Lữ đoàn Xe tăng 201 (Binh chủng Tăng Thiết giáp) đứng chân trên địa bàn giáp ranh giữa 3 huyện: Chương Mỹ, Quốc Oai của thành phố Hà Nội và Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình. Đây là địa bàn có tốc độ phát triển kinh tế - xã hội khá nhanh, song tiềm ẩn những “điểm nóng”, phức tạp về tệ nạn xã hội; sự chống phá của các thế lực thù địch, v.v. Trong khi đó, hoạt động của Đơn vị, quân số phân tán với nhiều bộ phận thực hiện nhiệm vụ huấn luyện dã ngoại, làm công tác dân vận và cơ động thực hiện các nhiệm vụ đột xuất khác. Đội ngũ sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp chiếm tỷ lệ cao, nhu cầu giải quyết việc gia đình nhiều nên ra vào doanh trại và tham gia giao thông với lưu lượng lớn, v.v. Trong bối cảnh ấy, cán bộ, chiến sĩ của Lữ đoàn chỉ một sơ xuất nhỏ do thiếu hiểu biết hoặc ý thức tổ chức, kỷ luật không nghiêm sẽ rất dễ “vượt rào”, “trượt chân”, vi phạm pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội, mất an toàn, ảnh hưởng trực tiếp đến việc hoàn thành nhiệm vụ của Đơn vị. Nhận thức rõ điều đó, những năm qua, cùng với duy trì nghiêm nền nếp chính quy, rèn luyện kỷ luật, Đảng ủy, chỉ huy Lữ đoàn luôn coi trọng công tác phổ biến, giáo dục pháp luật; xác định đây là giải pháp quan trọng nhằm nâng cao nhận thức, văn hóa pháp luật và hành vi chấp hành kỷ luật, pháp luật của cán bộ, chiến sĩ, góp phần xây dựng Đơn vị vững mạnh toàn diện.

Trên cơ sở quán triệt sâu sắc các nghị quyết, chỉ thị, kế hoạch, hướng dẫn của trên, Đảng ủy, chỉ huy Lữ đoàn đã cụ thể hóa thành các chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo sát đúng; xây dựng kế hoạch công tác phổ biến, giáo dục pháp luật chặt chẽ, theo phân cấp. Trong đó, chú trọng xác định nội dung phù hợp, hình thức phong phú, phương pháp đa dạng, gắn với công tác xây dựng chính quy, quản lý, rèn luyện kỷ luật, quản lý tư tưởng, quản lý các mối quan hệ xã hội của quân nhân. Lữ đoàn đã phát huy sức mạnh tổng hợp của các tổ chức, lực lượng trong Đơn vị; phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền, đoàn thể và nhân dân địa phương trên địa bàn đóng quân để công tác phổ biến, giáo dục pháp luật đạt kết quả thực chất, vững chắc. Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật thường xuyên được kiện toàn, hoàn thiện quy chế hoạt động, phát huy tốt vai trò tham mưu cho Đảng ủy, chỉ huy Lữ đoàn trong duy trì thực hiện công tác này thành nền nếp, nhất là trong việc xác định nội dung, lựa chọn hình thức, phương pháp phổ biến, giáo dục phù hợp, hiệu quả cho từng đối tượng, sát với tình hình, nhiệm vụ của Đơn vị trong từng thời điểm cụ thể.

Năm 2018, Lữ đoàn tổ chức quán triệt học tập 09 chuyên đề pháp luật; trong đó, có 06 chuyên đề theo kế hoạch của trên, 03 chuyên đề do Lữ đoàn xác định (gồm các chuyên đề: Phòng, chống tình trạng quân nhân vay nợ không có khả năng chi trả ở đơn vị cơ sở; Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh về kỷ luật Quân đội ở đơn vị cơ sở; Nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật ở đơn vị cơ sở trong tình hình hiện nay) và biên soạn 01 tài liệu hỏi đáp pháp luật. Trong thực hiện, Lữ đoàn đặt ra yêu cầu cao về tính đa dạng, trực quan, dễ hiểu, hấp dẫn trong việc lựa chọn các hình thức, phương pháp phổ biến, giáo dục pháp luật; chú trọng chuyển tải nội dung, “thông điệp” pháp luật thông qua các hoạt động, như: diễn đàn, tọa đàm, giao lưu văn hóa - văn nghệ, sinh nhật đồng đội theo chủ đề và hái hoa dân chủ trong dịp lễ, Tết. Việc thực hiện “Ngày Pháp luật” hằng tháng kết hợp với quyên góp các loại tài liệu, sách pháp luật được tổ chức chặt chẽ, nội dung phong phú, hình thức đa dạng, thu hút đông đảo bộ đội tham gia. Cùng với đó, Lữ đoàn phát huy tốt các thiết chế văn hóa, như: thư viện, phòng Hồ Chí Minh, tủ sách pháp luật, truyền thanh nội bộ, hệ thống pa-nô, bảng tin, sân khấu hóa…; thực hiện tốt việc luân chuyển các đầu sách, tài liệu giữa các tủ sách ở các cơ quan, đơn vị và thư viện để đáp ứng tốt hơn nhu cầu của bộ đội. Ngoài ra, các cơ quan, đơn vị còn tổ chức các hoạt động bổ trợ ngoại khóa để tăng tính “trực quan”, giúp cán bộ, chiến sĩ nâng cao kiến thức, có ý thức rèn luyện, tu dưỡng trong thực tiễn.

