Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật là khâu đầu tiên, cầu nối quan trọng để đưa pháp luật vào cuộc sống, góp phần thiết lập trật tự pháp luật, xây dựng văn hóa pháp luật trong đời sống xã hội. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, công tác này được Lữ đoàn Tăng thiết giáp 574, Quân khu 5 tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, đổi mới linh hoạt cả về hình thức và nội dung; qua đó, trực tiếp góp phần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật, kỷ luật của cán bộ, chiến sĩ, xây dựng Đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”.

Trọng tâm của công tác lãnh đạo, chỉ đạo.

Tạo chuyển biến vững chắc về xây dựng chính quy, chấp hành pháp luật, kỷ luật và bảo đảm an toàn là một trong những khâu đột phá được Đại hội Đảng bộ Lữ đoàn lần thứ XVII, nhiệm kỳ 2020 - 2025 xác định. Thực hiện đột phá đó, Đảng ủy Lữ đoàn ra Nghị quyết số 374-NQ/ĐU, ngày 28/02/2020 về tăng cường lãnh đạo công tác giáo dục, quản lý chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật và an toàn trong Lữ đoàn. Trong đó, xác định nội dung, giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả công tác phổ biến, giáo dục pháp luật. Trên cơ sở đó, cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, đơn vị xây dựng nghị quyết chuyên đề, kế hoạch tổ chức thực hiện bảo đảm đánh giá đúng thực trạng, xác định rõ “điểm nghẽn” để đề ra chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo công tác này sát, đúng, hiệu quả, hướng vào khắc phục dứt điểm những khâu yếu, mặt yếu. Đảng ủy, chỉ huy Lữ đoàn yêu cầu các đơn vị sau khi có chủ trương lãnh đạo đúng phải tập trung làm tốt công tác quán triệt, nâng cao nhận thức, xây dựng quyết tâm, đề cao trách nhiệm của các tổ chức, lực lượng, nhất là cấp ủy, chỉ huy, cán bộ chủ trì các cấp trong tổ chức thực hiện. Cùng với đó, Lữ đoàn thường xuyên kiện toàn, duy trì nền nếp, hiệu quả hoạt động của Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật; chú trọng xây dựng, hoàn thiện quy chế tổ chức và hoạt động của Hội đồng theo hướng vừa bao quát toàn diện, vừa cụ thể các hoạt động phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật cho tất cả các đối tượng; nâng cao chất lượng hiệu quả công tác tham mưu, chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, giúp đỡ đơn vị thực hiện công tác quan trọng này. Công tác kiểm tra được Lữ đoàn tiến hành thường xuyên nhằm phát hiện những chỗ “hổng” về nhận thức pháp luật của cán bộ, chiến sĩ để có kế hoạch bổ sung, điều chỉnh. Đồng thời, gắn việc tổ chức học tập và chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội với việc đánh giá kết quả tổ chức thực hiện phong trào Thi đua Quyết thắng của các cơ quan, đơn vị; định kỳ tổ chức rút kinh nghiệm, nhân rộng những cách làm hay, sáng tạo; kịp thời biểu dương, khen thưởng những tập thể, cá nhân tiêu biểu, gương “người tốt, việc tốt”, điển hình tiên tiến trong chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội. Nhờ sự lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện, có trọng tâm, trọng điểm, thống nhất, thông suốt, nhanh chóng, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật của Lữ đoàn đã có sự chuyển biến rõ nét trong tổ chức thực hiện.

Lựa chọn nội dung phù hợp, tích cực đổi mới phương pháp, đa dạng hình thức tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật để tạo bước đột phá.

