Cà Mau là tỉnh thuộc khu vực kinh tế trọng điểm của đồng bằng sông Cửu Long. Những năm gần đây, cùng với quá trình đổi mới và hội nhập kinh tế quốc tế của đất nước, Cà Mau đã đạt nhiều thành tựu trên các lĩnh vực. Tuy nhiên, trong quá trình phát triển, trên địa bàn Tỉnh đã nảy sinh một số vấn đề xã hội bức xúc; tình hình an ninh nông thôn diễn biến phức tạp, tệ nạn xã hội, phạm pháp hình sự chưa được ngăn chặn và đẩy lùi, tai nạn giao thông có chiều hướng gia tăng; các thế lực thù địch tăng cường thực hiện chiến lược “Diễn biến hoà bình” bằng nhiều thủ đoạn thâm độc… Điều đó ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình phát triển toàn diện của Tỉnh nói chung, chất lượng, hiệu quả thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, nhất là việc chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật quân đội của cán bộ, chiến sĩ trong lực lượng vũ trang (LLVT) Tỉnh nói riêng. Vì vậy, để đảm bảo cho đơn vị hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao, Đảng ủy Quân sự (ĐUQS) và Bộ Chỉ huy Quân sự (BCHQS) Tỉnh đã triển khai đồng bộ nhiều chủ trương, giải pháp, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện các mặt công tác; trong đó, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) được xác định là một nội dung quan trọng.

ĐUQS và BCHQS Tỉnh đã tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo; cấp ủy, người chỉ huy các cấp có nhiều biện pháp tích cực nhằm nâng cao chất lượng công tác PBGDPL. ĐUQS Tỉnh đã có Nghị quyết chuyên đề lãnh đạo thực hiện công tác PBGDPL; các cơ quan chức năng đã tích cực tham mưu cho cấp ủy, người chỉ huy xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện sát với đặc điểm tình hình, yêu cầu nhiệm vụ. Các đơn vị đã tập trung vào việc quán triệt và thực hiện nghiêm túc các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, Nhà nước và quân đội về công tác PBGDPL, nhất là Chỉ thị 32-CT/TW, ngày 09-12-2003 của Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa IX) “Về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác PBGDPL, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của nhân dân”; Chỉ thị số 21/2003/CT-BQP của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng “Về việc triển khai thực hiện công tác PBGDPL trong quân đội”; các chỉ thị, hướng dẫn của Đảng uỷ, Bộ Tư lệnh Quân khu 9, của Tỉnh ủy và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan đến quốc phòng-an ninh và nhiệm vụ quân sự, quốc phòng địa phương…

 Ngoài các nội dung giáo dục hằng năm theo quy định của Bộ Quốc phòng và hướng dẫn của Tổng cục Chính trị, chấp hành Kế hoạch số 23/KH-HĐPH, ngày 07-7-2010 của Hội đồng phối hợp công tác PBGDPL tỉnh Cà Mau về việc thực hiện “Ngày pháp luật”, ĐUQS và BCHQS Tỉnh đã chỉ đạo, triển khai cho các cơ quan, đơn vị tổ chức quán triệt học tập các nội dung, như: Chương trình hành động số 30 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Cà Mau “Về xây dựng tỉnh Cà Mau thành khu vực phòng thủ vững chắc trong tình hình mới”; Nghị định số 42/2010/NĐ-CP của Thủ tướng Chính phủ Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Thi đua khen thưởng; Hiệp định về Quản lý biên giới;