Đặc biệt, Lữ đoàn đã triển khai nhiều mô hình phổ biến, giáo dục pháp luật, mang lại hiệu quả thiết thực, như: “5 điều biết trong tuần”, “Bộ đội Cụ Hồ với văn hóa giao thông”, v.v. Những mô hình này có ưu điểm là bộ đội có thể tận dụng ngày nghỉ, giờ nghỉ để tìm hiểu, nghiên cứu nâng cao kiến thức pháp luật. Trong đó, mô hình “5 điều biết trong tuần” là hình thức giáo dục để tuyên truyền nhằm nâng cao hiểu biết kiến thức thường trực và thông tin mới cho cán bộ, chiến sĩ về mọi mặt đời sống xã hội, truyền thống Binh chủng, truyền thống Quân đội, pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội và quy định của đơn vị. Hằng tuần, các cơ quan, đơn vị lựa chọn nội dung “5 điều biết”, Phòng Chính trị Lữ đoàn thẩm định, chỉ huy đơn vị tổ chức phổ biến, quán triệt sau chương trình thời sự hằng ngày, tối chủ nhật và được treo ở những vị trí thuận tiện trong đơn vị, như: phòng ở, phòng họp, phòng Hồ Chí Minh,… để bộ đội dễ thấy, dễ đọc, dễ học, dễ nhớ. Từng cá nhân ghi chép đầy đủ vào Sổ tay chiến sĩ để ôn luyện, truy trao cùng đồng đội. Các cơ quan, đơn vị kiểm tra những nội dung đã được phổ biến, quán triệt trong các buổi chào cờ. Hằng tháng, “5 điều biết” được lưu lại thành tập, hằng năm được đóng thành quyển đưa vào Tủ sách pháp luật của từng cơ quan, đơn vị.

Mô hình “Bộ đội Cụ Hồ với văn hóa giao thông” là hình thức phổ biến, giáo dục chuyên sâu để cán bộ, chiến sĩ nâng cao ý thức chấp hành nghiêm Luật Giao thông đường bộ. Từ “Ngân hàng câu hỏi” đã được chỉ huy cơ quan, đơn vị soạn thảo, các nội dung về pháp luật giao thông đường bộ được chuyển tải đến bộ đội thông qua nhiều hình thức, như: “Mỗi ngày học một điều luật”¹; “Mỗi tuần một tình huống giao thông”² kết hợp với “Ba-ri-e giao thông”³, v.v.

Với phương châm “mưa dầm thấm lâu”, những mô hình này đã góp phần giúp cán bộ, chiến sĩ nâng cao nhận thức, trách nhiệm trong chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội; thúc đẩy phong trào tự học, tự rèn, góp phần nâng cao ý thức, văn hóa giao thông trong cơ quan, đơn vị. Nhờ đó, những năm qua, Đơn vị bảo đảm an toàn tuyệt đối, không có vi phạm pháp luật, kỷ luật; tình cảm, đoàn kết cán bộ, chiến sĩ, sự đồng thuận trong nội bộ được đề cao. Năm 2018, Lữ đoàn được Bộ Tư lệnh Binh chủng Tăng Thiết giáp đề nghị tặng Cờ thi đua của Chính phủ.

Tuy vậy, nhận thức, trách nhiệm của một số cấp ủy, chỉ huy về công tác này chưa cao; có đơn vị thiếu chủ động trong việc tổ chức thực hiện; một số nội dung chưa sâu, chưa sát với tình hình nhiệm vụ và nhu cầu của bộ đội; hình thức còn đơn điệu, thiếu hấp dẫn. Đội ngũ báo cáo viên có đồng chí nắm nội dung chưa chắc, chưa sâu, còn lúng túng trong phương pháp truyền đạt; ý thức tự học tập, rèn luyện để nâng cao kiến thức, kỹ năng chưa cao; công tác bồi dưỡng cho đội ngũ này chưa được chú trọng đúng mức.