Quán triệt, triển khai thực hiện Đề án “Phát huy vai trò của lực lượng Quân đội nhân dân tham gia công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, vận động nhân dân chấp hành pháp luật tại cơ sở” trong lực lượng vũ trang Quân khu và Đề án “Tăng cường công tác phổ biến, giáo dục pháp luật nhằm nâng cao ý thức pháp luật cho thanh niên Quân đội giai đoạn 2021 - 2025”, các cơ quan, đơn vị trong Lữ đoàn đã chú trọng lựa chọn nội dung phù hợp, tích cực đổi mới phương pháp, đa dạng hình thức tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật. Nội dung giáo dục, tuyên truyền bảo đảm không chỉ trang bị cho cán bộ, chiến sĩ nắm vững các văn bản quy phạm pháp luật, chỉ thị, quy định của cấp trên, mà quan trọng hơn là thấy được vai trò, ý nghĩa của pháp luật, kỷ luật đối với mỗi cá nhân và đời sống xã hội, từ đó hình thành ý thức tự giác rèn luyện, chấp hành pháp luật, kỷ luật, góp phần hoàn thành nhiệm vụ chính trị được giao. Trong tiến hành, Lữ đoàn chỉ đạo các đơn vị tập trung vào những văn bản quy phạm pháp luật mới; các hướng dẫn, chỉ đạo liên quan mật thiết đến quá trình thực hiện nhiệm vụ, đời sống của cán bộ, chiến sĩ, như: Luật Giao thông đường bộ, Luật Phòng chống tham nhũng, Luật Phòng chống thiên tai, Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam, Luật Nghĩa vụ quân sự năm 2015, Luật Biển Việt Nam, Luật Tiếp cận thông tin, Luật An ninh mạng; các chuyên đề: “Một số tội phạm thường xảy ra trong Quân khu, nguyên nhân và các giải pháp phòng ngừa”, “Các tội phạm xâm phạm nghĩa vụ, trách nhiệm của quân nhân quy định tại Chương XXIII Bộ luật Hình sự”, v.v. Ngoài nội dung học tập theo chuyên đề pháp luật, các cơ quan, đơn vị chủ động xây dựng kế hoạch nghiên cứu, học tập bổ trợ tìm hiểu các chỉ thị, hướng dẫn, quy định của Bộ Quốc phòng và Quân khu về quản lý, duy trì chấp hành pháp luật, kỷ luật và an toàn trên mọi lĩnh vực hoạt động của bộ đội.

Sân khấu hóa  trong phổ biến, giáo dục pháp luật

Trên cơ sở nội dung, chương trình đã xác định, các cơ quan, đơn vị, tổ chức quần chúng đã vận dụng linh hoạt nhiều hình thức, phương pháp phổ biến, giáo dục pháp luật; trong đó, coi trọng kết hợp giáo dục tập trung với giáo dục thường xuyên, giáo dục chính trị; lồng ghép với các nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, huấn luyện dã ngoại, công tác dân vận, giúp nhân dân khắc phục hậu quả thiên tai, v.v. Hình thức tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật được thực hiện đa dạng với nhiều cách làm sáng tạo theo hướng: tăng tính trực quan, sát với nhận thức của từng đối tượng. Các cơ quan, đơn vị đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong tuyên truyền, chú trọng biên tập, xây dựng các videoclip với nội dung sinh động, hấp dẫn, dễ hiểu, dễ nhớ để tuyên truyền cho bộ đội và nhân dân. Đồng thời, phát huy vai trò xung kích của đoàn thanh niên, hội phụ nữ trong tổ chức các buổi diễn đàn, tọa đàm, thi tìm hiểu pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội bằng hình thức sân khấu hóa, như: “Hội thi tìm hiểu pháp luật”, “Thanh niên với văn hóa giao thông”, “Đoàn viên, thanh niên nói không với rượu bia, thuốc lá”,… tạo môi trường giáo dục đa dạng, tác động đa chiều, góp phần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội cho đoàn viên, thanh niên, hội viên.

Quán triệt, thực hiện Chỉ thị số 04-CT/BQP, ngày 20/01/2011 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng về thực hiện “Ngày Pháp luật” trong Quân đội và “Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam” theo Nghị định số 28/2013/NĐ-CP của Chính phủ, Lữ đoàn chú trọng duy trì thường xuyên, hiệu quả hoạt động “Ngày Pháp luật” hằng tháng; trong đó, tháng cuối của quý được tổ chức bằng hình thức sân khấu hóa. Cùng với duy trì chế độ “Ngày Đảng” và “Ngày Chính trị và văn hóa tinh thần”, “Ngày Pháp luật” đã trở thành món ăn tinh thần không thể thiếu trong đời sống của mọi cán bộ, chiến sĩ và là đợt sinh hoạt chính trị - pháp lý sâu rộng, nêu cao tinh thần thượng tôn pháp luật trong toàn Lữ đoàn. Nội dung “Ngày Pháp luật” luôn bám sát theo kế hoạch của Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật Quân khu và được đa dạng hóa bằng các hình thức tổ chức sát với yêu cầu nhiệm vụ của đơn vị để cán bộ, chiến sĩ học tập, tìm hiểu pháp luật. Đồng thời, kết hợp hoạt động “Ngày Pháp luật” với thực hiện các mô hình giáo dục pháp luật khác, như: “Mỗi tuần học một điều luật”, “Cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn 574 mỗi ngày làm một việc tốt”,… tạo được phong trào tự quản, tự rèn, tự học, tự tìm hiểu, trao đổi kiến thức pháp luật sôi nổi, góp phần nâng cao nhận thức, điều chỉnh hành vi chấp hành pháp luật, kỷ luật trong toàn Đơn vị. Cùng với đó, Lữ đoàn duy trì hiệu quả mô hình “Tủ sách pháp luật” ở các cấp (được bảo đảm đến cấp đại đội); trong đó, mỗi tủ có hơn 400 đầu sách, báo pháp luật. Thư viện của Lữ đoàn luôn bảo đảm đầy đủ các đầu sách, báo pháp luật cho cán bộ, chiến sĩ tra cứu, học tập. Hộp báo thao trường điện tử của đơn vị được trang bị thêm 01 máy radio để nghe tin, 01 máy MP3 để phát bản tin thi đua, các chương trình phổ biến, giáo dục pháp luật. Qua đó, cổ vũ, khích lệ cán bộ, chiến sĩ nêu cao ý thức tôn trọng, bảo vệ, chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội và các quy định của đơn vị, góp phần tạo chuyển biến tích cực về chất lượng công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, giữ vững ổn định đơn vị, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.