Nghị định 50/2008/NĐ-CP, ngày 24-11-2008 của Chính phủ về quản lý, bảo vệ an ninh, trật tự cửa khẩu, cảng biển; Quyết định số 28/QĐ-BQP của Bộ trưởng Bộ quốc phòng về phối hợp hoạt động giữa các lực lượng trên biển; Pháp lệnh bắt giữ người vượt biên trái phép; quy định về tuần tra chung. Đối với lực lượng thường trực, bên cạnh việc giới thiệu các luật và bộ luật của Nhà nước theo quy định, các cơ quan, đơn vị còn tổ chức cho cán bộ, chiến sĩ học tập, quán triệt các chuyên đề, như: nội dung cơ bản của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Nghĩa vụ quân sự; Luật Phòng, chống ma túy; Luật Giao thông đường bộ; Chương 23 Bộ Luật Hình sự “Quy định về các tội xâm phạm nghĩa vụ, trách nhiệm quân nhân”; Chỉ thị số 854/CT-BTL, ngày 28-8-2007 của Tư lệnh Quân khu 9 “Về tăng cường các biện pháp bảo đảm an toàn giao thông và chấp hành Luật Giao thông đường bộ trong LLVT”; Quyết định 2530/2000/QĐ-BQP của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng về xử lý các hành vi vi phạm kỷ luật quân đội chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự; Quy định về quản lý, sử dụng xe mô tô, xe gắn máy trong quân đội; Quy định bảo đảm an toàn trong huấn luyện, diễn tập; Quy định về phòng, chống cháy nổ... Với lực lượng dân quân tự vệ (DQTV), ĐUQS và BCHQS Tỉnh tập trung giáo dục nâng cao tinh thần cảnh giác, đấu tranh chống các hoạt động thu thập tình báo, bảo vệ bí mật quân sự, bí mật quốc gia; tổ chức giáo dục Luật Quốc phòng, Luật DQTV, Luật Đất đai, Luật Khiếu nại, tố cáo, Pháp lệnh Đê điều và các nội dung pháp luật khác có liên quan đến thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng địa phương. Với lực lượng dự bị động viên (DBĐV), ngoài các nội dung theo quy định, các đơn vị đã tổ chức nghiên cứu kỹ Pháp lệnh về lực lượng DBĐV và Luật Nghĩa vụ quân sự; Kết luận số 41-KL/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 16-CT/TW “Về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với lực lượng DQTV và lực lượng DBĐV trong tình hình mới”. Với các đội Công tác cơ sở đóng quân trên địa bàn có đông đồng bào dân tộc thiểu số, tôn giáo, địa bàn vùng sâu, vùng xa, ĐUQS và BCHQS Tỉnh chú trọng chỉ đạo học tập, quán triệt một số nội dung, như: Luật Khiếu nại, tố cáo; đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về dân tộc, tôn giáo nhằm thống nhất nhận thức và tổ chức thực hiện. Trong năm 2010, ĐUQS và BCHQS Tỉnh đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị bồi dưỡng, giáo dục kiến thức pháp luật cho các đối tượng với tổng số 217 buổi, có 17.668 lượt người tham gia; quân số tham gia học tập thường xuyên đạt trên 98%; kết quả kiểm tra 100% đạt yêu cầu, trong đó có trên 75% khá, giỏi.

Nét nổi bật trong công tác PBGDPL của LLVT Tỉnh những năm qua là, các cơ quan, đơn vị đã thường xuyên đổi mới nội dung, chương trình, hình thức và phương pháp giáo dục phù hợp với từng đối tượng. Trong quá trình triển khai nhiệm vụ, cơ quan, đơn vị các cấp luôn chú trọng kết hợp chặt chẽ công tác PBGDPL với công tác giáo dục chính trị, tư tưởng; mở rộng đối thoại giữa cán bộ với chiến sĩ, giữa cấp trên với cấp dưới; thông qua sinh hoạt đối thoại dân chủ ở cơ sở, sinh hoạt Hội đồng quân nhân, Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ..., để kiểm tra, giám sát cán bộ, chiến sĩ chấp hành pháp luật của Nhà nước, kỷ luật quân đội, quy của định đơn vị và giúp cấp uỷ, người chỉ huy có biện pháp xử lý, phòng ngừa, ngăn chặn hiệu quả các hiện tượng tiêu cực. Bên cạnh đó, Thường vụ ĐUQS và BCHQS Tỉnh thường xuyên chỉ đạo các đảng bộ, chi bộ quân sự đánh giá cụ thể tình hình thực hiện công tác PBGDPL; việc chấp hành kỷ luật của cơ quan, đơn vị mình và đưa nội dung công tác này trở thành một trong những tiêu chuẩn đánh giá tổ chức đảng trong sạch vững mạnh, cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện và được cụ thể hóa vào chỉ tiêu các phong trào thi đua, các cuộc vận động lớn.

Để công tác PBGDPL đạt kết quả cao, ĐUQS và BCHQS Tỉnh rất quan tâm tới việc bồi dưỡng trình độ, kiến thức, phương pháp sư phạm cho đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật và xây dựng "Tủ sách pháp luật". BCHQS Tỉnh đã mở các lớp tập huấn, cử cán bộ tham dự các hội nghị báo cáo viên, các lớp bồi dưỡng kiến thức về pháp luật trong và ngoài quân đội; kết hợp bồi dưỡng kiến thức về pháp luật tại chỗ với khuyến khích, tạo điều kiện cho anh em tự nghiên cứu, học tập để không ngừng nâng cao kiến thức pháp luật và khả năng sư phạm. Nhờ đó, trình độ, năng lực của đội ngũ này từng bước được nâng lên, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao. Hiện nay, BCHQS Tỉnh có 38 đồng chí (thuộc các cơ quan Chính trị, Thanh tra Quốc phòng) được công nhận là báo cáo viên pháp luật cấp Tỉnh; đây là lực lượng nòng cốt thực hiện công tác tuyên truyền, PBGDPL trong LLVT. Việc xây dựng “Tủ sách pháp luật” ở cấp trung đoàn, Ban Chỉ huy Quân sự huyện (thành phố) đã được ĐUQS và BCHQS Tỉnh quan tâm chỉ đạo, đầu tư, nên số lượng đầu sách pháp luật ngày càng tăng và đã thu hút đông đảo cán bộ, chiến sĩ tìm đọc, góp phần nâng cao nhận thức về pháp luật, kỷ luật cho các đối tượng.

