Lữ đoàn được trên quan tâm đầu tư xây dựng nâng cấp, biên chế đủ quân; doanh trại, nơi ăn ở ngày càng khang trang, sạch đẹp; đời sống của bộ đội từng bước được cải thiện. Tuy nhiên, Đơn vị phải thực hiện nhiều nhiệm vụ, yêu cầu cao; việc thi công xây dựng các công trình trong điều kiện khắc nghiệt, khó khăn, phức tạp, luôn tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn. Trong khi đó, điều kiện ăn ở, sinh hoạt của bộ đội tuy được cải thiện, nhưng do tính chất công việc nên vẫn còn nhiều khó khăn, phân tán, nhất là lực lượng thi công xây dựng trên tuyến đảo, v.v. Điều đó tác động trực tiếp đến tư tưởng, tâm lý, ý thức, trách nhiệm thực hiện nhiệm vụ và việc chấp hành pháp luật, kỷ luật của cán bộ, chiến sĩ. Vì vậy, Đảng ủy, chỉ huy Lữ đoàn đã có nhiều chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện, thiết thực; trong đó, tăng cường giáo dục pháp luật, kỷ luật cho bộ đội là một biện pháp cơ bản, thường xuyên.

Từ nhận thức đúng công tác giáo dục pháp luật, kỷ luật cho bộ đội là một nhiệm vụ quan trọng để Đơn vị hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ được giao, Đảng ủy, chỉ huy Lữ đoàn luôn tập trung quán triệt, tổ chức thực hiện nghiêm túc các chỉ thị, nghị quyết của trên, nhất là Chỉ thị 04/CT-BQP của Bộ Quốc phòng về việc tăng cường quản lý, giáo dục chấp hành kỷ luật, phòng ngừa, ngăn chặn vi phạm pháp luật và vi phạm kỷ luật nghiêm trọng trong Quân đội nhân dân Việt Nam và các chỉ thị, hướng dẫn, kế hoạch của Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân chủng Hải quân về công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật. Trên cơ sở đó, Đảng ủy Lữ đoàn, các cấp ủy, chi bộ ra nghị quyết chuyên đề lãnh đạo công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật; người chỉ huy cụ thể hóa nghị quyết đưa vào chương trình, kế hoạch huấn luyện, giáo dục chính trị, giáo dục pháp luật cho các đối tượng. Để việc triển khai thực hiện có hiệu quả, Đảng ủy Lữ đoàn phân công đồng chí Phó Chính ủy phụ trách công tác giáo dục pháp luật; phát huy vai trò của cơ quan chính trị, cán bộ chính trị trong việc tham mưu, xây dựng kế hoạch, chuẩn bị nội dung, theo dõi, hướng dẫn thực hiện công tác này ở Đơn vị.

