Các đơn vị của Quân chủng Phòng không - Không quân đóng quân rộng, trên hầu hết các tỉnh, thành phố (48/63 tỉnh, thành phố) của đất nước; nhiều đơn vị đóng quân ở vùng sâu, vùng xa, nơi biên giới, hải đảo. Trong khi đó, tình hình an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội ở các địa phương đều có những diễn biến phức tạp; mặt trái của kinh tế thị trường tác động không nhỏ đến nhận thức, lối sống, nhất là ý thức chấp hành pháp luật, kỷ luật của cán bộ, chiến sĩ, v.v. Để không ngừng nâng cao chất lượng tổng hợp, khả năng sẵn sàng chiến đấu, bảo đảm cho Quân chủng hoàn thành tốt nhiệm vụ quản lý, bảo vệ vùng trời của Tổ quốc, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân chủng đề ra nhiều chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ một cách toàn diện; trong đó, công tác giáo dục pháp luật, quản lý kỷ luật và bảo đảm an toàn luôn được coi trọng.

Trước hết, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân chủng tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị quán triệt sâu sắc chỉ thị, nghị quyết của trên. Nội dung tập trung vào Kết luận số 80-KL/TW, ngày 20/6/2020 của Ban Bí thư (khóa XII) về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW, ngày 09/12/2003 của Ban Bí thư (khóa IX) về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, nhân dân; Quyết định số 1521/QĐ-TTg, ngày 06/10/2020 của Thủ tướng Chính phủ Ban hành kế hoạch thực hiện Kết luận số 80-KL/TW của Ban Bí thư; Chỉ thị số 04/CT-BQP, ngày 09/02/2019 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng về “Tăng cường quản lý, giáo dục chấp hành kỷ luật, phòng ngừa, ngăn chặn vi phạm pháp luật và vi phạm kỷ luật nghiêm trọng trong Quân đội nhân dân Việt Nam”; Chỉ thị số 07/CT-TM, ngày 10/3/2020 của Bộ Tổng Tham mưu về việc thực hiện “Năm kỷ luật, kỷ cương 2020” trong Quân đội; các chỉ thị, hướng dẫn, kế hoạch của Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân chủng về công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật. Đồng thời, ra các nghị quyết chuyên đề: “Tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo công tác giáo dục chính trị tại đơn vị trong giai đoạn mới”; “Tăng cường lãnh đạo đấu tranh phòng ngừa tai nạn bay và uy hiếp an toàn bay”,… để lãnh đạo, chỉ đạo nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm, ý thức của cán bộ, đảng viên, quần chúng trong chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội và các chế độ quy định của đơn vị.

Để triển khai thực hiện các nghị quyết trên, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân chủng ban hành các chỉ thị về việc thực hiện công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật ở đơn vị; tăng cường công tác quản lý và duy trì kỷ luật, bảo đảm an toàn khi tham gia giao thông; về phân cấp trong công tác quản lý vũ khí, trang bị kỹ thuật, xây dựng đơn vị an toàn gắn với xây dựng địa bàn an toàn, v.v. Quán triệt các nghị quyết, chỉ thị trên, các cơ quan, đơn vị, nhà trường trong Quân chủng đưa nhiệm vụ tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, quản lý kỷ luật, bảo đảm an toàn vào nội dung nghị quyết lãnh đạo thường kỳ của cấp ủy, kế hoạch công tác của người chỉ huy các cấp. Đồng thời, phát huy sức mạnh tổng hợp của các cấp, ngành, tổ chức, nhất là vai trò của cấp ủy, chính ủy, chính trị viên và người chỉ huy, bảo đảm cho công tác này được triển khai sâu, rộng và mang lại hiệu quả thiết thực.