Cùng với đó, LLVT Tỉnh đã phối hợp chặt chẽ với các lực lượng trên địa bàn để tuyên truyền PBGDPL cho nhân dân địa phương. Các cơ quan, đơn vị đã thường xuyên phối hợp với cấp uỷ, chính quyền và các cơ quan chức năng địa phương (Tư pháp, Mặt trận Tổ quốc, Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh, Hội Nông dân…) tiến hành tuyên truyền về Luật Nghĩa vụ quân sự, Luật Quốc phòng, Luật phòng, chống ma túy cho thanh niên, học sinh, sinh viên và nhân dân trên địa bàn. Ở vùng đồng bào có đạo, BCHQS Tỉnh chỉ đạo các cơ quan, đơn vị phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương tổ chức các buổi tọa đàm, trao đổi, tuyên truyền những nội dung liên quan đến đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật Nhà nước về tôn giáo; bồi dưỡng kiến thức quốc phòng - an ninh kết hợp với vận động các chức sắc, chức việc, tín đồ tôn giáo làm tròn nghĩa vụ công dân và vận động gia đình sống “tốt đời, đẹp đạo”... Đồng thời, LLVT Tỉnh phối hợp với lực lượng Hải quân, Bộ đội Biên phòng, Cảnh sát biển làm nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát; tổ chức các cuộc tuyên truyền cho lực lượng DQTV biển, ngư dân ven biển; phát loa tuyên truyền trên biển về các nội dung đối ngoại quân sự, phòng, chống ma túy, buôn lậu, gian lận thương mại cho ngư dân…Chỉ riêng trong năm 2010, LLVT Tỉnh đã phối hợp tổ chức tuyên truyền 195 lần cho 8.775 lượt người; phát loa tuyên truyền 345 lần cho ngư dân làm ăn sinh sống trên biển của 5 huyện; phối hợp với lực lượng Hải quân Vùng E tập huấn, bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho 74 đồng chí cán bộ chủ chốt các cơ quan Quân sự, Biên phòng, Công an và một số cơ quan của Tỉnh, huyện có liên quan. LLVT Tỉnh đã phối hợp với các cơ quan chức năng đưa 10 đối tượng vi phạm pháp luật Nhà nước, quy định của địa phương ra giáo dục, kiểm điểm trước dân… Những việc làm đó đã tác động tích cực đến ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, chiến sĩ và nhân dân địa phương. 

Cùng với việc nâng cao nhận thức về pháp luật cho các đối tượng, ĐUQS và BCHQS Tỉnh đặc biệt coi trọng công tác quản lý, rèn luyện kỷ luật, xây dựng nền nếp chính quy của người quân nhân. Các cấp luôn duy trì nghiêm Điều lệnh, điều lệ, các chế độ quy định, kiểm tra quân nhân ra, vào doanh trại, tham gia giao thông...; vì vậy, tình hình vi phạm kỷ luật của cán bộ, chiến sĩ ngày càng giảm. Năm 2010, LLVT Tỉnh không có vụ việc vi phạm kỷ luật nghiêm trọng; vi phạm kỷ luật thông thường giảm dưới 0,3%; nội bộ đơn vị đoàn kết, thống nhất. Kết quả trên đã góp phần quan trọng vào việc hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị của đơn vị, xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, Đảng bộ trong sạch vững mạnh. Cùng với đó, công tác PBGDPL của LLVT Tỉnh còn góp phần tích cực vào việc nâng cao ý thức, trách nhiệm giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn, tham gia quản lý, bảo vệ chủ quyền biển, đảo và chấp hành pháp luật của nhân dân địa phương.

Trong thời gian tới, LLVT Tỉnh tiếp tục phát huy vai trò, trách nhiệm của cấp uỷ và người chỉ huy các cấp trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác PBGDPL. Trong đó, tập trung vào việc kiện toàn, nâng cao chất lượng hoạt động của Hội đồng PBGDPL và cơ quan chức năng; chăm lo xây dựng, bồi dưỡng đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật; chủ động phối hợp với các cơ quan khối pháp chế để tuyên truyền, PBGDPL; tiếp tục đổi mới nội dung, phương pháp tuyên truyền, giáo dục; thực hiện tốt công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện pháp luật Nhà nước, kỷ luật quân đội của cán bộ, chiến sĩ..., làm cho công tác PBGDPL ngày càng đi vào chiều sâu, góp phần thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao.

Đại tá NGUYỄN HOÀNG DÂN

Tỉnh ủy viên, Chính ủy BCHQS Tỉnh