Vấn đề có ý nghĩa quyết định bảo đảm cho công tác giáo dục pháp luật, kỷ luật có hiệu quả cao là Lữ đoàn thực hiện đúng nội dung, chương trình phổ biến, giáo dục pháp luật đề ra. Do đặc điểm đơn vị có nhiều đối tượng, nhận thức không đồng đều, quân số thường xuyên phân tán, Lữ đoàn chỉ đạo các đơn vị khi xây dựng kế hoạch giáo dục pháp luật phải chú trọng lựa chọn nội dung cho sát với từng đối tượng, nhất là với những đơn vị làm nhiệm vụ xây dựng công trình quân sự, quốc phòng trên tuyến đảo, nơi thường xuyên đối mặt với hiểm nguy, dễ xảy ra mất an toàn trong lao động. Bám sát kế hoạch phổ biến, giáo dục pháp luật của Lữ đoàn, các đơn vị đã tổ chức cho cán bộ, chiến sĩ học tập, nghiên cứu, nắm vững những văn bản quy phạm pháp luật, nghị định, thông tư, hướng dẫn của Nhà nước, Bộ Quốc phòng và Bộ Tư lệnh Hải quân. Nội dung giáo dục tập trung vào: Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013; Luật Biển Việt Nam năm 2012; Luật Giao thông đường bộ năm 2008, Luật Phòng, chống tham nhũng; Luật Thực hành tiết kiệm chống lãng phí; Luật Xây dựng, Luật Bảo vệ môi trường; nội dung cơ bản của Luật Sửa đổi một số điều của Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam năm 2014; Nghị định 162/2013/NĐ-CP của Chính phủ Quy định về xử phạt vi phạm hành chính trên các vùng biển, đảo và thềm lục địa của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Cùng với đó, Lữ đoàn tổ chức quán triệt cho các đối tượng Nghị quyết 1438 của Thường vụ Đảng ủy Quân chủng Hải quân về “Tăng cường rèn luyện kỷ luật, xây dựng nền nếp chính quy, đổi mới phong cách tác phong công tác, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới”; Quyết định 7327 của Tư lệnh Hải quân về “Tăng cường quản lý bộ đội, xây dựng chính quy và bảo đảm an toàn”, v.v. Ngoài các chuyên đề giáo dục pháp luật do trên quy định, Lữ đoàn còn xác định thêm một số nội dung liên quan đến công tác huấn luyện, bảo đảm an toàn trong thi công xây dựng công trình quân sự, quốc phòng trên các đảo và trong đất liền. Qua đó, trang bị cho cán bộ, chiến sĩ kiến thức cơ bản về pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội và các quy định trong thi công công trình, làm cơ sở cho họ vận dụng trong thực tiễn công tác, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Để chuyển tải những nội dung pháp luật tới bộ đội sao cho dễ hiểu, dễ nhớ, Lữ đoàn chỉ đạo các đơn vị đổi mới phương pháp, cách thức tiến hành một cách hiệu quả, hấp dẫn, phù hợp. Hằng năm, Lữ đoàn mời cán bộ của Viện Kiểm sát, Tòa án, Thi hành án Quân chủng Hải quân về nói chuyện pháp luật cho cán bộ, chiến sĩ. Đồng thời, chỉ đạo các đơn vị tăng cường khai thác, quản lý, sử dụng có hiệu quả Tủ sách pháp luật ở các tiểu đoàn và Ngăn sách pháp luật ở các đại đội; thường xuyên bổ sung sách, báo pháp luật, những tài liệu, văn bản pháp luật mới; luân chuyển sách giữa các đơn vị để phục vụ cán bộ, chiến sĩ. Vì vậy, phong trào đọc, tìm hiểu, nâng cao kiến thức pháp luật của cán bộ, chiến sĩ ở các đơn vị được thực hiện có nền nếp; gắn việc tổ chức học tập các chuyên đề pháp luật, thi tìm hiểu, đọc báo, nghe đài, xem truyền hình, tham quan, tọa đàm, diễn đàn, giao lưu, sân khấu hóa với tuyên truyền trên hệ thống truyền thanh nội bộ, pa-nô, áp-phích, bảng tin. Ngoài ra, Lữ đoàn còn chủ động phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương trong việc tuyên truyền, giáo dục pháp luật, tuyên truyền về biển, đảo, phòng, chống các tệ nạn xã hội; tổ chức các hoạt động kỷ niệm nhân các ngày lễ, ngày truyền thống của Đơn vị; liên hoan văn nghệ, giao lưu với địa phương nơi đóng quân, v.v. Đáng chú ý là, Lữ đoàn đã gắn công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật với thực hiện Chỉ thị 03-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa XI) về “Tiếp tục đẩy mạnh việc học tập, làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” và các cuộc vận động, phong trào thi đua: “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ - Người chiến sĩ Hải quân”; “Đoàn kết hiệp đồng, quyết tâm giữ vững chủ quyền biển, đảo”; “Quản lý, khai thác vũ khí, trang bị kỹ thuật tốt, bền, an toàn, tiết kiệm và An toàn giao thông”; “Rèn đức, luyện tài, xung kích, sáng tạo, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”; “Thanh niên xung kích trong phòng, chống tội phạm, tệ nạn ma túy, mại dâm”; “Xây dựng môi trường văn hóa tốt đẹp, lành mạnh, phong phú trong Quân đội”, v.v. Đồng thời, duy trì nghiêm các chế độ, nền nếp xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật và chăm lo bảo đảm tốt đời sống vật chất, tinh thần của bộ đội. Nhờ đó, phát huy được tinh thần trách nhiệm, ý chí vượt qua khó khăn, thử thách, tăng cường đoàn kết, thống nhất trong Đơn vị, xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, tạo môi trường thuận lợi để cán bộ, chiến sĩ phấn đấu, trưởng thành.