Thường xuyên lãnh đạo, chỉ đạo củng cố, kiện toàn Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật, đảm bảo đúng thành phần theo quy định của trên, đủ số lượng, chất lượng tốt, cơ cấu phù hợp, khi có biến động về nhân sự. Hằng năm, căn cứ vào các chỉ thị, chương trình, kế hoạch, hướng dẫn của trên, Hội đồng đã tham mưu, đề xuất với Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân chủng những chủ trương, giải pháp tổ chức thực hiện; phân công các thành viên phối hợp với cơ quan chức năng chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra và thực hành công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trong Quân chủng theo đúng nội dung, chương trình, kế hoạch đã xác định. Tiến hành rà soát, bổ sung, hoàn thiện quy chế, kế hoạch hoạt động; phát huy vai trò của chính ủy, chính trị viên, cơ quan chính trị, cán bộ chính trị các cấp trong hướng dẫn, kiểm tra thực hiện. Tổ chức các lớp tập huấn, trao đổi kinh nghiệm, bồi dưỡng nghiệp vụ, nâng cao năng lực, hiệu quả trong thực hiện; thực hiện tốt việc sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm, đánh giá nghiêm túc kết quả những việc đã làm, thành công, hạn chế, nguyên nhân và đề ra phương hướng, nhiệm vụ cho giai đoạn mới. Bên cạnh đó, Quân chủng coi trọng xây dựng các tổ báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật các cấp, nhất là ở cơ sở đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp của cấp ủy, tổ chức đảng cùng cấp, sự chỉ đạo của chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy, hoạt động theo kế hoạch của cơ quan chính trị. Các thành viên của tổ là những cán bộ có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức tốt, có uy tín và kiến thức cơ bản, chuyên sâu về pháp luật, khả năng sư phạm, năng lực hoạt động thực tiễn.

Giáo dục trực quan quy định khi tham gia giao thông tại Sư đoàn 365. Ảnh: phongkhongkhongquan.vn

Xuất phát từ đặc điểm của Quân chủng Phòng không - Không quân bao gồm nhiều đối tượng, nhiều lực lượng, nhận thức không đồng đều, tính chất nhiệm vụ của từng đơn vị cũng khác nhau, nên Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân chủng lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị khi xây dựng kế hoạch tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật phải chú trọng lựa chọn nội dung phù hợp với từng đối tượng, nhất là đối với những đơn vị làm nhiệm vụ cơ động chiến đấu, đóng quân phân tán, nơi dễ phát sinh tiêu cực. Trên cơ sở xác định rõ mục đích, yêu cầu, nội dung công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, các cơ quan, đơn vị trong Quân chủng tổ chức cho cán bộ, chiến sĩ học tập, nghiên cứu, nắm vững những văn bản quy phạm pháp luật, nghị định, thông tư, hướng dẫn của Nhà nước, Bộ Quốc phòng và của Quân chủng. Trong đó, tập trung giáo dục các chuyên đề pháp luật, như: Bộ Luật Dân sự năm 2015; Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017; Luật Nghĩa vụ Quân sự năm 2015; Luật Quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng năm 2015; Luật Giao thông đường bộ. Đồng thời, giáo dục cho bộ đội nắm được nội dung cơ bản của Nghị định số 220/2013/NĐ-CP của Chính phủ về tố cáo và giải quyết tố cáo trong Quân đội; Nghị định số 70/2015/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm y tế đối với Quân đội nhân dân Việt Nam, Công an nhân dân và người làm công tác cơ yếu; Thông tư số 218/2013/TT-BQP của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng về hướng dẫn khiếu nại và giải quyết khiếu nại trong Quân đội; Thông tư số 143/2014/TT-BQP của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng quy định về công tác huấn luyện, an toàn lao động, vệ sinh lao động trong Quân đội, v.v. Ngoài nội dung do trên quy định, Quân chủng xác định thêm một số nội dung liên quan đến công tác sẵn sàng chiến đấu, bảo đảm an toàn bay, bảo quản vũ khí, trang bị kỹ thuật, các quy định bảo đảm an toàn trong thực hiện nhiệm vụ canh phòng, huấn luyện, nhất là huấn luyện bay và các hoạt động khác của đơn vị. Thông qua đó, làm cho cán bộ, chiến sĩ nắm được những kiến thức cơ bản về pháp luật, nâng cao tinh thần trách nhiệm, ý thức tự giác chấp hành nghiêm pháp luật, kỷ luật và các chế độ quy định của đơn vị.