Tích cực xây dựng môi trường văn hóa pháp luật trong đơn vị, kiên trì định hướng hành động cho bộ đội.

Phổ biến, giáo dục pháp luật nói chung, trong từng cơ quan, đơn vị nói riêng là vấn đề quan trọng, cấp thiết, được tiến hành thường xuyên, nhưng chỉ đạt hiệu quả cao khi cán bộ, chiến sĩ được sinh hoạt, học tập trong môi trường văn hóa pháp luật tốt. Từ thực tế đó, Lữ đoàn tập trung đẩy mạnh xây dựng môi trường văn hóa chính quy, kỷ luật, dân chủ, đoàn kết, tạo thuận lợi để bộ đội thi đua rèn luyện, chấp hành pháp luật, kỷ luật. Phát huy sức mạnh tổng hợp của các cấp, các tổ chức, lực lượng, gắn kết chặt chẽ, đồng bộ với công tác xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật. Đề cao tính tiền phong gương mẫu của đội ngũ cán bộ các cấp trong lời nói và hành động, rèn luyện tác phong công tác, sinh hoạt chuẩn mực, luôn nêu cao dân chủ, gần gũi, sâu sát trong kiểm tra, giúp đỡ bộ đội, là tấm gương cho bộ đội noi theo. Đồng thời, quan tâm, chăm lo bảo đảm tốt đời sống vật chất, tinh thần cho bộ đội; nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống thiết chế văn hóa, dân chủ, nhất là ở cấp phân đội.

Với đặc thù nhận thức của bộ đội không đồng đều, các cơ quan, đơn vị đã kết hợp tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật với kiên trì định hướng hành động, đẩy mạnh các hoạt động trợ giúp, tư vấn pháp luật cho quân nhân, giúp họ nắm chắc nội dung, ý nghĩa của các quy định pháp luật, ý thức được về quyền và nghĩa vụ pháp lý của mình; từ đó, tự nguyện chấp hành, củng cố niềm tin pháp luật, hình thành thói quen ứng xử bằng pháp luật, kỷ luật trong đơn vị. Các cơ quan, đơn vị luôn chú trọng phát huy tốt vai trò, trách nhiệm của đội ngũ cán bộ chính trị, chỉ huy; duy trì hiệu quả hoạt động của “Tổ tư vấn tâm lý, pháp lý quân nhân”; “Tổ công tác phổ biến, giáo dục pháp luật” trong định hướng, giải thích, hướng dẫn, phổ biến kiến thức pháp luật, các chỉ thị, quy định của trên liên quan đến từng vụ việc cụ thể, giúp cán bộ, chiến sĩ nâng cao hiểu biết pháp luật, tự điều chỉnh hành vi phù hợp với quy định của pháp luật, tự bảo vệ được quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

Với phương châm “mưa dầm thấm lâu”, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật giúp cán bộ, chiến sĩ dần nâng cao nhận thức, ý thức, trách nhiệm trong chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội; thúc đẩy phong trào tự giác rèn luyện, xây dựng chính quy trong cơ quan, đơn vị. Nhờ đó, Đơn vị luôn bảo đảm an toàn tuyệt đối, có nền nếp chính quy vững chắc, tình hình chấp hành pháp luật, kỷ luật có nhiều chuyển biến tích cực, không có vi phạm pháp luật, kỷ luật nghiêm trọng, v.v. Đây là một trong những nhân tố, nền tảng quan trọng, góp phần tạo sức mạnh tổng hợp để Lữ đoàn hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.

Đại tá NGUYỄN THANH DŨNG, Chính ủy Lữ đoàn