Từ thực tiễn lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật trong thời gian qua, Lữ đoàn rút ra một số kinh nghiệm sau:

Một là, cấp ủy, chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy các cấp phải thường xuyên nâng cao nhận thức, trách nhiệm, tăng cường sự lãnh đạo; gắn trách nhiệm của từng cấp ủy viên, cán bộ chủ trì với kết quả thực hiện công tác này ở từng cơ quan, đơn vị.

Hai là, phát huy tốt vai trò tham mưu của Phòng Chính trị, Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật cho Đảng ủy, chỉ huy; đồng thời, nêu cao trách nhiệm trong hướng dẫn, giúp đỡ, kiểm tra, đôn đốc đơn vị triển khai thực hiện, bảo đảm khoa học, chặt chẽ và thống nhất. Đề cao trách nhiệm, tính gương mẫu của đội ngũ cán bộ các cấp trong chấp hành pháp luật, kỷ luật; giải quyết tốt mối quan hệ giữa cán bộ và chiến sĩ, cấp trên và cấp dưới, quân nhân với quân nhân. Thường xuyên quan tâm chăm lo bảo đảm tốt đời sống vật chất, tinh thần cho bộ đội; xây dựng môi trường văn hóa chính quy, lành mạnh trong đơn vị. Phối hợp chặt chẽ công tác phổ biến, giáo dục pháp luật với hoạt động của các ban chỉ đạo khác; đồng thời, gắn với xây dựng và duy trì nền nếp chính quy, quản lý kỷ luật, thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa XII) về “Đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” và Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh bộ đội Cụ Hồ” trong đơn vị.

Ba là, tích cực đổi mới nội dung, chương trình, hình thức tổ chức và phương pháp theo hướng dễ nhớ, dễ hiểu, dễ thực hiện, phù hợp với đặc điểm, yêu cầu nhiệm vụ, tính chất hoạt động của từng cơ quan, đơn vị. Lồng ghép nội dung phổ biến, giáo dục pháp luật trong giao ban, sinh hoạt tập trung, thông báo thời sự, giáo dục chính trị, hoạt động văn hóa, văn nghệ, sinh hoạt của các tổ chức quần chúng, hội đồng quân nhân và các thiết chế văn hóa. Kết hợp chặt chẽ giữa công tác phổ biến, giáo dục pháp luật với công tác giáo dục chính trị, quản lý tư tưởng, sinh hoạt Ngày Chính trị và văn hóa tinh thần ở cơ sở; duy trì nghiêm nền nếp, chế độ quy định, thực hiện nếp sống “chính quy, đoàn kết, dân chủ, kỷ luật”, làm chuyển biến vững chắc nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật, kỷ luật, duy trì thường xuyên văn hóa “Sống và làm việc theo Hiến pháp, pháp luật”, “Toàn Lữ đoàn hành động theo Điều lệnh” cho cán bộ, chiến sĩ.

Bốn là, coi trọng bồi d­ưỡng nâng cao chất lượng cho đội ngũ báo cáo viên pháp luật, nhất là kiến thức pháp luật, kinh nghiệm thực tiễn, giúp cho việc giáo dục, tuyên truyền của đội ngũ này thêm sinh động, cuốn hút ng­ười nghe. Tăng cường đầu tư, nâng cấp chất lượng, trang thiết bị cho thư viện, phòng đọc, các câu lạc bộ; thường xuyên cập nhật, bổ sung các loại sách pháp luật cho Tủ sách pháp luật ở các cơ quan, đơn vị.

Những kết quả đạt được và kinh nghiệm rút ra là cơ sở để Lữ đoàn tiếp tục đẩy mạnh, đưa công tác phổ biến, giáo dục pháp luật thành nền nếp, thực chất và hiệu quả hơn, góp phần xây dựng Lữ đoàn vững mạnh toàn diện, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao trong thời gian tới.

Thượng tá NGUYỄN MẠNH HIẾN, Phó Chính ủy Lữ đoàn

____________

1 - Là hình thức chỉ huy đơn vị phổ biến 01 điều luật trong giờ đọc báo, sinh hoạt đơn vị, điểm danh, điểm quân số.

2 - Là hình thức trình chiếu các tình huống giao thông trên màn hình, hướng dẫn, điều hành bộ đội thảo luận và xử trí, sau đó kết luận phương án xử trí, định hướng bộ đội, được thực hiện vào tối thứ tư hằng tuần kết hợp với sinh hoạt văn hóa, văn nghệ.

3 - Là hình thức kiểm tra về điều kiện kỹ thuật của phương tiện, giấy tờ, mũ bảo hiểm,… theo quy định vào chiều thứ năm hằng tuần.