Chấp hành Chỉ thị 2560/CT-BTL, ngày 09-3-2011 của Tư lệnh Hải quân về việc triển khai thực hiện “Ngày Pháp luật” trong Quân chủng, từ tháng 4-2011 đến nay, Lữ đoàn triển khai thực hiện nền nếp “Ngày Pháp luật” ở các cơ quan, đơn vị mỗi tháng một lần (vào thứ 5, tuần thứ 2 hằng tháng). Trong “Ngày Pháp luật”, các đơn vị đã chú trọng quán triệt những văn bản mới, nhất là văn bản có liên quan đến nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, kinh tế, chế độ, chính sách, quy định về quản lý kỷ luật, xây dựng chính quy; thông tin kịp thời tình hình vi phạm kỷ luật và mất an toàn giao thông trong Quân đội, Quân chủng, Lữ đoàn. Qua đó, định hướng để cán bộ, chiến sĩ chủ động, tự giác chấp hành và ngăn ngừa các hành vi vi phạm pháp luật, kỷ luật. Hình thức tổ chức “Ngày Pháp luật” đa dạng, phong phú, phù hợp với từng đối tượng, như: học tập, quán triệt văn bản pháp luật tập trung có báo cáo viên pháp luật giới thiệu; tọa đàm, giao lưu, trao đổi, thảo luận về các nội dung pháp luật; học tập pháp luật thông qua việc nghiên cứu tài liệu tại Tủ sách, Ngăn sách pháp luật; nghiên cứu, tìm hiểu pháp luật qua các phương tiện thông tin đại chúng; lồng ghép việc phổ biến văn bản pháp luật với việc tổ chức nội dung sinh hoạt khác của cơ quan, đơn vị, v.v. Việc thực hiện “Ngày Pháp luật” có nền nếp làm cho cán bộ, chiến sĩ nắm chắc những nội dung cơ bản của pháp luật, tạo sự chuyển biến tích cực về ý thức chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội và các quy định của Đơn vị.

Nhận rõ vai trò đội ngũ cán bộ trong công tác giáo dục pháp luật, kỷ luật, Đảng ủy, chỉ huy Lữ đoàn luôn quan tâm chăm lo kiện toàn, bồi dưỡng, nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ, báo cáo viên pháp luật. Hiện tại, đội ngũ cán bộ, báo cáo viên pháp luật của Lữ đoàn chủ yếu là kiêm nhiệm, không có giáo viên chuyên trách về pháp luật, nên trình độ, năng lực, khả năng sư phạm của một số đồng chí còn hạn chế. Để khắc phục tình trạng này, Đảng ủy, chỉ huy Lữ đoàn chỉ đạo các đơn vị chủ động tuyển chọn, bồi dưỡng báo cáo viên, tuyên truyền viên từ đội ngũ cán bộ của Đơn vị, nhất là các đồng chí cán bộ chính trị, trung đội trưởng có kiến thức, hiểu biết về pháp luật, khả năng sư phạm và kinh nghiệm công tác; thực sự tiêu biểu về chấp hành pháp luật, kỷ luật và đạo đức, lối sống, được mọi người tín nhiệm. Hằng năm, trước khi đi làm nhiệm vụ xây dựng, huấn luyện chiến sĩ mới, Lữ đoàn đã thành lập và kiện toàn đội ngũ cán bộ, báo cáo viên pháp luật theo các tiểu đoàn và cơ quan Lữ đoàn; coi trọng công tác bồi dưỡng tại đơn vị, lấy bồi dưỡng tại chức là chính; đồng thời, thông qua các hình thức, như: tập huấn, hội thi, hội giảng để nâng cao kiến thức, năng lực toàn diện, phương pháp sư phạm, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ giáo dục pháp luật của Đơn vị. Để việc giáo dục pháp luật có hiệu quả, Lữ đoàn yêu cầu cán bộ, chỉ huy các cấp phải gương mẫu, đi đầu trong rèn luyện đạo đức, lối sống, chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội và các chế độ quy định của đơn vị. Thường xuyên sâu sát, “cùng ăn, cùng ở, cùng làm” với bộ đội, để lắng nghe ý kiến, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng và giải quyết kịp thời những vướng mắc nảy sinh. Nhờ làm tốt công tác giáo dục pháp luật, năm 2015, Lữ đoàn Công binh 131 không có vụ việc nghiêm trọng xảy ra, vi phạm kỷ luật thông thường giảm còn dưới 0,2%. Đảng bộ Lữ đoàn đạt trong sạch, vững mạnh tiêu biểu, Lữ đoàn vững mạnh toàn diện, được Bộ Quốc phòng tặng Cờ trong Phong trào Thi đua Quyết thắng.

Hiện nay, tình hình trên các vùng biển, đảo nước ta tiếp tục diễn biến phức tạp, yêu cầu nhiệm vụ của Lữ đoàn đòi hỏi ngày càng cao, nhất là bản lĩnh chính trị, ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, chiến sĩ. Vì vậy, Đảng ủy, chỉ huy Lữ đoàn tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt hơn nữa công tác giáo dục pháp luật, kỷ luật cho bộ đội, bảo đảm cho Đơn vị hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ, góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo, thềm lục địa thiêng liêng của Tổ quốc.

Đại tá TRƯƠNG TUẤN CHUYỀN, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Lữ đoàn