Nhằm nâng cao hiệu quả công tác này, các cơ quan, đơn vị trong Quân chủng luôn tích cực đổi mới, đa dạng hóa các hình thức, phương pháp thực hiện. Nhiều đơn vị đã có những cách làm sáng tạo, hiệu quả, như: sân khấu hóa “Ngày Pháp luật”; lồng ghép tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật vào nội dung các buổi liên hoan văn nghệ, hoạt động của các tổ chức quần chúng, thông tin trong chào cờ; thi tìm hiểu pháp luật; mô hình “Tổ tư vấn tâm lý, sức khỏe, pháp luật”, “Mỗi tuần học một điều luật”, “Chi đoàn không có cán bộ, đoàn viên, thanh niên vi phạm pháp luật, kỷ luật”, v.v. Bên cạnh đó, các hình thức tuyên truyền truyền thống, như: trên phương tiện thông tin đại chúng, thông qua các thiết chế văn hóa - Tủ sách pháp luật, truyền thanh nội bộ, pa nô, áp phích, nói chuyện pháp luật, phối hợp với Công an giao thông nơi đơn vị đóng quân tuyên truyền về Luật Giao thông đường bộ,… được phát huy mạnh mẽ ở nhiều cơ quan, đơn vị. Đặc biệt, Quân chủng chỉ đạo phải gắn công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật với đẩy mạnh học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh và các phong trào thi đua, các cuộc vận động: “Quản lý, khai thác vũ khí, trang bị kỹ thuật tốt, bền, an toàn tiết kiệm và An toàn giao thông”; Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới; “Xây dựng môi trường văn hóa tốt đẹp, lành mạnh, phong phú trong Quân đội”, v.v. Qua đó, xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, cán bộ, chiến sĩ đoàn kết, gắn bó, yêu thương trên tình đồng chí, đồng đội; chiến sĩ cũ giúp chiến sĩ mới, cùng phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ.

Quân chủng thường xuyên chú trọng kết hợp công tác tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật với các biện pháp quản lý, duy trì kỷ luật, xây dựng nếp sống chính quy. Các cơ quan, đơn vị luôn duy trì nghiêm điều lệnh, điều lệ, các chế độ, quy định; đẩy mạnh xây dựng chính quy, đổi mới lề lối làm việc, phương pháp, tác phong công tác; thực hiện phân cấp trong quản lý gắn với phát huy trách nhiệm của từng cá nhân, tổ chức; tăng cường quản lý chặt chẽ tình hình mọi mặt của cán bộ, chiến sĩ. Nghiêm cấm mọi cán bộ, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân viên quốc phòng uống rượu, bia mọi lúc, mọi nơi; cấm hạ sĩ quan, chiến sĩ uống rượu, bia, hút thuốc lá, điều khiển xe gắn máy. Quân chủng coi trọng đề cao trách nhiệm của các cấp, các ngành, cán bộ, chiến sĩ trong quản lý, bảo đảm an toàn, phòng gian, bảo mật, giữ bí mật quân sự, quản lý công văn, tài liệu, con dấu. Thực hiện tốt việc biểu dương, khen thưởng gương “người tốt, việc tốt”, tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc và xử phạt nghiêm những tập thể, cá nhân vi phạm pháp luật, kỷ luật. Đồng thời, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền, các địa phương nơi đóng quân và gia đình để quản lý tình hình chấp hành pháp luật, kỷ luật của quân nhân.

Bằng nhiều giải pháp đồng bộ, thiết thực, những năm qua, chất lượng, hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, quản lý kỷ luật, bảo đảm an toàn ở Quân chủng Phòng không - Không quân được nâng lên rõ rệt. Tình hình vi phạm kỷ luật của bộ đội ngày càng giảm, không để xảy ra vụ việc vi phạm kỷ luật nghiêm trọng hoặc mất an toàn trong huấn luyện. Hiệu quả từ công tác này, đã góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị trung tâm của Quân chủng; chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của Quân chủng không ngừng được nâng lên, thực sự là lực lượng nòng cốt trong quản lý, bảo vệ vững chắc bầu trời Tổ quốc.

Thiếu tướng PHẠM VĂN TÍNH, Phó Tư lệnh Quân chủng